رسم بر بی عهدی نبود، مدافعان سلامت و وعده‌های بی سرانجام

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری دانشجو، یاسمن کربلایی - هنوز روز‌های پرالتهاب درگیری مردم و کشور با ویروش منحوس کرونا در خاطرمان هست. پس از گذشت 3 ماه و کمی افول جولان این مهمان ناخوانده نمی‌توانیم همراهان روز‌های پرتنش را تنها بگذاریم. مدافعان سلامت در خط اول مبارزه با کرونا و برگرداندن سلامتی به کشور بودند و در شاکله‌ی کادر درمانی کشور، پرستاران بیشترین زمان را درکنار بیماران سپری می‌کردند تا جایی که گفته می‌شود تقریب به 90% پروسه مراقبت بر عهده پرستاران است. براساس اطلاع رسانی مسئولان بهداشت کشور، در دوران مواجهه با ویروس کرونا در ایران حدود 15 هزار پزشک و 100 هزار پرستار در مراکز درمانی مشغل خدمت رسانی بودند که از این تعداد حدود دوهزار و 286 نفر به این ویروس مرگبار مبتلا شدند و 119 نفر نیز جان خود را از دست دادند. کمبود‌ها و مشکلات از کجا ناشی می‌شود؟ میانگین کادر پرستاری نسبت به تخت‌های بیمارستانی در ایران عدد 1.02 را نشان می‌دهد در حالی که استاندارد وزارت بهداشت 2.5 است. به بیان ساده میتوان گفت که سالانه کمبود 100 هزار نیروی پرستاری داریم. بر اساس دستورالعمل سازمان بهداشت جهانی به ازای هر 10 هزار نفر حداقل باید 50 پرستار در مراکز درمانی و بیمارستان‌ها مشغول به فعالیت باشند. متأسفانه در کشور به ازای هر 10 هزار نفر جمعیت 19 پرستار در بیمارستان‌ها مشغول به کار هستند که این آمار در مقایسه با کشور‌های دیگر مانند قطر با 119 پرستار، ترکیه با 24 پرستار و کشور‌های اروپایی مانند ایرلند با 155 پرستار قابل مقایسه نیست. این کمبود نیرو درحالی است که به دلایل مختلف از جمله عدم امنیت شغلی و عمل نکردن به قول و قرار‌ها در استخدام، با پدیده مهاجرت پرستاران نیز مواجهیم و سالانه ده‌ها هزار نفر به کشور‌های حاشیه خلیج فارس یا کانادا و کشور‌هایی از این قبیل مهاجرت می‌کنند. سوال اصلی اینجاست که در مجموعه وزارت بهداشت و سیاست‌های نظام بهداشت کشور حق و حقوق و ماهیت جامعه پرستاری چگونه تعریف می‌شود؟ تعیین مزایا، حقوق و برنامه ریزی‌های کلان کشوری برای قشر پرستاران همیشه با ابهاماتی رو به رو بوده است. از کشمش دانشجویان پرستاری تا جذب نیرو در بیمارستان ها. در مقایسه با کادر پزشکی کشور که حقوق چندبرابری نسبت به پرستاران دارند، کارانه‌ها و حقوق‌های عقب افتاده برای پرستاران جای بسی تامل دارد. قرارداد‌های 89 روزه برای وفاداران ایام کرونا مدافعان سلامت و تمام تعریف و تمجدید‌هایی که این ایام از پرستاران و کادر درمان می‌شود زمانی می‌تواند واقعی باشد که ما در عمل توجه لازم به آن‌ها داشته باشیم و یا حداقل تحقق خواسته هایشان را تسریع کنیم. در هفته‌ی گذشته و مصادف با روز پرستار اعتراضاتی در مقابل ساختمان وزارت بهداشت صورت گرفت. اعتراضاتی که اخبار جدی آن از اسفند ماه گذشته و باخیر تعدیل نیمی از کادر پرستاری بیمارستان‌های خصوصی بالاگرفت. این تعدیل نیرو به دلیل کاهش درآمد بیمارستان‌های خصوصی عنوان شد. اتفاقی که هر ساله در اسفندماه برای عدم پرداخت مزایای شب عید و یا این قبیل سنوات در بسیاری از مشاغل خصوصی رخ می‌دهد. متاسفانه این مورد تنها مشکل مدافعان سلامت در این دوران نیست. عدم تمدید قرارداد‌ها پس از فروکش نسبی پیک کرونا، کسر از حقوق