فعالان حوزه کتاب برای آموزش و تقویت تولید محتوا برنامه ریزی کنند

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، ضیافت صمیمانه اهالی کتاب، نشر و ادبیات با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی عصر چهارشنبه (هفتم اردیبهشت ماه 1401) با حضور یاسر احمدوند (معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی)، جمعی از مدیران و مسئولان فرهنگی کشور و اهالی فرهنگ، کتاب، نشر و ادبیات برگزار شد. محمد مهدی اسماعیلی در این آیین ضمن آرزوی قبولی طاعات و عبادات همه مسلمانان بیان کرد: به غروب بیست‌وپنجمین روز از ماه مبارک رمضان سال 1401 رسیدیم و با حسرت و آه در حال سپری کردن این ماه هستیم. ان‌شاء ا... خداوند عبادات، دعاها، راز و نیاز‌ها و احیاء شب‌های قدر را از جمع حاضر قبول و فرصت بهره‌برداری از روز‌های باقی مانده را به همه ما عنایت کند تا اگر تاکنون از رحمت و غفران این ماه استفاده نکردیم از روز‌های باقی‌مانده این ضیافت الهی بهره‌مند شویم. فعالیت‌های فرهنگی و هنری به عنوان حوزه پیش‌ران باید تقویت شود وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید بر این‌که بخش فعالیت‌های فرهنگی و هنری در کشور به عنوان حوزه پیش‌ران باید تقویت شود، گفت: در این مسیر دولت سیزدهم و بخش‌های مختلف کشور باید هزینه و حمایت کنند و اجازه ندهیم حوزه کتاب و صنعت نشر بیش از این دچار مشکل شود. اسماعیلی فضای فناوری جدید را فرصت و تهدید دانست و گفت: امروز در جامعه ما بیشتر بخش تهدید این فضا مطرح است، اما یک جامعه فرهنگی و اصیل مانند جامعه ایرانی با نخبگان برجسته‌ای که تعدادی از آن‌ها در این جمع حاضر هستند، حتما می‌توانند بر فرصت‌های فضای فناوری جدید تمرکز کنند. ما نمی‌توانیم دیوار بکشیم و مانع ورود فناوری‌های نو به این عرصه شویم. منطق این است که ریل‌گذاری کنیم تا این فناوری‌ها منجر به تقویت بیشتر حوزه فرهنگ شود. عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی همچنین گفت: در کشور شاخص‌هایی برای سنجش سرانه مطالعه وجود دارد؛ آخرین عددی که برای سرانه مصرف فرهنگی در حوزه موسیقی، کتاب، سینما، تلویزیون و... ارائه شد تاحدی قابل قبول بود. در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بنا بر این است که تلاش کنیم مردم بیشتر کتاب بخوانند و کتاب‌خوان شوند. نهضت کتابخوانی، مطالبه مقام معظم رهبری (مدظله العالی) است. اسماعیلی با بیان این‌که حوزه نشر باید جنب‌وجوش، نشاط و تولیدات فرهنگی متنوعی داشته باشد، گفت: میزان فروش کتاب در حوزه کودک و نوجوان بیشتر از حوزه‌های دیگر است؛ در دومین نمایشگاه مجازی کتاب تهران این حوزه فروش بالایی را به نام خود ثبت کرد. در این نمایشگاه کتاب‌ها با پُست رایگان در اختیار خریداران قرار گرفت و کتاب‌ها به آدرس‌های روستایی ارسال می‌شد که نام کوچه و خیابان نداشت. این امر همان فرصت استفاده از فناوری‌های نو در این حوزه است؛ بنابراین باید به نحو مقتضی کتاب چاپ کنیم و به مخاطبان آن توجه کنیم. تولید ادبیات بومی و اصیل در حوزه کودک و نوجوان تقویت شود وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با طرح این سوال که آیا تولیدات ما در حوزه کودک و نوجوان کافی است یا خیر، افزود: وظیفه ما این است که تولید، فروش کتاب و کتابخوانی را تسهیل کنیم و در کنار آن به محتوای کتاب‌ها توجه ویژه‌تری داشته باشیم. جمع فرهیخته کنونی باید به این سمت حرکت کند تا تولید ادبیات بومی و اصیل در حوزه کودک و نوجوان را تقویت کند. اکنون کتاب‌های حوزه کودک و نوجوان ترجمه و به فروش می‌رسند و ذهنیات جامعه کودک و نوجوان را شکل می‌دهند.

