مروری بر پرونده "حمید نوری" در سالی که گذشت

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم، حمید نوری؛ شهروند ایرانی در 18 آبان سال 1398 پس از سفر به سوئد از سوی پلیس این کشور در فرودگاه بازداشت شد. این شهروند ایرانی بلافاصله پس از ورود به سوئد در فرودگاه بازداشت و نخستین بازجویی از وی در ساعت‌های نخست پس از بازداشت انجام شد.

ارتباط حمید نوری با خانواده از لحظه دستگیری تا 7 خرداد 1399 قطع شد و معدود خبرهای مربوط به وضعیت وی و پرونده‌اش از طریق واسطه‌ها به خانواده می‌رسید.

دومین تماس حمید نوری با خانواده در اسفند 1399 انجام شد؛ روند تماس‌های نوری با خانواده پس از این تاریخ به صورت هر 3 هفته یک بار انجام شد، اما در مقاطعی این تماس‌ها بدون دلیل قطع شدند.

برقراری تماس حمید نوری با خانواده نیز محدودیت‌هایی داشت و وی مجاز به صحبت درباره بسیاری از امور نبوده و طرف سوئدی به بهانه‌هایی تماس را قطع می‌کرد.

پرونده این شهروند ایرانی در سالی که گذشت نیز با تحولاتی همراه بود.

آغاز روند دادگاه تجدید نظر حمید نوری

روند دادگاه تجدید نظر حمید نوری از 11 ژانویه 2023 (21 دی 1401) آغاز و در چند مرحله برگزار شد؛ آخرین دور از دادگاه تجدیدنظر حمید نوری در آبان گذشته برگزار شد و در نهایت این روند در روز 17 آبان 1402 به پایان رسید.

تعداد 8 جلسه از دادگاه تجدیدنظر به صورت علنی برگزار شد که از این 8 جلسه دو جلسه نخست، مربوط به دادستان بود و دادستان‌ها اظهارات و ادله خود را مطرح کردند.

از این جلسات دو جلسه نیز به وکلای حمید نوری اختصاص یافت و آن‌ها به بیان ادله و دفاعیات خود پرداختند.

حمید نوری در جریان نخستین جلسه این دادگاه به روند فرمایشی و ناعادلانه دادگاه به شدت اعتراض کرد.

در پایان دادگاه تجدیدنظر، دادگاه با صدور قراری اعلام کرد که حکم نهایی درباره پرونده حمید نوری در روز 19 دسامبر (28 آذر 1402) صادر و در دسترس قرار گرفت.

روند بازداشت و محاکمه حمید نوری در سوئد با تناقضات بسیاری همراه بود؛ در زمان برگزاری دادگاه بدوی و با برگزاری 92 جلسه و در مجموع حدود 500 ساعت دادگاه، او کمتر از 20 ساعت فرصت دفاع از خود را داشت و در جریان این پرونده نوری عملا از حق دفاع آزادانه از خود در برابر ادعا‌ها و شهادت‌های متناقض مطرح شده نیز محروم بود.

در طول بازداشت نیز این شهروند ایرانی هدف انواع مختلف نقض حقوق بشر قرار داشت؛ قطع تماس و ملاقات با خانواده، ضرب و شتم، خودداری از دسترسی به پزشک و چشم پزشک، قرار دادن فرد مبتلا به بیماری روانی در سلول حمید نوری، ضبط مدارک و تجهیزات از جمله موارد نقض حقوق حمید نوری در زمان بازداشت به شمار می‌روند.

در جلسه پایانی دادگاه تجدید نظر که 17 آبان گذشته برگزار شد، قاضی به حمید نوری فرصت صحبت داد و این شهروند مواردی را مطرح کرد.

حمید نوری تاکید کرد: در طول این 4 سال تماما در سلول انفرادی در بدترین شرایط جسمی و روحی قرار داشته و دارم، مدتی است تمام تماس‌های تلفنی من با خانواده قطع شده است، اجازه‌ای که قطره‌چکانی به من داده می‌شد آن هم کلا قطع شده است، با مادر 82 ساله‌ام نمی‌توانم صحبت کنم و ارتباط من با خانواده‌ام قطع است.

