ضرورت بهرهمندی ایران از تمامی مزایای برجام؛ تنها حلقه مفقوده این توافق
کاظم جلالی، سفیر ایران در روسیه به مناسبت 18 اکتبر؛ لغو محدودیتهای تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران یادداشتی را در یک روزنامه روس منتشر کرد.
به گزارش ایسنا، متن این یادداشت که در روزنامه مسکوفسکی کامسامولتس روسیه منتشر شده بدین شرح است:
طی چند سال اخیر، جهان شاهد اتفاقات مثبت و منفی زیادی بوده است و بدون شک شکلگیری و امضای برجام در سال 2015 یکی از اقدامات مثبت و به یادماندنی میباشد. جمهوری اسلامی ایران علیرغم این که بارها اعلام کرده بود بر اساس اعتقادات دینی خود به دنبال سلاح هستهای نیست، این بار برای نشان دادن حسن نیت خود و با احترام به جامعه جهانی (به عنوان یک عضو فعال آن) پذیرفت طی توافقی واقعیت فعالیتهای هستهای خود را به نمایش بگذارد، توافقی که با تصویب قطعنامه 2231 از حمایت بینالمللی برخوردار گشت. بازرسیهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی از تأسیسات هستهای ایران که از نظر کمیت و کیفیت تا کنون بیسابقه بوده، ماهیت صلحآمیز بودن فعالیت هستهای ایران را به جهانیان نشان داده است.
بر اساس توافق سال 2015 کشورهای عضو برجام در کنار بهرهمندی از مزایای آن، تعهداتی را پذیرفتند. بر همین اساس، کشورهای عضو تلاش کردند اقدامات خود را به گونهای تنظیم نمایند تا علاوه بر بهرهمندی از منافع، به تعهدات حود نیز عمل کنند، اما با خروج آمریکا از برجام در 8 ماه می 2018 و اقدام یکجانبه آن جهت احیای تحریمهای قبلی که بر اساس توافق برجام و قطعنامه 2231 لغو شده بودند، روند اجرایی این توافق مهم و تثبیتکننده اوضاع عدم اشاعه هستهای مختل گردید. بدبن ترتیب، آمریکا با نقض فاحش قوانین بینالمللی سایر کشورهای جهان را تحت فشار قرار داد تا در این اقدام غیرقانونی همراهیش کنند. نتیجه این فشارها این بود که سایر اعضای برجام به ویژه اعضای اروپائی نتوانستند به تعهدات خود عمل نمایند و ایران نتوانست ار منافع برجام به وپژه منافع اقتصادی آن بهرهمند شود.
اما اقدامات یکجانبه و غیرقانونی آمریکا همچنان ادامه یافت و در سال 2020 وارد مرحله حادی شد که نگرانی جامعه بینالمللی را در مورد مرگ یک توافق مهم دیگر یعنی برجام افزایش داد. بر اساس مفاد برجام و قطعنامه 2231 از تاریخ 18 اکتبر 2020 محدودیتهای تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران به طور خودکار پایان مییابد و آمریکا پس از تلاشهای زیاد برای نابودی برجام و عدم موفقیت در این راه، به این نتیجه رسید با انجام اقداماتی برای احیای تحریمهای تسلیحاتی برجام را یک قدم دیگر به مرگ نزدیک کند. در همین راستا، با نزدیک شدن به موعد خاتمه محدودیتهای تسلیحاتی ایران، ابتدا با ارائه قطعنامهای سعی نمود محدودیتهای تسلیحاتی را ایران را تمدید نماید. به دنبال مخالفت اعضای شورای امنیت با قطعنامه مذکور، واشنگتن با تفسیری نادرست و متناقض از قطعنامه 2231 درخواست فعالسازی مکانیزم اسنپبک را ارائه نمود، اما همانطور که بارها توسط اعضای باقیمانده در برجام و اکثریت قاطع اعضای شورای امنیت اعلام شد، آمریکا از برجام خارج شده است و دیگر نمیتواند از این مکانیزم استفاده نماید.
شورای امنیت سازمان ملل متحد از همه دولتهای عضو، سازمانهای منطقهای و بینالملل میخواهد اقدامات لازم را برای حمایت از اجرای برجام به عمل آورند، از جمله با انجام اقدامات همسو با برنامه اجرایی برجام و قطعنامه 2231 و از طریق خودداری از اقداماتی که اجرای تعهدات وفق برجام را با مشکل مواجه نماید. بر اساس قوانین بینالمللی جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک عضو برجام حق بهرهمندی از منافع آن را دارد. بنابراین، طبق برجام و قطعنامه 2231 تمامی تحریمهای قبلی سازمان ملل لغو شده و محدودیتهای تسلیحاتی نیز از 18 اکتبر سال جاری پایان مییابد. اکنون روند اجرایی برجام به عنوان یک توافق مهم بینالمللی مورد حمایت سازمان ملل (قطعنامه 2231) تنها یک حلقه مفقوده دارد و آن ضرورت بهرهمندی ایران از تمامی مزایای برجام است و انتظار از جامعه جهانی این است که بر اساس تعهدات خود طبق ماده 25 منشور ملل متحد و قطعنامه 2231 گام بر دارند و به طور همه جانبه (سیاسی و عملی) از برجام حمایت نمایند. توجه به این نکته ضروری است که توافق بدون منافع و بدون اجراء توافقی مرده می باشد.
انتهای پیام