ضروری‌ترین برنامه‌ها برای دوره جدید سازمان نظام روانشناسی / ائتلاف ملی برای تحول چه خواهد کرد؟
سومین نشست خبری ائتلاف ملی برای تحول در آستانه انتخابات سازمان نظام روانشناسی کشور برگزار و برنامه‌های این ائتلاف برای ارتقای جایگاه روانشناسان تشریح شد.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، علی فتحی آشتیانی، رئیس سابق سازمان نظام روانشناسی در این نشست خبری اظهار کرد: ائتلاف ملی برای تحول با حضور جمعی از همکاران فرهیخته روانشناس و مشاور تشکیل شده و با شعار "خدمت صادقانه، پاسخ مسئولانه و معیشت با کرامت" پا به عرصه انتخابات آزاد، گسترده و سراسری و با مشارکت اعضای سازمان نظام روانشناسی گذاشته است. باور داریم باید از حقوق صنفی اعضا با شفافیت و اخلاق دفاع کنیم و تلاش کنیم روانشناسی با ریشه‌های فرهنگی پیوند بخورد. از نسل جوان که آینده سازمان نظام روانشناسی و مشاوره‌اند حمایت کنیم تا با انگیزه و عزت وارد میدان فعالیت شوند و مسیر رشد و حمایت را برای آنها هموار کنیم.
وی افزود: امیدواریم همگی با هم بتوانیم سازمان نظام روانشناسی را به جایگاه واقعی خود رسانده و سازمانی حرفه‌ای‌تر بسازیم که صدای روانشناسان و مشاوران باشد و در کنار همه همکاران فرهیخته بتوانیم برای سازمانی پاسخگو تلاش کنیم. باید تلاش کنیم حقوق مراجعان به روانشناسان و مشاوران را براساس اخلاق حرفه‌ای رعایت کنیم و بتوانیم خدمات مفید و موثری به مردم ارائه کنیم.
وی با بیان اینکه ائتلاف ملی برای تحول ملاک‌هایی برای انتخاب اعضای خود دارد، گفت: از جمله این ملاک‌ها میتوان به داشتن سابقه علمی، مدیریتی، اجرایی و تشکیلاتی، داشتن چهره نام آشنا برای مشاوران و روانشناسان در سراسر کشور، داشتن تعامل با چهره‌ها و نهادهای علمی و فرهنگی و سیاسی کشور، داشتن مرزبندی‌های مشخص با جریان‌های موجود در نظام روانشناسی و مشاوره و توجه به قشر عظیم جوانان در سازمان، پایبندی به نظام جمهوری اسلامی، اعتقاد به اسناد ابلاغی مقام معظم رهبری و داشتن دغدغه مربوط به سازمان و اشتغال جوانان از طریق برگزاری تفاهمنامه‌ها با واحدهای تولیدی و توجیه مسئولین و سرمایه‌داران برای بکارگیری این مشاوران اشاره کرد. در همین راستا از روانشناسان و مشاوران سراسر کشور به ویژه جوانان دعوت می‌کنیم که پای صندوق‌های رای بیایند و باتوجه به اینکه اعضای ائتلاف حاضر، با حساسیت و دغدغه بسیار زیادی انتخاب شدند، لیست ائتلاف ملی برای تحول را انتخاب کنند.
وی با اشاره به سابقه خدمت خود در دوره قبلی به عنوان ریاست سازمان بیان کرد: عمده کسانی که پروانه خدمات روانشناختی دریافت کرده‌اند مربوط به دوره 20 ماهه‌ای هستند که بنده مسئولیت را برعهده داشتم، در 20 سال قبل از آن 8700 نفر پروانه داشتند که تعدا پروانه‌های صلاحیت در دوره مسئولیت بنده به حدود 25 هزار پروانه صلاحیت‌حرفه‌ای رسید. در 20 ماه خدمت خود نیز وام 50 میلیون تومانی بدون سود و کارمزد پرداخت کردیم و 50 میلیارد تومان وام به اعضا اعطا شد. ما به هزار نفر در 20 ماه سابقه فعالیت خود وام اعطا کردیم و برنامه ریزی برای رساندن این آمار به 2تا 4 هزار نفر انجام داده بودیم که در صورت رای آوردن ائتلاف، این برنامه را ادامه خواهیم داد.
