عید سعید فطر؛ جشن طاعت ره‌یافتگان به خوان گسترده پروردگار
تهران - ایرنا - عید سعید فطر، هنگامه شکرگزاری به حریم کبریایی حضرت حق برای رحمت و مغفرت و توفیق یافتن یک ماه بندگی و عبادت های خالصانه است. عید بندگانی روشن ضمیر که با درک حقیقت بر خوان گسترده پروردگار نشستند و در نبرد با هواهای نفسانی، پیروز و به دور از هر گونه گناه در پیشگاه خالق خویش حاضر شدند.
عید سعید فطر، هدیه پروردگار عالمیان به مومنان و پرهیزگارانی محسوب می شود که با روزه داری ها، شب زنده داری ها و نیایش های عارفانه خود، زنگار گناه از قلب زدوده اند و قلب و وجود خویش را از محبت هرچه غیر از معبود بی همتا پاک کرده اند. فطر؛ موسم شکرگزاری به حریم کبریایی حضرت حق برای توفیق یافتن یک ماه بندگی و عبادت های خالصانه است؛ آنانی که با درک حقیقت ماه ضیافت الهی بر خوان گسترده پروردگار نشستند و در پرتو فضایل بی شمار این ماه در نبرد با هواهای نفسانی، پیروز و در عید پاکیزگی و طهارت به دور از هر گونه گناه و پلیدی در پیشگاه خالق خویش حاضر شدند.
غسل کردن پس از غروب آفتاب، خواندن دعای رویت هلال ماه، خواندن زیارت امام حسین (ع)، احیای آن شب به دعا، نماز و استغفار از مهمترین اعمالی که بزرگان دین برای شب عید فطر برشمرده اند. برپایی نماز وحدت بخش عید فطر، جلوه ای از شکوه اتحاد مسلمانان به شمار می رود تا در صف هایی به هم پیوسته، قدرت جهان اسلام را بار دیگر به جهانیان نشان دهند و شکرگزار نعمت های بی پایان خدای متعال باشند.
امام علی (ع) در روایتی درباره فضیلت عید فطر می فرمایند: «این عید کسی است که آمرزیده شده است.»
عید فطر جشن بندگی یک ماهه مسلمان در درگاه حق تعالی است و روز عیدی گرفتن ماست و برای ما از ارزش والایی برخوردار است. از این رو پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به مناسبت فرارسیدن عید سعید فطر به گفت وگو با حجت الاسلام «علیرضا مولایی» استاد حوزه علمیه قم و پژوهشگر تاریخ اسلام پرداخت.
عید فطر، روز فطرت و بازگشت به سرشت خویش
حجت الاسلام علیرضا مولایی عید فطر روز فطرت و بازگشت به سرشت خویش است دانست و گفت: این عید سعید، نقطه عطف و بازگشت به سرشت خویش و آغاز یک دوره جدید برای روزه‌داران و مسلمانان است که بعد از یک ماه بهره‌گیری از خوان گسترده الهی و برای جلب رضای خدای متعال از گناهان دوری کرده و در برابر هواهای نفس و شیطان پیروز شدند و اکنون در این روز بزرگ جشن می‌گیرند و از پروردگار اجر و پاداش یک ماه صبر، بردباری و صیام را می‌گیرند. در میان مسلمانان2 عید مهم بزرگ مانند عید سعید فطر و عید قربان که عربی آن اضحی است، بسیار حرمت و جایگاه والایی دارد اما برای ما شیعیان افزون بر آنها، عید غدیر، جشن ولایت مولی علی (ع) هم عید بزرگی است؛ همه اعیاد دینی و اسلامی دارای فلسفه‌ها و ابعاد وسیعی است.
او در ادامه بیان داشت: کلمه عید فقط یک بار در قرآن مجید در آیه 114 سوره مائده ذکر شده است که روز یکم ماه شوال را عید نامیدند زیرا در آن به روزه‌داران دستور داده شده که روزه خود را افطار کنند و این بزرگترین عید برای روزه‌داران است.
مراسم و آیین های روز عید فطر
استاد حوزه علمیه با بیان این موضوع که روزه دار بعد از یک ماه روزه داری و دوری از گناه و هوای نفس به میهمانی پروردگار دعوت می شود، تصریح کرد: در عید فطر مسلمانان بهترین لباس و جامه های خود را به تن کرده و در حالی که هم جسم و روح آنها پاکیزه است به نماز می‌ایستند و در این اجتماع بزرگ فرصتی برای همدلی و همبستگی میان مسلمانان ایجاد خواهد شد. در عید فطر مسلمانان در اجتماع بزرگی، نماز عید فطر را اقامه می‌کنند و در این اجتماع همدلی و همبستگی خود را نشان می‌دهند؛ دید و بازدید و صله رحم از دیگر فلسفه‌های این عید است که امسال با وجود بحران کرونا مسلمانان هم در ارتباط با نماز عید و هم در مورد صله رحم محدودیت هایی دارند. مسلمانان امسال از برکات دنیا و اخروی پرداخت زکات فطریه، بیشتر فیض خواهند برد زیرا در این دوران سخت کرونایی در کشورهای اسلامی خانواده‌های نیازمند چشم انتظار این زکات هستند.
