«رفع تحریم ها» و «آینده مقاومت» بزرگترین چالش دستگاه دیپلماسی در سال آینده است

کارشناس مسائل بین الملل با بیان اینکه موضوع مهمی که باید مورد توجه دستگاه دیپلماسی باشد بحث تحریم هاست، گفت: بزرگترین چالش دستگاه دیپلماسی در سال پیش رو، آینده مقاومت در منطقه است.

«حسن بهشتی پور» در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به کنشگری دستگاه دیپلماسی پیرامون تحولات منطقه، اظهار داشت: وزارت خارجه خوب وزارت خارجه‌ای است که نباید معطل کنش باشد تا واکنشی نشان دهد بلکه باید خود برنامه ریز باشد نه اینکه مقابل عمل انجام شده قرار گیرد. در جهان سیاست گاهی اوقات اتفاقاتی رخ می‌دهد که بنا به هر دلیلی پیش بینی برای آنها نشده، در این حالت باید به دور از اینکه چه کسی مسئول و یا مقصر است، باید در نقاط قوت و ضعف بازنگری شود.

وی ادامه داد: باید به دور از جوسازی‌های جناحی، گروهی و سیاسی و با توجه به منافع ملی ارزیابی دقیقی از شرایط انجام شود تا یک طرح دقیق و چارچوب دار برای آینده طرح‌ریزی گردد.

کارشناس مسائل بین‌الملل عنوان کرد: وزارت خارجه در اجرا تأثیرگذار است اما سیاست‌گذار نیست چرا که سیاست‌ها توسط شورای عالی امنیت ملی اتخاذ می‌شود. تمام مصوبات شورای عالی امنیت ملی طبق اصل 176 قانون اساسی زمانی لازم‌الاجرا است که رهبری آن را تأیید کرده باشد.

بهشتی پور اظهار کرد: بزرگترین چالش دستگاه دیپلماسی در سال پیش رو، آینده مقاومت در منطقه است. اینکه مقاومت چگونه می‌تواند خود را بازسازی کرده و در وضعیت بهتری قرار گیرد.

وی با بیان اینکه نکته دوم مکانیزم ماشه است که در اکتبر 2025 به پایان می‌رسد؛ گفت: منظور از مکانیزم ماشه یعنی ترتیبات اجرایی بازگشت شش قطعنامه تحت فصل هفتم شورای امنیت سازمان ملل است. البته فعال شدن مکانیزم ماشه دو تا شش ماه زمان خواهد برد لذا این مهم است که بدانیم در چه فضایی چه اقداماتی را انجام دهیم.

وی ادامه داد: موضوع مهم دیگر که باید مورد توجه دستگاه دیپلماسی باشد بحث تحریم‌ها است. پایان دادن به تحریم‌ها مساله مهمی است. نظریه‌ای وجود دارد مبنی بر اینکه مشکلات ساختاری و اقتصادی ایران ربطی به تحریم‌ها ندارد. پیش از انقلاب نیز مشکلاتی مانند بیکاری و تورم وجود داشت در حالی که در آن زمان تحریمی وجود نداشت. اینگونه نیست اگر تحریم‌ها حل شود مشکلات اقتصادی ما حل می‌شود چرا که 30 درصد مشکلات اقتصادی ما مربوط به تحریم است اما همین سی درصد مانند نفتی است که روی آتش ریخته می‌شود و آن را شعله‌ور می‌کند.

بهشتی پور اظهار داشت: بنابراین یکی از مشکلات اساسی ما سال آینده نحوه پایان دادن به تحریم‌ها است که به نظر من هیچ راهی برای پایان دادن آن جز مذاکره وجود ندارد.

در فضای بین الملل تضمینی وجود ندارد

وی با اشاره به رویکرد دستگاه دیپلماسی در مذاکرات گفت: گاهی این‌طور بیان می‌شود که چون به آمریکا اعتماد نداریم نباید با آنها مذاکره کنیم. 90 درصد مذاکراتی که در دنیا انجام می‌شود بدون اعتماد صورت می‌گیرد. مذاکره می‌شود تا اعتماد به دست آید اما اعتمادی حاصل نمی‌شود؛ چراکه در محاسبات بین‌المللی هیچ تضمینی وجود ندارد. افرادی که می‌گویند تضمین نگرفته ایم اشتباه می‌گویند چرا که اصلاً چنین چیزی وجود ندارد و فقط یک توافق دو طرفه می‌تواند اعتماد را شکل دهد. ما باید به مذاکره کننده خودمان اعتماد داشته باشیم، در دوره‌های قبل مذاکره کنندگان خودمانم را بی اعتبار می‌کردیم.

بهشتی پور در ادامه به امضای توافق میان ایران و عراق برای آتش بس اشاره کرد و تصریح کرد: هنوز پیمان صلح با عراق امضا نشده و ما فقط در ترک مخاصمه با این کشور هستیم. آیا کسی در ایران گفت چرا صدام حسین توافق را پاره کرد؟

کارشناس مسائل بین‌الملل گفت: روابط بین‌الملل کلانتری یا قوه قضائیه ندارد که تضمینی وجود داشته باشد. بنابراین رویکرد ما باید به گونه‌ای باشد که با افزایش توان اقتصادی، هسته‌ای، دیپلماسی، بویژه دیپلماسی رسانه‌ای، مستقیم با آمریکا مذاکره کنیم.

عراق نمی‌تواند بدهی ما را پرداخت کند

وی با اشاره به اهمیت توجه دستگاه دیپلماسی به روابط همسایگی افزود: همسایگان ما در حدی که بتوانند با ما روابط برقرار می‌کنند اما این روابط محدود است و هر کدام مشکلاتی دارند. مثلاً عراق نمی‌تواند بدهی ما را پرداخت کند چراکه ایران در cft و پالرمو عضو نیست.

بهشتی پور بیان کرد: ما در وضعیت قرمز قرار داریم یعنی ارتباطات بانکیمان به لحاظ بین‌المللی دارای مشکل است و تا زمانی که از این وضعیت خارج نشویم کشورهای همسایه با ما مشکل خواهند داشت.

وی با بیان اینکه ترکیه و عربستان عضو FATF هستند، خاطرنشان کرد: همسایگان ما مقررات FATF را اجرایی کردند، قرار نیست ایران عضو شود و صرفاً قرار است مقررات FATF را اجرایی کنیم.