شنبه 3 آذر 1403

شاهنامه؛ شناسنامه ملت ایران

وب‌گاه الف مشاهده در مرجع

یک شاهنامه‌شناس معتقد است: شاهنامه نتیجه تمدن چندین هزارساله است که حکمت و دانش آن در شاهنامه متجلی شده است.

به گزارش ایسنا، محمد رسولی تاریخ‌دان، شاهنامه‌شناس، مولف کتب شاهنامه‌پژوهی و مدرس شاهنامه در نشست خبری بزرگداشت فردوسی و بررسی شاهنامه و همچنین رونمایی از نخستین کتاب تاریخ کامل ایران براساس شاهنامه، اظهار کرد: شاهنامه هویت ملی و کتابی مفید برای بشریت است برخی از جملات شاهنامه این‌طور به ذهن تداعی می‌کند که صحبت‌های این کتاب کلیشه‌ای است، اما افرادی که با آن آشنایی دارند و در آن تفحص می‌کنند، متوجه هستند این موارد نه تنها تعارف نیست، بلکه شاهنامه بیش از این‌هاست.

او افزود: شاهنامه را در یک جمله نمی‌توان وصف کرد شاهنامه را به درستی کتابخانه‌ای گفتند و درباره عظمت این کتاب نیز جای بحث زیادی دارد.

این شاهنامه‌شناس بیان کرد: شاهنامه کتابی است که کتاب‌های زیادی در آن نهفته است و حاصل تفکر و زایده تخیل یک فرد، به تنهایی نیست. این بدیهی‌ترین ویژگی شاهنامه است. شاهنامه نتیجه تمدن چندین هزارساله است که حکمت و دانش آن در شاهنامه متجلی شده است.

رسولی گفت: فردوسی آنچه را که از رحمت و دانش ایرانیان در عهد باستان و دوره کهن بوده در قالب شاهنامه به نظم درآورده است و عمر یک انسان به تنهایی برای درک همه مطالب شاهنامه کفایت نمی‌کند.

او اظهار کرد: شاهنامه دستاورد چندین هزارساله تمدن بشری است و اگر یک عمر پژوهش صرف خواندن آن کنیم به تمام آنچه در آن است، دست نمی‌یابیم.

این شاهنامه‌پژوه در ادامه یکی از معجزات شاهنامه را بیان کرد و گفت: هر فردی با هر میزان دانش و سواد می‌تواند شاهنامه را بخواند، اما برای رسیدن به تمام شاهنامه باید دانش زیادی در تمام ابعاد داشته باشد.

رسولی افزود: بهترین تعریف از شاهنامه این است که بدانیم شاهنامه کتابی تاریخی است. تاریخ سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، هنر و رشد تکامل بشریت در شاهنامه است.

او اضافه کرد: در شاهنامه درباره حقوق عمومی مردم برای مشارکت در قدرت و مسائل سیاسی صحبت شده است، من حدود 10 سال در خدمت استاد طالع، شاهنامه‌خوانی کردم این استاد، تاریخ ایران کهن و نهاد انجمن را از شاهنامه استخراج کردند، این انجمن در آغاز پادشاهی افراد وجود دارد، هنگامی که یک شاهنامه‌پژوه، به روش ویژه فردوسی، در سرایش شاهنامه اقدام می‌کند، تکرار موارد را سوال می‌کند، اما فردوسی معتقد بوده است که هر پادشاه در آغاز پادشاهی باید ماموریت خود را بیان کند.

رسولی بیان کرد: دانش بشری قادر به درک درست شاهنامه، زمین شناسی و اجرام آسمانی نیست. در شاهنامه درباره تربیت، کودک و نوجوانان، حقوق سالمندی نیز آورده شده است.

محمودی بختیاری، استاد زبان شناسی گفت: نسل جوان و ایرانی باید نسبت به تاریخ کشور خود آگاهی پیدا کنند؛ شاهنامه، شناسنامه ملت ایران است

هوشنگ طالع تاریخ‌دان، شاهنامه‌شناس و نویسنده کتب متعدد ایران‌شناسی در نشست خبری بزرگداشت فردوسی و بررسی شاهنامه، که همزمان با آن از نخستین کتاب تاریخ کامل ایران بر اساس شاهنامه، در خانه اندیشمندان علوم انسانی رونمایی شد، اظهار کرد: شاهنامه بازمانده اوستای کهن است. اوستا به معنای دانش‌نامه است. در اوستا فقط مسائل دینی وجود ندارد، مسائل زمین‌شناسی، جامعه‌شناسی و تبارشناسی است.

او، اوستا را دانش‌نامه ایرانیان دانست که دارای نسل‌های گوناگون بوده است.

این شاهنامه‌شناس بیان کرد: برای اثبات اینکه ایرانیان همیشه پیروی آیین زرتشت بودند تاریخ ایران را حدود 1000 سال پاک کردند، اما چهار هزار سال تاریخ ما باقی مانده است.

طالع در ادامه گفت: پیشنهاد می‌کنم پژوهشکده‌ای ایجاد شود تا در شاهنامه به عنوان گنج بزرگی که در دست است، کاوش شود. شاهنامه شناسنامه ملت ایران است.

در ادامه این رویداد، علیقلی محمودی بختیاری زبان‌شناس، شاهنامه‌پژوه، نویسنده و مدرس دانشگاه و از پژوهندگان فرهنگ و زبان‌های باستانی اظهار کرد: نسل جوان و ایرانی باید نسبت به تاریخ کشور خود آگاهی پیدا کنند، شاهنامه، شناسنامه ملت ایران است.

در این مراسم از نخستین کتاب تاریخ کامل ایران براساس شاهنامه رونمایی شد. این کتاب 440 صفحه و 12 فصل دارد.

این کتاب در فصل نخست به تعریف ملت، در فصل دوم به ایران پیش از تاریخ، در فصل سوم به آغاز شهریاری ایرانیان، در فصل چهارم به پیشدادیان، در فصل پنجم به کیانیان، در فصل ششم به ایلامیان در شاهنامه، در فصل هفتم به مادها، در فصل هشتم به هخامنشیان، در فصل نهم به اشکانیان و شاهنامه، در فصل دهم به ساسانیان و شاهنامه، در فصل یازدهم به ایران نو (ایران دوره اسلامی)، در فصل دوازدهم به جمهوری اسلامی ایران پرداخته است.