روایت تلخ از ماجرای ویرانگر سووشون
اواخر دی ماه بود که گروه فیلمبرداری نرگس آبیار برای ساخت فیلم «سووشون» وارد خانه نصیرالمُلک شیراز که از خانه‌های بسیار ارزشمند و یگانه دوره قاجاریه به شمار می‌آید، شدند که این موضوع حاشیه‌های فراوانی به دنبال داشت.
«خانه نصیرالملک» جزو نفایس ملی کشور و شیراز است و هرگونه فیلمبرداری و عکاسی حرفه‌ای در آن بر پایه قانون میراث فرهنگی که آشکارا و روشن به آن اِشاره شده، ممنوع بوده و تخلف به شمار می‌آید.
گزارش زیر نقدی است بر عملکرد دوگانه و دارای تناقض وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی که به قانون درونی خود پایبند نبوده و در برابر اَفکار همگانی (عمومی) پنهان کاری و سکوت می‌کند تا راه برای افراد غیرمتخصص و غیرمسئول باز شود.
ممنوعیت فیلمبرداری در مکان‌های تاریخی
در گام نخست و بر پایه قانون، فیلم برداری و عکاسی حرفه‌ای در مکان‌های تاریخی و فرهنگی ممنوع است.
این قانون در سال 1393 به سراسر کشور ابلاغ شده است و لغو آن نیز راه کارهایی دارد و هیچ فردی حتا وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نمی‌تواند قانون را زیر پا گذاشته و یا دُور بزند.
زیرا لغو هر قانونی باید نخست از سوی کارشناسان کارآزموده و پیشکسوت و متخصص میراث فرهنگی به اشتراک گذاشته و راستی آزمایی شود و پس از تایید از سوی کارشناسان میراث فرهنگی به مجلس رفته و در آنجا پس از گذراندن مراحل و بررسی‌های گوناگون تخصصی، اگر مشکلی بر سر راه نباشد، تایید شده و پس از آن به وزارت خانه میراث فرهنگی اِبلاغ شود.
در این زمینه، چُنین اِبلاغیه و دستوری وجود ندارد و همچنان فیلم برداری در مکان‌های تاریخی و فرهنگی ممنوع بوده و حتا تخلف به شمار می‌آید و هیچ نهاد یا اُرگانی هم نمی‌تواند مجوزی خلاف قانون‌های کشور صادر کند.
هرچند که، در سال 98 ماده 13 دستورالعمل وزارت میراث فرهنگی درباره «فیلمبرداری و عکاسی از مکان‌های تاریخی و اَموال منقول فرهنگی - تاریخی» صادر شده است، ولی در تبصره آن فیلم برداری در مکان‌های تاریخی را با محدودیت‌های ویژه‌ای همراه ساخته است و نیازمند حضور کارشناسان مربوطه، نماینده یگان حفاظت میراث فرهنگی و نظارت عالیه اداره کل حراست میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است.
از سوی دیگر، این قانون از سوی مجلس نه بررسی و نه اِبلاغ شده است و همچنان از دید قانونی فیلم برداری و عکاسی حرفه‌ای در مکان‌های تاریخی و فرهنگی ممنوع بوده و تخلف به شمار می‌آید و کسانی که به فیلم سازان و گروه‌های فیلم برداری مجوز می‌دهند، بی‌گمان قانون را زیر پا گذاشته و تخلف کرده‌اَند.
گروه فیلم برداری نرگس آبیار برای ساخت فیلم «سووشون» پس از ورود به باغ عفیف آباد در سال گذشته که دارای حاشیه‌های فراوانی شد و اگر کوشش‌ها و فشارهای تَنی چند از کارشناسان میراث فرهنگی و رسانه‌ها نبود شاید به فاجعه‌ای تبدیل می‌شد، با ورود به اَرگ تاریخی کریمخان زند و خانه زینت المُلک و فروغ المُلک که همگی از یادگارهای بسیار ارزشمند کشور و شهرستان شیراز به شمار می‌آیند در اواخر دی ماه امسال به نگین خانه‌های تاریخی شهرستان شیراز یعنی خانه نصیرالمُلک برای فیلمبرداری وارد شده و گویا یک روز در این خانه به فیلمبرداری پرداخته است.
شوربختانه با زیر پا گذاشتن قانون، گروه فیلمبرداری نرگس آبیار به آن بنای ارزشمند و نفیس ورود پیدا کرده که تخلفی آشکار و روشن است و باید پاسخگوی اَفکار عمومی باشند.
همچنین کوتاهی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان را نمی‌توان نادیده گرفت. سکوت و بی‌تفاوتی اداره میراث فرهنگی فارس اَنگیزه‌ای شد تا برخی از افراد غیرمتخصص و غیرمسئول به موضوع ورود کرده و حتا پا را فراتر گذاشته و دست به اِظهارنظرهای غیرکارشناسی بزنند.
در همین زمینه، یکی از کارشناسان حفاظت و مرمت بناهای تاریخی که در روز فیلمبرداری گروه فیلم «سووشون» از خانه نصیرالمُلک حضور داشته با اِبراز گلایه فراوان گفت: بناهای تاریخی با گذشت زمان دارای تاب آوری ویژه‌ای هستند و نمی‌توان و نباید گروه زیادی به یکبارگی به آن‌ها ورود کنند، اما در زمان فیلمبرداری عوامل فیلم «سووشون» بالای 150 تَن به خانه نصیرالمُلک ورود کرده‌اند که بی‌گمان آسیب‌های ناملموسی به آن بنای بسیار ارزشمند وارد شده است و در آینده خود را نشان خواهد داد.
