سانس اول رویداد «فیلم خبر» برگزار شد
تهران - ایرنا - حقیقت پانزدهم رسما شروع به کار کرد و در سانس اول رویداد «فیلم خبر» هشت مستند با حضور سازندگانشان معرفی و بررسی شدند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا امروز (پنجشنبه 18 آذر ماه) در اولین روز از برگزاری پانزدهمین جشنواره «سینماحقیقت»، سانس اول رویداد «فیلم خبر» با اجرا و کارشناسی سعید هاشم‌زاده برگزار شد.
در این نشست مستندهای ژنرال به کارگردانی مهرداد یوسفی از بخش شهید آوینی، دبستان پارسی به کارگردانی حسن نقاشی در بخش بلند، یکی از رویاهای من به کارگردانی محسن هادی در بخش بلند، زردهای سرخ به کارگردانی محمدمهدی خالقی در بخش نیمه بلند، نان بی‌جان به کارگردانی رضا پردل در بخش نیمه بلند و مات به کارگردانی نسیم سهیلی در بخش کوتاه مسابقه ملی معرفی شدند.
در ابتدا به مستند ژنرال پرداخته شد که کارگردان اثر به همراه ایده‌پرداز آن به صورت آنلاین در نشست حاضر شدند.
مهرداد یوسفی کارگردان این اثر گفت: درباره نقش حاج قاسم در سوریه بحث شده است، اما ما درباره موضوعی مستند ساختیم که این سردار بزرگوار در اربیل عراق حضور داشت و بارزانی پشت ورودی اقلیم کردستان به دلیل حضور گروهک تروریستی داعش گیر می‌کنند و بعد از تماس‌های مکرر با کشورهای دیگر و نبود حمایت آنها، وزارت خارجه ایران موبایل حاج قاسم را در اختیار او قرار داده و ژنرال ایرانی به کمک او می‌رود. ما در این مستند به صورت دقیق به ماجرا پرداختیم و با نگاهی بسیار ریزبینانه خوشحالی مردم آن دیار از حضور حاج قاسم را به تصویر کشیدیم.
مجاهد بنی آمریان که وظیفه ایده‌پردازی و پژوهش کار را برعهده داشت نیز اظهار داشت: بعضی منابع را در این خصوص به دست آوردم و با جلسات متعددی که برگزار کردیم به ظرفیت‌های لازم برای ترسیم این روایت رسیدیم. ما به بحث‌های حاشیه‌ای ورود نکردیم و در نیمه دوم فیلم که اسناد از شبکه‌های مختلف پخش می‌شوند و موضوع تکذیب مسعود بارزانی را مطرح نمی‌کند. در برهه‌ای که ما فیلمبرداری فیلم را شروع کردیم هیچ‌کس جرئت مصاحبه گرفتن درباره این موضوع را نداشت.
او ادامه داد: البته که نقش سردار سلیمانی و حضور پرعاطفه او در میان مردم قابلیت به تصویر کشیده شدن بیشتری را داشت اما متاسفانه به دلیل محدودیت زمانی امکان پرداختن به آن فراهم نشد.
مهرداد یوسفی افزود: حداقل بیش از هجده مورد دیگر که هر کدام می‌تواند مستند مستقل دیگری باشد از اقدامات حاج قاسم در اربیل عراق وجود دارد که همه این موارد را نمی‌توان در یک اثر مستند گنجاند زیرا کمک‌های این سردار بزرگوار بسیار زیاد بوده است.
او در پایان اظهار داشت: حضور ژنرال» در جشنواره سینما حقیقت و بخش شهید آوینی به دیده شدن هرچه بیشتر این اثر که برای ساختنش یک گروه پرتعداد زحمات زیادی را متحمل شدند، کمک می‌کند.
سپس نوبت به تحلیل مستند دبستان پارسی به کارگردانی حسن نقاشی رسید. نقاشی درباره ایده فیلم توضیح داد: من در یزد زندگی کردم و بعد فیلمساز شدم و طبیعی است که دغدغه‌هایم را در آن خطه روایت کرده و به تصویر بکشم. ما در محله خود یک «پیر» داریم که به معنای سقاخانه است و همواره از همان ابتدای کودکی توجه من را به سمت خود جلب می‌کرد. من در آنجا یادبودی را دیده بودم درباره قصه معلمی که به دلیل احداث مدرسه به قتل رسیده بود و من تصمیم گرفتم حتما فیلم را بسازم.
