«همسفر حسین» کتابی برای دوری هیأتی‌ها از روزمرگی است
میثم مطیعی گفت: این خطر در بین مذهبی‌ها بسیار است مثلا در فضای هیأت تنفس می‌کنیم ممکن نیست دچار تنزل معنوی شویم؟ این کتاب تلنگری برای هیأتی‌هاست.
به گزارش مشرق، کتاب «همسفر حسین (ع)» تحلیلی نو از سلوک عاشورایی عزاداران حسینی در چهار سفر عرفانی به همت هسته احیای امر مرکز رشد دانشگاه امام صادق (ع) با حضور ابراهیم خانی و محسن خلیل‌آزاد مولفان، میثم مطیعی مداح اهل بیت (ع) و محمدمهدی سیار شاعر رونمایی شد.
هسته احیای امر یکی از مجموعه‌های پژوهشی مرکز رشد دانشگاه امام صادق (ع) است که به‌طور تخصصی بر موضوع هیأت تمرکز دارد.
آثار هیأتی هسته احیای امر
هسته احیای امر در بخش پژوهشی و ترویجی فعالیت‌های خود تاکنون 5 کتاب را جهت استفاده محبان اهل بیت علیهم‌السلام منتشر کرده‌است.
محسن خلیل‌آزاد محقق کتاب «همسفر حسین (ع)» و پژوهشگر هسته احیاء امر مرکز رشد دانشگاه امام صادق علیه‌السلام در این مراسم اظهار داشت: هدف اصلی شکل‌گیری هسته احیا امر پرداختن به پژوهش‌های کاربردی در حوزه هیأت بوده است که با همین رویکرد نیز تاکنون الحمدلله توانسته‌ایم آثار خوبی را در این حوزه عرضه کنیم.
وی با اشاره به اینکه هسته احیای امر مسائل روز هیأت‌ها را وجهه همت خود قرارداده است، افزود: بر همین اساس در این مجموعه تلاش میشود تا مباحث و معارف نظری به‌گونه‌ای ساماندهی شوند که نهایتا به عرصه عمل و کاربرد در هیأت‌ها رسیده و مسئله‌ای از مسائل مبتلابه هیأت‌ها را پاسخ دهند. در همین راستا، به‌عنوان مثال می‌توان به کتاب «ادب عاشقی» اشاره کرد که به تبیین آداب حضور در مجالس اهل بیت (ع) می‌پردازد. این اثر براساس بیانات و نظام فکری حجت‌الاسلام استاد محمدرضا عابدینی و به همت علی جعفری هرستانی در 10 فصل به رشته تحریر درآمده است و اولین کتاب مرکز رشد دانشگاه امام صادق (ع) در حوزه هیأت‌ها محسوب میشود. در امتداد این سیر تبیینی کتاب ادب خادمی نیز با موضوع آداب خادمی در مجالس اهل بیت (ع) در دست تهیه و تألیف است. همچنین اثر دیگری که در این حوزه به چاپ رسیده‌است؛ کتاب «قدم عاشقی» است که به تشریح حرکت کاروانی هیأت‌ها و عزاداران برای رسیدن به تمدن اسلامی می‌پردازد و آئین پیاده‌روی اربعین را به‌مثابه امتداد عاشورا تا ظهور توصیف می‌کند.
خلیل آزاد با اشاره به اینکه کتاب «اهل‌بیتی‌ها» دیگر اثری است که در این مجموعه، براساس بیانات استاد عابدینی به رشته تحریر در آمده است، گفت: این کتاب به تشریح اهمیت پرداختن به موضوع خانواده در هیأت‌ها و تبیین رابطه هیأت و خانواده می‌پردازد.
این محقق کتاب «همسفر حسین (ع)» همچنین در مورد کتاب «هیاهو» گفت: این کتاب نیز دیگر اثر هسته احیاء امر مرکز رشد دانشگاه امام صادق (ع) است که در آن به تبیینی جامع پیرامون جایگاه مجالس اهل بیت و عزاداری امام حسین (ع) در نگاه حضرت امام خمینی (ره) پرداخته شده است.
وی در پایان با اشاره به مراسم رونمایی از کتاب «همسفر حسین (ع)»، گفت: جدیدترین اثر پژوهشی، ترویجی هسته احیاء امر همین کتاب است که توسط خانی عضو هیأت علمی دانشگاه امام صادق (ع) به رشته تحریر درآمده و با همکاری نشر معارف به زیور طبع آراسته شده است.