این کارشناس میراث فرهنگی که نخواست نامش فاش شود در بخش دیگری از سخنان خود گفت: نور پروژکتورها بی‌گمان سبب آسیب‌رسانی به نقاشی‌ها و تزیینات بنا شده است و در آینده‌ای دورتر خود را نمایان خواهد ساخت.
همچنین خانه نصیرالمُلک جزو نفایس ملی است و بناها و آثاری که جزو نفایس ملی هستند دارای ملاحظات و قانون‌های ویژه‌ای هستند و نمی‌توان برای آن‌ها تصمیم‌های غیرکارشناسی گرفت. به هر روی، ورود گروه فیلم بردای فیلم «سووشون» به خانه تاریخی نصیرالمُلک از هر دیدگاه و جنبه‌ای که به آن نگاه کنیم، نادرست بوده و تخلف به شمار می‌آید و مسولان میراث فرهنگی باید پاسخگو باشند.
این کارشناس حفاظت و مرمت بناهای تاریخی در پایان گفت: موضوع مهم‌تر آن است که، شان و جایگاه و منزلت یک بنای تاریخی نفیس است که زیر پرسش می‌رود و جای بَسی اَندوه است که برای برخی ملاحظات، قانون‌ها را زیر پا گذاشته و دُور می‌زنیم.»
باید دانست که ساخت چُنین فیلم‌هایی که با هزینه‌های بسیار بالایی هم انجام می‌شود هیچ سودی برای شهرستان شیراز و مکان‌های تاریخی آن ندارد و آن‌گونه که گروهی برای دفاع از خود، مدعی رونق و توسعه گردشگری به وسیله ساخت چُنین فیلم‌هایی هستند، نادرست است. زیرا در گام نخست اگر آرمان رونق و توسعه گردشگری داخلی باشد که ساخت چنین فیلم و سریال‌هایی هیچ گونه تاثیری در رونق گردشگری نداشته و ندارد و بیشتر هیاهوی خبری است برای دیده شدن.
مهم‌تر از همه، شیراز که به شهر راز و ادب و هنر و فرهنگ نامدار است نیازی به چنین تبلیغ‌هایی ندارد و گره کور گردشگری شهرستان شیراز در جای دیگری است که کارشناسان میراث فرهنگی و گردشگری و کُنشگران با آن آشنا بوده و هستند. همچنین اگر آرمان فیلم «سووشون» گردشگران برون مرزی باشد که آشکار و روشن است که دیگر کشورها بسیار کم شده که فیلم یا سریال‌های ایرانی با چنین شیوه و سبکی را ببینند تا چه رسد که با آن فیلم ترغیب به آمدن به ایران و بازدید از آن مکان تاریخی شوند.
از همین روی، کارشناسان میراث فرهنگی و دلسوزان فرهنگ و تاریخ شهر به این روند ناخجسته اعتراض دارند و خواهان پایان کار گروه فیلمبرداری «سووشون» در مکان‌های تاریخی شیراز هستند.
خانه نصیرالملک از خانه‌های بسیار ارزشمند دوران قاجاریه در شهرستان شیراز است که در محله گودعَربان در مجاورت خیابان لطفعلی خان زند و در کنار مسجد نصیرالملک جای دارد.
این خانه بخشی از مجموعه بزرگ جلوخان (فضایی همانند میدان)، گرمابه، آب اَنبار و مسجد بوده که از سوی حاجی میرزا حسنعلی خان نصیرالملک، فرزند سوم حاجی قوام المُلک و از فرمانروایان پارس در دوره قاجاریه، ساخته شده و هم اینک جلوخان و گرمابه آن از میان رفته است.
در سال‌های گذشته این خانه از سوی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی (سازمان وقت) استان مرمت شده است و هم اینک از آن به عنوان پایگاه پژوهش بافت قدیم شیراز استفاده می‌شود.
خانه نصیرالملک در تاریخ 30 اَردیبهشت ماه 1354 خورشیدی با شماره 1068 به ثبت ملی رسیده است و از شاهکارهای هنر و معماری شهرستان شیراز و حتی کشور است.
منبع: ایلنا هم اکنون دیگران می خوانند-
تکلیف گرانی بنزین مشخص شد | هر فرد با افزایش قیمت بنزین، چقدر پول انرژی می‌گیرد؟
-
ظرفیت بهشت زهرا تکمیل شد!
-
پیش‌بینی هولناک | یک زلزله بزرگ دیگر در راه است
-
قیمت چرخ خیاطی‌های قدیمی میلیاردی شد! | ماجرای الماس و داستان قرمز اسرارآمیز چیست؟
-
شایعات عجیب درباره علت زلزله ترکیه؛ از هارپ تا استخراج لیتیوم!
-
تابوت علی کریمی بر دوش مردم ایران! + عکس
-
رستوران‌دار معروف مشهد، دختران 9 و 12ساله‌اش را برای گدایی اجاره داد!
بیشتر بخوانید