وی افزود: تحقیق و پژوهش درباره این اثر حدود 8 سال به طول انجامید و اطلاعات به‌صورت پراکنده به دست من می‌رسید و یکپارچه‌سازی آنها و متصل کردن سیر وقایع به هم کاری پیچیده بود. مردم متعصب آن دوران فکر می‌کردند که اندیشه‌های روشن‌فکرانه از طریق مدارس به مردم می‌رسد و سعی در نابودی مدارس داشتند و حتی درختانش را هم از ریشه درمی‌آوردند. اما جالب است بدانید که مدارس پارسی همچنان پابرجا هستند.
واژه پارسی از پارسیان می‌آید که زرتشتیانی بودند که در عصر صفوی از ایران به هند مهاجرت کرده و با آداب و رسوم هندی خود را سازگار کردند و بنیان‌گذار بسیاری از اتفاقات نوین همچون فیلمسازی در هند شدند و حتی بسیاری از کشتی‌های بادبانی توسط این قشر ساخته شد و ریشه این کلمه از اینجا می‌آید.
این کارگردان بیان کرد: فیلم‌های تاریخی برای هشدار دادن به ما هستند و فکر می‌کنم که باید مواظب فرهنگ و ایرانی بودن خود باشیم و آنها را روایت کنیم. تلاش من گزارش یک‌دوره تاریخی بود تا بگویم ما از این دوره تاریخی گذر کردیم و برای رسیدن به امکانات امروز چه مرارت‌هایی را متحمل شدیم.
در ادامه نوبت به فیلم زردهای صبح به کارگردانی محمد مهدی خالقی رسید.
خالقی در توضیح محتوای فیلم خود تصریح کرد: من سعی کردم با پژوهشی بنیادی مفصل به روایتی برسم که تا حد امکان به حقیقت نزدیک باشد. اما باتوجه به عنوان جشنواره که سینما حقیقت است همه تلاش باید جهت نزدیک شدن به حقیقت باشد. ما مجموعه انقلاب‌هایی در جهان داریم که کشور چین نیز جزوی از آنها بوده و انقلابش در تاریخ جهان تاثیرگذار بوده است.
او در پاسخ به سفارشی بودن این مستند گفت: این مستند سفارشی نبوده است بلکه به من پیشنهاد شد. با حمایت شبکه مستند ساخته شد و باید بگویم که صفر تا صد فیلم ایده من و حاصل اجتهاد خودم بوده است.
ما چون موضوعمان انقلاب چین است باید تمرکزم را روی این ماجرا نگاه می‌داشتم و از خرده وقایع به سرعت رد می‌شدم. درباره این که یک دوره را هم روایت کردم باید این‌گونه توضیح بدهم که شکل‌گیری انقلاب را نمی‌توان در یک مقطع زمانی بررسی کرد بلکه بستر هر انقلابی در اایهپهایی از زمان شکل می‌گیرد تا درنهایت به وقوع بپیوندند.
هاشم‌زاده ادامه داد: در این روایت از واژه‌هایی هم استفاده می‌شد که از کرامات انسانی به دور است. خالقی گفت: این واژه‌ها و عبارت نعل به نعل از واقعیت برگرفته شده است و هدفش دقیقا ترسیم حقیقت‌هایی است که مخاطب حتی فکرش را نمی‌کند که وجود داشته باشد.
وی افزود: باید از تاریخ درس‌هایی را برای امروزمان بگیریم. کشور چین در مسائل امروز کشور ما نقش مهمی دارد و جدا از آن خود کشور چین نیز امروزه جایگاهی والا در جهان دارد و لازم است که به سیر وقایع تحولش نگاهی داشته باشیم. مستند نسبت به خود چین نیز رویکردی انتقادی دارد و با نگاهی مستقل به وضعیت اقتصادی کشور چین نیز نکاه کرده است و فکر می‌کنم بعضی از سوژه‌های موجود در دل این مستند خودش می‌تواند ایده برای آثار مستند دیگری باشد.
خالقی در پایان بیان کرد: این کار پژوهشی بسیار سنگین و زمانبر داشت. کار تحقیق و تفحص درباره این ماجرا یعنی به‌صورت پیوسته و بدون انقطاع در دو ماه روزانه بیش از ده ساعت زمان می‌برد. ضمن این که من به سراغ منابع چینی نیز رفتم و با سیر وقایع در منابع ایرانی و انگلیسی مقایسه کردم تا به واقعیتی جامع دست پیدا کنم.