رئیس سابق سازمان نظام روانشناسی ادامه داد: یکی از اقداماتی که در 20 ماه انجام دادیم پاسخگویی به تمام سوالات اعضا در اسرع وقت بود و از این جهت، نیازهای اعضا به سرعت برطرف می‌شد. در این زمینه خطی 4 رقمی در سازمان راه‌اندازی کردیم که افراد بتوانند مشکلات و سوالات خود را مطرح کنند.
وی با بیان اینکه سازمان بجز دریافت حق عضویت از اعضا منبع درآمدی ندارد، این پول را در یک بانک ذخیره کرده و امتیازاتی را دریافت میکند و این امتیازات در قالب وام‌هایی در اختیار اعضا قرار می‌گیرد، یادآور شد: ما در کشور ظرفیت خیرین سلامت را نیز داریم که میتوانند تسهیلاتی فراهم کنند تا آنها را در اختیار اعضای جوان قرار دهیم.
فتحی آشتیانی در‌پاسخ به تسنیم درباره مهم‌ترین و ضروری‌ترین اقدام سازمان نظام روانشناسی در دوره آتی گفت: مهم‌ترین اقدامی که در دوره 20 ماهه آغاز کردیم و در دوره بعد ادامه خواهیم داد فعال کردن مدرسه توانمندسازی روانشناسان خواهد بود. قرار است کارگاه‌های موردنیاز مشاوران با بهترین اساتید ارائه و به صورت آفلاین در سایت سازمان ارائه شود و هر فردی که عضو سازمان است به صورت رایگان یا با کمترین هزینه از این کارگاه‌ها برخوردار شود. کارگاه اخلاق حرفه‌ای به زعم ما باید توسط همه روانشناسان و مشاوران پشت سر گذاشته شود. اگر در این کار موفق شویم شاید چندین برابر آنچه اعضا به عنوان حق عضویت پرداخت میکنند بتوانند از مزایای کارگاه‌ها بهره مند شوند.
فتحی آشتیانی با بیان اینکه سازمان نظام روانشناسی بیش از 80 هزار عضو دارد، تصریح کرد: مهم ترین دستور کار سازمان در صورت رای آوردن این ائتلاف، ایجاد اشتغال برای اعضاست که این هدف با انعقاد قرارداد با واحدهای تولیدی و وزارتخانهها و سازمان‌های مختلف می‌تواند محقق شود.
رئیس سابق سازمان نظام روانشناسی در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار تسنیم مبنی بر برنامه‌های در دستورکار برای مقابله با پدیده روانشناسی زرد توضیح داد: صرف اینکه لیستی از اعضای این جریان‌ها روی سایت سازمان منتشر کنیم و اقدامی نداشته باشیم کفایت نمی‌کند مهم‌ترین کاری که سازمان می‌تواند انجام دهد ارتقای سطح سواد سلامت روانی جامعه است. اگر سواد سلامت روانی جامعه افزایش یابد افراد پس از ارزیابی و شناسایی روانشناسان و مشاوران واجد صلاحیت به این مشاوران مراجعه میکند و بنابراین لازم است سواد سلامت روان جامعه افزایش یابد و این امر خودبخود باعث می‌شود روانشناسان زرد که دوره تحصیلات روانشناختی را طی نکرده و پروانه ندارند شناسایی شده و کنار گذاشته شوند. کار دیگری که سازمان نظام روانشناسی باید انجام دهد فعال کردن معاونت انتظامی سازمان برای برخورد با این روانشناسان است. یکی دیگر از اقداماتی که باید صورت بگیرد تبلیغات خوبی است که روی روانشناسان عضو از طریق رسانه‌ها انجام می‌شود.
