ماجرای قابلیت جدید «ایکس» چیست / میزبانی آلبانی و تل‌آویو از اکانت‌های مشکوک و ضدایرانی + عکس
قابلیت جدید توئیتر در بین اکانت‌های ضدانقلاب جنجال به پا کرده و حالا با استصیال به دنبال انتشار محل واقعی فعالیت خود هستند تا اتهامات را از خود رفع کنند.
سرویس سیاست مشرق - در اکتبر امسال، نیکیتا بیر، رئیس بخش محصول شرکت ایکس (توییتر سابق)، اعلام کرد که این پلتفرم پس از ماه‌ها بحث و بررسی داخلی، در نهایت تصمیم گرفته قابلیت جدیدی برای نمایش کشور یا منطقه فعالیت کاربران در بخش پروفایل اضافه کند. به گفته او، این ویژگی فعلاً تنها برای حساب خودش و برخی کارکنان ایکس فعال شده و در ادامه برای تمام کاربران منتشر خواهد شد. بیر تأکید کرد هدف اصلی این قابلیت، کمک به تشخیص واقعی‌بودن فعالیت حساب‌هاست؛ به‌ویژه در دوره‌ای که حضور ربات‌ها و حساب‌های مبتنی بر هوش مصنوعی نسبت به گذشته بسیار پررنگ‌تر شده و آنلاین به نظر می‌رسند.
حالا پس از گذشت چند ماه، پلتفرم ایکس در پست رسمی اعلام کرد که با کلیک بر تاریخ "Joined" در پروفایل، بخش «About this account» باز می‌شود که شامل مواردی همچون کشور یا منطقه‌ای که حساب از آنجا فعالیت می‌کند، تعداد تغییر نام کاربری، و اپ‌استور مرتبط با دانلود اپ را فعال کرده است.
فعالیت اکانت وزارت امنیت داخلی آمریکا در تل‌آویو
این قابلیت تازه در فضای مجازی جنجال زیادی به راه انداخته و پرسش‌های بسیاری را درباره افراد حقیقی و شرکت‌ها را برانگیخته است. یکی از پرسروصداترین حواشی آن، ماجرای حساب توییتری وزارت امنیت داخلی آمریکا بود که مشخص شد مرکز رژیم صهیونیستی یعنی تل‌آویو مدیریت می‌شود. پس از بالا گرفتن واکنش‌ها نسبت به این افشاگری، شرکت ایکس کمتر از یک روز بعد از فعال‌سازی این ویژگی، بسیاری از حساب‌های دولتی آمریکا از جمله همین اکانت را از نمایش اطلاعات مکانی معاف کرد و آن را ابتدا تکذیب و سپس خطای فنی خواند.
با وجود حذف این داده‌ها، همچنان برای کاربران آمریکایی جای سوال است که چرا عناصر رژیم صهیونیستی تا این حد در سیاست های داخلی و خارجی آمریکا دخالت دارد؛ این رژیم نه تنها ایالات متحده را به جنگ‌های منطقه‌ای کشانده که حتی در مسائل امنیتی داخلی نیز مدیریت یک حساب توئیتری را بدست گرفته است. این اتفاق موجب شده بخشی از شهروندان آمریکایی نسبت به صحت و بی‌طرفی گزارش‌های امنیتی تردید کنند. برخی نگران‌اند که روایت‌سازی درباره رخدادهای امنیتی داخل آمریکا، تحت تأثیر روایت‌های صهیونیستی قرار گیرد و چهره‌های ضداسرائیل یا حامی فلسطین، با بازنمایی‌های هدفمند به‌عنوان عامل یا مظنون حوادث معرفی شوند.
میزبانی آلبانی، تل‌آویو از اکانت‌های مشکوک
در بین اکانت‌های فارسی نیز چهره‌های ضدانقلاب غوغا به پا کرده‌اند و حالا با استصیال به دنبال انتشار لوکیشن تقریبی و واقعی خود هستند تا اتهامات را از خود رفع کنند. در این میان مشخص شده که اکانت توماج صالحی در آلمان، نرگس محمدی در اروپا، کانون حقوق بشر ایران در آلبانی تاسیس شده و در آمریکا مدیریت می‌شود و عدالت علی نیز در لیتوانی هدایت می‌شود. همچنین اکانت فلات ایران که در حوزه محیط زیست فعالیت دارد در آمریکای شمالی هدایت شده و علی کریمی نیز علیرغم اینکه در آمریکا حضور دارد، اکانتش در انگلیس مدیریت می‌شود و اکانت مولوی عبدالحمید نیز علیرغم حضور در ایران، در قطر مدیریت می‌شود.