پس از آن نوبت به تحلیل و بررسی اثر نان بی‌جان به کارگردانی رضا پردل رسید. پردل در این باره بیان کرد: نان موضوعی حیاتی است و تهیه‌کردن راحت آن باعث می‌شود که توجه‌ها به خوبی نسبت به معضلاتی که در حوزه تهیه نان وجود دارد، جلب نشود.
شبکه مستند به من پیشنهادی درباره اسراف نان داد. ما در پژوهش‌های خود متوجه شدیم که سهمی که ایران در اسراف نان نسبت به دیگر بازارهای جهانی دارد بسیار زیاد است و بر همین اساس قرار شد شیوه روایت را تغییر داده و به موضوع مستند از منظری جدید نگاه کنیم.
این کارگردان تصریح کرد: وقتی با امر فیلمسازی مواجه می‌شویم میلیون‌ها روش برای نزدیک شدن به سوژه داریم ولی در روایتی که می‌خواستم بگویم تصمیم گرفتم که نقش استراتژیک «نان» را در ابتدا تبیین کنم و بگویم که چرا دولت صفر تا صد بخش صنعت نان را در اختیار خود قرار داده است.
پردل در توضیح فرم فیلم یادآور شد: اگر فیلم مستند یک پاره‌خط باشد یک سر آن فرم هنری است و سر دیگر، فرم ژورنالیستی است که درواقع کلاژی می‌شود که فیلمساز ترجیح می‌دهد از روش‌های جذاب برای انتقال کانسپت استفاده کنند و به لحاظ روایت من ناچار بودم از تصاویر آرشیوی استفاده کنم و موضوع برایم نسبت به جنبه‌های آرتیستیک اثر اولویت بیشتری داشت.
وی افزود: تلاش کردم که تمامی معضلات کوچک و بزرگ حوزه «نان» را ردگیری و پیگیری کنم و روایتم همچون ساختاری سه‌پرده‌ای حالتی اوج گیرنده داشته باشد.
در ادامه نوبت به فیلم مستند یکی از رویاهای من ساخته محسن هادی رسید.
هادی درباره این فیلم اظهار داشت: این مستند، پرتره نیست و زندگینامه وحید را نمی‌بینیم بلکه برشی از زندگی او را می‌بینیم و درباره چگونگی ایده‌پردازی او برای ساختن استارت‌آپ‌اش است. من چهار ماه با کاراکتر اصلی مستند تلفنی صحبت می‌کردم و در آنها به دنبال پیدا کردن یک مستند با نگاهی جامعه‌شناسانه بودم.
در جامعه شناسی یک متودولوژی به نام «پدیدارشناسی» داریم که در این روش با درک معنای عناصر ذهنی کاراکتر، شخصیت نه به عنوان ابژه بلکه به عنوان دوربین که از دریچه چشم او به جهان نگریسته می‌شود، کار می‌کند. در فیلم‌هایی که درباره معلولان ساخته می‌شود معمولا از دو زاویه قهرمان یا قربانی به آنها نگاه می‌شود. اما من سعی کردم در این اثر از منظر دیگری به موضوع بپردازم.
درادامه نوبت به تحلیل و بررسی مستند مات، به کارگردانی نسیم سهیلی رسید.
سهیلی درباره این فیلم بیان کرد: وقتی با کاراکتر اصلی فیلم رو به رو شدم، تصمیم گرفتم که فیلم را بسازم، چون شخصیتی بسیار جالب توجه داشتند و به دلیل مختصاتی که از دل خود شخصیت برمی‌آمد و در بطن او دیدم شاعرانگی در بدنه و ساختار فیلم به چشم می‌خورد.
او ادامه داد: من ابتدا یک عکس در فضای مجازی از کاراکتر اصلی دیدم و با پرس و جو شماره ایشان را گرفتم و بعد از چند ماه گفت‌وگوی اینترنتی در سفری که به چابهار داشتم صمیمیتی میان ما شکل گرفت و از آنجا با درونیات شخصیت آشنا شدم.
سهیلی گفت: این شخصیت تصاویر را به صورت مان یعنی هاله‌ای از نور می‌بینند و برای همین نام اثر این‌گونه انتخاب شد. باید بگویم این فیلم در بیست و دو دقیقه روایت می‌شود که برای بیان ذهنیت‌ام این زمان کافی بود. پانزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» به دبیری محمد حمیدی مقدم از امروز پنجشنبه 18 آذرماه شروع شده و تا 25 آذرماه ادامه دارد. 1352
*س_برچسب‌ها_س*