سه‌شنبه 6 آذر 1403

رائفی‌پور؛ فردید یا نوستراداموس نواصول‌گرایان؟

وب‌گاه عصر ایران مشاهده در مرجع
رائفی‌پور؛ فردید یا نوستراداموس نواصول‌گرایان؟

نه روشن‌فکر است نه سلبریتی. مثل حسن عباسی فحاشی هم نمی‌کند فقط به طرح ادعاهای آخرالزمانی می‌پردازد که گاه برای عامه جذاب است. می‌خواهد یا از او می‌خواهند تلفیقی از فردید و نوستراداموس پیش‌گو باشد!

عصر ایران؛ مهرداد خدیر - چنان‌که پیش‌بینی می‌شد رییس سازمان هواپیمایی کشوری به سخنان «علی‌اکبر رائفی‌پور» در برنامه تلویزیونی «ثریا» و این ادعا که «به سه هواپیمای ایرانی تیراندازی یا شلیک شده» واکنش نشان داده و آن را تکذیب کرده است.

این که سازمان هواپیمایی به چنین مدعایی واکنش نشان دهد البته قابل پیش‌بینی بود اما وجه جالب قضیه این است که اگر یک رسانه یا هر شخص دیگر چنین سخنی می‌گفت تهدید به شکایت یا دست‌کم مطالبه سند یا متهم به تشویش اذهان عمومی یا تهدید به تعقیب حقوقی یا مطالبه عذرخواهی می‌شد حال آن که به گفتن این جمله بسنده شده که «‌گزارش تأیید شده‌ای نداریم».

واکنشی چنین نرم به چنین ادعای سنگینی که در آن گوینده به پریشان‌گویی و طرح سخنان بی‌سند هم متهم نشده نشان می‌دهد رییس سازمان هواپیمایی کشوری می‌داند یا به او گفته شده همان قدر که صحبت درباره فوتبال در یک برنامه «ورزش و مردم» عجیب نیست طرح موضوعاتی از این دست هم در «ثریا» شگفت‌آور نیست و اصلا قرار است از این دست سخنان برای جلب مخاطب در آن طرح شود و وقتی به رائفی‌پور در این فضا ترییون زنده می‌دهند معنی روشنی دارد.

این که به جوان متولد 1363 با لیسانس حسابداری که 6 سال بعد از پیروزی انقلاب به دنیا آمده و هنگام پایان جنگ هشت ساله، کودکی 4 ساله بوده میدان بدهند ولی انبوهی از متفکران و سیاسیون با خاطرات و تجارب فراوان آن دوران مجال طرح سخنان معقول و نه توهم‌زده را در صدا و سیما نداشته باشند چند احتمال را در ذهن متبادر می‌کند:

یکی این که علاقه‌مندان «احمد فردید» در حال تراشیدن چهره تازه‌ای علیه مدرنیته هستند تا ادعاهای مختلف را طرح کند و اهل نوشتن هم نباشد و فقط حرف بزند. چون نوشتن قابل استناد است و ذهن منسجم و استدلالی یا تحلیلی یا توصیفی می‌خواهد اما در حرف می‌توان از هر دری سخنی گفت و هر قدر هم ساده‌تر و عامیانه‌تر و با ادبیات روحانیون متفاوت‌تر برای مخاطب امروزی جذاب‌تر.

دوم این که حرف‌های عامه پسند بزند. فردید از پریروز تا پس فردای تاریخ می‌گفت ولی رائفی‌پور کاری به پریروز ندارد بلکه با مثال های امروز‌ی تنها از پس‌فردا می‌گوید.

سوم این که در گفته‌های خود حتما مثال مدرنی دارد تا برای نسل جدید قابل توجه باشد. یا از تتلو می‌گوید یا از کارتون تام و جری و حالا هواپیما. تمام اِلِمان های مثالی او مدرن است نه مثل روحانیون که به نکات تاریخ اسلام استناد می‌کنند. اگر انتخابات آمریکا باشد می‌گوید رییس جمهور آینده حتما یک زن است و اگر انتخابات ایران در سال 96 باشد به تتلو تبریک می‌گوید که معیار تشخیص حق و باطل شده است! قرار است مخاطبان را جلب و از تفکر واقعی دور کند و همین کار را هم انجام می‌دهد.

او نه روشن‌فکر است نه سلبریتی. مثل حسن عباسی فحاشی هم نمی‌کند فقط به طرح ادعاهای آخرالزمانی می‌پردازد که گاه برای عامه جذاب است. می‌خواهد یا از او می‌خواهند تلفیقی از فردید و نوستراداموس پیش‌گو باشد ولو پیش گویی هایی او نادرست درآید!

از ویژگی‌های حرکت اعتراضی اخیر یکی هم این است که تلویزیون در نقد آن، چهره‌های درجه اول و حتی دوم اصول‌گرا پیدا نمی‌کند و ناچار است سراغ امثال رائفی‌پور برود و از این حیث با کمبود شدید رو به رو شده اما این نوشته برای طرح این موضوع هم نیست چون یک جست‌و‌جوی ساده نشان می دهد سخنان قبلی او چقدر مستند بوده تا بالطبع استناد ادعاهای تازه را هم زیر سؤال ببرد.

غرض این است که پیشنهاد شود آقای رائفی‌پور گاهی چند خط هم بنویسد خاصه حالا که روزنامه‌هایی چون همشهری و ایران هم در اختیار مخالفان مدرنیته قرار گرفته یا چون عنوان مؤسسه او سرواژه «‌مبارزه با صهیونیسم، اومانیسم و فراماسونری» است در مناظره ها هم دعوت شود تا ادعاهای او محک بخورد. بزرگ ترین نقطه ضعف فردید این بود که نمی نوشت و هر چند یکی از علاقه مندان او برخی از گفتارهای او را مکتوب کرد ولی اهل نوشتن نبود. چون با نوشتن سند بر جای می گذاری. مقایسه با فردید را از این رو انجام می دهم تا آقای رائفی پور را خوش آید و گرنه به هر حال در دانشگاه تدریس می کرد نه این که مؤسسه داشته باشد.

این که گویا به تازگی به مطالعات مذهبی و حوزوی هم علاقه‌مند شده هم قابل توجه است ولی بعید است در رویکرد او تغییری حاصل شود چون قرار است مخاطبان عام را با مثال‌های مدرن جذب کند منتها تکیف خود را باید روشن کند که دوست دارد فردید دیگری باشد یا می خواهد سلبریتی مورد پسند صدا و سیما شود.

یکی از مهم ترین تفاوت های نواصول‌گرایان با اصول‌گرایان در نگاه آخرالزمانی و نفی مدرنیته با مثال‌های مدرن است و به خاطر همین غالب نظریه پردازان اصول‌گرا غایب‌اند و سراغ دیگران رفته‌اند.

تماشاخانه

ببینید | تولد حضرت محمد در کشورهای جهان / از عبادت تا پایکوبی

ببینید | فوران آتش فشان ایتالیا / ستون‌های دود و جریان زیبای گدازه

فیلم های دیگر کانال عصر ایران در تلگرام
رائفی‌پور؛ فردید یا نوستراداموس نواصول‌گرایان؟ 2
رائفی‌پور؛ فردید یا نوستراداموس نواصول‌گرایان؟ 3
رائفی‌پور؛ فردید یا نوستراداموس نواصول‌گرایان؟ 4
رائفی‌پور؛ فردید یا نوستراداموس نواصول‌گرایان؟ 5