شب قدر؛ قلب ماه مبارک رمضان

شب نوزدهم ماه مبارک رمضان، یکی از شب‌های قدر به شمار می‌آید و درواقع، شب ضربت خوردن حضرت امیر مومنان (ع) و شب دعا و اِحیاء است.

خداوند متعال در قرآن کریم فرموده اند: «اِنَا أَنزَلناهُ فی لَیلَهِ القَدرِ» «ما قرآن را در شب قدر نازل کردیم. شب قدر در ماه رمضان است.»

و قرآن در خصوص شب قدر فرموده اند: هر چیزی را به اندازه قرار دادیم. برای هر چیزی قدری قرار دادیم.

یکی از آیات سوره مبارکه بقره، بیانگر این است که شب قدر در ماه مبارک رمضان است: «شَهرُ رَمَضانَ الَذی أُنزِلَ فیهِ القُرآن»

شیعیان در شب نوزدهم ماه مبارک رمضان می‌گویند: ««اللَهُمَ العَن قَتَلَهَ أَمِیرِ المُؤمِنِین» و با وجود این که ابن ملجم، قاتل حضرت امیرمومنان (ع) بود، ولی لعنت بر گروه قاتلان فرستاده می‌شود و علت هم این است که ابن ملجم یک نفر نبود، یک خط بود. جرقه نبود، جریان بود و درواقع، او نماینده این تفکر بود.

امیر مومنان (ع) هنگام ضربت خوردن فرمودند: «فُزتُ وَ رَبِ الکَعبَه» «یعنی به فوز رسیدم و رستگار شدم.»

کسی که در ایمان و جهاد سبقت دارد و از همه جلوتر است، فائز است و خداوند متعال، به این گروه‌ها فوز گفته اند.

حجت الاسلام والمسلمین مسعود عالی، سخنران مذهبی، درمورد شب‌های قدر بیان کرد: این تعبیر معصوم است که شب‌های قدر، قلب ماه مبارک رمضان هستند چراکه این ماه، خودش، از نظر معنوی، قله همه ماه‌های سال است، ولی اوج این ماه هم، شب‌های قدر هستند که به عنوان شب‌های استثنایی محسوب می‌شوند و باید از قبل برای این شب‌ها آماده بود؛ به طوری که برخی از بزرگان مثل مرحوم سید بن طاووس رحمت الله علیه، از یک سال قبل برای شب‌های قدر آماده می‌شدند. یعنی، شب‌های قدر ماه مبارک رمضان امسال که تمام می‌شد خود را برای شب‌های قدر سال بعد آماده می‌کردند و درواقع، شاگرد شب امتحان نبودند.

این سخنران مذهبی گفت: عظمت شب‌های قدر فوق العاده است و برخی از شب‌های دیگر هم، به منزله شب قدر عنوان شده اند تا جایی که اهل سنت، شب بیست و هفتم ماه مبارک رمضان را شب قدر می‌دانند و یا شب عید سعید فطر و شب عید نیمه شعبان هم به منزله شب قدر مطرح شده اند. اما شبی که در روایات ما به طور مکرر از آن به عنوان شب قدر یاد شده است سه شب ماه مبارک رمضان است که از میان آن ها، شب‌های بیست و یکم و بیست و سوم، شب قدر محسوب شده اند و در این دو شب هم، شب بیست و سوم، شب قدر عنوان شده است و دلیلش هم روایات موجود است.

به گفته حجت الاسلام عالی، روایتی از امام جعفر صادق (ع) در وسائل الشیعه وجود دارد که خیلی قابل توجه است. امام صادق (ع) فرمودند: «التَقدیرُ فی لَیلَهِ تِسعَ عَشرَهَ و الابرامُ فی لَیلَهِ احدی و عِشرینَ و الامضاءُ فی لَیلَهِ ثلاثَ و عِشرینَ؛» «مقدرات در شب نوزدهم تعیین، در شب بیست و یکم تأیید و در شب بیست و سوم (ماه رمضان) امضا می شود.»

او ادامه داد: تقدیر و محاسبه گری که پروردگار عالم در سال، بر اساس اعمال و کردار و خصوصیات شخصیت هر فردی رقم می‌زنند؛ یعنی آن فرد در آن سال بر اساس شخصیت خود، چه تقدیری خواهد داشت و در شب نوزدهم ماه مبارک رمضان، مقدر شده و در شب بیست و یکم، تقدیر انسان محکم‌تر شده و شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان، این حکم امضا می‌شود و این نشان می‌دهد که هر سه شب مهم و در حکم اصلی و نهایی پروردگار الهی دخیل هستند.

این سخنران مذهبی افزود: اگر بخواهیم مقدرات الهی در این سه شب را به صورت تشبیهی و البته ناقص درنظر بگیریم، مثل حکم بدوی که دادگاه می‌دهد و سپس، حکم تجدیدنظر و حکم دیوان عالی که داده می‌شود و حکم سوم نهایی است و رد نمی‌شود.