وی با بیان این‌که باید دسترسی عادلانه و عمومی به کتاب را فراهم کنیم، گفت: جمع حاضر باید تولید محتوا را آسیب‌شناسی کند. در این خصوص به عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و خادم همه اهالی فرهنگ با همه وجودم در خدمت نویسندگان، ناشران و انجمن‌ها هستم تا با کمک هم حوزه آموزش را در کشور تقویت کنیم. نویسندگان، شاعران و نسل فاخری که امروز به برکت انقلاب اسلامی ایران حضور دارند پیشگام شوند. اسماعیلی افزود: کار آموزش در حوزه هنر را از بهمن ماه 1400 در هفتاد و دو شهرستان محروم آغاز کردیم که بیش از چهل هزار نفر در پنجاه رشته هنری در این طرح مشارکت و ثبت‌نام کردند و مُدرس‌ها برای شروع آموزش به این شهر‌ها اعزام شدند. به زودی دور دوم از 9 استان و چهل شهرستان جدید آغاز خواهد شد. این طرح را می‌توانیم در حوزه فعالیت‌های نویسندگی و... نیز اجرا کنیم؛ ما شرایط اجرای آن را فراهم می‌کنیم و اهالی قلم و نشر، حوزه هنری و وزارت آموزش و پرورش نیز به ما کمک کنند تا به این فضا در کشور دامن بزنیم. آقای احمدوند در مقام معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و همکارانشان با کمک انجمن‌های تخصصی حوزه نشر همت کنند تا فضای جدیدی را برای بهره‌برداری در سال‌های آینده آغاز کنیم تا آموزش شامل حوزه کتاب و فرهنگ نیز بشود. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان کرد: افراد برجسته‌ای در شهرستان‌های مختلف حضور دارند که شناخته شده نیستند؛ این افراد را شناسایی و معرفی کنید تا فضای رشد را برای آن‌ها فراهم کنیم و وارد مباحث آموزشی شوند. از لحاظ مکان و محل برای گسترش آموزش‌ها محدودیتی نداریم. در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور بیش از سه هزار و هفتصد کتابخانه در سراسر کشور و در دورترین نقاط کشور وجود دارد؛ در سفر به شهرستان فراهان از استان مرکزی متوجه شدیم در این شهرستان هیچ موسسه فرهنگی وجود ندارد، اما کتابخانه‌ای دارد که کتابداران با انگیزه آنجا را به کانون فعالیت‌های فرهنگی تبدیل کرده‌اند و برنامه‌ها و فعالیت‌های آموزشی برگزار می‌کنند؛ بنابراین هنگام برنامه‌ریزی باید این ظرفیت‌ها را مورد توجه قرار دهیم؛ انجمن‌های فعال حوزه فرهنگی، شاعران، نویسندگان و... به این ظرفیت‌ها توجه کنند. کانون‌های فرهنگی هنری مساجد را در اختیار داریم که باید از ظرفیت آن‌ها برای تحقق اهداف خود استفاده کنیم؛ 25هزار بقعه متبرکه در کشور وجود دارد که می‌توانیم از سالن‌های اجتماعات آن‌ها برای برگزاری شب شعر، کلاس‌های آموزشی و... استفاده کنیم. عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با تاکید بر این‌که شبکه قوی فرهنگی در کشور در اختیار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان‌های تابعه آن است، گفت: در برنامه‌ریزی‌ها باید به این ظرفیت‌ها توجه کنیم. از جریان فرهیخته و فرهنگی کشور درخواست می‌کنم نهضت کتابخوانی و نهضت تولید محتوا را با ظرفیت‌های موجود تقویت کنند.

