واریزی جدید دولت در جیب خانوارهای ایرانی

پرداخت این وام‌ها از طریق بانک‌های عامل و بر اساس ثبت‌نام متقاضیان در سامانه جامع طرح‌های حمایتی وزارت راه و شهرسازی انجام گرفته و عمدتاً شامل خانوارهای واجد شرایط از نظر درآمد، عدم مالکیت مسکن و سکونت در شهرهای مشمول طرح بوده است. رقم کلی این تسهیلات بسته به محل سکونت و جمعیت شهری متغیر است و بین 40 تا 100 میلیون تومان در نوسان است.

با توجه به افزایش بی‌سابقه نرخ اجاره‌بها در سال‌های اخیر، به‌ویژه در کلان‌شهرهایی مانند تهران، مشهد، کرج و اصفهان، این وام‌ها تنها بخشی از هزینه سنگین سکونت را پوشش می‌دهند. با این حال، برای بسیاری از خانوارهای کم‌درآمد یا بدون منبع مالی پایدار، همین مبالغ می‌تواند عاملی برای تثبیت وضعیت سکونت و جلوگیری از جابه‌جایی‌های مکرر و ناخواسته باشد.

کارشناسان حوزه مسکن معتقدند که هرچند پرداخت این تسهیلات گامی مؤثر در جهت حمایت از اقشار آسیب‌پذیر است، اما در نبود سیاست‌های مکمل مانند کنترل نرخ اجاره، عرضه مسکن استیجاری، و مقابله با سوداگری در بازار، اثرگذاری این وام‌ها محدود و موقتی خواهد بود. با این حال، تداوم این نوع حمایت‌های بانکی، به‌ویژه در شرایط تورمی، می‌تواند تا حدودی مانع از گسترش بحران اجاره‌نشینی در کشور شود.

بر اساس آمار و اطلاعات منتشر شده از سوی دفتر طرح‌ریزی و پایش طرح‌های مسکن، از سال 1400 تاکنون 4 میلیون و 914 هزار و 610 نفر برای اخذ تسهیلات ودیعه مسکن ثبت‌نام کرده‌اند که پس از بررسی آنها، تعداد یک میلیون و 413 هزار و667 نفر واجد شرایط برای دریافت وام بودند. از این تعداد برای یک میلیون و 22 هزار و 211 نفر تسهیلات ودیعه مسکن پرداخت شده است که مبلغ ریالی آن بالغ بر 934 هزار و 436 میلیارد ریال است.

همچنین، بر اساس مصوبات بیستمین جلسه شورای عالی مسکن، میزان مبلغ ودیعه مسکن به تفکیک نقاط مختلف شهری و روستایی افزایش یافت و ثبت‌نام متقاضیان از 16 اردیبهشت سال جاری شروع شد. تاکنون 733 هزار و797 متقاضی جهت بهره‌مندی از این تسهیلات ثبت‌نام کرده‌اند که از این تعداد 457 هزار و 906 متقاضی واجد شرایط بودند که تاکنون برای 66 هزار و 779 نفر، تسهیلات ودیعه مسکن پرداخت شده که رقم آن بالغ بر 12 هزار و507 میلیارد تومان می‌شود.

لازم به ذکر است مبلغ ودیعه در سال جاری در شهر تهران 275 میلیون تومان، در مراکز استان‌ها 210 میلیون، سایر نقاط شهری 140 میلیون، و در نقاط روستایی مبلغ 55 میلیون تومان پرداخت می‌شود.