فاطمه فیاض، عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا نیز در ادامه این نشست خبری در پاسخ به تسنیم اظهار کرد: سازمان باید افراد ذی صلاح را معرفی کند و کسی که میخواهد مراجعه و مشاوره دریافت کند باید خودش برود و چک کند که آیا این روانشناس مجوز دارد یا خیر.
وی با بیان اینکه ائتلاف ملی برای تحول، نماد ما می‌توانیم و امید و شجاعت و اعتماد است، بیان کرد: تغییراتی از جمله شفافیت مالی در سازمان، اقدامات تسهیلگرانه در صدور پروانه‌ها و... باعث شد بازخوردهای خوبی از دوره ریاست قبلی داشته باشیم.
نایب رئیس انجمن ایرانی روانشناسی اسلامی افزود: حقوق حرفه‌ای و صنفی و علمی و آموزشی اعضای سازمان بسیار مهم است و باید مورد توجه قرار گیرد. اگر اعضا نسبت به حقوق خود آگاه نباشند مطالبه‌ای نیز نخواهند داشت و شاید یکی از دلایلی نابسامان بودن اوضاع سالهای گذشته در سازمان همین عدم مطالبه گری بوده است.
وی ادامه داد: در بخش حقوق حرفه‌ای نیز مهم است اعضا بدانند حق اشتغال و حمایت از سوی سازمان را دارند. یکی از چیزهایی که باعث اضطراب می‌شود پیش بینی ناپذیر بودن اتفاقات است. اگر روانشناس نداند چه مدت برای دریافت پروانه صلاحیت حرفه‌ای معطل می‌شود باعث بی انگیزگی اعضا می‌شود، این اتفاق قبلا رخ می‌داد و تا 6 ماه اعضا در صف مصاحبه و صدور پروانه معطل می‌شدند اما روالی که در پیش گرفته شد باعث رعایت حقوق همه اعضا شد.
فیاض با اشاره به اینکه یکی از مشکلاتی که قبلا در سازمان داشتیم این بود که سالها تعرفه خدمات روانشناختی ثابت بود یا با تورم رشد نمی‌کرد، خاطرنشان کرد: در سالی که آقای دکتر فتحی تعرفه جدید را اعلام کردند این تعرفه‌ها توسط بسیاری از اعضا به عنوان تعرفه‌ای نسبتا منطقی پذیرفته شد. عدم رعایت تناسب تعرفه‌ها با تورم موجود باعث شده بود بسیاری از اعضا این تعرفه‌ها را رعایت نکنند. اگر مردم بابت هزینه‌های سرسام آور و آشفته‌بازار روانشناسی میل به مراجعه به روانشناسان نداشته باشند این مشکل، حاصل عملکرد نامطلوب سازمان است و بنابراین باید در زمینه اصلاح تعرفه‌ها و پوشش بیمه‌ای آنها تلاش صورت بگیرد.
وی با اشاره به اینکه حقوق علمی و آموزشی اعضای سازمان نیز از دیگر مسائل موردتوجه ائتلاف است، گفت: مدرسه توانمندسازی و مهارت آموزی کلید خورده است که باید ادامه یابد. ما با دانشجویانی مواجهیم که در شرکت در کارگاه‌ها و خرید دوره‌ها سردرگم هستند. اگر این نیاز به درستی ساماندهی شود غیر از کاهش هزینه‌های آموزش دانشجویان و روانشناسان، باعث صرفه جویی در وقت و ارتقای سطح سواد می‌شود. همچنین فضای مجازی قابلیت دارد آموزش‌های روانشناختی را در این بستر ارائه کنیم.
