نگاهی به شاخص‌های انتخاب مدیران قرآنی به بهانه انتصابات اخیر در معاونت قرآن و عترت

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، علی‌اصغر امیرنیا سرپرست معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طی مصاحبه‌ای که روی سایت این وزارتخانه به نقل از خبرگزاری فارس درج شده به واکنش‌ها به برخی از انتصابات در معاونت قرآن و عترت پاسخ داده است.

به گفته امیرنیا این انتصاب‌ها از این قرار بوده است که "حامد منیری" به عنوان مدیرکل دفتر تبلیغ و ترویج، حجت‌الاسلام "مهدی شجاع" به عنوان مدیرکل ارتباطات و "ابراهیم کرمانی‌نژاد" به عنوان مدیرکل دفتر آموزش و مشارکت‌های مردمی منصوب شده‌اند.

اما این انتصاب‌ها باعث شد تا تعدادی از فعالان قرآنی در روزهای اخیر دست به انتشار بیانیه ای بزنند. در این بیانیه از مدیرکل‌های منصوب شده خواسته شده است تا به شفاف‌سازی تجارب خود در حوزه قرآن بپردازند.

امیرنیا در مصاحبه اخیر خود سوابق هریک از افراد مذکور را اینچنین عنوان کرده است:

حامد منیری: دانش‌آموخته فقه و مبانی اصول مدرسه عالی شهید مطهری است و دروس حوزوی را هم در سطح یک و دو گذرانده است و همچنین مؤلف دو کتاب و مشاور بسیاری از نمایندگان مجلس نیز بوده است و درعرصه اجرایی سابقه درخشانی دارد.

حجت‌الاسلام مهدی شجاع: نفر اول مسابقات قرائت قرآن دانش‌آموزان در سال 1373 و قاری برتر آستان قدس رضوی است و در مسابقات قرآنی زیادی مقام اول را کسب کرده است. داوری تخصصی در مسابقات صوت و لحن و مسئول کاروان قرآنی ایران در حج نیز بوده و فارغ‌التحصیل رشته کلام اسلامی و دارای سطح سه حوزه است و در حال حاضر هم مشغول تحصیل در سطح چهار و مدرس حوزه و دانشگاه و مسئول قرآنی آستان قدس رضوی است.

ابراهیم کرمانی‌نژاد: عضو هیأت مؤلف آکادمیک قرآن کریم، و مدرس دوره‌های مختلف قرآن‌کریم از سال 1380 تا 1400 انتخاب شد. او علاوه بر سوابق ذکر شده مدرس قرآن پرسابقه و نوآور و طراح سیستم آموزش قرآن به شیوه آکادمیک است که طرح جدیدی در عرصه آموزش با بهره‌مندی از ظرفیت آموزش و پرورش راه‌اندازی کرد.

اما با جستجوی دو عبارت «سیستم آموزش قرآن به شیوه آکادمیک» و «هیأت مؤلف آکادمیک قرآن کریم» به هیچ نتیجه مشخصی در موتورهای جستوجوگر که معرف این دو عبارت و یا مراکز فعال در این خصوص باشد دست نخواهید یافت.

در بین این انتصابات همانگونه که خود امیرنیا در مصاحبه‌اش اذعان کرده است فقط مهدی شجاع «سابقه قرآنی بیشتری نسبت به دیگران دارد» و جزو قاریان شناخته شده و ممتاز کشور است.

پس از واکنش جمعی از فعالان قرآنی به این انتصابات، شورای توسعه فرهنگ قرآنی نیز نامه‌ای را به تاریخ 22 شهریورماه و با امضای حجت‌الاسلام سید سعیدرضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی و رئیس شورای توسعه فرهنگ قرآنی خطاب به وزرای ارشاد و علوم منتشر کرد که حاکی از همراهی موافق شورا با این واکنش‌ها بود و در آن آمده است: همچنین ضمن ارسال شاخص‌های انتصاب مدیران امور قرآنی (مصوب مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی که در نوبت دستور جلسات شورا جهت نهایی‌سازی قرار دارد) موجب امتنان است در انتصاب مدیران امور قرآنی آن وزارتخانه نسبت به احراز این شرایط توجه لازم مبذول فرمایند. امید است با حضور مدیران کارآمد و مجرب قرآنی شاهد ارتقای بهره‌وری و تعالی در نظام توسعه فرهنگ قرآنی و زمینه ساز تحقق اهداف بلند دولت سیزدهم در وصول به آرمان‌های قرآنی آن باشیم.

