رویدادها در تاریخ‌نویسی امانت‌هایی هستند که باید منتقل شوند

راوی کتاب «همیشه جهادگر» گفت: رویدادها امانت‌هایی نزد ما هستند که باید به بهترین نحو منتقل شوند، البته باید از ریا دوری کرد تا در این ورطه نیفتیم.

به گزارش خبرگزاری مهر، مراسم رونمایی از کتاب «همیشه جهادگر» خاطرات سردار علیرضا افشار صبح امروز شنبه 17 تیرماه در محل مؤسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران برگزار شد.

این برنامه با حضور سردار علیرضا افشار یکی از مسئولان جهاد سازندگی و فرمانده سپاه و راوی کتاب؛ محسن رضایی رئیس دبیرخانه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا و فرمانده وقت سپاه پاسداران؛ سردار سرتیپ پاسدار رضا طلایی نیک سخنگوی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، و جمعی دیگر از مسئولین کشوری و لشکری برگزار شد.

در ابتدای برنامه سید حسین حسینی پژوهشگر و تدوینگر کتاب درباره اهمیت پرداختن به مقوله تاریخ شفاهی گفت: به نظر بنده زبان گویای انقلاب اسلامی که امروز در حال دفاع از آرمان‌های آن است، تاریخ شفاهی است. در جنگ روایت‌ها هر جایی که نیاز بوده از کیان این نظام دفاع شود، تاریخ شفاهی قد علم کرده و روایت صحیح و واقعی را ارائه کرده است و بسته به نیاز، خود را در قالب‌های مختلفی به نمایش گذاشته است.

وی افزود: از موضوعات مهم و تأثیر گذار در تداوم انقلاب اسلامی که اتفاقاً توسط بسیاری از فعالان تاریخ شفاهی، حداقل تا همین اواخر مغفول مانده، جهاد سازندگی و پرداختن به زوایای مختلف آن است. جهاد سازندگی، حرکتی که کاملاً مردمی و داوطلبانه شکل گرفت و به گفته راوی عزیز سردار افشار: «طعم شیرین انقلاب را به روستاییان و مردم مناطق محروم چشاند» با پیگیری‌های فراوان لیستی از اعضای اصلی و اولیه جهاد سازندگی را به دست آوردیم. نام اول این لیست پنجاه نفره، «سردار علیرضا افشار» از موسسین و عضو شورای مرکزی جهاد سازندگی بود.

حسینی در مورد فضای ارتباط گیری و شکل‌گیری مصاحبه‌های کتاب گفت: با نا امیدی (به خاطر تجربه‌های ناموفق ارتباط گیری با جوانان نسل اولی انقلاب) با او تماس گرفتیم و در همان اولین تماس از تعیین قرار ملاقات و تکرار نشدن تجارب قبلی، مشعوف شدیم. صفتی که در اولین برخورد با ظاهر آرام، ساده و خاکی و برخورد خوبش، در ذهنمان تداعی کرد, این بود: فرزند خمینی. در همان جلسه اول، اعتماد و صمیمت شکل گرفته بین ما، همکاری برای جمع آوری و مدون کردن خاطرات ایشان را شکل داد.

وی افزود: با مرور کلی خاطراتشان در همان جلسه، متوجه مسئولیت‌های مهمی غیر ازآنچه ما به خاطرش به سراغشان رفته بودیم، شدیم. عضویت در شورای مرکزی دانشجویان پیرو خط امام در جریان تسخیر لانه جاسوسی آمریکا و عضویت در شورای مرکزی جهاد سازندگی، سخنگویی در جهاد و سخنگویی در سپاه پاسداران، ریاست ستاد کل سپاه و فرماندهی نیروی مقاومت بسیج، معاونت سیاسی وزارت کشور در دولت نهم و معاونت فرهنگی و اجتماعی در دولت دهم و یازدهم و... با طرح سوالات جزئی و بهره گیری از اسناد مربوطه در مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، در یادآوری خاطرات تلاش کردیم.

پژوهشگر کتاب «همیشه جهادگر» گفت: این کتاب نتیجه نُه جلسه 90 دقیقه‌ای مصاحبه در تیر و مرداد، سه جلسه تکمیلی 100 دقیقه‌ای در دی ماه و خرده مصاحبه‌هایی دیگر با راوی تا زمان اتمام تدوین است. قالب تدوین خاطرات با مشورت‌های به عمل آمده و نحوه بیان راوی، موضوعی و در سیر زمانی است. البته بسیاری از خاطرات از نظر زمانی در یک بازه بودند اما از آنجایی که تقسیم بندی فصل‌ها بر اساس مسئولیت‌های راوی بوده، تا حدی مجبور به چشم پوشی از تقدم و تاخر خاطرات شدیم. در انتها از سرکار خانم زینب رحیمی بابت بازنویسی متن متشکرم.

