سه‌شنبه 14 مرداد 1404

فرهنگستان «دستور خط فارسی» را روانه کتابفروشی‌ها کرد

خبرگزاری تسنیم مشاهده در مرجع
فرهنگستان «دستور خط فارسی» را روانه کتابفروشی‌ها کرد

ویراست جدیدی از «دستور خط فارسی» زیر نظر محمد دبیری مقدم با بازنگری در برخی موارد، از سوی فرهنگستان زبان و ادب فارسی منتشر شد.

- اخبار فرهنگی -

به گزارش خبرگزاری تسنیم، با گذشت دو دهه از انتشار نخستین نسخه «دستور خط فارسی»؛ فرهنگستان زبان و ادب فارسی ویراست جدید این اثر را منتشر کرد.

درباره دستور خط فارسی همواره اختلاف نظر وجود داشته است؛ برخی معتقدند نویسنده حق دارد شیوه نگارش خودش را داشته باشد و برخی نیز بر این باورند که باید همه از دستور خط واحدی پیروی کنند و برای خط نیز همچون علومی مانند ریاضی قواعد و ضوابط خاصی تعیین شود.

ازاین رو، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، به‌حکم وظیفه که برحسب اساسنامه خود در پاسداری از زبان و خط فارسی بر عهده دارد، از همان نخستین سال‌های تأسیس، درصدد گردآوری مجموع قواعد و ضوابط خط فارسی و بازنگری و تنظیم و تدوین و تصویب آن‌ها برآمد و در این کار راه میانه را برگزید و کوشید تا در تدوین «دستور خط فارسی» اعتدال را رعایت کند.

در واقع، خط چهره یک زبان را به ما می‌نمایاند و همان‌گونه که زبان از قواعد و قوانینی خط تبعیت می‌کند خط نیز از این قاعده مستثنی نیست. به‌موجب اصل پانزدهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران خط فارسی خط رسمی ماست و تمام مکاتبات رسمی و کتاب‌های درسی باید به این خط نوشته شود.

در دو دهه گذشته به واسطه فراگیرشدن ابزار‌های ارتباطی اکترونیکی به‌نوعی شاهد این بوده‌ایم که خط فارسی در معرض خطر قرار گرفته است و برخی به عمد یا به سهو با بی‌توجهی به دستور خط فارسی، آشفتگی‌هایی را به نوشتار خود راه داده‌اند.

نخستین‌بار به ابتکار مرحوم حسن حبیبی در سال 1372 کارگروهی برای تدوین دستور خط فارسی به مدیریت دکتر علی‌اشرف صادقی و سپس احمد سمیعی (گیلانی)» تشکیل شد. پس از برگزاری 59 جلسه و گردآوری و بررسی و اعمال دیدگاه‌های صاحب‌نظران، دستور خط فارسی در جلسه دویست‌ویازدهم شورای فرهنگستان زبان و ادب فارسی در 30 تیر 1380 به تصویب و امضای اعضا و رئیس‌جمهوری وقت رسید.

فینگلیش‌نویسی؛ مقدمه‌ای برای تغییر خط فارسی

اکنون با گذشت بیش از 20 سال از انتشار دستور خط فارسی، و دریافت بازخوردهای متعدد، همچنین فراگیر شدن حروف‌نگاری در محیط رایانه و فضای مجازی، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، تشکیل کارگروهی زیر نظر دکتر محمد دبیرمقدم، معاون علمی و پژوهشی فرهنگستان و با حضور برخی از اعضای پیوسته، وابسته و هیئت‌علمی فرهنگستان و بهره‌گیری از آرای تنی چند از صاحب‌نظران خارج از فرهنگستان، برای بازنگری در دستور خط فارسی تشکیل شد که پس از برگزاری 50 جلسه، ویراست جدید دستور خط فارسی تدوین، تصویب و آماده انتشار شد.

در تدوین دستور خط فارسی حفظ چهره خط فارسی، حفظ استقلال خط، تطابق مکتوب و ملفوظ، فراگیر بودن قاعده، سهولت نوشتن و خواندن، سهولت آموزش قواعد و فاصله‌گذاری در خط فارسی مورد توجه فرهنگستان زبان و ادب فارسی بوده است.

ویراست جدید دستور خط فارسی در 88 صفحه و با شمارگان سه هزار نسخه در اداره نشر فرهنگستان زبان و ادب فارسی منتشر شده است.