در جریان این جنجال که پشت‌پرده بخش بزرگی از شبکه‌های سایبری وابسته را آشکار کرد، سازمان منافقین نیز بی‌نصیب نماند. کاربران توییتر با بررسی رفتاری اکانت‌هایی که یکی از پست‌های مریم رجوی را ریتوییت کرده بودند، و با انتخاب تصادفی صد حساب، به الگوی قابل‌توجهی رسیدند: 61% این اکانت‌ها در آلمان قرار داشتند؛ پس از آن هلند 11%، کانادا 8%، فرانسه 5%، سوئد 4%، آمریکا 4%، هند 3%، ایتالیا 2% و تنها 2 درصد در آلبانی بودند.
این توزیع نشان می‌دهد که آلمان با فاصله‌ی زیاد بزرگ‌ترین محفل فعال منافقین را در خود جای داده و به احتمال فراوان، بخش قابل‌توجهی از اعضای این گروه طی سال‌های اخیر از آلبانی به آلمان منتقل شده‌اند؛ در کنار آن اکانت مریم رجوی نیز در آلبانی مدیریت می‌شود. گویا تعداد محدودی در کمپ اشرف فعال بوده و اعضای اصلی در اروپا پراکنده شدند.
خطای محاسباتی بررسی اکانت‌های داخل ایران
اما حواشی این قابلیت در ایران نیز کم نبود. بسیاری از کاربران، پس از مشاهده اینکه لوکیشن برخی حساب‌ها «Iran» ثبت شده، آن اکانت‌ها را متهم کردند که با اینترنت بدون فیلتر یا اصطلاحا «سیم‌کارت سفید» در توییتر فعالیت می‌کنند. دلیل این سوءظن هم این است که توییتر در ایران فیلتر است و کاربران معمولاً با VPN وارد می‌شوند. در ظاهر تصور می‌شود اگر کسی فیلترشکن داشته باشد، نباید کشورش ایران نمایش داده شود؛ اما موضوع پیچیده‌تر است و این ویژگی همیشه قابل استناد قطعی نیست. اگر علامت تعجب در فرمتی شبیه به سپر بود یعنی از وی پی ان استفاده شده و اگر علامت تعجب در دایره بود به معنای فعالیت بدون فیلتر در ایران است.
از طرفی، اگر کاربر از ابزارهایی مثل WARP، Masque، کانفیگ‌های سرورلس توییتر یا هر نوع پروکسی‌ای استفاده کند که بخشی از ترافیک را از آی‌پی داخلی ایران عبور می‌دهد، ممکن است پلتفرم ایکس، کشور را ایران نشان دهد. این یک اتفاق کاملاً معمولی است. برای مثال، WARP در حالت رایگان یا بدون تنظیمات پیشرفته، گاهی آی‌پی‌هایی را به کاربر اختصاص می‌دهد که در پایگاه‌های GeoIP به عنوان آی‌پی ایران یا نزدیک به محدوده‌ی ایران ثبت شده‌اند.
یکی از vpn ها که آی پی را در کشور ایران نشان می‌دهد
Masque و برخی کانفیگ‌های سرورلس نیز ترافیک را تونل‌سازی کامل نمی‌کنند و فقط مسیر توییتر را به شکل خاصی دور می‌زنند؛ در نتیجه آی‌پی اصلی کاربر یا بخشی از آن همچنان قابل مشاهده می‌شود. حتی برخی VPNها و ISPهای ایرانی به دلیل خطا در دیتابیس‌های GeoIP باعث می‌شوند که پلتفرم‌ها مکان کاربر را اشتباه تشخیص دهند. به همین دلیل، خود توئیتر رسماً اعلام کرده که کشور یا منطقه همیشه دقیق نیست و تحت تأثیر VPN، پراکسی یا تنظیمات برخی ارائه‌دهنده‌های اینترنت قرار می‌گیرد.
بنابراین نمایش شدن «Iran» به‌هیچ‌وجه به معنی داشتن اینترنت سفید یا دسترسی ویژه نیست. بسیاری از کاربران کاملاً عادی هم با همین ابزارهای رایج، چنین نتیجه‌ای دریافت می‌کنند. در واقع، این برچسب تنها یکی از داده‌هایی است که پلتفرم سعی می‌کند از روی آن محل تقریبی فعالیت را حدس بزند اما این حدس همیشه درست نیست.