موضوع کاغد حل شدنی است اسماعیلی به وضعیت کاغذ در کشور و تلاش برای رفع مشکلات این حوزه اشاره کرد و گفت: تقریبا هفته‌ای نیست که یک تا دو جلسه در سطح رئیس جمهورمحترم و معاون اول محترم ریاست جمهوری درباره موضوع کاغذ نداشته باشم. گام‌های خوبی در این زمینه برداشته شده است و من برای حل این مساله بسیار امیدوارم و نگرانی ندارم. با همه انگیزه تلاش می‌کنم وضعیت کاغذ را تا حد مطلوبی حل کنم و ان‌شاءا... این موضوع حل شدنی است. وی افزود: همه بحث‌های مطرح شده و مشکلاتی که از دور بزرگ نشان داده می‌شود وقتی با قدرت، اراده و پیگیری به سراغ آن‌ها می‌رویم کوچک می‌شوند. من مطمئنم با یاری خدا این مشکل نیر حل خواهد شد. موضوع مهم تولید محتوا است. اعضای شورای سیاستگذاری این دوره از نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم موافق برگزاری نمایشگاه به شکل فیزیکی نبودند، اما من مُصر شدم و نمایشگاه برگزار شد چرا که معتقدم جامعه ما به نشاط مومنانه نیاز دارد. در جلسه هیات دولت، وزرا به عظمت نمایشگاه بین‌المللی قرآن اشاره می‌کنند. در برخی از شب‌ها چندصدهزار نفر از این نمایشگاه بازدید می‌کنند. محمدمهدی اسماعیلی در پایان گفت: برای سی‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران نیز استدلال به همین صورت بود؛ این نمایشگاه بزرگترین جشنواره فرهنگی کشور است و باید تلاش کنیم با عظمت برگزار شود. بر همین اساس نیز در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی همه تلاش ما بر این است تا با وجود همه محدودیت‌ها فضای فرهنگی کشور را پرنشاط کنیم. باید برای کتابفروشان نیز فکری کنیم تا با برگزاری نمایشگاه‌های کتاب فیزیکی و مجازی حذف نشوند چرا که جلوه فرهنگی یک شهر محسوب می‌شوند. بعضی از شهر‌ها تنها یک کتابفروشی دارد. از رفت‌وآمد در بازار صحاف‌های همدان لذت می‌بردم و دوست داشتم در این فضا قدم بزنم؛ نباید اجازه دهیم این فضا‌ها از بین بروند. با کمک و همکاری این جمع به دنبال ایجاد نشاط فرهنگی مبتنی بر کتاب، کتابخوانی و تولید محتوا هستیم؛ کمک کنید این مباحث و موضوعات در مسیر پیشرفت و رو به جلو حرکت کند. تولید فرهنگی و ساماندهی مصرف فرهنگی مهمترین ماموریت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است

یاسر احمدوند نیز در این ضیافت صمیمانه به اهل فرهنگ، پدیدآورندگان، نویسندگان، شاعران، ویراستاران، مصححان، پژوهشگران، اهالی نشر، ناشران، اهالی ترویج، توزیع و فروش کتاب، اعضای صنعت چاپ و همه کسانی که در فرآیند تولید فرهنگ و رساندن آن به مخاطبان تلاش می‌کنند، خداقوت و خسته نباشید گفت و ادامه داد: این دیدار اولین جلسه عمومی معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اهالی حوزه تولید محتوا و تولید کتاب در بخش‌های مختلف است و امیدواریم این جلسه‌ها در طول سال استمرار داشته باشد. احمدوند به حدیث «ایُهَا النَاسُ لَا تَستَوحِشُوا فِی طَرِیقِ الهُدَی لِقِلَهِ أَهلِهِ» از امیرالمومنین (ع) اشاره کرد و گفت: حس کردم در این جمع انرژی و قوت می‌گیرم چرا که اهل جهاد و تلاش در این محفل جمع هستند. به یُمن برکت انقلاب اسلامی ایران و به نَفَس حضرت امام خمینی (ره)، به مدد هدایت، تدبیر و راهبری مقام معظم رهبری (مدظله العالی) جمع کثیری از اهل فرهنگ در کشور به کار تولید و ترویج محتوای فرهنگی مشغول هستند. اما ممکن است در گستره جهانی جماعت اندکی در حوزه ترویج محتوای سالم، معرفت دینی و معارف اهل بیت فکر و کار کنند. معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: طبق فرموده مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، حضرت حجت (عج) وعده‌ای است که خدا او را ضمانت کرده است. ضمانت دیگر خداوند در قران کریم طبق آیه «وَالَذینَ جهَدوا فینا لَنَهدِیَنَهُم سُبُلَنا» این است که قطعا اگر جهادی باشد هدایتی هم وجود دارد. ما و