عید سعید فطر، نقطه عطفی برای مسلمانان
حجت الاسلام مولایی، گفت: مسلمانان مؤمن در زمان افطار و عید فطر منتظر پاداش هستند، این نکته ابعاد معنوی دارد و توجه به نعمت‌های الهی و تکالیف را متوجه مسلمانان می‌کند، عید فطر حفظ تقوا و توجه به عموم مردم است. طبق دعای امام سجاد (ع) که فرمود «سلام بر تو ای بزرگترین ماه خدا و بزرگترین عید اولیای بزرگ خدا» پس ماه مبارک رمضان هم عید مسلمانان است. در کنار اینکه در عید فطر توجه به تزکیه و تذهیب نفس می‌شود به مستمندان و محرومان هم در این عید توجه خاصی شده است. فلسفه وجودی زکات فطریه را توجه و دستگیری از نیازمندان است. در برخی دعا و ادعیه ها آمده که ما نه‌تنها به جامعه مسلمانان بلکه همه جوامع بشری توجه داریم و در این دعا همه نیازمندان را دعا می‌کنیم در عید فطر با پرداخت زکات عید فطر به نیازمندان توجه ویژه‌ای شده است. محرومیت زدایی، توجه به عدالت اجتماعی و دستگیری از نیازمندان جامعه اسلامی از اهداف و فلسفه مهم زکات فطریه است در این عید بزرگ همه در شادی و نشاط سهیم هستند و وجود این زکات پاک کردن آثار منفی محرومیت از جوامع اسلامی است.
عید فرصتی برای زدودن کینه‌ها
این پژوهشگر تاریخ اسلام عید فطر را فرصتی برای زدودن کینه ها دانست و اظهار داشت: مسلمانان در این عید بزرگ وظایف بسیاری دارند در سطح کلان باید کینه‌ها و کدورت‌ها را کنار زده و الفت و مهربانی جایگزین آن شود؛ امسال که عید فطر در ایران با کشورهای اسلامی در یک روز مشترک است، باید تلاش شود تا همبستگی‌ها را بیشتر کنیم. برخی از کشورهای استکبارگر هموار در تلاش هستند تا از همبستگی های مسلمانان در کشورهای اسلامی جلوگیری کنند. در واقع کشورهای اسلامی و مسلمانان، عید مشترک و سنت‌های مشترک دارند و میان آنها همبستگی وجود دارد اما هستند کشورهای مستکبر و قدرت طلبی که بخواهند میان کشورهای اسلامی کدورت و فاصله ایجاد کنند. در این ماه و روز فطرت پاک انسانی، انسان پس از یکسال در اثر غبارهای جهل، نادانی و غفلت به انواع گناهان و معصیت الهی مبتلا شده در پرتوی فضای معنوی آن ماه و تلاش های خویش به یک زندگی نوین دست می یابد، از این روی این زندگی را می توان به بازگشت به خویشتن نامید. همانطور که امام سجاد (ع)، در یکی از دعاهای خود در این زمینه می فرماید: «خداوندا در این روز عید فطرمان که برای مومنان روز خوشحالی و روز اجتماع و گردهمایی قرار داده ای از گناهی که مرتکب شده ایم و هر کار بدی که کرده ایم و هر نیت ناشایسته ای که در ضمیرمان نقش بسته است، بسوی تو باز می گردیم.»
عید سعید فطر، رسیدن به صلح و سلامتی
حجت الاسلام مولایی در پایان با اشاره به شیوع ویروس کرونا در کشورهای مختلف و محدود شدن برگزاری مراسم و آیین های مشترک میان مسلمان، گفت: عید سعید فطر، تجلی همبستگی و تحکیم پیوندهای اجتماعی و انسانی میان مسلمانان بوده و همه ملت‌های مسلمان باید با اتحاد و یکپارچگی برای رسیدن به صلح و سلامتی گام بردارند. این عید بزرگ اسلامی را در این 2 سال اخیر و با شیوع ویروس کرونا در کشورهای مختلف در حالی جشن می گیریم که همه‌گیری بیماری کرونا چالشی مشترک ایجاد کرده و اکنون نیاز است، کشورهای اسلامی با اتحاد و انسجام بیشتر در مقابل این همه‌گیری ایستاده تا بر این بحران غلبه نمایند. از این رو توصیه می شود، برگزاری نماز عید فطر با رعایت پروتکل بهداشتی در تمام مساجد برگزار شود.
*س_برچسب‌ها_س*
