هشدار جدی درباره نابودی جنگل‌های زاگرس / 170 هزار هکتار درگیر بیماری های خطرناک

این روزها جنگل‌های زاگرس در استان کهگیلویه و بویراحمد هم مانند بسیاری از شهروندان ایرانی روزگار خوشی ندارد. هیچ مسئولی هم در برابر مشکلات جنگل‌های استان خود را پاسخگو نمی‌بیند همانطور که در برابر سیل مطالبات مردم که در روزها و ماه‌های اخیر رو به افزایش است کسی جوابگو نیست.

به گزارش ایلنا، با قدم گذاشتن در مرزهای جنگلی استان کهگیلویه و بویراحمد به خوبی می‌توان غمزدگی و پژمردگی درختان جوان و کهنسال این خطه از سرزمین‌مان ایران را مشاهده کرد و دید. بسیاری از آنها یا خشک شده اند و یا دچار بیماری‌اند.

رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان بویراحمد با تشریح وضعیت کنونی بیماری‌های جنگلی در حوزه زاگرس، وجود این بیماری‌ها را بسیار خطرناک ارزیابی و اظهار داشت: شرایط جنگل‌های زاگرس نگران کننده و تاسف باری است. هشدار می دهم اگر کسی به داد آنها نرسد وضعیت بدتر خواهد شد.

بیماری خشکیدگی؛ کمر به نابودی زاگرس زد‌ه است

جواد رحیمیان گفت: 870 هزار هکتار عرصه جنگلی در استان کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد که حدود 80 درصد این جنگل ها را درختان بلوط تشکیل داده اند.

وی با بیان اینکه در تمام دنیا بیماری‌های جنگلی وجود دارد که دلیل آن تغییرات اقلیمی است که عامل اصلی آن انسانی است خاطرنشان کرد: بیماری مهمی که اکنون جنگل‌های حوزه زاگرس بویژه جنگل‌های استان کهگیلویه و بویراحمد و 130 هزار هکتار از جنگل‌های زاگرس را در برگرفته، بیماری خشکیدگی یا " بیماری زغالی بلوط " است که ما جنگل شناسان نشانه های آن را به‌خوبی در جنگل می بینیم اما برای یک فرد عادی ملموس نیست.

این جنگل شناس گفت: مجنونی شدن درخت و ریزبرگی از نشانه‌های این بیماری در جنگل‌ها است و بدلیل نوسانات بارش، در برخی سالها این بیماری خود را زیاد نشان می دهد و در برخی سالها هم این بیماری خود را نشان نمی دهد و یا کمتر نشان می دهد.

رحیمیان با اظهارتاسف از شیوع این بیماری در جنگل های استان کهگیلویه و بویراحمد، یادآورشد:‌حدود 40 هزار هکتار از عرصه های جنگلی استان متاسفانه به بیماری " جوانه خواری بلوط " مبتلا بوده که در ابتدای فصل رویش به دلیل پایین بودن کانون جوانه‌ها این بیماری شدت می گیرد، جوانه‌ها آسیب جدی دیده و رویش درختان بلوط با کندی رشد مواجه می شوند.

وی گفت: برخی از جنگلهای زاگرس مانند مناطق" لوداب بویراحمد، بوستان باشت و برخی مناطق گرمسیری" اکنون با این بیماری مواجه هستند چون دارای بارش کمتر بوده اند.

رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان بویراحمد با بیان اینکه برای مقابله و پیشگیری از این نوع بیماری از محلول پاشی بیولوژیکی به نام " باکتری BT " در سال‌جاری استفاده کرده‌ایم، اظهارداشت: برای اولین بار در جنگل‌های ایران با استفاده از پهباد اقدام به محلول‌پاشی در حدود سه‌هزار هکتار از جنگل‌های شهرستان بویراحمد در استان کهگیلویه و بویراحمد کردیم.

رحیمیان افزود: اگر بخواهیم خسارت وارده به جنگل های استان را به ریال در بیاوریم باید بگوییم که قیمت هر درخت بلوط در نرخ جهانی 200 میلیون تومان قیمت‌گذاری شده که خسارت‌های وارده از بیماری‌ها به جنگل های زاگرس در استان کهگیلویه و بویراحمد به ریال در نمی‌آید و رقمی بسیار بسیار بالا و شاید بتوان آن را " نجومی " نامید.

رحیمیان با تشریح بیماری جوانه‌خوار جنگل‌های استان کهگیلویه و بویراحمد، اظهار داشت: در شهرستان چرام این استان هم جنگل‌های زاگرس با هجوم جوجه‌های تیغی که به آن " تشی " هم می‌گویند روبرو است ولی میزان سطح این تخریب کمتر از 2 بیماری گذشته بوده و دلیل آن هم نبود غذا برای این جانور جنگلی است که سبب می شود این جانور به " بنه و بلوط " حمله کند.

5 بیماری خطرناک گریبانگیر جنگل‌های زاگرس

وی گفت: جنگل‌های زاگرس در استان کهگیلویه و بویراحمد حداقل با پنج بیماری دست و پنجه نرم می کند که برخی از این بیماری ها به شدت " زغالی بلوط " و " جوانه خوار " نیستند.

رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان بویراحمد با اشاره به نام این بیماری ها، خاطرنشان کرد: " فسیل گلابی" و " فسیل زبان گنجشگ " از دیگر بیماریهای جنگلی در این استان بوده که البته خسارت آنها از 2 بیماری اصلی کمتر بوده و مقطعی هم است.

رحیمیان افزود: " برگ خوار شن " یکی دیگر از بیماری های زاگرس بوده که خیلی به چشم نمی‌آید و اولویت کاری ما در شرایط موجود مقابله با 2 بیماری اصلی درختان بلوط است.

اگر باران به کوهستان ببارد

وی با بیان اینکه سمپاشی در جنگل‌ها ممنوع و فقط با محلولپاشی می‌توان تا حدودی از گسترش بیماریهای " زغالی بلوط " و " جوانه خوار " جلوگیری کرد، اظهار داشت: از الان به مدت 10 سال باید هرساله و به صورت مستمر کار محلول پاشی جنگل‌ها انجام گیرد تا از روند گسترشی آن جلوگیری شود.

این جنگل شناس گفت: در باره بیماری خشکیدگی یا همان زغالی بلوط ما نمی‌توانیم کار خاصی انجام دهیم و مهم‌ترین راهکار مقابله با این بیماری خطرناک، ریزش نزولات جوی بویژه باران است.

رحیمیان با مطلوب ارزیابی کردن بارش ها برای مقابله با بیماری های جنگلی، ادامه داد: مقدار آبی که بصورت نزولات جوی در جنگل‌ها جاری می شود باید تبدیل به " روان آب " شده تا به خاک وارد شود.

وی گفت: این بیماری در جنگل‌ها طبیعی است و درختان وقتی خشک می‌شوند باید تبدیل به خاک شده تا خاک تقویت شود اما هرچه درختان ضعی‌فتر باشند این " قارچ (بیماری)" گسترش بیشتری پیدا می کند.

رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان بویراحمد افزود: اگر تمام چوب‌های خشک را از جنگل‌ها جمع آوری کرده احتمال حمله این بیماری به درختان سالم وجود دارد اما ما نمی‌توانیم چوب تمام درختان جنگلی را جمع آوری کنیم.

رحیمیان، بهترین راهکار برای مقابله با گسترش " قارچ های جنگلی " را " سنگ چینی " پای درختان جنگلی عنوان و اظهارداشت: با این کار می توان روان آب ها را در جنگلها ایجاد تا درختان تقویت شود.

وی گفت: اگر بارندگی در سال‌جاری به 650 میلی متر تا 800 میلی‌متر در جنگل‌های زاگرس نرسد باتوجه به عملیات محلول پاشی، این بیماری ها قابل کنترل بوده و اگر میزان بارش ها پایین بوده به طورحتم شدت بیماری ها تشدید می شود یعنی اگر الان 130 هزار هکتار از جنگلهای استان به این بیماری مبتلا هستند امکان افزایش آن تا 200 هزار هکتار هم دارد.

این جنگل شناس با بیان اینکه محلول پاشی فقط برای بیماری" قارچی یا زغالی بلوط" صورت می گیرد و برای سایر بیماریها مانند " جوانه خواری " از محلول پاشی استفاده نمی شود، یادآورشد:" مجنون شدن درختان بلوط " نشان دهنده شروع بیماری " قارچی " بوده و اولویت ما مقابله با بیماریهای بلوطی می باشد چون زاگرس با بلوط زنده است.

پول هم دیگر دردی از زاگرس دوا نمی‌کند

رحیمیان گفت: برای مقابله با این بیماری‌ها هم اکنون هم به نیروی انسانی باتجربه و دانشگاهی و هم به اعتبارات ویژه نیاز داریم و باید کارشناس ناظر حضور داشته باشد چون در جنگل‌ها هرجایی نمی‌شود " سنگ چینی " کرد و هرجایی نمی شود " تشتک" را به درستی انجام داد.

رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان بویراحمد با تشریح وضعیت اعتبارات برای مقابله با بیماری های جنگلی در استان کهگیلویه و بویراحمد، ادامه داد: اعتباری که در سال های 90 و 91 در سطح هکتاری به ما می دادند یک تا 2 میلیارد تومان بود اما در این سالها متاسفانه اعتبارات آن اندک شده است.

رحیمیان گفت: اعتبار کنونی برای مقابله با این بیماری ها اکنون حدود 100 تا 200 میلیون تومان بوده که خیلی " دردی را دوا نمی کند".

این جنگل شناس به مشکلات کمبود نیروی انسانی در برخورد با بیماریهای جنگلی هم اشاره و اظهار داشت: در بحث نیروی انسانی هم متاسفانه در سازمان جنگل‌ها در استان کهگیلویه و بویراحمد که درس دانشگاهی مرتبط با جنگل خوانده باشند خیلی کم و انگشت شمار داریم و کسانی که قرار است بر عملیات های مقابله با این بیماری ها نظارت کنند کارشناسان غیرمرتبط بوده که نمی توانند بخوبی بر اجرای عملیاتها نظارت کنند.

وی افزود: اگر قرار است مسئولانی برای این کار درنظر گرفته شوند بهتر است کسانی انتخاب شوند که تحصیلات وسوابق شان در رشته‌های مرتبط با جنگلداری باشد چون کسانی که رشته دانشگاهی آنها مرتع‌داری است نمی توانند درباره جنگل ها اظهار نظر کنند.