زیر پوست گردشگری اصفهان
دست اندرکاران گردشگری اصفهان از حضور چشمگیر گردشگران در نوروز 1402 پس از رکود کرونا خبر می‌دهند. به گزارش «دنیای‌اقتصاد» شیوع ویروس کرونا، فاجعه ای بود که تبعاتش جدای از تلفات انسانی آن، گریبان‌گیر بخش های مختلف شد و بدون تردید صنعت گردشگری در صدر لیست بازارهایی بود که از این رویداد تاثیر هنگفتی پذیرفت و البته صنایع وابسته به آن چون هتلداری، صنایع دستی و... هم تحت‌تاثیر همین شرایط،...
با این حال نوروز 1402 پس از مدت ها رکود در بخش گردشگری، با ورود قابل توجه مسافران و گردشگران به استان های مختلف روبه‌رو بودیم که اصفهان هم به عنوان یکی از مراکز متمایز گردشگر‌پذیر، از این شرایط مستثنی نبود.
فراز و نشیب گردشگری از 98 تا 1402
بنا به گفته علیرضا ایزدی، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان، در نوروز 1402 ازنظر ورود گردشگران و مسافران نوروزی و اقامت آنها در استان در مقایسه با سال گذشته، با رشد خوبی مواجه بودیم و از 24 اسفندماه تا پایان تعطیلات عید، حدود 9 میلیون گردشگر و مسافر نوروزی وارد اصفهان شدند.
همچنین افزون بر یک میلیون و 920هزار نفر از گردشگران، هم حداقل به مدت یک شب در استان اصفهان اقامت داشته‌اند که بالغ بر یک میلیون و 400هزار نفر فقط در شهر اصفهان اقامت کرده‌اند.
گفتنی است در حالی از افزایش 50 درصدی مسافران نوروزی در اصفهان 1402 نسبت به سال گذشته سخن گفته می‌شود که طی سال‌های 98 به بعد باوجود کرونا و محدودیت‌های ناشی از آن، به وضوح شاهد شرایط ناخوشایند صنعت گردشگری بودیم که علاوه بر فقدان گردشگران داخلی، باوجود حوادث پیش آمده در آن برهه و بی اعتماد شدن نسبت به بازار گردشگری ایران، به علاوه قرار گرفتن ایران در لیست کشورهای ناقل بیماری کووید -19 و بسته شدن بیشتر مرزها و سفرهای هوایی ایران با کشورهای دیگر، گردشگری خارجی هم با کسادی شدیدی همراه بود.
درواقع روند رکود گردشگری قبل از ورود کرونا با افزایش قیمت ارزهای داخلی و کاهش ارزش پول ملی ایران آغاز شده بود و بسیاری از سرمایه‌گذاران خارجی به دلیل بی ثباتی و بلاتکلیفی نرخ بلیت هواپیماها، هتل ها و خدمات گردشگری از ایران رانده شده بودند. تا دی ماه 98 که با افزایش قیمت و سهمیه بندی بنزین دوباره گردشگری با چالشی دیگر روبه رو شد؛ و به تدریج با گرانی دیگر کالاها و خدمات، سفر از اولویت بسیاری از خانواده ها کنار گذاشته شد. پس ازآن هم کرونا مزید بر همه علل شد و این گونه صنعتی که بحث بسیاری بر درآمدزایی آن بود از صحنه رقابت کنار زده شد و چند بهار و تابستان پی درپی آمد، اما آژانس های گردشگری بدون متقاضی، هتل ها و مراکز اقامتی بدون مسافر و درمجموع، شهر اصفهان بدون گردشگر بود.
اما امسال، به‌رغم متقارن شدن نوروز با ماه رمضان و پیش‌بینی هایی مبنی بر بی رونقی گردشگری در این ایام به دلیل همزمان شدن این دو مناسبت و شرایط ناخوش اقتصادی مردم، اصفهان میزبان مسافرانی شد که از اقصی نقاط کشور، آن را به عنوان مقصد گردشگری انتخاب کرده بودند.
اکبر غمخوار، عضو انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران با تاکید بر بهبود اوضاع گردشگری کشور نسبت به سال‌های کرونا می گوید: هنوز از میزان زیر بار رفتن ظرفیت هتل ها راضی نیستیم و به دلیل مشکلات اقتصادی متعدد، ضریب اشغال هتل ها و اقامتگاه ها در برخی شهرها به 50درصد هم نرسیده است.
واقعیت آن است که اگرچه آمارها و اظهارات مسوولان حاکی از افزایش تعداد و رونق سفر در این ایام است اما سفرهای غیر‌سازماندهی‌شده که با خودروی شخصی و اقامت در چادر، اماکن دولتی و اقامتگاه های شخصی انجام می‌گیرد از نگاه فعالان گردشگری موجب رونق این صنعت نمی‌شود و اغلب مسافرت های نوروزی هم شامل همین موارد می‌شود. به علاوه رونق واقعی در بخش گردشگری زمانی حاصل می‌شود که گردشگران خارجی وارد کشور شوند که اصفهان مسافران خارجی زیادی در این مدت به خود ندیده است.
مسعود صفری، کارشناس گردشگری با اشاره به اتفاقات چند سال اخیر به ویژه از پاییز 98 به بعد به «دنیای‌اقتصاد» می گوید: هرکدام از این وقایع، ضربه ای به گردشگری و صنایع وابسته به آن وارد آورد؛ طوری که گردشگری تبدیل به صنعتی بی جان و بدون رمق شده بود و شاید اگر نوروز امسال تحرکی در این بخش به وجود نیامده بود، دریچه های امیدواری برای احیای این صنعت به کلی بسته می شد. به گفته این فعال صنعت گردشگری اینکه چرا با هر رخدادی باید صنعت گردشگری با این سرعت تحت‌تاثیر قرار گیرد به فقدان مدیریت صحیح در طول سال‌ها بازمی‌گردد.
