شرط استفاده از قدرت نرم در گردشگری چیست؟

پانزدهمین پیش‌نشست همایش بین‌المللی سیاست آسیایی و همسایگی جمهوری اسلامی با حضور متخصصان، کارشناسان و دانشجویان برگزار شد.

این نشست با سخنرانی محمدرضا مجیدی رییس پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام آغاز شد. وی به ظرفیت‌های ایران در حوزه جاذبه طبیعی و میراث پایدار در گردشگری اشاره کرد.

عضو هیات علمی دانشگاه تهران، سیاست‌گذاری و نظارت بر آن را در حوزه اختیارات حکومتی دسته‌بندی کرد، ولی اجرای آن را در بستر اجتماع و بر دوش مردم دانست و تاکید کرد با هماهنگی، همکاری و همگرایی این دو بازو، توسعه گردشگری قابل تحقق است.

ضرغام بروجنی استاد دانشگاه علامه طباطبایی هم به نقش گردشگری در ایجاد دیپلماسی و تعامل فرهنگی بین ملت‌ها اشاره کرد و دیپلماسی گردشگری را احیاگر اعتبار ملی و انسجام‌دهنده اجتماعی دانست.

در ادامه، آتوسا مومنی ثبت سه عنصر فرهنگی چندملیتی «افطار و سنت‌های فرهنگی و اجتماعی آن»، «هنر تذهیب» و «جشن سده» را تبریک گفت و قرارگیری جمهوری اسلامی ایران در رتبه پنجم دنیا را به عنوان رهاورد وفاق و همگرایی با کشور‌های همجوار و نمونه‌ای از دیپلماسی موفق ایران با کشور‌های آسیای غربی و مرکزی در پاسداری از هویت فرهنگی ملت‌های این حوزه دانست.

رئیس مرکز میراث ناملموس تهران گفت: اگر می‌خواهیم از قدرت نرم میراث ناملموس در گردشگری استفاده کنیم، باید مردم را در ترویج و انتقال آن به نسل آتی مشارکت دهیم. ملت‌ها می‌توانند ارزش‌های خود را به یکدیگر معرفی کنند و در سایه ادارک صحیح از فرهنگ‌های یکدیگر، فرصت هم‌افزایی در پاسداری از صور فرهنگی خود را فراهم سازند و تقویت راهکار‌های زیست پایدار را به همدیگر هبه کنند.

مهنا نیک‌بین مدیر گروه گردشگری و هتلداری دانشگاه آزاد تهران غرب با ارائه آماری از رتبه‌های ایران در بخش‌های گوناگون یونسکو و مقایسه آن با کشور‌های منطقه به بیان نقاط ضعف و قوت کشورمان در عرصه گردشگری پرداخت.

وی گفت: ایران سرزمین فرصت‌های بسیاری است که همگی می‌تواند در خدمت قدرت دیپلماسی فرهنگی قرار گیرد.

محسن امامی عضو هیئت مدیره انجمن متخصصان گردشگری ایران هم به نقش راهبردی دیپلماسی گردشگری اشاره کرد و گفت: ما نیازمند شفاف‌سازی و ارائه نقشه راه هستیم و نباید فرصت‌ها را در این حوزه به راحتی از دست دهیم، آن هم در دنیای پر رقابت امروز که نقش «قدرت نرم» بسیار مهم‌تر از قدرت سخت است و باید در این حوزه، حاکمیت زمینه‌ساز گسترش این قدرت باشد و موانع را کاهش دهد.

ایران، بهشت انسان‌شناسی است

طیبه عزت‌الهی‌نژاد مدیر گروه هنر‌های سنتی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری به نقش انسان‌شناسی در شناخت میراث فرهنگی برای ایجاد گردشگری پایدار و پر مخاطب پرداخت و ایران را بهشت انسان‌شناسی معرفی کرد. او یکی از تجلیات مهم را در گردشگری صنایع دستی دانست که زمینه‌ساز گسترش دیپلماسی فرهنگی و ایجاد ارتباط سازنده با دیگر همسایگان ایران می‌شود.

ناصر رضایی مدیر گروه گردشگری پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، دیپلماسی فرهنگی را هدایت روابط بین افراد، گروه‌ها، ملت‌ها دانست و گردشگری را پدیده‌ای اجتماعی‌اقتصادی و بهترین مسیر برای بهبود روابط بین‌الملل تعریف کرد.

وی گفت: دیپلماسی گردشگری، تعامل فرهنگی را موجب می‌شود و باعث از بین رفتن سوءتفاهم و بسترساز دیپلماسی عمومی است و باید در این زمینه یک برنامه‌ریزی بلندمدت و کلان برای جبران عقب‌مانندگی در زمینه توسعه گردشکری تدوین شود. رضایی همچنین به نقش مهم دولت در زمینه جذب گردشگر و ایجاد فضای امن مطلوب برای افزایش گردشگران اشاره داشت.

بر پایه این گزارش، نشست دیپلماسی گردشگری و سیاست آسیایی و همسایگی جمهوری اسلامی با همکاری پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، دانشگاه آزاد اسلامی - واحد تهران غرب و مرکز مطالعات منطقه‌ای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیایی غربی و مرکزی تحت نظارت یونسکو (مرکز میراث ناملموس تهران) و باشگاه گردشگری فرهنگی پایدار یونسکو - ایران در سالن پروین اعتصامی دانشگاه آزاد اسلامی تهران غرب برپا شد. این نشست، زمینه‌ساز برگزاری همایش بین‌المللی سیاست آسیایی و همسایگی جمهوری اسلامی بود که در تاریخ 28 و 29 آذر ماه در برگزار خواهد شد.