فصل جولان ویروس ها / چه واکسنی تزریق کنیم؟

به گزارش مشرق، با شروع فصل پاییز و بازگشایی مدارس کم کم سر و کله بیماری‌های تنفسی هم پیدا می‌شود به طوری که انواع ویروس‌های تنفسی همچون سرماخوردگی و آنفلوانزا از محیط‌های جمعی مثل مدارس به منازل کشیده می‌شود و به یکباره، موجی از بیماری‌های واگیردار را شکل می‌دهند که این امر فقط معضل کشور ما نیست به همین دلیل سازمان جهانی بهداشت برای پیشگیری از شدت این بیماری‌ها و کاهش مرگ و میر ناشی از آن بر اهمیت واکسیناسیون آنفلوانزا بویژه برای افراد خاص تأکید دارد اما با صحبت‌های میان مردم به گوش می‌رسد که تزریق واکسن آنفلوانزا نه تنها تأثیری ندارد بلکه سبب افزایش بیماری نیز می‌شود.

دکتر حمید عمادی متخصص بیماری‌های عفونی و گرمسیری و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفت‌وگو با «ایران» با اشاره به شروع فصل پاییز و بیماری‌های آن و همزمانی با بازگشایی مدارس عنوان می‌کند: در حال حاضر بیماری‌ای که در سطح شهر با آن روبه رو هستیم واریان جدید از کووید 19 به نام «فلرت» است که به سرعت در حال گسترش بوده و افراد بسیاری را مبتلا می‌سازد اما همانند دیگر نوع‌های کووید خطرناک و شدید نیست و شبیه به یک سرماخوردگی است که درمان آن زمان‌بر است. حال با ورود به فصل پاییز و بازگشایی مدارس و تجمع کودکان بویژه در یک مکان، زمینه‌سازی ایجاد و گسترش بیماری‌های دیگر تنفسی همچون آنفلوانزا مهیاست.

وی با اشاره به اینکه امسال احتمال شیوع آنفلوانزا بسیار بالاست، ادامه می‌دهد: در چند سال گذشته به خاطر بیماری کووید 19 و رعایت پروتکل‌های بهداشتی شاهد کاهش این بیماری بودیم اما با کنارگذاشته شدن ماسک‌ها قطعاً در فصل آبان موجی از آنفلوانزا را در کشور شاهد هستیم.

توصیه متخصصان عفونی تزریق واکسن است

استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران در خصوص تزریق بموقع واکسن آنفلوانزا برای کاهش شدت بیماری می‌گوید: طی دوهفته گذشته واکسن آنفلوانزا در داروخانه‌ها توزیع شده و در دسترس عموم مردم قرار گرفته است.

متخصصان همواره توصیه می‌کنند افرادی که بیماری‌های خاص یا زمینه‌ای دارند، سالمندان، کودکان بالای 6 ماه و مادران باردار که در معرض خطر از سوی این بیماری هستند، تزریق واکسن را انجام داده تا شاهد کاهش شدت ویروس آنفلوانزا در پاییز و زمستان باشیم و خطری جانشان را تهدید نکند.

دکتر عمادی می‌افزاید: افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، شیمی درمانی کردند، پیوند عضو انجام دادند، افرادی که داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی بدن را استفاده می‌کنند، دیابتی‌ها، شهروندانی که بیماری‌های قلبی و ریوی، خونی و کلیوی دارند، افرادی که بیماری‌های نقص سیستم ایمنی بدن مثل اچ آی وی و ایدز دارند به عبارتی افرادی که آسیب‌پذیر هستند باید واکسن آنفلوانزا را تزریق کنند چرا که اگر مبتلا شوند احتمال مرگ در آنها وجود دارد.

چه واکسنی تزریق کنیم؟

این متخصص بیماری‌های عفونی و گرمسیری با بیان اینکه چند نوع واکسن آنفلوانزا در داروخانه‌ها به فروش می‌رسد، می‌گوید: سه نوع واکسن هلندی، فرانسوی و ایرانی در بازار موجود است که از لحاظ عملکرد تقریباً مشابه یکدیگر هستند و یک اثربخشی را دارند تنها تفاوت در واکسن آنفلوانزای ایرانی فلوگارد است که فقط افراد بالای 18 سال می‌توانند تزریق کنند. این واکسن نو ترکیب است و این در حالی است که دو واکسن دیگر در داخل تخم‌مرغ رشد داده می‌شوند.

به گفته دکترعمادی، هرساله تعداد بسیاری از تخم‌مرغ‌ها توسط شرکت‌های تولید کننده واکسن تهیه و ویروس درون تخم‌مرغ‌ها رشد داده می‌شود و بخشی آنتی ژن جدار خارجی را جداسازی می‌کنند و با فرآیندهای خاص تبدیل به واکسن می‌کنند اما واکسن‌های نوترکیب به این صورت نیست و معمولاً این دسته از واکسن‌ها خطر کمتری دارند و ایمن‌تر هستند و مزیتی که واکسن ایرانی دارد میزان 4 برابری آنتی ژنی است که در آن وجود دارد.

