زبان فارسی به یک طرح کلی نیاز دارد
اسماعیل آذر بر این باور است که برای بهبود وضع زبان فارسی باید یک طرح کلی مشخص شود و در عین حال از آسیب تعدد مدیریت در این حوزه می‌گوید.
این پژوهشگر و مدرس دانشگاه در گفت‌وگو با ایسنا درباره آثار و چالش‌های انتخاب مدیران برای مراکز و مؤسسه‌های دانشگاهی و دولتی فعال در زمینه ادبیات و زبان فارسی اظهار کرد: ما باید برای همه کارهای‌مان از جمله زبان فارسی، نقشه راه داشته باشیم. باید بدانیم می‌خواهیم چه کنیم، در کجا قرار داریم و قرار است به کجا برویم؟ برای ترمیم و بهبود وضعیت زبان فارسی چه طرح‌ها، پروژه‌ها و کارهایی را باید صورت دهیم. در ابتدا، این باید ترسیم شود و به‌صورت یک خط کشیده شود و بدانیم ما در کجای این خط هستیم و می‌خواهیم به کجای این خط برسیم؟
او افزود: همچنین باید بدانیم چگونه قرار است این راه را بپیماییم. اگر این خط ترسیم نشود و طرح کلی برای بهبود وضع زبان فارسی مشخص نشود، زحماتی که کشیده می‌شود، فرجام مشخصی نخواهد داشت.
اسماعیل آذر در عین حال گفت: از نظر قانونی، مسئول زبان فارسی اکنون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ست. البته، این را هم باید بگویم که وزیر کنونی توجه خاصی به زبان فارسی دارند، ولی پیشنهاد من برای کل کشور است. همه دارند کاری در این زمینه انجام می‌دهند اما مسیر مشخصی ندارند.
او ادامه داد: برای مثال، نمایندگان فرهنگی از کشور ما به کشورهای دیگر اعزام می‌شوند. آیا این افراد تخصص لازم را دارند؟ درباره زبان فارسی می‌دانند؟ درباره زبان کشور مقصد می‌دانند؟ حداقل یکی‌دو زبان می‌دانند؟ تحصیل‌کرده حوزه فرهنگ هستند؟ نقشه راه برای این کار دارند؟ این‌ها می‌روند، چه می‌کنند؟ اغلب در روز یا مناسبت‌های خاص اقداماتی انجام می‌دهند. هیچ‌وقت برنامه کلی ندارند. برای شخصیت‌هایی که توسط وزارت علوم برای آموزش زبان فارسی اعزام می‌شوند، معمولاً نقشه راه وجود ندارند. این‌ها نمی‌دانند نفر قبلی که در همان کشور بوده، تا کجا پیش رفته یا چه کاری انجام داده است تا همان راه را پیش ببرند. یک نفر اعزام می‌شود و براساس اینکه به کدام کشور برود، می‌رود و برمی‌گردد و هیچ اتفاقی هم نمی‌افتد.
آذر همچنین بیان کرد: یعنی اگر این افراد اعزام نشوند و دولت این هزینه را نکند، هیج اتفاقی نمی‌افتد. فقط بودجه آن به درد دیگر مشکلات می‌خورد و شاید بتواند گره‌های دیگری را باز کند.
او سپس با بیان اینکه ما باید مدیران زبان فارسی را از میان کسانی انتخاب کنیم که تخصص تام و کمال دارند، گفت: آنها باید حداقل از مشاهیر باشند. بنابراین، نظام کلی این کار باید تصویب و تصحیح شود. باید از افراد اعزامی خواسته شود تا در مدت زمان مأموریت‌شان کارهای مشخصی را انجام دهند و یک بخش نیز باید کار آنها را بررسی و ایرادهای‌شان را یادآوری کند و نکات مثبت و منفی آنها را جمع بزند. تمام این کارها باید با برنامه باشد.
اسماعیل آذر در ادامه اظهار کرد: من در جایی ننشستم که مدیران را ارزیابی کنم. من راهی را می‌گویم که اگر نباشد، کمابیش همه در بیراهه گرفتارند.
او در پایان با بیان اینکه ما باید یک حوزه دانشوری از استادان تراز اول زبان فارسی و باتجربه بنا کنیم گفت: این حوزه دانشی زبان فارسی باید نقشه راه را طراحی کند تا بقیه براساس آن پیش بروند. چراکه تعدد مدیریت‌ها می‌تواند خسران به بار بیاورد. چون نهادها زحمت می‌کشند اما هیچ‌وقت نمی‌بینید نقشه راهی را دنبال کنند و بخشی فعالیت‌های آنها را بررسی کند و نقطه‌های ضعف‌شان را برطرف کند تا به مقصدی که می‌خواهند برسند.