سیگنال افزایشی از تورم پیش‌نگر
اطلاعات منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که سه بخش خدمات، برق و معادن با افزایش تورم تولیدکننده مواجه شده اند. این افزایش با توجه به وزن بالای این سه گروه در تولید کشور به این معناست که اقتصاد ایران با تورم تولید مثبت مواجه است. بر این اساس در بهار سال جاری، نرخ نقطه‌به‌نقطه تورم تولیدکننده بخش خدمات عدد 62 درصد را به ثبت رسانده است. در همین مدت درصد تغییرات شاخص قیمت تولیدکننده...
این آمارها حاکی از آن است که تورم تولیدکننده بخش خدمات، بخش معدن و بخش برق هم نسبت به زمستان سال 1401 و هم نسبت به بهار سال گذشته شاهد افزایش بوده است. افزایش در شاخص بهای تولید کننده با اندکی تاخیر در شاخص بهای مصرف کننده منعکس می‌شود. این بدان معناست که تورم پیش نگر در حال ارسال سیگنال افزایشی به تورم مصرف کننده است. مرکز آمار ایران در گزارش‌های جداگانه شاخص بهای تولیدکننده در سه رشته خدمات، معدن و برق را منتشر کرد. تصویر جزئیات این آمارها از افزایش تورم فصلی، نقطه‌به‌نقطه و سالانه حکایت دارد. شاخص بهای تولیدکننده یا شاخص PPI (Producer Price Index) مانند شاخص بهای مصرف کننده (CPI) از جمله شاخص های قیمتی است که در بررسی روند سطح قیمت ها مورد بررسی قرار می‌گیرد. شاخص بهای تولیدکننده یکی از معیارهایی است که برای سنجش عملکرد اقتصادی، از سطح عمومی قیمت ها محاسبه و منتشر می‌شود.
این شاخص تاثیر قابل توجهی بر تصمیم‌گیری صاحبان صنایع، سرمایه گذاران و حتی سیاستمداران خواهد داشت. هدف از محاسبه شاخص بهای تولیدکننده، اندازه گیری تغییرات قیمت هایی است که تولیدکنندگان در ازای فروش کالاها و خدمات خود دریافت می کنند. به عبارت دیگر می‌توان عنوان کرد که این شاخص، قیمت کالاها در کارخانه و مبدا تولید را در نظر می‌گیرد. این شاخص به صورت یک شاخص وزنی از قیمت عمده فروشی کالاها یا قیمت های تولیدکننده محاسبه می‌شود؛ به همین دلیل برخی شاخص بهای تولیدکننده را شاخصی می دانند که روندهای قیمتی در بازارهای عمده فروشی، صنایع تولیدی و بازار کالاها را منعکس می کند. در ادبیات نظری اقتصاد، از این شاخص به عنوان یک شاخص پیش نگر یاد می‌شود. در واقع انتظار بر این است که تغییرات شاخص تولید کننده با یک وقفه زمانی در شاخص مصرف کننده نیز منعکس شود. از طرف دیگر شاخص تولید کننده می‌تواند نشان دهد که تولید کننده در بخش‌های مختلف اقتصاد کشور چه دیدی نسبت به تغییرات قیمت دارد. با توجه به افزایشی شدن تورم تولیدکننده در سه بخش بزرگ اقتصادی، انتظار می رود تورم مصرف کننده نیز از این روند متاثر شود.
آمارهای منتشر شده حاکی از آن است که در فصل بهار 1402، شاخص قیمت تولیدکننده بخش خدمات نسبت به فصل قبل شاهد افزایش 7/ 15 درصدی بوده است. به عبارتی، میانگین قیمت دریافتی توسط ارائه دهندگان خدمات به ازای تولید خدماتشان در داخل کشور، در فصل بهار 1402 نسبت به فصل قبل، 7/ 15 درصد افزایش دارد. در این فصل بیشترین تورم فصلی با 9/ 22 درصد به گروه «فعالیت های خدماتی مربوط به تامین جا و غذا» و کمترین تورم فصلی با 1/ 0 درصد به گروه «آب رسانی، مدیریت پسماند، فاضلاب و فعالیت های تصفیه» تعلق دارد.
در بخش تورم نقطه‌به‌نقطه نیز شاخص بهای مصرف کننده با افزایش 9/ 61 درصدی مواجه شده است. این عدد در مدت مشابه سال قبل 4/ 49 درصد به ثبت رسیده بود. این عدد نسبت به زمستان 1401 نیز افزایشی بوده است. در بهار 1402، بیشترین تورم نقطه‌به‌نقطه با 8/ 111 درصد مربوط به گروه «فعالیت های خدماتی مربوط به تامین جا و غذا» و کمترین تورم نقطه‌به‌نقطه با 16 درصد مربوط به گروه «اطلاعات و ارتباطات» است. در نخستین فصل 1402، درصد تغییرات شاخص قیمت تولیدکننده بخش معدن نسبت به فصل قبل 13 درصد بوده که در مقایسه با همین شاخص در زمستان 1401 معادل 8/ 12 واحد درصد کاهش را تجربه کرده است. در این فصل بیشترین تورم فصلی با 6/ 20 درصد مربوط به گروه «سایر معادن» و کمترین تورم فصلی با 9/ 11درصد مربوط به گروه «کانه‌های فلزی» بوده است. در فصل بهار 1402، درصد تغییرات شاخص قیمت تولیدکننده بخش معدن نسبت به فصل مشابه سال قبل 7/ 40 درصد بوده است که در مقایسه با همین شاخص در فصل قبل، 7 واحد درصد افزایش را نشان می‌دهد. به عبارت دیگر، میانگین قیمت دریافتی توسط تولیدکنندگان محصولات معدنی به ازای تولید ماده معدنی در داخل کشور، در فصل بهار 1402 نسبت به فصل مشابه سال قبل، 7/ 40 درصد افزایش داشته است. در این فصل بیشترین تورم نقطه‌به‌نقطه با 58 درصد مربوط به گروه «سایر معادن» و کمترین تورم نقطه‌به‌نقطه با 1/ 26 درصد مربوط به گروه «زغال‌سنگ» است. در میان بخش‌های مورد بررسی، جهش تورم در بخش تولید برق قابل توجه تر بوده است. در فصل بهار 1402، درصد تغییرات شاخص قیمت تولیدکننده کل بخش برق نسبت به فصل مشابه سال قبل 9/ 60 درصد بوده است که در مقایسه با همین شاخص در فصل زمستان، 8/ 39 واحد درصد افزایش داشته است. در فصل بهار 1402، درصد تغییرات شاخص قیمت تولیدکننده کل بخش برق نسبت به فصل قبل 8/ 31 درصد بوده که در مقایسه با همین شاخص در فصل گذشته 7/ 33 واحد درصد افزایش داشته است. باید توجه کرد تورم نقطه‌به‌نقطه به این معناست که میانگین قیمت دریافتی توسط نیروگاه‌های برق به ازای فروش محصول خود به شرکت‌های توزیع برق، در فصل بهار 1402 نسبت به دوره مشابه سال قبل، 9/ 60 درصد افزایش را تجربه کرده است.
--> اخبار مرتبط