«صورت سنگی بزرگ» و مرگی که لایقش نبود / روایتی از بزرگترین کمدین دوران

حسین قره: بچه عجیبی بود این جوزف فرانسیس «باستِر» کیتون، حتی اسم را بخاطر همین عجیب بودن باستر «Buster» (به معنی عجیب) گذاشتند. وقتی شش ماه بیشتر نداشت مثل همه فیلم هایی که در دوران های بعد بازی کرد، از پله ها سقوط کرد و زمین خورد، اما باز هم مثل فیلم هایش هیچ چیزش نشد و بازیش ادامه داد و خانواده او را باستر صدا کردند.

4 اکتبر 1895 در ایالت کالیفرنیا به دنیا آمد و بعد از اجراهایی که با پدر و مادرش در کودکی داشت در سینمای صامت درخشت و به «صورت‌سنگی بزرگ» معروف شد.

او یکی از چهره‌های مرکزی سینمای کمدی دوره صامت و نیز دوران بعد از آن بود. زندگی و کار او تأثیر بسزایی بر شکل‌گیری کمدی و سینما به طور کلی داشت.

کیتون که به عنوان «راهنمای بامزه» شناخته می‌شود، پدر او، جوزف کیتون، یک کمدین و بازیگر تئاتر بود که در طول کودکی باستر نیز او را در نمایش‌هایش همراهی می‌کرد. او در سنین جوانی به بازیگری و کمدی علاقه‌مند شد و توانست با تکیه بر استعدادهایش توجه‌ها را به خود جلب کند.

شگفتی سینما با باستر جوان

کیتون در اوایل قرن بیستم به صنعت سینما پیوست. او ابتدا در فیلم‌های کوتاه و نمایش‌های کمدی شرکت کرد و کم‌کم به یکی از چهره‌های معروف سینمای صامت تبدیل شد. محبوبیت او به خاطر توانایی در اجرای حرکات بدنی پیچیده، وقایع غیرمترقبه و عدم کلام بود. او با تقلیدهای بی‌نظیر و استفاده از تکنیک‌های سینمایی نوآورانه، جلب نظر تماشاگران کرد.

درخشان با سفینه فضایی و ملکه آتش

کیتون در طول دوران کاری‌اش، فیلم‌های مهمی همچون «بندیکت» (1927)، «ملکه آتش» (1927) و «سفینه فضایی» (1924) را ساخت. این آثار نه تنها در زمان خود موفق بودند بلکه تاکنون نیز به عنوان نمونه‌ای از هنر سینمای کمدی صامت شناخته می‌شوند. او به دلیل نداشتن دیالوگ و وابستگی به طنز بصری، نمایشی خاص و بی‌نظیر از کمدی ارائه می‌داد.

پایان یک دوران و راه سخت تغییر

با ورود به دوره صدادار سینما در اوایل دهه 1930، کیتون که به شدت تحت تأثیر سینمای صامت بود، با چالش‌های جدیدی روبرو شد. او نتوانست به راحتی خود را با تغییرات تطبیق دهد و در برخی از پروژه‌هایش شکست خورد. با این حال، او همچنان در سینما فعالیت کرد و با آثارش توانست اعتبار خود را حفظ کند.

روشنایی های صحنه؛ دو غول در یک قاب

باستر کیتون و چارلی چاپلین هر دو از بزرگ‌ترین کمدین‌های تاریخ سینما بودند و در دوران‌های مختلف همدیگر را می‌شناختند و با هم دوست بودند. کیتون در فیلم سال 1952 چاپلین به نام "Limelight" (واژه لایم‌لایت یا نور کلسیومی به نوعی از نورپردازی بر روی صحنه‌های نمایش اشاره دارد.) انتخاب شد. اگرچه این دو با هم کار زیادی نداشتند، اما تأثیر متقابلی بر یکدیگر داشتند و در عرصه سینما به شکل قابل توجهی تأثیرگذار بودند.

غروب صورت سنگی در دوران صدا و رنگ

او نه تنها به عنوان یکی از بزرگترین کمدین‌های تاریخ شناخته می‌شود بلکه به عنوان یک نوآور در صنعت سینما نیز مورد تقدیر قرار می‌گیرد. او تأثیرات عمیقی بر نسل‌های بعدی هنرمندان و کمدی‌سازان گذاشت و هنوز هم آثارش در دنیای سینما به یاد ماندنی و مورد توجه است.

باستر کیتون با کارهایش در دوره صامت و بعد از آن، نه تنها در کمدی بلکه در تاریخ سینما تأثیرگذار و ماندگار شد. او نمادی از خلاقیت و نوآوری در سینمای کمدی است و آثارش هنوز هم الهام‌بخش بسیاری از هنرمندان امروزی به شمار می‌رود. باستر کیتون در 1 مارس 1966 در سن 70 سالگی درگذشت.

5757