صفری می افزاید: کم وبیش، حوادث در همه کشورها رخ می‌دهد، ولی برخی مناطق مانند ایران بیشتر در معرض تهدید قرار دارند؛ اما اگر زیرساخت های قوی و برنامه ریزی های صحیح وجود داشته باشد. می‌توان در سخت ترین شرایط، یک صنعت را زنده نگاه داشت. همان گونه که پس از زلزله بزرگ ترکیه همچنان آمار بالایی از سفر به این کشور منتشر می‌شود و طبق آمار گردشگران فراوانی در دو ماه اخیر، از روسیه، بلغارستان، آلمان، ایران و گرجستان به ترکیه رفته‌اند؛ در حالی که باوجود زلزله سهمگینی که شهرهای این کشور را لرزاند و تلفات زیادی برجای گذاشت پیش‌بینی نمی شد این کشور، حداقل تا یک سال پیش رو، مسافر چندانی داشته باشد.
صفری تصریح می‌کند: قطعا سیاست ها و تدابیری در پشت چنین موفقیت هایی وجود دارد که ایران هم می‌تواند با الگوپذیری از آنها مانع ورود آسیب های بیشتر به صنایعی چون گردشگری شود و به نظر می‌رسد مهم‌ترین راهکار، بازاریابی و تبلیغات مناسب است. بدون تردید تبلیغات می‌تواند عمده ترین راهکار برای رونق یک صنعت باشد.
صفری یادآور می‌شود: گاه در فضای مجازی مطالبی منتشر می‌شود که توریست های خارجی از شهرهای ایران دیدن کرده و زیبایی ها و جاذبه های آن را تحسین کرده اند و معتقدند که با سفر به ایران باورهای منفی شان نسبت به کشور ما تغییر کرده است. به راستی چرا تبلیغات باید آن قدر اندک باشد که مردم کشورهای مسافر‌فرست از جاذبه های ایران بدون اطلاع باشند.
این کارشناس گردشگری بیان می‌کند: اگرچه امسال شاهد پویایی صنعت گردشگری بودیم و به ویژه اصفهان که نزدیک به 10 میلیون مسافر نوروزی را میزبانی کرد؛ ولی تا زمانی که بر تعداد گردشگران خارجی افزوده نشود نمی‌توان انتظار تحولی خاص برای این صنعت داشت.
صفری خاطرنشان می‌کند: ازاین رو باید در اندیشه تدابیری برای ورود بیشتر مسافران خارجی باشیم که با بازاریابی و تبلیغات گسترده در مورد ایران تا حدودی این هدف محقق می‌شود. اقداماتی چون حضور در نمایشگاه های بین‌المللی، برگزاری جشنواره های ایرانی و البته تبلیغ وسیع آنها، فعالیت هدف دار در فضاهای مجازی و با ارائه تسهیلات و مشوق های مناسب به مسافران و گردشگرانی که ایران را انتخاب می‌کنند، می‌تواند صنعت نیمه جان گردشگری را احیا کند و درآمدزایی از آن را به همان مرحله ای رساند که سال‌هاست انتظار آن وجود دارد.
ضرورت نجات صنعت گردشگری
شرایطی که صنعت گردشگری کشور در چند سال گذشته با آن مواجه شد، مساله‌ای غیرقابل انکار و موضوعی است که تحت عنوان بحران از آن تعبیر می‌شود. بحث قابل تامل آنکه ایران کشوری است که در معرض انواع بلایای طبیعی و حوادث غیرمترقبه قرار دارد. ازاین رو لازم است متولیان در اندیشه راهکارهایی برای گذر از این شرایط باشند، به عبارتی با مدیریت بحران در گردشگری می‌توان از حوادثی چون سیل، زلزله، همه‌گیری‌ها، اعتراض‌های اجتماعی و... عبور کرد بدون آنکه این صنعت دچار آسیب های ناشی از چنین شرایطی شود.
از طرفی هم با توجه به بازگشت نسبی رونق به این صنعت، از نظر کارشناسان، اکنون فعال کردن زنجیره های گردشگری با مشارکت مردم، ضرورت دارد. به عبارتی حضور بخش خصوصی در این بخش از الزاماتی است که می‌تواند در گردشگری کشور تحولی اساسی به وجود آورد. و همزمان با این اتفاق، حمایت های دولت با تمرکز بر رونق‌دهی به این بخش، تاثیر قابل توجهی را به همراه خواهد داشت. وجود قوانین و استانداردهای لازم در مسیر ارتقای کیفیت خدمات گردشگری، اشتغال‌زایی در این حوزه و گنجاندن صنعت گردشگری در بودجه ریزی های کشوری، زمینه ساز تقویت قابلیت های گردشگری داخلی است و در کنار این تدابیر برای رشد گردشگری داخلی، برنامه ریزی های کافی هم برای جذب گردشگران خارجی انجام گیرد.
چه بسا کاهش ارزش پول ملی که رویدادی ناخوش برای مردم ایران اما اتفاقی خوشایند برای گردشگران خارجی به شمار می آید، غنیمتی در راستای رونق گردشگری خارجی محسوب شود. چالشی که می‌تواند با تسهیل ورود گردشگران به کشور و فراهم سازی شرایط مناسب و جذاب اقامت برای آنها، فرصتی را برای رشد گردشگری فراهم آورد و درآمدزایی و ارزآوری بالایی را موجب شود.
--> اخبار مرتبط