همکارانمان تلاش و جهاد می‌کنیم تا مشمول هدایت باشیم. از شما می‌خواهم برای ما دعا کنید تا مسیر درستی برای خدمتگزاری به فرهنگ دینی و انقلابی کشور در پیش بگیریم. وی ساماندهی تولید فرهنگی و ساماندهی مصرف فرهنگی را مهمترین کار و ماموریت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان کرد و گفت: اگر این نظام به قاعده باشد حتما موثر خواهد بود و برکاتی خواهد داشت. در معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز این دو موضوع به عنوان ماموریت غالب محسوب می‌شود. همه فعالیت‌های این معاونت ذیل دو عنوان اصلی «فعالیت‌ها و رفتار‌های حمایتی و تشویقی» و «رفتار‌های پایشی و نظارتی» تقسیم می‌شود. اغلب فعالیت‌ها در حوزه «پایش و نظارت» و اکثر فعالیت‌ها در حوزه «حمایتی و تشویقی» مانند نمایشگاه‌های کتاب، یارانه، تسهیلات، جشنواره‌ها و جوایز، نشست‌ها و... است. این دو حوزه احتیاج به تحول در رویکرد و ساختار دارند و نگاه ما به این دو رویکرد باید متفاوت باشد. احمدوند افزود: تلاش می‌کنیم در این دو حوزه، مسیر اصلی ما با اهداف انقلاب اسلامی ایران، اهداف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بیانات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) همسو باشد. امیدوارم این مسیر را در معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طراحی و عملیاتی کنیم. در حوزه سیاستگذاری فعالیت‌های اجرایی، کار‌هایی در حال انجام است که به مرور گزارش‌ها و نتایج آن‌ها ارائه می‌شود. تحول در این حوزه به سرعت اتفاق نمی‌افتد، اما امیدواریم مسیر، مسیر درستی باشد و از کمک شما هم بهره‌مند شویم. او تصریح کرد: جمع مدیران و مسئولان در معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی همت و اراده کرده‌اند تا این حوزه ساماندهی شود و مشکلات آن تا جایی که مقدور است رفع شود. تحقق این هدف نیازمند همراهی، پشتیبانی و تلاش ما و شما است. معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به برگزاری سی‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران گفت: این نمایشگاه بعد از وقفه دوساله به واسطه بیماری کرونا، در دو شکل فیزیکی و مجازی از بیست‌ویکم اردیبهشت ماه 1401 آغاز به کار خواهد کرد تا زمینه آشنایی، دسترسی، خرید و دریافت کتاب برای مردم فراهم شود. همکاران ما در خانه کتاب و ادبیات ایران با همکاری و مساعدت انجمن‌ها و تشکل‌ها تلاش کردند شرایط مناسبی برای برگزاری این دوره از نمایشگاه فراهم شود. امیدوارم این دوره از نمایشگاه یک قدم به سمت نمایشگاه کتاب مطلوب بر دارد. در این دوره بنا بود در نمایشگاه فروش مستقیم نداشته باشیم، اما این موضوع منفعت اقتصادی ناشران را کاهش می‌داد بنابراین فروش مستقیم به نمایشگاه اضافه شد. امیدواریم در سال آینده فضای نمایشگاه به سمت نمایشگاه ترویجی با محوریت و موضوع کتاب پیش برود. یاسر احمدوند در پایان با اشاره به وضعیت کاغذ در کشور گفت: گرانی کاغذ مشکلاتی را برای ناشران فراهم کرده است. هرچند کاغذ به قیمت روز دنیا در بازار‌ها گران نیست، اما هزینه آن برای مصرف نشر ما بالا است. اخباری که در زمینه کشف محموله‌های کاغذ منتشر می‌شود مطلقا وجود ندارد و یک بند کاغذ در اختیار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار نگرفته است. اما در تلاش هستیم بخشی از کاغذ‌های آزاد شده در اختیار این وزارتخانه قرار بگیرد تا به بدنه نشر تزریق کنیم. حدود هزار و دویست تن کاغذ در بندر عباس آزاد شده است که در مسیر ارسال به تهران است. اهتمام وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برای تولید کاغذ داخلی مطرح است که درباره جزییات آن اطلاع رسانی خواهیم کرد. شعرخوانی احمد بابایی در ضیافت صمیمانه اهالی کتاب، نشر و ادبیات با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از دیگر بخش‌های این آیین بود.