حیرت مقدمه درک
در بخش دوم این یرنامه ابراهیم خانی مؤلف کتاب «همسفر حسین (ع)»، سخنان خود را با اشاره به تجربه زیستی آغاز کرد که منجر به نگارش این کتاب شد. وی با اشاره به خاطرات شورانگیز و گرمی که از برنامه‌های هیأت میثاق با شهدای دانشگاه امام صادق (ع) دارد، افزود: در دهه اول محرم همراه با روضه‌ها و مقتل‌خوانی‌ها حاج میثم مطیعی قدم به قدم به روز واقعه یعنی روز عاشورا نزدیک می‌شدیم و حس همراهی با کاروان حسینی در ما زیاد می‌شد اما در عین حال در مواجه با روز عاشورا همواره احساس حیرتی داشتم؛ حیرتی که در برخی دوستان و شرکت کنندگان دیگر نیز، آن را احساس می‌کردم. این حیرت بعد از دهه اول محرم هم با این دغذغه که آن حالات شورآفرین و عمیق چگونه باید بعد از دهه اول محرم نیز امتداد یابد و باقی می‌ماند، ادامه می‌یافت تا اینکه به مرور پاسخ‌های جسته و گریخته‌ای برای سؤال خویش پیدا کردم و به حسب رشته تحصیلی‌ام دریافتم که الگوی اسفار اربعه عرفانی می‌تواند الگویی کارآمد و دقیق باشد تا پاسخ به این چالش‌ها و رسیدن به تحلیلی جامع از حالات و سلوک عزاداران حسینی را ممکن می‌سازد.
تطابق اسفار اربعه عرفانی با مجلس عزاداری محرم
خانی با اشاره به مراحل تدوین کتاب بیان کرد: این ایده را بعد از چند سال تجربه و تأمل شخصی در هسته احیای امر مرکز رشد در قالب یک سخنرانی علمی مطرح کردم و بعد از استقبال دوستان از این ایده به مرور مراحل نگارش و تدوین این اثر مهیا شد. با توجه به حال و هوای هیأتی و حسینی موضوع اثر، ادبیات کار از یک ادبیات علمی به ادبیاتی هنری و با حال و هوای روضه و قابل استفاده برای عموم اهل مجالس عزاداری تغییر یافت و با همکاری محسن خلیل‌آزاد در سال گذشته مستندات تاریخی، قرآنی و روایی به مرور به کار افزوده شد.
مؤلف کتاب «همسفر حسین (ع)» با اشاره کوتاهی به محتوا و معنای اسفار اربعه عرفانی گفت: سفر اول، سفر «من الخلق الی الحق» است که در خلال آن فرد حجاب‌های ظلمانی را برای رسیدن به قرب الهی کنار می‌زند. هدف این سفر رسیدن به لقاءالهی است. عارفان در طول تاریخ تا مدت‌ها گمان می‌کرده‌اند که سلوک تماما محدود به همین سفر اول است اما به مرور به این نتیجه رسیدند که این پایان راه نیست و سفر دومی با عنوان سفر «فی الحق مع الحق» وجود دارد که در آن، خلایق بدون حجاب غرق در اسماء حسنای الهی می‌شوند و در این سفر سالک به‌نوعی با خداوند خلوتی عاشقانه دارد. اما نکته مهم الگوی اسفار اربعه این است که سفر دوم هم پایان سلوک نیست و سفر سوم و چهارمی در ادامه وجود دارد.
وی تصریح کرد: مرحله سوم سفر «من الحق الی الخلق» است که در آن سالک می‌تواند با توشه نور الهی که در سفر اول و دوم به دست آورده است، مجددا به زندگی در میان کثرت و خلائق برگردد و با نور الهی خلق را تجربه کند و این کمال شناخت الهی سالک است؛ یعنی شناختی که در آن میان حق و خلق و وحدت و کثرت جمع می‌کند و خلق را از منظر الهی می‌نگرد. در نهایت سفر چهارم سفر «فی الخلق مع الحق» است که سالک در آن می‌تواند حالا که عالم را الهی می‌نگرد از دیگران دستگیری کند و آن‌ها را نیز با خود در این سلوک الهی همراه کند.
