واکنش مدیریت بحران اصفهان به وضعیت آلودگی هوا

به گزارش خبرآنلاین، منصور شیشه‌فروش اظهار کرد: در تیر سال جاری، به‌علت وزش تندبادهای فصلی در مناطق شرقی و شمالی استان، شاهد خیزش کانون‌های گرد و غبار در نقاط مختلف بودیم. این پدیده به‌ویژه در مناطق هم‌مرز با استان‌های سمنان، قم و یزد و در نواحی درون‌استانی ازجمله اردستان، انارک و محدوده تالاب بین‌المللی گاوخونی شدت یافت.

ایسنا در خبری نوشت: وی افزود: تالاب گاوخونی که به‌دلیل کم‌آبی، بیش از 99 درصد سطح آن خشک شده و فاقد جریان آب است، در حال حاضر به یکی از کانون‌های فعال فرسایش بادی و تولید گرد و غبار تبدیل شده است. افزون بر آن، در مناطق کویری کاشان و آران و بیدگل نیز فعالیت کانون‌های گرد و غبار شدت گرفت.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان ادامه داد: نفوذ این کانون‌ها موجب شد تا حدود 16 شهرستان استان در چند روز متوالی با پدیده گرد و غبار مواجه شوند؛ به‌گونه‌ای که در برخی روزها، کیفیت هوا در وضعیت «ناسالم برای تمامی گروه‌ها» و حتی «بسیار ناسالم» قرار گرفت. در پی این شرایط، محدودیت‌هایی از سوی کارگروه اضطرار شرایط آلودگی هوا و مقابله با آثار گرد و غبار استان اعمال شد و برنامه‌ریزی‌های میان‌مدت و بلندمدت برای مدیریت بحران در دستور کار قرار گرفت.

شیشه‌فروش گفت: در این مدت، فعالیت معادن و هرگونه واحد صنعتی دارای بار آلایندگی و تولید گرد و غبار که در لیست سازمان محیط زیست قرار دارند، متوقف شد، همچنین تمامی عملیات‌هایی که منجر به افزایش گرد و غبار می‌شود، ازجمله خاک‌برداری‌های ساختمانی، حمل‌ونقل مصالح و سوزاندن بقایای گیاهی ممنوع اعلام شد. کنترل تردد خودروها به‌صورت زوج و فرد و توصیه‌های بهداشتی به عموم مردم برای رعایت اصول حفاظتی نیز اجرا شد.

وی افزود: مرکز بهداشت استان نیز اطلاعیه‌ای صادر کرد مبنی بر اینکه افراد دارای بیماری‌های مزمن، زمینه‌ای، قلبی، ریوی و عروقی حتی‌الامکان از منزل خارج نشوند و در صورت ضرورت، از ماسک استاندارد استفاده کنند، همچنین به همه شهروندان توصیه شد از انجام فعالیت‌های بدنی و ورزشی در فضای باز خودداری و حتی در فضاهای بسته نیز اقدامات حفاظتی را رعایت کنند.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان گفت: شایان ذکر است که پدیده گرد و غبار تنها محدود به استان اصفهان نبوده و پهنه‌ای از مرکز کشور ازجمله تهران، کرج، قم، یزد و سمنان را نیز دربر گرفته است. علت اصلی این وضعیت، کاهش بارندگی، افزایش دما، وزش تندبادهای فصلی و نفوذ جریان‌های شرقی به غربی است.

شیشه‌فروش اضافه کرد: تغییر کاربری اراضی، تخریب پوشش گیاهی در سال‌های گذشته و استمرار خشکسالی نیز از عوامل تشدیدکننده این بحران‌اند. در حال حاضر، می‌توان گفت 100 درصد مساحت استان اصفهان با درجاتی از کم‌آبی و خشکسالی مواجه است و نبود تغذیه رطوبتی، شرایط را بحرانی‌تر کرده است.

وی اظهار کرد: از سوی دیگر، عمده سامانه‌های جوی ورودی به منطقه فاقد رطوبت‌اند و انرژی خود را به شکل وزش باد آزاد می‌کنند؛ بادی که به‌ویژه در ساعات بامداد، عامل انتشار ذرات گرد و غبار در مناطق سکونتگاهی می‌شود.