مکاتبه با وزرای ارشاد و علوم در خصوص انتصابات در جلسه صد و هفدهم مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی به تصویب رسیده بود.

محمدمهدی عزیززاده، مدیرکل دبیرخانه کمیسیون توسعه فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی قرآن در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این جلسه گفته بود که "افراد اصلی که نقش جدی در راهبری اسناد دارند یکی از عوامل اصلی اجرایی‌سازی اسناد هستند، وزرای دولت نباید افرادی را که آشنایی با این مسائل ندارند، معرفی کنند. یعنی افرادی که به عنوان مثال در سمت معاون وزیر معرفی می‌شوند، نباید افرادی نا آشنایی باشند، چرا که ناآشنایی این افراد با امور، زمان زیادی را از بین می‌برد.

امیرنیا در مصاحبه خود گفته است سه نفر از مدیران معاونت، برای تصدی و مدیریت بخش‌های مختلف «با درنظرگرفتن شاخص‌های مدنظر» و برنامه و توانمندی آن‌ها، معرفی و انتخاب شدند.

با این حال وی درباره شاخص‌های مذکور توضیحی نداده و مشخص نیست که این شاخص‌ها با شاخص‌های مورد نظر شورای توسعه فرهنگ قرآنی تا چه میزان انطباق دارد.

در ابلاغ شرایط انتصاب مدیران ارشد امور قرآنی کشور که پیش‌نویس آن در تاریخ 19 خرداد 1400 از سوی شورای توسعه فرهنگ قرآنی به وزرای فرهنگ و علوم ارسال شد، آمده است "برخورداری از برنامه مبتنی بر اسناد بالادستی با مشارکت‌گیری از نخبگان، اشتهار به اهلیت قرآنی (داشتن صلاحیت‌های عمومی اخلاقی و شخصیتی متناسب با شأن قرآن)، برخورداری از دانش، مهارت و تجربه مدیریتی، آشنایی با مدیریت امور قرآنی، برخورداری از دانش، مهارت و سابقه فعالیت حداقل در یکی از حوزه‌های تخصصی آموزش، پژوهش و تبلیغ قرآنی (متناسب با پست مربوطه) و داشتن حداقل هشت سال سابقه مفید در فعالیت‌های قرآنی."

در این پیش‌نویس همچنین درباره اولویت انتصاب مدیران آمده است "شناخته شدن به‌عنوان یکی از چهره‌های قرآنی شاخص، ملی و اثرگذار، داشتن تجربه مؤثر در مدیریت و برنامه‌ریزی امور قرآنی در سطح ملی یا بین‌المللی، داشتن اثر، طرح یا رتبه ممتاز قرآنی در سطح ملی یا مدرک درجه یک و دو حفظ یا قرائت و سابقه مشارکت و مدیریت در مؤسسات قرآنی مردمی در اولویت‌های انتصاب مدیران قرار دارد."

امیرنیا همچنین گفته است که مدیران قبلی توانایی لازم را داشتند اما در حال حاضر باید نفس تازه به بدنه مدیریتی دمیده می‌شد، بنابراین نیازمند افراد جدید برای طرح‌های تحولی وزیر ارشاد بودیم و برای اینکه بتوان طرح و برنامه‌های جدید را برپایه گام دوم انقلاب به منصه ظهور برسانیم و در خدمت به ساحت مقدس قرآن کریم و توسعه و ترویج آموزه‌های قرآنی و سیره اهل‌بیت (ع) اثرگذار باشیم باید افراد جدیدی به مجموعه ملحق می‌شدند تا مطالبات مردمی محقق شود.

اظهارات امیرنیا درباره اهمیت طرح‌های تحولی برپایه گام دوم انقلاب اسلامی در حالی است که معاون قرآن و عترت وزارت ارشاد تاکنون معرفی نشده و وی دلیل آن را اینگونه عنوان کرده است که «در بررسی‌های صورت گرفته هنوز به نتیجه دلخواه نرسیدند و از این رو با توجه به تجربه‌ای که بنده در حوزه قرآن و عترت داشتم به عنوان سرپرست این معاونت انتخاب شدم تا روالی که در امور این معاونت وجود دارد از حرکت باز نماند.»