خانی افزود: کار نوینی که در کتاب همسفر حسین (ع) شده است این است که نشان دادیم سلوک عاشورایی نیز مانند سلوک عارفان چهار سفر تمام عیار عرفانی دارد و عزاداران حسینی در واقع سالک اسفار اربعه حسینی هستند. شرکت در مجالس عزاداری و سوختن پای مصائب حسینی در واقع سفر اول این سلوک است که در آن عزادار حسینی به مرور با داغ مصائب مولایش حسین (ع) از تعلقات دنیایی دل کنده میشود؛ بعد از این دل کندن نوبت سفر دوم می‌رسد و او در سفر دوم نور و محبت حضرت سیدالشهدا را به گونه‌ای عمیق‌تر و متفاوت در قلب خود احساس می‌کند و در این سفر از لذت این محبت و عشق حسینی لبریز میشود.
چالش هیأتی‌ها در سلوک حسینی چیست؟
مؤلف کتاب «همسفر حسین (ع)» گفت: اما چالش هیأتی‌ها این است که این محبت را بعد از دهه اول هم پررنگ نگه‌دارند و در زمان بازگشت به زندگی راه را گم نکنند. در مواجهه با این چالش، سفر سوم سلوک حسینی است که طی آن باید نور حسین (ع) را وارد زندگی کرد و با نور حسین تمام شئون زندگی از خانواده و رفقا گرفته تا اجتماع را دوباره درک کرد.
انقلاب اسلامی تجلی سفر چهارم در سیر سلوکی امام خمینی (ره)
وی افزود: در نهایت نوبت به سفر چهارم می‌رسد که سالک حسینی که با نور حسین به درک و حیات جدیدی از زندگی‌اش رسیده است و می‌تواند با نور امام حسین (ع) از دیگران نیز دستگیری کند و شعبه‌ای از شفاعت مولایش شود و آنان را با خود همراه کند. انقلاب اسلامی و تمامی فعالیت‌های اجتماعی برای رسیدن به تمدن اسلامی ره‌آورد سفر چهارم سالکان حسینی از جمله امام خمینی، رهبر انقلاب و افرادی نظیر حاج قاسم سلیمانی است.
خانی در ادامه معرفی این کتاب گفت: این اثر دارای پنج فصل است. فصل اول تشریح چیستی و معنای اسفار اربعه به زبانی ساده و روان است و چهار فصل بعدی به سفرهای چهارگانه سلوک عاشورایی می‌پردازد و ابعاد مختلف مجالس عزاداری حسینی و همین طور مستندات عرفانی، قرآنی، روایی و تاریخی سلوک عاشورایی متناسب با هر یک از این سفرهای چهارگانه در حال و هوایی عاشورایی مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
مؤلف کتاب «همسفر حسین (ع)» همچنین با اشاره به رویکرد نگارش کتاب گفت: چنین کاری در میان بزرگان مکتب نیز پیشینه دارد. به طور مثال آیت‌الله جوادی آملی زندگی امام خمینی (ره) را در همین 4 سفر توضیح می‌دهند و در نهایت انقلاب را سفر چهارم ایشان وصف کرده‌اند و یا علامه تهرانی حالات استادشان مرحوم هاشم حداد در عزای امام حسین (ع) را بر اساس همین منطق اسفار اربعه توضیح می‌دهند.
باید به هیأت از منظر سلوکی پرداخته شود
در ادامه جلسه میثم مطیعی مداح اهل بیت (ع) و استاد دانشگاه با بیان اینکه فلسفه حضورم در این جلسه نوکری برای نوکران امام حسین (ع) است، گفت: از قدم برداشته شده در ترویج نگاه سلوکی به عزاداری امام حسین (ع) تشکر می‌کنم. ما الآن در برهه‌ای هستیم که باید به هیأت و عزاداری از منظر سلوکی و اخلاقی نگاه شود و این کتاب قدمی در این موضوع است. باید نگاه معرفتی و اخلاقی وارد هیأت شود زیرا نگاه دقیقی است که جای خالی آن در رویکرد ما نسبت به برگزاری مجالس احساس میشود.
وی در ادامه به ذکر یک نکته تاریخی پرداخت و گفت: امام حسین (ع) از کربلا دونامه یکی به جناب حبیب و دیگری به محمد بن علی معروف به ابن حنفیه می‌نویسند. در نامه دوم وجود مبارک سیدالشهدا (ع) در عباراتی کوتاه خطاب به برادر پدری خود می‌نویسند: «بسم الله الرحمن الرحیم؛ من الحسین بن علی الی محمد بن علی و من قبله من بنی هاشم، اما بعد فکان الدنیا لم تکن و کان الاخره لم تزل و السلام» گویی دنیایی نبوده است و آخرت همیشه حاضر بوده است. این نگاه حضرت که واجد معارف بلند اخلاقی است نیازمند تشریح است. هم چنین از این قبیل گزاره‌ها در میان اصحاب نیز کم نداریم.