این روانشناس با بیان اینکه اصلاح قانون سازمان یکی از اولویت‌های تیم شورای آتی باید باشد، یادآور شد: باید نظام ارزیابی و رتبه بندی مشاوران را داشته باشیم تا براساس این ارزیابی‌ها در دوره‌ها شرکت کنند و اگر سازمان نظام روانشناسی حق عضویت دریافت میکند باید به همان نسبت به اعضای خود خدمات دهد. الان یکی از دلایل نارضایتی اعضا این است که احساس میکنند به اندازه هزینه کرد خود خدمات رفاهی علمی و آموزشی دریافت نکرده‌اند. باید اعتماد به این جامعه بازگردد و این اعتماد با عمل کردن و خدمت به اعضا بدست می‌آید.
محمدعلی اسلامی عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی نیز در ادامه اظهار کرد: از آنجا که مردم جامعه با مسائل روانشناختی مختلفی روبرو هستند، در سال 1382 تصمیم گرفته شد قانونی برای تاسیس سازمان نظام روانشناسی نوشته شود تا این مشکلات رفع شود بنابراین فلسفه وجودی سازمان مداخله در حل آسیب‌ها و چالش‌ها و ارتقای سلامت روان است بنابراین طبیعتا انتظاری که جامعه از ما دارد این است که افرادی وارد سازمان شوند که فهم جامعی از جایگاه این سازمان داشته باشند.
وی افزود: نگاه‌های خرد در حوزه روانشناسی راهگشا نیست و با واقعیت‌های مشکلات موجود در این حوزه تفاوت دارد. باید افراد حاضر در این سازمان نگاه تحولی داشته و قانون ضعیف سازمان نظام روانشناسی را اصلاح کنند. باید سازمان در موضوع ارتقای دانش روانشناسی بازنگری و به پر کردن خلاهای مهارتی اقدام کند.
وی افزود: هدف دیگری که ائتلاف حاضر دنبال میکند حمایت از حقوق روانشناسان و مشاوران است. الان مشاوران و روانشناسان ادراکی از حقوق خود ندارند و تنها حقی که احساس میکنند دارند، همین صدور پروانه صلاحیت است. هدف سوم حمایت از حقوق مراجعان است. هم افراد خدمت گیرنده و هم افراد خدمت دهنده با تعرفه‌های موجود راضی نیستند و مهم‌ترین راهبرد برای حمایت از حقوق مراجعان تحت پوشش بیمه قرار گرفتن خدمات روانشناسی است زیرا ارزش سلامت روان مردم بسیار بالاست و این که بتوانیم با مجلس و بیمه‌ها رایزنی کنیم باید مورد توجه قرار بگیرد.
اسلامی با بیان اینکه ما نیاز به قانون خوب و افراد شایسته داریم و نیاز به سازمانی داریم که بین متقاضیان در جامعه ارتباط موثر برقرار کند، تصریح کرد: نیاز به سازمانی داریم که در بحران‌های ملی و بین المللی ورود کند. ما جنگ 12 روزه و بسیاری از بحرانها را پشت سر گذاشتیم و سازمان نظام روانشناسی باید به این موضوعات ورود کند.
وی ادامه داد: نیاز به نقشه جامع سلامت روانی در کشور داریم. ما سیاست‌های کلی سلامت را در کشور داریم که باید اجرایی شوند و باتوجه به اینکه ریاست سازمان نظام روانشناسی و مشاوره حکمش را از رییس جمهور دریافت میکند امکان ایجاد هم افزایی در بخش‌های مختلف را نیز دارد. الان تقریبا همه وزارتخانهها و سازمان‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی وظایف مشخصی در حوزه ارتقای سلامت اعضای خود دارند. اسناد بالادستی متعددی نیز داریم و بنابراین سازمان نظام روانشناسی می‌تواند تولی‌گری سلامت روان در قالب زیست بهتر افراد جامعه را در کشور برعهده بگیرد.
وی تاکید کرد: افرادی میتوانند این اهداف را محقق کنند که سابقه تعاملات خوبی با نهادهای مختلف دارند ما در لیست‌های مختلف می‌بینیم افرادی که وارد می‌شوند صرفا روانشناس و یا درمانگر هستند و سبقه خاصی در وزارتخانهها ندارند اما در فهرست ائتلاف ملی برای تحول، افراد سوابق اجرایی و علمی درخشانی دارند.