اما متأسفانه در فرهنگ ما همیشه گاردی نسبت به تولیدات ایرانی وجود دارد و مردم اطمینان کمتری به اثربخشی آنها دارند اما این درحالی است که این نوع واکسن هیچ تفاوتی با واکسن‌های خارجی ندارد و چه بسا برای افراد مسن عملکرد بهتری هم دارد اما فقط افراد 18 سال به بالا می‌توانند آن را تزریق کنند.

تزریق قبل ازشروع موج آنفلوانزا

استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به اینکه صرف نظر از برند و نوع واکسن آنفلوانزا آنچه که مهم است تزریق واکسن است، می‌افزاید: هزینه این نوع واکسن چه ایرانی و چه خارجی حدود 300 هزار تومان است و بهترین زمان برای تزریق هم زمانی است که هنوز فرد به بیماری مبتلا نشده است چرا که از زمان تزریق تا اثرگذاری آن در بدن حدود دو تا سه هفته زمان صرف می‌شود و تا 6 الی 7 ماه در بدن ماندگاری دارد به عبارتی تا اسفند که اوج بیماری‌های تنفسی در کشور است، ایمنی در بدن افراد وجود خواهد داشت.

این متخصص بیماری‌های عفونی با اشاره به اینکه مردم گلایه می‌کنند که بعد از تزریق واکسن آنفلوانزا بیشتر بیمار می‌شوند، عنوان کرد: مردم چه زمانی واکسن را تزریق می‌کنند، زمانی که بیماری شایع می‌شود و حدود دو هفته اثرگذاری واکسن زمان‌بر است تا ایمنی در بدن ایجاد کند. افرادی که شکوه دارند از بیماری‌های مکرر بعد از تزریق، آن دسته‌ای هستند که برای تزریق دیر اقدام می‌کنند و بیماری در بدنشان به صورت کمون وجود دارد و بعد از تزریق تازه علائم ظهور پیدا می‌کند. در حالت عادی اگر واکسن را تزریق نکنند بین دو تا 21 روز بعد علائم نمایان می‌شود و متوجه بیماری در بدن می‌شوند به همین دلیل این تفکر وجود دارد که هنگامی که واکسن می‌زنند، سریع مریض می‌شوند.

جهش‌های ناگهانی ویروس آنفلوانزا

به گفته وی، ویروس آنفلوانزا مدام در حال تغییر است و بر همین اساس واکسن‌ها ساخته می‌شوند اما گاهی ممکن است واکسن نتواند جهشی را که روی ویروس ایجاد شده است، پوشش دهد و بعد از تزریق واکسن مردم به آنفلوانزا مبتلا می‌شوند.

استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران در خصوص ساخت واکسن‌ها نیز می‌گوید: هر ساله در نیمکره شمالی در ماه‌های اسفند و فروردین سازمان بهداشت جهانی براساس اینکه در نیمکره جنوبی چه ویروس‌هایی در چرخش بوده است، نمونه‌هایی را برای ساخت واکسن به شرکت‌های تولیدکننده دارو سفارش می‌دهند چرا که این احتمال را می‌دهند که در نیمکره شمالی این نوع ویروس دیده خواهد شد. این برنامه‌ها بر اساس پیش‌بینی‌های سازمان بهداشت جهانی صورت می‌گیرد اما ممکن است جهش ویروس طور دیگری رقم بخورد و واکسن‌ها آن طور که باید تأثیرگذار نباشند اما در هر صورت تزریق واکسن بویژه برای افراد خاص که گفتم بهتر است صورت گیرد.

کودک با علائم سرماخوردگی به مدرسه نرود

این متخصص بیماری‌های عفونی و گرمسیری با اشاره به باز شدن مدارس و شروع سال تحصیلی جدید که هر ساله مقارن با آغاز فصل پاییز است، می‌گوید: چرخش بیماری‌های تنفسی میان دانش‌آموزان در این ایام عجیب نیست و موج بیماری‌ها را در آبان ماه شاهد خواهیم بود.

آنچه که به عنوان توصیه می‌توان به خانواده‌ها و کودکان گفت، شستن مداوم دست‌هاست که می‌تواند جلوی انتقال ویروس از روی سطوح را بگیرد به این صورت که قبل از خوردن خوراکی‌هایشان حتماً دست‌ها شسته شود و به هیچ وجه دست‌های آلوده را به چشم‌ها و بینی‌شان نزنند چرا که ویروس از این طریق منتقل می‌شود.

اگر کودکی علائم سرماخوردگی دارد، والدین نباید او را به مدرسه ببرند چرا که حضورش می‌تواند سایر همکلاسی‌ها را مریض کند و ویروس میانشان مدام در حال چرخش باشد.