این قابلیت‌ها دقیقا چه چیزی را نشان می‌دهد؟
* نمایش کشور یا منطقه‌ای که حساب از آنجا فعالیت می‌کند
این بخش مهم‌ترین قسمت قابلیت جدید است. توئیتر اکنون کشوری را که حساب معمولاً از آن فعالیت می‌کند، نشان می‌دهد؛ نه لزوماً کشوری که کاربر در بخش پروفایل خود نوشته است. این داده بر اساس چند سیگنال تعیین می‌شود: آدرس‌های IP اخیر، کشور یا منطقه اپ‌استوری که کاربر از آن توئیتر را نصب کرده، و الگوهای استفاده عمومی. هدف این قابلیت آن است که مشخص شود حساب‌ها از کجا فعالیت می‌کنند تا کاربران بهتر بتوانند تشخیص دهند آیا حساب واقعی است یا یک مزرعه ترول، حساب جعلی یا عملیات هماهنگ از یک کشور خارجی. توئیتر می‌گوید این داده فقط برای افزایش شفافیت است و یک «قضاوت امنیتی» یا «نشانه اجباری هویت» نیست. کاربران حتی می‌توانند انتخاب کنند که کشور دقیق‌شان نشان داده شود یا فقط یک منطقه کلی تا ریسک‌های امنیتی کاهش یابد.
* نمایش تاریخ ایجاد حساب و زمان چندبار تغییر نام کاربری
در بخش جدید "About this account"، تعداد و تاریخ‌های تغییر نام کاربری و نام نمایش نیز ثبت شده است. این قابلیت برای مقابله با حساب‌هایی طراحی شده که برای «جا زدن خود به‌عنوان فردی دیگر» یا «تغییر کاربری ناگهانی» ساخته شده‌اند مثلاً حسابی که ابتدا صفحه طرفداری فوتبال بوده و یک‌باره تبدیل به صفحه خبری یا سیاسی می‌شود. این اطلاعات باعث می‌شود کاربران جریان تغییرات حساب را بهتر ببینند و بفهمند آیا یک هویت پایدار دارد یا نه.
* بررسی منبع نصب و دانلود اپلیکیشن (App Store provenance)
یکی دیگر از داده‌هایی که توئیتر در بخش جدید نشان می‌دهد، کشور اپ‌استوری است که کاربر از آن نسخه توئیتر را نصب کرده است. این مورد به‌طور معمول نشان‌دهنده موقعیت جغرافیایی یا حداقل تنظیمات پرداخت و هویت دیجیتال یک کاربر است. این داده برای تشخیص حساب‌های سازمان‌یافته یا حساب‌هایی که وانمود می‌کنند از کشوری خاص هستند، اهمیت دارد؛ زیرا معمولاً کسانی که برای عملیات اطلاعاتی حساب جعلی می‌سازند، از اپ‌استورهایی خارج از کشوری که قصد دارند خود را متعلق به آن نشان دهند، استفاده می‌کنند.
* نمایش وضعیت تأیید هویت و تغییرات مرتبط با امنیت
در همین بخش، توئیتر توضیح می‌دهد که آیا حساب تأیید هویت رسمی (ID Verification) را گذرانده یا خیر، و اگر امنیت حساب اخیراً تغییر کرده (مثلاً دو مرحله‌ای فعال شده یا دستگاه‌های مشکوک حذف شده‌اند) آن را ثبت می‌کند. به گفته توئیتر، هدف این است که به کاربران امکان داده شود سریع‌تر تشخیص دهند آیا یک حساب احتمالاً واقعی و امن است یا ممکن است اخیراً هک شده یا تغییر ماهیت داده باشد.
* بهبود اعتبارسنجی محتوا و مبارزه با حساب‌های جعلی بزرگ و عملیات جمعی
توئیتر اعلام کرده که بخش «About this account» و نمایش کشور / منطقه فعالیت، در کنار سیستم‌های مالکیت رسانه‌ها و برچسب‌گذاری حساب‌های دولتی، یک زنجیره جدید برای سنجش «اصالت» است. کاربر قبل از اعتماد به یک توییت مهم یا خبری، با یک کلیک می‌تواند ببیند آیا حساب از کشوری که ادعا می‌کند فعال است یا خیر، آیا تغییرات مشکوک داشته یا نه، و چه سابقه‌ای دارد. این قابلیت در سطح جهانی بارها حساب‌های مشهور جعلی را افشا کرده است.
* گزینه‌های حریم خصوصی برای کاربران در مناطق حساس
توئیتر اعلام کرده که برای کاربرانی که در کشورهایی با ریسک امنیتی بالا، کنترل دولتی یا محدودیت آزادی بیان زندگی می‌کنند، گزینه‌هایی برای نمایش ندادن «کشور دقیق» و جایگزین کردن آن با یک منطقه کلی وجود دارد. این باعث می‌شود مخالفان سیاسی، روزنامه‌نگاران مستقل یا فعالان مدنی کمتر در معرض خطر شناسایی مستقیم باشند؛ ولی همچنان شفافیت کلی حفظ شود.