مطیعی افزود: نقل است که امام حسین (ع) در شب عاشورا این اشعار را می‌خوانند که: یا دهر اف لک من خلیل / کم لک بالاشراق و الاصیل / من طالب و صاحب قتیل / و الدهر لا یقنع بالبدیل / و کل حی سالک سبیل / ما اقرب الوعد الی الرحیل / و انما الامر الی الجلیل. امام سجاد (ع) می‌فرماید: من کسالت داشتم و عمه‌ام زینب (س) در حال پرستاری از من بود. من از مضامین آن اشعار فهمیدم که نزول بلا قطعی است. عمه‌ام زینب آنگاه که این عبارات را شنید، با حالت شیدایی و حیرانی از خیمه خارج شد و سراغ پدرم رفت و پرسید چه شده است؟ پدرم فرمود: من صبح فردا کشته خواهم شد. عمه‌ام بی‌تاب شد اما پدرم تصرفی در او کرد. حال غرض اینکه حضرت زینب (س) با آن تصرف تبدیل به کوه صبر در حادثه کربلا شد. این گزاره‌های سلوکی در کربلا کم نیست و باید تبیین شوند.
جای خالی این نگاه در هیأت‌ها بسیار مشهود بود
این مداح اهل بیت (ع) با اشاره به این نکته که نثر این کتاب بسیار روان و قابل فهم برای عامه است، تصریح کرد: جای خالی این نوع نگاه سلوکی در هیأت‌ها بسیار مشهود بود. آیت‌الله آقامجتبی تهرانی نیز در خصوص سلوک عاشورایی 10 سال منبر رفتند و مباحثی را مطرح کردند که نتیجه آن در کتاب تعاون چاپ شد. ایشان نیز این نگاه را با مضامین همه‌فهم بدون اینکه به ابتذال رود و یا سطحش افت کند ارائه کردند.
این کتاب تلنگری است تا هیأتی‌ها دچار روزمرگی نشوند
وی با اشاره به اینکه ما در هر امر مقدسی خطر روزمرگی را داریم، گفت: این خطر در بین مذهبی‌ها بسیار است مثلا در فضای هیأت تنفس می‌کنیم ممکن نیست دچار تنزل معنوی شویم؟ نیاز به رشد معنوی همواره در ما وجود دارد. این کتاب تلنگری است تا هیأتی‌ها دچار روزمرگی نشوند.
هیأت، بازوی تمدن سازی است
مطیعی گفت: این کتاب تبیین می‌کند که هیأت بازوی تمدنی برای نور توحیدی و ولایت است و امیدواریم بتوانیم این جایگاه را جابیندازیم. در سفر چهارم سالک برمی‌گردد و با تمام رویکردهای شخصی یا اجتماعی، تمام فعالیت‌های اجتماعی و تمدنی خود را در زمینه سبک زندگی در سفر چهارم عرضه می‌کند.
اشاره میثم مطیعی به معنای اسفار اربعه سلوک عاشورایی
این مداح اهل بیت (ع) افزود: مرحله اول این سفر درک مفاهیم مواج و آتشین روضه و سوزاندن علف هرز هوای نفسانیت و طلوع نور محبت امام حسین (ع) است که خود کار بسیار سختی است. سفر دوم مست شدن و عشق کردن با امام حسین (ع) است. این همان مقام لقا و وصال است که دل کندن از آن بسیار سخت است.
وی ادامه داد: سفر سوم نگاه کردن به عالم از منظر امام حسین (ع) است و در نهایت سفر چهارم جمع‌بندی و اثرگذاری در دیگران و دستگیری از آنان است. در این مرحله سالک شعبه‌ای از مقام شفاعت مولا میشود و وظیفه دارد به هر نحو ممکن مورد رضایت ایشان عمل کند.