نظر وکیل سوئدی حمید نوری درباره حکم دادگاه تجدید نظر

توماس بودستروم؛ وکیل سوئدی حمید نوری، پس از صدور رای دادگاه تجدید نظر، در گفت‌وگو با یکی از رسانه‌ها گفت که این رای درباره حمید نوری بسیار ناامیدکننده بوده و این دادگاه تصمیم نادرستی را در این باره اتخاذ کرده است.

بودستروم اظهار کرد: دادگاه‌های بدوی و تجدید نظر سوئد دیدگاه متفاوتی را درباره آنچه باید به‌عنوان جنایت علیه حقوق بین‌المللی و ارتکاب قتل در نظر گرفته شود داشتند، اما نتایج و حکم هر دو دادگاه یکی است.

وکیل سوئدی حمید نوری درباره این موضوع که دادگاه تجدید نظر سوئد تا چه اندازه دفاعیات ارائه‌شده از سوی وکلای نوری را بررسی کرده، بیان کرد: اگرچه ما در جنبه‌های مختلف دفاعیاتی بسیار قوی ارائه کردیم، اما دادگاه، دفاعیات ما را مورد بررسی و توجه قرار نداد.

شکستگی پای حمید نوری در سوئد

بهمن گذشته نیز خانواده حمید نوری اعلام کردند که از طریق کنسولگری ایران در سوئد مطلع شدند که پای حمید نوری در بازداشتگاه سوئد شکسته شده است.

مجید نوری با اشاره به اینکه مسئولان بازداشتگاه سوئد از رسیدگی پزشکی به حمید نوری خودداری می‌کنند، اظهار کرد: در حال حاضر گلایه اصلی ما ارتباط نداشتن با پدرم است، چرا که این ارتباط نداشتن باعث می‌شود ما از حقیقت دور بمانیم و متوجه نشویم که وضعیت پدر چگونه است و چرا این اتفاق رقم خورده است.

وی با بیان اینکه مشکل اصلی این است که سوئدی‌ها ما را بی‌خبر می‌گذارند و امکان ارتباط با حمید نوری را نداریم، اضافه کرد: متاسفانه ما حتی نمی‌توانیم یک ارتباط ساده تلفنی با پدرم داشته باشیم.

روایت حمید نوری از وضعیت بازداشتگاه

دی ماه گذشته نیز روزنامه ایتالیایی «ComeDonChisciotte»، با حمید نوری و هیبت‌الله نژندی‌منش؛ مشاور حقوقی خانواده حمید نوری، گفت‌وگو کرد.

حمید نوری در این مصاحبه به موضوعات مختلف اشاره و انتقاداتی را مطرح کرد.

این شهروند ایرانی گفت: من بهعنوان گروگان اینجا در بازداشت هستم؛ دادستان، دستور بازداشت را صادر کرد، در حالی که من در خاک سوئد نبودم.

وی تاکید کرد: پرونده من به عنوان یک پرونده سیاسی شروع شد، همچنان یک پرونده سیاسی است و سیاسی باقی خواهد ماند و بخشی از کارزار سیاسی غرب علیه جمهوری اسلامی ایران است.

تایید حکم حمید نوری در دیوان عالی سوئد

روز 16 اسفند گذشته دادگاه عالی سوئد با انتشار بیانیه‌ای در وبسایت خود اعلام کرد که درخواست تجدیدنظر حمید نوری را رد کرده است.

بر این اساس دادگاه عالی سوئد درخواست تجدیدنظر حمید نوری را رد و حکم حبس ابد وی را تایید کرد.

فرزند حمید نوری: شاهد اتفاقات عجیبی در پرونده بودیم

در همین رابطه مجید نوری، فرزند حمید نوری در گفت‌وگو با یکی از رسانه‌ها، ضمن مرور رویدادهای پرونده پدرش در سالی که گذشت، گفت: ما در طول یک سال گذشته شاهد ادامه دادگاه تجدیدنظر بودیم؛ دادگاه تجدیدنظری که از اواخر دی سال 1401 شروع شد و بعد از چند جلسه حدود 10، 12 جلسه ادامه آن به سال 1402 موکول شد، فراز و نشیب عجیبی داشت.

