رابرت گیتس: برای تضعیف ایران باید از مخالفان داخلی حمایت کنیم

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو به نقل از دیپلماسی ایرانی، پاییز گذشته، رابرت گیتس، در مجله فارین افرز هشدار داد که اکنون آمریکا با خطرناک‌ترین چشم‌انداز ژئوپلیتیکی دهه‌های اخیر دست به‌گریبان است و ناکارآمدی ساختار سیاست در واشنگتن، این تهدید را در خود دارد که این خطر به یک فاجعه بینجامد. گیتس نگران است که این ناکارمدی داخلی می‌تواند موجب شود که دشمنان آمریکا دست به قمار‌های خطرناکی بزنند که پیامد‌های ویرانگری برای آمریکا و جهان خواهد داشت.

گیتس در این مصاحبه گفته است:

من نمی‌توانم باور کنم که کسانی فکر کنند عدم ایستادگی ایالات متحده در کنار اوکراین باعث آسیب به اعتماد تایوان به ایالات متحده نخواهد شد و نیز به اعتماد سایر متحدان ما در اقیانوس آرام آسیب نخواهد زد. اگر ایالات متحده با متحدان ناتو در سدکردن راه این تهاجم در اروپا همکاری نکند، چرا کسی در آسیا اعتماد کند که ما برای تایوان خواهیم ایستاد، جایی که خطرات یک رویارویی بزرگ‌تر با چین بسیار بیشتر است و هزینه‌های یک مناقشه بسیار بیشتر و احتمالاً موجب درگیرشدن مستقیم ایالات متحده خواهد شد؟ نمی‌توانم تصور کنم که کسانی نفهمند که شی جین‌پینگ این موضوع را با دقت بسیار بالا دنبال می‌کند. از آنجا که سه رئیس‌جمهوری پشت سر هم در آمریکا اساساً نشان داده‌اند که می‌خواهیم از خاورمیانه خارج شویم و تمرکزمان را بر روی آسیا قرار دهیم، همچنین با توجه به نگرشی که ترامپ و بسیاری از جمهوری‌خواهان نسبت به اتحاد‌هایی همچون ناتو ارائه داده‌اند، این نگرانی وجود دارد که آیا ایالات متحده در کنار متحدانش خواهد بود یا نه. همچنین آنچه من می‌بینم این است که کشور‌های سراسر جهان، متحدان و دوستان ما، در حال این سنجش و آزمون هستند که اگر برایشان دردسری پیدا شود، اگر مهاجمی به آن‌ها حمله کند، آیا آمریکا در کنار آن‌ها خواهد بود یا نه. ناکامی در حمایت از اوکراین و سپس احتمال تسخیر اوکراین توسط روسیه، یک پسرفت گرانسنگ راهبردی خواهد بود و بسیار ساده‌انگارانه است که فکر کنیم چنین پیامدی بر اندیشه‌های شی‌جین‌پینگ درباره آنچه ما در تایوان انجام خواهیم داد، تاثیر نمی‌گذارد.

صادقانه بگویم آنچه روس‌ها در اوکراین انجام داده‌اند، کشور‌هایی مانند قزاقستان را هم بسیار نگران کرده، زیرا اگر کل این جنگ، برای مراقبت از روس تبار‌هایی است که هنگام فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی رها شدند، میلیون‌ها روس هم در قزاقستان زندگی می‌کنند و به همین دلیل همه این‌ها به نحوی کلافه‌اند. پس فکر می‌کنم این یک شراکت یا اتحاد مصلحتی است، همچنین به این معنی که آن‌ها اهداف مکملی در تضعیف ایالات متحده، دور کردن توجه آمریکا و وارونه کردن نظم جهانی مبتنی بر قانونی دارند که ایالات متحده پس از جنگ جهانی دوم برپا کرد.