سیامک طهماسبی، روانشناس بالینی و هیئت علمی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی نیز در این نشست خبری اظهار کرد: جایابی شغلی رشته روانشناسی بسیار حائز اهمیت است اما گرایش‌های مختلف این رشته به خوبی موردتوجه قرار نگرقته است و بنابراین حقوق رشته‌ها نیز در این زمینه اهمیت دارد. در حال حاضر بسیاری از کارگاه‌ها در حوزه روانشناسی برگزار می‌شود اما غالبا منجر به مهارت آموزی نمی‌شود زیرا مدت کارگاه محدود است و ادامه نمی‌یابد و برگزاری کارگاه‌ها با ارائه "سوپرویژن" توسط سازمان می‌تواند به توانمندسازی روانشناسان کمک کند.
وی ادامه داد: سازمان نظام روانشناسی می‌تواند برنامه‌های درسی رشته‌ها را نیز به روز کند تا مهارت افزایی برای اعضا نیز ایجاد شود. همچنین خیلی اوقات تصور می‌شود روانشناسان خودشان دچار مشکل نمی‌شوند درحالیکه این تصور غلط است و نیاز است مراکزی برای ارائه خدمات سلامت به روانشناسان نیز تاسیس شود.
طهماسبی تاسیس مراکز تخصصی را از دیگر بحث‌هایی دانست که سازمان نظام روانشناسی می‌تواند به آن ورود کند و گفت: اغلب مراکز مشاوره، عمومی هستند و حیطه تخصصی مشاوره آنها مشخص نیست، همچنین تاسیس مراکز جامع روانشناسی نیز از دیگر نیازهای جامعه است که باید مورد توجه قرار گیرد.
وی با تاکید بر اینکه سازمان باید هرسال حسابرسی تعهدی کند و به مجمع عمومی گزارش دهد، خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم امنیت صنف را تضمین کنیم باید درون صنف یکپارچه عمل کنیم و یکی از راهکارها برای کاهش ورود روانشناسان زرد به این حوزه، همین افزایش همبستگی است.
یاسر مدنی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران نیز در این نشست خبری اظهار کرد: یکی از اتفاقاتی که در سازمان باید رخ دهد افزایش شفافیت است. همپنین اصلاح ساختار و قوانین سازمان اهمیت فراوانی دارد. بحث بیمه درمانی خدمات روانشناسی نیز بسیار اهمیت دارد. بیمه اکنون برای دو رشته سلامت و بالینی خدمات پوشش بیمه ای را ارائه میدهد اما ما پیشنهاد می‌کنیم برای مشاورین خانواده و مدرسه و سایر گرایش‌ها نیز موضوع پوشش بیمه‌ای خدمات پیگیری شود.
وی با اشاره به لزوم ایجاد اشتغال برای فارغ التحصیلان رشته روانشناسی تاکید کرد: باید گزینه‌هایی بجز اخذ پروانه صلاحیت حرفه‌ای برای مشاوران و روانشناسانی در نظر گرفته شود که قصد تاسیس مطب را ندارند اما در بسیاری از جایگاه‌های دیگر شغلی در حیطه روانشناسی میتوانند مفید واقع شوند.
مدنی با یادآوری اینکه مدرسه توانمندسازی ایده بسیار خوب و مترقی بود و مهارت‌های پایه باید در این مدرسه به همه اعضا ارائه شود، گفت: انسجام دورن گروهی باید در سازمان نظام روانشناسی شکل بگیرد، اگرچه تفاوت‌های سلیقه‌ای وجود خواهد داشت اما باید انسجام حفظ شود تا همه بتوانند با هدفی مشترک به رسیدگی به نیازها بپردازند. در عین حال تشکیل معاونت فنی و اعتباربخشی نیز اهمیت فراوانی دارد تا رتبه بندی گروه‌های روانشناسی را به خوبی انجام دهد.
