عقب‌نشینی 64 هزار واحدی در دومین روز هفته
به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران، بازار سهام تهران امروز یک شنبه بعد از بازگشایی با کاهش سنگین شاخص‌های اصلی آغاز شد. داده‌های رسمی تا ساعت 10:28 نشان می‌دهد شاخص کل بورس با افت 64 هزار و 408 واحدی در سطح 3 میلیون و 159 هزار واحد قرار گرفته است. این کاهش برابر با حدود دو درصد افت روزانه محسوب می‌شود و پس از چند روز رشد متوالی، نشانه‌ای از توقف روند صعودی اخیر به شمار می‌آید.
شاخص هم‌وزن نیز 11 هزار و 201 واحد عقب نشست و رقم 914 هزار و 967 واحد را ثبت کرد؛ موضوعی که حاکی از افت عمومی‌تر در میان نمادهای کوچک و متوسط بازار است. تحلیلگران معتقدند رشد قبلی بسیاری از سهم‌های هم‌وزن، در نبود حمایت پایدار حقوقی‌ها و همزمان با تضعیف تقاضای حقیقی، با اصلاح طبیعی روبه‌رو شده است.
ارزش کل بازار به 93 هزار و 945 هزار میلیارد تومان رسید، اما همزمان با فشار فروش در بیشتر صنایع، ارزش معاملات تا 51 هزار میلیارد تومان و حجم بیش از 10 میلیارد سهم ثبت شد. آمارها نشان می‌دهد امروز تعداد معاملات 237 هزار و 178 فقره بوده که نسبت به میانگین هفته گذشته افزایش محسوسی داشته است؛ یعنی معامله‌گران فعال‌تر شده‌اند، اما عمدتاً در نقش فروشنده ظاهر شدند.
بررسی ساختار بازار در نیمه ابتدایی معاملات نشان می‌دهد که ریزش شاخص کل بیش از همه تحت تأثیر افت نمادهای فلزی، پالایشی و خودرویی است. گروه فلزات اساسی که در هفته گذشته موتور رشد شاخص بود، امروز به دلیل کاهش بهای جهانی مس و فولاد و همچنین افت نرخ ارز تجاری، با فشار عرضه مواجه شد. در همین حال، پالایشی‌ها نیز به دنبال افت قیمت نفت خام تا محدوده 80 دلار در هر بشکه، بخش عمده‌ای از رشد اخیر خود را از دست دادند.
تحلیل رفتاری حقیقی‌ها بیانگر چرخش محسوس پرتفوی سرمایه‌گذاران است؛ پس از چند روز جذب نقدینگی تازه، امروز تراز خرید حقیقی منفی شد و خروج پول از نمادهای بزرگ در معاملات صبح ثبت گردید. کارشناسان بازار، این اتفاق را به ترکیب دو عامل روانی مرتبط می‌دانند: نخست، نگرانی از تصمیم احتمالی دولت برای کنترل سود شرکت‌های صادراتی و دوم، تردید درباره تأثیر کاهش نرخ دلار بر سودآوری شرکت‌ها در گزارش فصل سوم.
در این میان، افت نرخ دلار توافقی تا حدود 72 هزار تومان که روز گذشته از سوی بازار ارز تجاری اعلام شد، گرچه علامت مثبتی برای تورم عمومی است، اما در بازار سرمایه تأثیر دوگانه دارد. از یکسو هزینه‌های شرکت‌های واردکننده را پایین می‌آورد، اما از سوی دیگر چشم‌انداز سود ریالی شرکت‌های صادراتی مانند پتروشیمی‌ها و فلزات را محدود می‌کند. همین تضاد سبب شد تا نقدینگی از گروه‌های کالایی خارج و به نمادهای خدماتی و بانکی با بازده کوتاه‌مدت منتقل شود.
با وجود افت شاخص‌ها، برخی نشانه‌ها از حجم بالای معاملات در کف‌های تکنیکی دیده می‌شود؛ به این معنا که بخشی از فعالان بازار در قیمت‌های پایین‌تر در حال جمع‌آوری سهام هستند. بر اساس نقشه معاملاتی، نمادهای بانکی و بیمه‌ای به‌ویژه در محدوده حمایتی 3 میلیون و 150 هزار واحد شاخص کل، مورد توجه خریداران هستند. در مقابل، گروه دارویی و غذایی هنوز با رکود شدید تقاضا دست‌وپنجه نرم می‌کند.
از منظر بنیادی، بازار سهام همچنان زیر سایه انتظار بودجه سال آینده قرار دارد. اخبار غیررسمی از احتمال افزایش مالیات و محدود شدن تسهیلات بانکی سبب شده بخش خصوصی با احتیاط رفتار کند. کارشناسان هشدار می‌دهند که اگر دولت در چارچوب بودجه 1405 بر سیاست‌های انقباضی اصرار ورزد، ممکن است فشار مضاعفی بر بازار سرمایه وارد شود، به‌ویژه در شرایطی که شاخص کل در مسیر اصلاح کوتاه‌مدت قرار گرفته است.
در نگاه کلان‌تر، افت امروز را نمی‌توان به‌عنوان تغییر جهت اساسی بازار تعبیر کرد، بلکه بیشتر اصلاح فنی پس از دوره رشد سریع هفته گذشته است؛ شاخص در دو روز کاری پیشین رشد بیش از 80 هزار واحدی داشت و حالا بخشی از آن سود در مرحله تثبیت قیمتی تخلیه می‌شود. تحلیل تکنیکال نشان می‌دهد محدوده 3.1 میلیون واحد همچنان سطح حمایتی معتبر است و در صورت حفظ ارزش معاملات بالای 45 هزار میلیارد تومان، احتمال برگشت آرام شاخص در روزهای آینده وجود دارد.
در مجموع، بورس تهران در روز یک‌شنبه 18 آبان 1404 چهره‌ای متفاوت از هفته گذشته به نمایش گذاشت؛ بازاری پرحجم اما کم‌رمق که نشانه‌هایی از تغییر انتظارات میان‌مدت دارد. رفتار معاملاتی امروز بیش از همه نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران در حال بازتنظیم سبدهای خود هستند و تا روشن شدن چشم‌انداز بودجه و نرخ ارز، احتمال ادامه نوسان‌های محدود و اصلاحی در شاخص کل دور از ذهن نیست.
این روند اگر با انتشار گزارش‌های شفاف از سوی دولت و صنایع صادراتی همراه شود، می‌تواند مسیر بازگشت تدریجی اعتماد را دوباره هموار کند؛ هرچند فعلاً، تصویر غالب تالار حافظ در صبح امروز چیزی جز احتیاط و ریزش خفیف گروهی نبود.