مطیعی با اشاره به سفر خود به کشور لبنان گفت: در یکی از سفرهایم دیداری با سیدهاشم صفی‌الدین معاون تنفیذی حزب‌الله داشتم و در 40 دقیقه براساس بیانات رهبری نگاه مان به هیأت با عنوان اسلام ناب محمدی را تشریح کردم. در این نگاه عمده هدف ما مأموریتی و تربیتی است. در این نگاه از ظرفیت گسترده هیأت امام حسین (ع) استفاده می‌کنیم نه فقط به مسائل روز سیاسی می‌پردازیم بلکه در کنارش به موضوعات اخلاقی، اعتقادی، سبک زندگی و فعالیت اجتماعی هم توجه داریم.
این مداح اهل بیت (ع) ادامه داد: همین نگاه را در 20 دقیقه برای مقام معظم رهبری تشریح کردم و از ایشان خواستم اگر جایی از آن ایراد دارد بفرمایند که معظم‌له فرمودند بسیار دقیق است. موضوعات اعتقادی، شبهات و فرزندآوری از بستر همین نگاه در هیأت قابل طرح است.
در هیأت دنبال ارباب و نوکر نباشید
محمد مهدی سیار شاعر آئینی نیز سخنان خود را خواندن اشعاری به شرح زیر آغاز کرد:
سودای ما «سیر من الحق الی الخلق» است / برگشتن فواره‌ها را ننگ نشمارید
غیر از کمین تازه نیرنگ نشمارید / رنگین کمان صلح را جز رنگ نشمارید
ما را خبرهایی است، پیش رو خطرهایی است / آن «خاطرات» پشت سر را «جنگ» نشمارید
سنگی برای «رمی» از آن تسبیح برگیرید / نام خدا را سنگ روی سنگ نشمارید
خود، حلقه دار است این زنجیره تکرار / تکرارها را باز چون آونگ نشمارید
سودای ما «سیر من الحق الی الخلق» است / برگشتن فواره‌ها را ننگ نشمارید
وی در ادامه اظهار داشت: ما در مقطع اوج وحدت پس از کثرت در حرکت تمدنی هستیم. در قرآن اختلاف و پراکندگی در شئون علم حیات نمی‌بینیم و همه معارف توحیدی، عرفانی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و... در کنار هم به بهترین شکل قرار دارد. اما در تاریخ اسلام به مرور این ساحات از هم جدا می‌شوند و گاها به دعوا و جنگ و جدال با هم می‌پردازند. مثلا عارف با فیلسوف، فیلسوف با عارف، فقیه با فیلسوف و... با هم اختلافات شدیدی پیدا می‌کنند. اما بعد از این دوره دوباره حرکتی به سمت وحدتی بعد از کثرت شروع میشود و عرفان و برهان و فقه و اجتماعی و سیاست با هم به مرور جمع می‌شوند که نقاط عطفی در تاریخ اسلام دارد و انقلاب اسلامی یکی از نقاط عطف مهم آن است.
وی افزود: حرکت امام خمینی (ره) و شخصیت ایشان دریایی است که رودخانه‌های متلاطم و متعددی در آن ریخته‌اند و ایشان همه آرا را به وحدت رسانده است و جلوه آن واضح است. در عین حال ایشان شخصیت نخبه جدای از مردم نیست جزء مردم است و حقیقت وحدت آفرین قرآن در ایشان تجلی می‌یابد.
این کتاب نمونه درخشانی از وحدت میان رویکردهای مختلف در فهم مناسک عاشورایی است
سیار با اشاره به اینکه هرکار فرهنگی که برپایه وحدت باشد، در مسیر امتداد انقلاب اسلامی است و هرکاری که به دنبال ایجاد دعوا باشد، در مسیر نیست این کتاب نقطه درخشانی است که می‌تواند در این مسیر باشد. ما میان مجالس اهل بیت (ع) چندپارگی داشتیم یا میان مجالس اهل بیت با مجالس قرائت قرآن تفاوت داشتیم و این کتاب می‌تواند راهی برای وحدت باشد.
این شاعر آئینی تصریح کرد: حضرت سیدالشهدا (ع) در آن نیمروز تمام دین را مثل شیوه نماز خواندن یا جنبه سیاسی و اجتماعی دین را نشان می‌دهد. مجالس سیدالشهدا هم باید مجلس همه دین باشد یعنی مجلس توحید، قرب و سلوک باشد و این جدای از سیاست و شهادت و جهاد نیست.
