پنج‌شنبه 7 تیر 1403

ناگفته‌هایی از دوستی رضا مافی و سهراب سپهری در موزه هنر‌های معاصر تهران

خبرگزاری دانشجو مشاهده در مرجع
ناگفته‌هایی از دوستی رضا مافی و سهراب سپهری در موزه هنر‌های معاصر تهران

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، رضا مافی هنرمندی با درونی جوشان و نگاهی رو به آینده بود که به شخصیت هنری و آثار شاعر رنگ‌ها و نقاش شعر‌ها زنده یاد سهراب سپهری دلبستگی زیادی داشت. درون مایه کار‌های نقاشی سهراب سپهری از هنر شرق دور متاثر بود و مافی به تعبیر نزد یکانش طرح‌ها و تصویر عمده نقاشی‌های سپهری را در حافظه بصری خود داشت و از نظر فکری و معنوی به اشعار او بسیار علاقمند بود...

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، رضا مافی هنرمندی با درونی جوشان و نگاهی رو به آینده بود که به شخصیت هنری و آثار شاعر رنگ‌ها و نقاش شعر‌ها زنده یاد سهراب سپهری دلبستگی زیادی داشت. درون مایه کار‌های نقاشی سهراب سپهری از هنر شرق دور متاثر بود و مافی به تعبیر نزد یکانش طرح‌ها و تصویر عمده نقاشی‌های سپهری را در حافظه بصری خود داشت و از نظر فکری و معنوی به اشعار او بسیار علاقمند بود حتی اوج این علاقه مندی را در نوار صوتی با قرائتی مملو از احساس اشعار سپهری که با زمینه موسیقی آرام تلفیق شده نشان داده است؛ لذا نگاه آیینه سان مافی به اندیشه و تهرنگ نقاشی و شعر سپهری در آثارش تجلی دارد. این تجلی را میتوان در نمایشگاه "رضا مافی" که این روز‌ها به همت موزه گالری "ترانه باران" و با کیوریتوری محبوبه کاظمی در موزه هنر‌های معاصر تهران برقرار است، شاهد بود. برخی از تابلو‌های موفق مافی که بر اساس قالب سیاه مشق شکل گرفته گویی ترجمه خوشنویسانه تابلو‌های "سلسله درختان" سپهری است که در تنیدگی و در هم رفتن برشی از تنه‌های درختان جنگلی را ترسیم کرده و مافی در همان زمینه به بازی با حروف پرداخته که در نوع خود آثاری زیبا با ریتم دلنشین به وجود آورده آثاری که در آن‌ها با تنوع دانگ قلم از اصل پر انرژی تضاد (مرکب سیاه و زمینه سفید) استفاده قابل توجهی شده و چیدمان هوشمندانه طراحی شده مفردات به ایجاد عمق در تابلو انجامیده است. مافی پس از درگذشت سهراب با استفاده از پس زمینه آرام و کمرنگ نقاشی‌هایی که توسط خود او ملهم از سپهری طراحی شده بود یخش‌هایی از اشعار وی را با قلم پخته نستعلیق به نگارش درآورد که نرمی و روانی در آن مشهود است و نمایی از استحکام و قرصی دست و قلم او را نیز نشان می‌دهد آثاری که آخرین نمونه‌های درخشان نستعلیق از کار مافی نیز می‌باشند و جایگاه ارزنده او را در خط نستعلیق به نمایش می‌گذارند در مجموع هنر مافی از زمینه اجتماعی و فرهنگی زمانه او متاثر است بر این اساس تاثیر او از سهراب سپهری ر این زمینه مصداق‌های روشنی دارد. احساس و اندیشه سپهری که در تابلو‌ها و اشعار او متبلور بود در شکل‌گیری شخصیت هنری مافی اثر بسزایی داشته است؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت شناخت شخصیت سهراب سپهری تا اندازه قابل توجهی کلید فهم روحیه هنری رضا مافی نیز می‌باشد. آنچنان که کریم امامی گفته است، "سپهری هنرمندی صادق بود که با احساساتی ی‌نظیر تغییر و تحولات زمانه را لمس کرد" مافی نیز کسی بود که بعد از انقلاب اسلامی و متاثر از یادمان شهدا در خرداد 1358 اولین نمایشگاه را در مرکز فرهنگی باغ فردوس برگزار کرد و قصد داشت که عواید حاصل از فروش آثار خود را برای ساختن بنای یادبود شهدا هزینه کند. (کتاب راز‌های خط و نقاشیخط نگاهی به زندگی و آثار رضا مافی) عشق و علاقه به طبیعت ویژگی دیگر مافی و سهراب سپهری بود که در آفرینش کار هنری با تمام وجود از آن الهام می‌گرفتند. در عین حال سادگی در کار‌های این دو هنرمند موج می‌زند. مافی به خاطر علاقه به سادگی و بی‌آلایشی آثارش کار‌های کلاسیک خود را به جز چند نمونه نادر هیچگاه تذییب نکرد. اصولاً قطعه‌های مافی رابطه‌ای از جنس الفت با تذهیب ندارند چرا که او دوست داشت قطعاتی آزاد و رها بیافریند در واقع می‌توان گفت زیباترین آثار کلاسیک مافی که نقطه اوج هنر خوشنویسی او به شمار می‌آید در تابلو‌هایی با پس زمینه طرح‌ها و نقاشی‌های ملهم از آثار سپهری است. حتی در آثار نقاشی خط مافی به رغم حضور رنگ می‌توان اصالت رنگ قهوه‌ای را در طیف‌های مختلف آن تماشا کرد. حتا به تعبیر سهراب سپهری از " فرصت سبز حیات" نهایت بهره را گرفت و آثار گرانقدری را به جامعه هنری تقدیم کرد. دوستی مافی و سپهری به اندازه‌ای بود که سنگ نوشته مزار سپهری را مافی نگاشت.