مزایای جنبی مستمری‌بگیران؛ از کمک‌هزینه عائله‌مندی تا عیدی

براساس آخرین آمار‌های اعلامی از سوی سازمان تامین اجتماعی تا پایان سال 1400، شمار بیمه شدگان اصلی این سازمان 15 میلیون و 130 هزار نفر بوده است که به انضمام افراد تبعی که 22 میلیون و 732 هزار نفر هستند، به 37 میلیون و 862 هزار نفر رسیده است. همچنین این سازمان هفت میلیون و 200 هزار مستمری بگیر اصلی و تبعی دارد و به این ترتیب مجموع افراد تحت پوشش‌اش به 45 میلیون نفر می‌رسد.

کمک‌هزینه عائله‌مندی

به منظور جبران قسمتی از افزایش هزینه‌های موضوع ماده 96 قانون تامین اجتماعی و بنابر پیشنهاد این سازمان، هیئت وزیران با عنایت به اصل 138 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تصویب کرد که به تمامی مستمری‌بگیران بازنشسته و ازکارافتاده کلی از تاریخ اول فروردین 1371 کمک‌هزینه عائله‌مندی پرداخت شود.

این کمک‌هزینه مشمول کسر دو درصد ماده 89 نبوده و به صورت ماهانه و همراه با مستمری پرداخت می‌شود. براساس مصوبه شورای عالی تامین اجتماعی و بخشنامه‌های شماره 27 و1/27 مستمری‌ها از تاریخ اول دی 1377 مبلغی با عنوان افزایش کمک‌هزینه عائله‌مندی به بازنشستگان و ازکارافتادگان کلی که متناسب با سنوات پرداخت حق بیمه آنان است پرداخت می‌شود.

مشمولان دریافت کمک‌هزینه عائله‌مندی عبارت‌اند از:

1- بازنشستگان و ازکارافتادگان کلی مرد به شرط داشتن عیال دائم و در قید حیات (پرداخت کمک‌هزینه عائله‌مندی به مستمری‌بگیران مرد بازنشسته و ازکارافتاده کلی که همسر آنان شاغل باشد بلامانع است.)

2- بازنشستگان و ازکارافتادگان کلی زن که دارای شرایط زیر باشند:

- شوهر نداشته باشند.

- دارای فرزند یا فرزندان پسری باشند که سن آنان از 18 سال تجاوز نکرده و یا منحصراً به تحصیل اشتغال داشته و یا به علت بیماری و نقص عضو طبق گواهی کمیسیون‌های پزشکی موضوع ماده 91 قانون قادر به کار نباشند. در مورد فرزندان دختر در صورتی که دارای شوهر نبوده و اشتغال به‌کار نداشته باشد.

- به‌تن‌هایی متکفل مخارج فرزندان مذکور باشند و تاکید می‌شود که صرفاً نداشتن شوهر موجب پرداخت کمک‌هزینه عائله‌مندی به زنان بازنشسته و ازکارافتاده کلی نخواهد بود، بلکه باید مستند به مدارک اثبات شود که مستمری‌بگیر زن خود به‌تن‌هایی عهده‌دار تأمین مخارج فرزندان است.

علاوه بر شرایط مذکور چنانچه مستمری‌بگیر زن بازنشسته و ازکارافتاده کلی دارای شوهری باشد که اولا تحت تکفل زن بوده و ثانیا به تشخیص کمیسیون‌های پزشکی موضوع ماده 91 قانون ازکارافتاده کلی باشد پرداخت کمک‌هزینه عائله‌مندی به زن مذکور از تاریخ اول فروردین 1375 به بعد بلامانع خواهد بود. (موضوع بخشنامه 18 مستمری‌ها)

کمک‌هزینه اولاد

کمک‌هزینه اولاد نیز همانند کمک‌هزینه عائله‌مندی به منظور جبران قسمتی از هزینه‌های موضوع ماده 96 قانون تصویب و از تاریخ اول فروردین 1371 به تمامی مستمری‌بگیران بازنشسته و ازکارافتاده کلی که دارای فرزند واجد شرایط هستند پرداخت می‌شود. این کمک‌هزینه حداکثر تا سه فرزند قابل پرداخت بوده و مشمول کسر دو درصد موضوع ماده 89 قانون نیست. مبلغ مذکور در مورد فرزندان چهارم و بعد که از تاریخ 26 اردیبهشت 1383 متولد شده یا می‌شوند پرداخت نمی‌شود.