دوگانه امام و شیعه ما را به حرکت می‌آورد
وی با اشاره به ایراد مصطلح در میان عزادارن حسینی گفت: در نوحه یا روضه، امام حسین (ع) را آقا یا ارباب یا اصطلاحاتی مثل عمو خطاب می‌کنیم و کمتر لفظ امام را داریم یعنی ما مجلس امام را از امامت و پیشوایی خالی کردیم. در اشعار، عزاداران هم با نام نوکر یا عاشق خطاب می‌شوند در حالی که ما شیعه و پیرو هستیم و می‌توان اینگونه خطاب کرد. دوگانه ارباب و نوکر زیبا و عاطفی است اما ادبی نیست و از سوی دیگر تنبلی ایجاد می‌کند. دوگانه امام و شیعه ما را به حرکت می‌اندازد. ارباب و نوکر رابطه‌ای است که منتظر دستور است تا انجام دهد درحالی که ما دستور داریم.
این کتاب بازگشت به وحدت کلمه در نگریستن به مناسک عاشورایی است
سیار با اشاره به اینکه این کتاب بازگشت به توحید و وحدت کلمات و یگانه کردن کلمات توحید و فناست، تصریح کرد: این‌ها مطالبی است که جامعه ما برای آن له له می‌زند. البته در حلقه‌های بعدی صرفا نباید به بزرگداشت بعد عرفانی پرداخت بلکه باید بخشی از عطش جامعه را پاسخ داد.
این شاعر آئینی با بیان اینکه چرا در مجالس از مناجات لحظه آخر سیدالشهدا (ع) کمتر می‌شنویم، گفت: در این مناجات داریم: «اللهم! متعالی المکان، عظیم الجبروت، شدید المحال، غنی عن الخلائق، عریض الکبریاء، قادر علی ما تشاء، قریب الرحم، صادق الوعد، سابغ النعم، حسن البلاء، قریب اذا دعیت، محیط بما خلقت، قابل التوب لمن تاب الیک، قادر علی ما أردت، و مدرک ما طلبت، و شکور اذا شکرت، و ذکور اذا ذکرت، أدعوک محتاجا، و أرغب الیک فقیرا، و أفزع الیک خائفا، و أبکی الیک مکروبا، و استعین بک ضعیفا، و أتوکل علیک کافیا، أحکم بیننا و بین قومنا، فانهم غرونا و خدعونا و خذلونا و غدروا بنا و قتلونا، و نحن عتر نبیک، و ولد حبیبک محمد بن عبدالله، الذی اصطفیته بالرسال و ائتمنته علی وحیک، فاجعل لنا من أمرنا فرجا و مخرجا برحمتک یا أرحم الراحمین؛ خدایا! ای بلند جایگاه! بزرگ جبروت! سخت توانمند [در کیفر و انتقام]! بی نیاز از مخلوقات! صاحب کبریایی گسترده! بر هر چه خواهی قادری! رحمتت نزدیک! پیمانت درست! دارای نعمت سرشار! بلایت نیکو! هرگاه تو را بخوانند نزدیکی! بر آفریده ها احاطه داری! توبه پذیر توبه کنندگانی! بر هر چه اراده کنی توانایی! و به هر چه بخوانی می رسی! چون سپاست گویند سپاسگزاری! و چون یادت کنند یادشان می کنی! حاجتمندانه تو را می خوانم و نیازمندانه به تو مشتاقم و هراسانه به تو پناه می برم و با حال حزن به درگاه تو می گریم و ناتوانمندانه از تو یاری می طلبم تنها بر تو توکل می کنم، میان ما و این قوم حکم فرما!»
نیاز امروز هیأت‌های ما
وی در پایان سخنان خود گفت: این رفت و برگشت میان عرفان و تعقل و سیاست و اجتماع و یکجا نشین کردن این‌ها و فهم این نکته که این‌ها لایه‌های مختلف از یک حقیقت هستند، نیاز امروز هیئت های ما است و گوهر گم شده حرکت فرهنگی کشور است. همه این‌ها در این کتاب دیده میشود.
کتاب «همسفر حسین علیه‌السلام» توسط ابراهیم خانی با مشارکت محسن خلیل‌آزاد در هسته احیاء امر مرکز رشد دانشگاه امام صادق علیه‌السلام و به همت نشر معارف به چاپ رسیده است. علاقه‌مندان جهت تهیه کتاب می‌توانند از اینجا و یا رجوع به شعب پاتوق کتاب در سراسر کشور این کتاب را خریداری کنند. همچنین برای تهیه عمده کتاب به منظور توزیع در هیأت‌های مذهبی می‌توانید با شماره 09336567408 تماس حاصل کنید.
منبع: فارس