ما هیچ چیزی برای رقابت با توانایی‌های ارتباطات راهبردی جهانی که چینی‌ها ایجاد کرده‌اند، نداریم و شکل دادن به این توانایی‌ها در چین، با شی‌جین‌پینگ آغاز نشده است. هو جین‌تائو در اوایل دهه 2000، هفت میلیارد دلار در ایجاد این ساختار پویای ارتباطات جهانی سرمایه‌گذاری کرد و آن‌ها به هزینه کردن در این زمینه ادامه دادند.

گیتس می‌افزاید: فکر می‌کنم خاورمیانه در آتش است. شما چهار میدان مختلف و همزمان منازعه را دارید. بدون شک، بزرگ‌ترین و دردناک‌ترین میدان، حمله وحشتناک حماس به اسرائیل در هفتم اکتبر و اکنون هم تلافی اسرائیل و عزمش به خلاص شدن از دست حماس است. دوم، تلاش‌های حوثی‌ها برای بستن دریای سرخ بر ترافیک تجاری. خوانده‌ام که در حمل‌ونقل جهانی، درآمد‌های مصر از کانال سوئز در ماه ژانویه 40 درصد کاهش یافته که نشان می‌دهد چه تعداد کشتی از این منطقه دوری می‌کنند. فکر می‌کنم که ما اساسا با زدن سایت‌های حوثی، در حال بازی بی‌حاصلی هستیم.

منازعه فعال سوم، در محدوده‌های مرزی اسرائیل است. اسرائیلی‌ها تا چه زمانی وضعیت کنونی را تحمل خواهند کرد؟ آن‌ها 80هزار نفر را از بخش شمالی اسرائیل تخلیه کرده‌اند. اقتصاد در آنجا متوقف شده و بیشتر آن افراد در هتل‌ها ساکن هستند؛ و بعد چهارمین میدان هم، قطعاً حملات شبه نظامیان در سوریه و عراق علیه نیرو‌های آمریکایی در سوریه، اردن و در عراق است. پس شما در واقع چهار منازعه همزمان دارید. برخی دوست دارند بگویند همه آن‌ها به هم مرتبط هستند، که از برخی جهات هم مرتبط هستند. اما آن‌ها همچنین مجزا هستند و همه آن‌ها به ایران بازمی‌گردند. عبارتی که در دوران ریاست جمهوری ریگان اغلب به کار برده می‌شد، «شما باید به سراغ سرچشمه بروید» بود. خوب، سرچشمه همه اینها، ایران است و من فکر می‌کنم که درک دولت [بایدن] از اینکه مردم آمریکا نمی‌خواهند جنگ دیگری در خاورمیانه داشته باشند و نمی‌خواهند با ایران وارد جنگ شود، درست است. اما چگونه می‌توان ایرانی‌ها را از پیگیری نقشی که در هر چهار درگیری دارند، متوقف کرد؟ من فکر می‌کنم که این یک چالش بزرگ است. بخشی از این چالش به سؤالی باز می‌گردد که در پاسخ آن درباره شی‌جین‌پینگ و دیگران صحبت کردیم، این که آیا سیاست آمریکا طی سال‌های گذشته اساساً تاثیر بازدارنده رویکرد و قدرت آمریکا را کمرنگ یا ضعیف کرده است؟ بدون شک، به نظر می‌آید کسی از ما نمی‌ترسد. حال سؤال این است که چگونه در طول زمان این وضعیت را تغییر دهیم؟

گیتس همچنین گفته است: صادقانه بگویم، من اگر مسئولیت داشتم، هر کاری که می‌توانستم، آشکار و پنهان برای تضعیف آن نظام و قدرت بخشیدن به آن‌هایی که در داخل ایران با آن مخالف هستند، انجام می‌دادم. یا شما یک تغییر رژیم خواهید داشت یا یک تغییر قابل توجه در سیاست‌های رژیم. منظورم این است که تغییر رژیم، حاوی همه آن دلالت‌های منفی است که از تجربه عراق و دیگر جا‌ها حاصل شده و بی‌گمان تجربه ما در تلاش برای این تغییر با ابزار نظامی چندان راضی‌کننده نیست، اما فکر می‌کنم که راه‌های دیگری برای تشویق به تغییر وجود دارد که ما باید از آن‌ها استفاده کنیم.