مدیرکل مدیریت استانداری اصفهان ادامه داد: در سال‌های گذشته، طرح‌های بیابان‌زدایی در استان اصفهان اجرا شده‌اند؛ از جمله نهال‌کاری در سطح 310 هزار هکتار از اراضی در 14 کانون بحرانی، اجرای 300 کیلومتر بادشکن زنده و غیرزنده به‌منظور حفاظت از جاده‌ها در برابر گرد و غبار و مالچ‌پاشی در سطح 30 هزار هکتار از اراضی شمالی استان. با این حال، با وجود شناسایی یک میلیون و 500 هزار هکتار اراضی درگیر با فرسایش بادی در استان، لازم است طرح‌های جامع‌تر و کامل‌تری برای مقابله با این بحران اجرا شود.

شیشه‌فروش گفت: در حال حاضر، حدود 200 هزار هکتار از این اراضی در اولویت اجرای اقدامات بیابان‌زدایی قرار دارند و ضروری است سازمان منابع طبیعی کشور اعتبارات لازم را به استان اختصاص دهد تا طرح‌های مقابله با فرسایش بادی در این 14 کانون اجرایی شود. از سوی دیگر، وظیفه وزارت نیروست که نسبت به تأمین حقابه‌های زیست‌محیطی تالاب گاوخونی و رودخانه زاینده‌رود اقدام کند.

وی افزود: براساس مطالعات انجام‌شده، سالانه 176 میلیون مترمکعب آب باید به تالاب بین‌المللی گاوخونی اختصاص یابد؛ حقی که تاکنون محقق نشده است. خشک‌سالی تالاب باعث شده که این پهنه به کانونی برای تولید گرد و غبار تبدیل شود که قابلیت انتشار تا شعاع پنج هزار کیلومتری را دارد.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان اضافه کرد: ضروری است وزارت نیرو و سازمان محیط زیست برای حفظ این تالاب و جلوگیری از گسترش تهدیدات زیست‌محیطی، برنامه‌ریزی دقیق‌تری انجام دهند، همچنین استان اصفهان به‌طور جدی خواستار اجرای حقابه‌های کشاورزی قانونی و زیست‌محیطی زاینده‌رود است. در همین راستا، سند احیای زاینده‌رود از سوی استان تهیه و به وزارت نیرو ارائه شده است و انتظار می‌رود این وزارتخانه با همکاری سازمان برنامه‌وبودجه و سازمان حفاظت محیط زیست، اجرای طرح‌های تأمین آب و احیای این رودخانه را تسهیل کند.

شیشه‌فروش ادامه داد: خشک‌شدن بستر زاینده‌رود و رها شدن اراضی کشاورزی نیز به ایجاد کانون‌های نقطه‌ای گرد و غبار در سطح استان انجامیده است که با کمترین وزش باد، مشکلات جدی زیست‌محیطی و بهداشتی در مناطق مختلف ایجاد می‌کنند، بنابراین اصفهان هم با کانون‌های درون‌استانی مواجه است، شامل 14 کانون شناسایی‌شده و کانون‌های نقطه‌ای ناشی از خشکی رودخانه و هم با کانون‌های بیرون‌استانی که در استان‌های هم‌مرز فعال‌اند. لازم است سازمان منابع طبیعی و محیط زیست کشور تدابیری اتخاذ کنند تا هم‌زمان با اجرای طرح‌های مقابله با بیابان‌زایی در اصفهان، این طرح‌ها در استان‌های هم‌جوار نیز به اجرا درآیند.

وی بیان کرد: در حال حاضر، سند جامع مقابله با آثار گرد و غبار در استان اصفهان تهیه و وظایف دستگاه‌ها در آن مشخص شده است و اجرای آن تحت نظارت سازمان محیط زیست در حال پیگیری است. با این حال، این اقدام نیازمند حمایت ملی است. استان اصفهان خواستار طرح موضوع گرد و غبار در کمیته ملی گرد و غبار کشور است و انتظار می‌رود برنامه‌هایی چون احیای زاینده‌رود، تأمین حقابه‌ها و تزریق آب به سفره‌های زیرزمینی که افزون بر کنترل گرد و غبار، در پیشگیری از فرونشست زمین نیز مؤثر است، هرچه سریع‌تر محقق شود.

233233