شرح فرازهای دعای روز سیزدهم ماه مبارک رمضان

مشرق_ دعای روز دهم ماه مبارک رمضان: اللهم طهرنی فیه من الدنس و الأقذار و صبرنی فیه علی کائنات الأقدار و وفقنی فیه للتقی و صحب الأبرار بعونک یا قر عین المساکین. ای خدا؛ در این روز مرا از پلیدی و کثافات پاک کن و بر حوادث خیر و شر، قدرت صبر و تحمل به من عطا کن و من را بر تقوی، پرهیزکاری و مصاحبت نیکوکاران موفق دار، به یاری خود ای مایه شادی و اطمینان خاطر مسکینان. متوجه گناهان نیستم: اللهم طهرنی فیه من الدنس و الأقذار خدایا؛ مرا از کثافات پاک کن؛ ما خود را آلوده کرده‌ایم، اما از او می‌خواهیم که ما را پاک کند؛ چرا که ما متوجه نجاست‌ها نیستیم؛ بشر از نجاست بدش می‌آید اما نجاست خیلی از امور را متوجه نمی‌شود؛ لذت‌های آنی چشم انسان را کور کرده و متوجه نمی‌شود که نجس است؛ خدا باید دست ما را بگیرد تا بفهمیم که چه چیزی آلوده است. صبر عالی‌ترین عامل ترقی: و صبرنی فیه علی کائنات الأقدار خدایا؛ بر من مقام صبر بده تا آنچه در عالم تقدیر برایم مقدر کرده ای بتوانم تحمل کنم، صبر، مهمترین عامل ترقی است «و جعلنا منهم أئم یهدون بأمرنا لما صبروا؛ وکانوا بآیاتنا یوقنون. سجده آیه 24» و برخی از آنان را چون [در برابر مشکلات، سختیها و حادثههای تلخ و شیرین] صبر کردند و همواره به آیات ما یقین داشتند، پیشوایانی قرار دادیم که به فرمان ما [مردم را] هدایت میکردند. با خردمندان معاشرت کنیم: و وفقنی فیه للتقی و صحب الأبرار خدایا؛ من را موفق به تقوی کن و با نیکان مصاحب باشم؛ قال علی بن الحسین «علیه‌السلام»: «مجالس الصالحین داعی الی الصلاح، و آداب العلماء زیاد فی العقل، و طاع ولا الأمر تمام العز؛ تحف العقول، حکمت 35.». امام سجاد «علیه‌السلام» میفرماید: «وقتی صالحان در یک جا جمع میشوند به نیکی دعوت میکنند، و معاشرت با دانشمندان فزونی در خرد است، و طاعت والیان امر (حکام الهی) کمال عزت است. زندگی انسان، دسته جمعی است و انسان نمیتواند به تنهایی زندگی کند. انسان در زندگی جمعی، نیاز به رفیق داشته و بدون رفیق زندگی ناگوار است، به طوری که روح ناآرام میشود، لذا زندان‌های انفرادی بسیار سخت بوده و اگر طولانی شوند باعث جنون می‌گردد». رابطه دین و دوست: حدیثی از امام علی علیه السلام گواه بر این مطلب است که میفرماید: «اذا اشتبه علیکم حال الرجل فلم تعرفوه فانظروا الی خلطائه و جلسائه فان المرء علی دین خلیله وجلیسه؛ اگر حال کسی بر شما مشتبه شد و نمیتوانید بفهمید که خوب است یا بد، به دوستان و همنشینانش نگاه کنید چرا که انسان دین دوستانش را دارد». این روایت نشان میدهد که دین و ایمان انسان، بستگی به دوست او و هم‌نشینان او دارد. در روز قیامت، جهنمیان به جهنم و بهشتیان به بهشت میروند، اما از آیات استفاده میشود که افراد جهنمی و بهشتی با هم ارتباط دارند و هم دیگر را میبینند که گاهی گفتگوهایی بین آنها رد وبدل میشود، از جمله آن گفتگوها این است که بهشتیان میگویند: ««ما سلککم فی سقر»؛ چه چیز شما را به دوزخ وارد ساخت؟» و آنها دلایلی ذکر میکنند: ««قالوا لم نک من المصلین* ولم نک نطعم المسکین* وکنا نخوض مع الخائضین؛ مدثر، آیه 42- 45.»؛ میگویند ما از نمازگزاران نبودیم، و اطعام مستمندان نمیکردیم، و پیوسته با اهل باطل همنشین و هم صدا بودیم»، و ««وکنا نکذب بیوم الدین»؛ و همواره روز جزا را انکار میکردیم» (همنشین تو از تو به باید تا تو را عقل و دین بیفزاید با بدان کم نشین که صحبت بد گر چه پاکی تو را پلید کند آفتاب بدین بزرگی را لکه ابر ناپدید کند) معنای غر العین: بعونک یا قر عین المساکین متوسل می‌شوم به مقام اعانت خودت ای نور چشم بیچارگان، وقتی که چشم انسان بی نور می‌گردد، رابطه او با عالم قطع می‌شود. چشم مهمترین عامل ارتباطی ما با جهان خارج است و بیچاره، کسی که چشم نداشته باشد، بدتر از او کسی است که چشم باطنی‌اش بسته شده و جلوی واردات قلبی او گرفته می‌شود، قلب او در برابر حقایق عالم، بسته است؛ خدایا؛ به مقام اعانه خودت توسل می جویم؛ در اینجا غر‌العین معمولا به نور چشم معنا می شود، اما معنای دقیق‌تر آن خنکی چشم است، برای چشم امور داغ ضرر دارد و برای زدودن میکروب‌های چشم، آب سرد و خنک مفید است که چیزهای مفید برای چشم را به خنکی چشم تعبیر می‌کنند؛ برای اینکه به چشم آرامش می‌دهد.