نوری بیان کرد: دادگاه در سال 1402 در 3 ماه اول به سمتی رفت که در فرایند دادرسی دچار تخلف شد؛ برجسته‌ترین تخلف این بود که مشخص شد یکی از افسران پلیس حاضر در پرونده از بازجو‌های پرونده نیز بوده است.

وی حضور امید فرهند؛ افسر ایرانی‌تبار پلیس سوئد را در پرونده به‌عنوان برجسته‌ترین تخلف در روند دادگاه تجدیدنظر توصیف کرد و گفت: امید فرهند عملا یک فرد بی‌طرف نبود و صلاحیت حضور در پرونده و یا بازجو بودن پرونده را نداشت.

فرزند حمید نوری با اشاره به اینکه موضوع مذکور در خرداد 1402 افشا شد و انتظار می‌رفت که با توجه به اعتراض شدید وکلای آقای نوری، دادگاه در همان مرحله متوقف شود و ادامه پیدا نکند، افزود: این امید بود که دادگاه به مسیر قانونی و عادلانه خود بازگردد اما بار دیگر پرونده وارد روند قبلی شد و دادگاه هم مجددا از شهریور آغاز بهکار کرد.

به گفته مجید نوری، در شهریور گذشته دادگاه به شکایت وکلای حمید نوری درباره حضور پلیس بی‌طرف رسیدگی نکرد؛ اینکه پلیس بی‌طرف نبود و در پرونده ذی‌نفع بوده است؛ پس از آن نیز شهادت شهود مطرح شد و دادگاه در ابتدا با بررسی آن موافقت کرد، اما روند کار اداری درخواست نامه حضور شهود بسیار به طول انجامید به‌طوری که شهود مورد تهدید قرار گرفتند که اگر حضور پیدا کنند، دستگیر می‌شوند؛ پس از آن نیز اعلام شد که به شهود حمید نوری امکان حضور آنلاین دادهاند که این امکان حضور بسیار دیر اعلام شد و عملا در جلسه پایانی، امکان شهادت شهود آقای نوری هم مهیا نشد.

نوری در بخشی دیگر افزود: همه این‌ها در کنار هم به‌اضافه موارد دیگر مانند حبس در سلول انفرادی، ارتباط بسیار محدود با خانواده، دسترسی آزاد نداشتن به انتخاب وکیل و به مترجم، پیگیری نکردن امور از سوی وکلای تسخیری، اخلال در پرونده از سوی دادستان که بیطرفی خود را به هیچ وجه اثبات نکرد و همواره صحبت‌های طرف مقابل را به صورت کاملا یک طرفه پذیرفت و صحبت‌های حمید نوری را بررسی نکرد، مطرح بود و در نهایت هم 28 آذر با توجه به همه موارد حکم دادگاه نوری تایید شد.

مجید نوری در پایان با اشاره به اینکه حکم حبس ابد حمید نوری در دادگاه تجدیدنظر سوئد تایید شد، گفت: متاسفانه شاهد این روند بیعدالتی بودیم؛ اتفاق بدتر این است که پس از صدور حکم، بار دیگر تمام تماس‌ها با پدرم قطع است و حتی دسترسی کنسولی در مورد حمید نوری از بین رفت؛ پس از خبری که در روزنامه‌ها درباره شکسته شدن پای حمید نوری مطرح شد، تاکنون هیچ امکان ارتباطی برای خانواده نوری درباره صحبت با وی ایجاد نشده و این نگرانی احتمالاً در سال 1403 هم با خانواده همراه خواهد بود که وضعیت پدرم چگونه است؛ امکان دریافت هیچ خبری از او به طور مستقیم وجود نداشته و همه خبر‌ها با واسطه از طریق روزنامه‌ها و جراید سوئد است.

منبع: میزان