غزالی خصم فلسفه یا مروج فلسفه؟

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم‌، غزالی فیلسوف، نظریه معرفت الهامی و بنیاد سینوی آن در اندیشه اسلامی نوشته الکساندر تریگر با ترجمه سمانه فیضی و احمد ایزدی از سوی انتشارات ققنوس منتشر شد.

معمولا محققان بر این باورند که ابو حامد غزالی متأله مسلمان منتقد سرسخت فلسفه بوده که برای جانبداری از عرفان اسلامی (تصوف) فلسفه را رد کرده است دیدگاهی که در سالهای اخیر موشکافانه‌تر بررسی شده است.

در مقابل این کتاب مدعی است غزالی یکی از بزرگترین مروجان فلسفه در قرون میانه اسلام بوده است. نویسنده شواهد جدیدی عرضه می‌کند که نشان می‌دهد غزالی در نظریه خود در باب معرفت عرفانی و آخرت‌شناسی خویش مرهون فلسفه بوده و همچنین در این دو حوزه همان تعالیم فلسفی را پذیرفته که به ظاهر آنها را نقد کرده است.

نویسنده از طریق ترجمه دقیق بیش از هشتاد متن کلیدی به انگلیسی و بررسی جزئیات آنها همراه با متون بسیار بیشتری که در سراسر کتاب بررسی شده اند، نشان می‌دهد چگونه فهم غزالی از معرفت عرفانی از فلسفه ابن سینا الگو گرفته است.

کتاب حاضر شرحی روشن و نظام‌مند از عرفان «فلسفی غزالی ارائه کرده است با بیان این که غزالی علی‌رغم نقد آشکار هرگز فلسفه ابن سینا را رد نکرده و خود عرفان او مبتنی بر تعالیم ابن سیناست.

این کتاب با به چالش کشیدن مفروضات مشهور درباره یکی از بزرگترین متألهان مسلمان در همه دوره‌ها مرجعی مهم برای متخصصان و غیر متخصصانی است که به الهیات اسلامی و مناسبات میان فلسفه و عرفان علاقه‌مندند.

الکساندر تریگر استادیار مطالعات دینی در دانشگاه دالهاوزی شهر هالیفاکس کاناداست. تحقیقات او متمرکز بر الهیات اسلامی، فلسفه عربی و مسیحیت سریانی و عربی با تأکید بر انتقال اندیشه های الهیاتی و عرفانی از اواخر دوران باستان به صدر اسلام است.