پرستاران شرکتی و به طور کلی وعده‌های الکی در زمان بحران زخم‌هایی جدید بر پیکره کادر درمان هستند. طبق صحبت‌های مطرح شده توسط پرستاران در زمان اوج گیری بیماری در خیلی از استان‌ها من جمله گیلان کمبود کادر درمان نگرانی‌های بسیاری را به وجود آورده بود. خیلی از پرستاران به صورت داوطلبانه و یا از طریق سامانه معرفی شده از طرف وزارت بهداشت به کمک کادر درمان شتافتند، اما در همان ابتدا مطرح شد که باآن‌ها قرارداد‌های 89 روزه بسته و حقوق آن‌ها بر اساس قرارد‌های شرکتی پرداخت می‌شود. تنها برای دوران بحران به آن‌ها نیاز است و قول هیچگونه وعده‌ی فراتری داده نمی‌شود! همانطور که قابل پیش بینی است با وجود کمبود دائمی پرستاران در بهداشت کشور، پس از این دوران هم متاسفانه خبری از استخدام بسیاری ازاین نیرو‌ها نیست. مطالبات روی زمین مانده‌ی پرستاران به همین جا ختم نمی‌شد تا جایی که محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه وبودجه در صفحه اجتماعی خود و در پاسخگویی به این درخواست‌ها گفت: "خوشبختانه در بودجه 99 این امکان قانونی وجود دارد که برای پرداخت فوق‌العاده کرونا اقداماتی را انجام دهیم. دستورالعمل آن درحال تدوین است و به‌زودی پرستاران عزیز ان‌شاءالله آثارش را خواهند دید. " وعده‌هایی که از قبل تاکنون منتظرعملی شدن هستند صحبت‌های محمدباقر نوبخت و یا اظهار نظر قاسم جان‌بابایی، معاون درمان وزیر بهداشت که گفته بود آمار دقیقی از تعدیل نیرو‌ها در بیمارستان‌های خصوصی نداریم! تمام گفته‌های مسئولان مربوطه پیرامون این مسائل نیست. درواقع این مشکلات و سختی‌ها از مدت‌ها قبل به طرق مختلف وجود داشته است و دراین روز‌ها تنها بیشتر خودنمایی می‌کند. مریم حضرتی معاون پرستاری وزارت بهداشت در دی ماه 98 یعنی روز‌هایی که هنوز سروکله کرونا در کشور ما پیدا نشده بود، وعده تلاش برای استخدام 9 هزار پرستار را برای سال 99 داده بود. در سال 93 نیز دکتر حریرچی خبر‌هایی مبنی بر استخدام نیرو‌های شرکتی به طور رسمی داده بود که همچنان به طور کامل تحقق پیدا نکرده است. در آخرین اظهارنظر‌های حضرتی، وی گفته است: طبق هماهنگی انجام شده مجوز استخدام دو هزار و 284 پرستار قراردادی گرفته شده است که منتظر تامین اعتبار از سوی سازمان برنامه و بودجه هستیم. او با اشاره به اینکه با بخش خصوصی جلساتی را برگزار کردیم که مسئله تعدیل نیرو بررسی شود گفت: مسئله تعدیل نیرو برای پرستارانی که در بخش کرونا فعالیت داشتند، عادلانه نیست. متاسفانه بیمارستان‌های خصوصی در زمینه کرونا درآمدهایشان کاهش یافت، اما پرستاران نباید دغدغه‌ای جزء مراقبت از بیماران داشته باشند. همچنین وی خبر افزایش حقوق 50% پرستاران و 35%پرستاران شرکتی را نیز داده است. این روز‌ها بیش از هر زمانی متوجه اهمیت شغل پرستاری و تلاش و فداکاری کادر درمانی کشور هستیم. بی وفایی و نادیده گرفتن کسانی که با تمام وجود پا به عرصه میدان گذاشته اند کاری بر خلاف رسم انسانیت است. شایسته نظام درمانی ایران و تمام تلاش‌های صورت گرفته در این ایام نیست که در آینده به همراه تمام دستاور‌های درمانی، برای مبارزان خط مقدم یادآور بی وفایی، وعده‌های پوچ و حقوق محقق نشده باشیم. باید دید آیا این وعده‌ها وقول‌های داده شده عملی می‌شوند یا بازهم به دلایل متعدد و مخالفت‌هایی از سوی ارگان‌های درگیر، بی نتیجه باقی می‌ماند.