تاریخ باید به صورت مستند بیان شود

در ادامه برنامه سردار علیرضا افشار راوی کتاب «همیشه جهادگر» با بیان این که رویدادها و حوادث امانتی است در نزد ما، گفت: رویدادها امانت‌هایی نزد ما هستند که باید به بهترین نحو منتقل شوند، البته باید از ریا دوری کرد تا در این ورطه نیفتیم. من سعی کردم از شواهد خودم بگویم تا مستندات تاریخی ثبت شود و تقریباً یک دور تاریخ انقلاب در این کتاب ذکر شده است.

وی افزود: این کتاب از سال‌های دانشجویی من در دانشگاه شریف (آریا مهر وقت) تا نهضت، ستاد استقبال دانشجویی، جهاد سازندگی و بعد هم فعالیت‌هایم در سپاه است. ما در این اثر یک نگاه اجتماعی، سیاسی و فرهنگی داشتیم.

راوی کتاب «همیشه جهادگر» در ادامه درباره جلد دوم این مجموعه گفت: جلد اول به لحاظ زمانی از قبل انقلاب شروع شده و به فعالیت‌هایم در ستاد کل سپاه به پایان می‌رسد. جلد دوم درباره حضور من در وزارت کشور است.

وی در پایان افزود: بحث اصلی ما جلد دوم این مجموعه است، چرا که در آن از جریان تکنوکراسی و لیبرالیسم که خود را به جریان‌های انقلاب غالب کردند و جریان خط سومی که منجر به انحلال حزب جمهوری اسلامی شد، می‌گویم. هدف دیگر این بوده که تاریخ را مستند بیان کنیم و مواردی که شک داشتیم را بیان نکردیم. در جلد دوم سعی کرده‌ایم، فعالیت‌های موفق را بیان‌کنیم.

امروز کار فرهنگی هم جهاد است

محسن رضایی رئیس دبیرخانه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا دکتر رضایی درباره اهمیت کار جهادی گفت: کار جهادی فقط به معنای جنگ و رویارویی نظامی نیست و امروز کار فرهنگی هم جهاد است جهاد اقتصادی و کمک به معیشت مردم هم نوعی جهاد است و اینگونه اقدامات هم اجر همان جهاد را دارد.

وی افزود: همه انسان‌ها داستانی دارند و در این داستان هم خود شأن مطرح هستند و هم جامعه و تاریخی که در آن هستند. قصه هر فرد فقط شامل زندگی و رویدادهای آن شخص نمی‌شود و قصه او بخشی از جامعه او هم هست و بخشی از تاریخ هم هست. تاریخ و جامعه و افراد آن جامعه دو روی یک سکه و غیرقابل تفکیک است.

رضایی با اشاره به ارزش فرهنگی و اجتماعی اینگونه کتاب‌ها گفت: این کتاب دوربینی برای دیدن جامعه در آن زمان است داستان‌های نسل اول قصه واقعی است و برای انتقال به نسل‌های بعد درس‌های فراوانی دارد و قابل استفاده شود.

وی با یادآوری دو رخداد بزرگ تاریخ معاصر ایران یعنی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس افزود: یکی از نکات مهم این کتاب این است که آقای افشار جز نسلی است که نوآوری بزرگی در ایران به وجود آورد و معجزه گر شد. مردم ایران معجزه انقلاب و معجزه دفاع مقدس را رقم زدند.

رضایی گفت: ملت ایران با دست خالی جلو بزرگترین قدرت نظامی و اطلاعاتی منطقه ایستاد و انقلاب کرد و آن را به ثمر نشاند و اولین معجزه را رقم زد. دومین معجزه مردم که در این کتاب هم می‌بینید دفاع مقدس است. آمریکا مطمئن بود که ایران از رژیم صدام شکست می‌خورد، چرا که ایران ارتشی از هم پاشیده داشت، به علاوه نیروهای نظامی مهمات هم نداشتند. حتی برخی در سال اول جنگ گفتند جنگ بیست سال طول می‌کشد اما در سال دوم جنگ ورق برگشت و معجزه مردم معادلات جنگ را به هم زد.

دبیر شورای عالی سران قوا گفت: باید رمز این موفقیت و معجزه انقلاب و دفاع مقدس را تبیین کنید و حسن این کتاب‌ها کمک به رمزگشایی این معجزه‌هاست. آقای افشار از برادران جهادی بودند. ما در دفاع مقدس مدام در جامعه به دنبال انسان‌های مستعد بودیم و بسیاری از سرداران بزرگ جنگ همچون حسن باقری و آقای افشار را هم همینطور پیدا کردیم. در نهایت دعا می‌کنیم که داستان زندگی ما هم همچون شهدا همراه با عاقبت به خیری باشد.