بر اساس بخشنامه شماره 27 و 1/27 مستمری‌ها مبلغی به عنوان افزایش کمک‌هزینه اولاد از تاریخ اول دی 1377 برای بازنشستگان و ازکارافتادگان کلی در نظر گرفته شده است.

حق سنوات

به منظور تأمین بخشی از هزینه زندگی مستمری‌بگیران، به تمامی مستمری‌بگیران بازنشسته، ازکارافتاده کلی و بازماندگان که دارای سابقه پرداخت حق بیمه مازاد بر 20 سال هستند از ابتدای سال 1376 مبلغی به عنوان حق سنوات پرداخت شده است. (موضوع بخشنامه 28 مستمری‌ها)

پرداخت این مبلغ از ابتدای سال بعد از برقراری شروع شده و به میزان 1500 ریال برای هر سال سابقه مازاد بر 20 سال بوده و در سال‌های آتی به رقم مذکور 500 ریال اضافه می‌شود. مبلغ پرداختی بابت حق سنوات مشمول افزایش ماده 96 قانون نبوده و دو درصد حق درمان موضوع ماده 89 از آن کسر می‌شود.

کمک‌هزینه مسکن

با توجه به پیشنهاد هیئت مدیره سازمان، شورای عالی تأمین اجتماعی پرداخت کمک‌هزینه مسکن را مورد تایید قرار داده است. این کمک‌هزینه به تمامی مستمری بگیران بازنشسته، ازکارافتاده کلی و بازماندگان پرداخت می‌شود.

این کمک‌هزینه مشمول کسر دو درصد حق درمان نیست و تاریخ شروع پرداخت و اجرای آن از اول فروردین 1381 تعیین شده، به طور ماهانه و همراه با مستمری قابل پرداخت است.

عیدی

به مناسبت آغاز سال جدید مبلغی به عنوان عیدی به مستمری بگیران بازنشسته، ازکارافتاده کلی و بازماندگان پرداخت می‌گردد، این مبلغ مشمول کسر دو درصد ماده 89 نبوده و در پایان هر سال به مستمری بگیران پرداخت می‌شود.

کمک‌هزینه معشیت مستمری بگیران

تمامی مستمری بگیران بازنشسته، ازکارافتاده کلی و بازماندگان از اول مهر 1366 به بعد همه ساله از این کمک سازمان برخوردار شده اند. اعتبار این کمک‌ها همه ساله در تبصره‌های بودجه پیش بینی و میزان ریالی آن توسط شورای عالی تصویب و مشمول کسر دو درصد موضوع ماده 89 قانون نیز نمی‌باشد.

کمک‌هزینه همسر متکفل فرزند

با توجه به پیشنهاد هیأت مدیره سازمان، شورای عالی تأمین اجتماعی در جلسه مورخ 19 مرداد 1381 پرداخت کمک‌هزینه همسر متکفل فرزند را مورد تایید قرار داده، لذا تمامی مستمری‌بگیران بازمانده زن که دارای حداقل یک فرزند هستند که همزمان در ردیف مستمری‌بگیران قرار دارد، مشمول دریافت این کمک خواهند بود.

میزان کمک مذکور معادل 50 درصد کمک‌هزینه عائله‌مندی پرداختی به مستمری‌بگیران بازنشسته و ازکارافتاده کلی در هر سال بوده ضمن این که کمک‌هزینه فوق‌الذکر مشمول کسر دو درصد حق درمان نبوده و عیناً و منحصراً به همسر پرداخت می‌شود.

تاریخ شروع پرداخت این کمک‌هزینه از اول مهر 1381 و مطابق رویه پرداخت کمک‌هزینه عائله‌مندی و اولاد به صورت ماهانه و همراه با مستمری انجام می‌شود. در صورت وجود بیش از یک همسر با شرایط مذکور، مبلغ فوق به تساوی بین همسران تقسیم خواهد شد.