وضعیت بحرانی کرونا در استان سبز
جبار کوچکی‌نژاد، نماینده رشت در مجلس می‌گوید: «رشت بحرانی‌ترین شهر درگیر با کرونا در کشور و شاید در جهان است».
496 بیمار، تعداد بیماران مبتلا به کرونا تا لحظه نگارش این گزارش است که سخنگوی وزارت بهداشت اعلام کرد و گیلان را به سومین استان از نظر شیوع کرونا تبدیل می‌کند.
به گزارش شرق، خبر‌هایی که از استان‌های شمالی کشور به گوش می‌رسد، نگران‌کننده است. از کادر درمانی استان تاکنون پنج پزشک و سه پرستار جان خود را بر اثر کرونا از دست داده‌اند.
امید لطیفی متخصص ارتوپد از فومن، رضا کوچکی‌نیا پزشک عمومی از لاهیجان، سیامک دیوشلی متخصص اطفال از بندر انزلی، محمدعلی ربیعی پزشک عمومی از ضفت، نرجس خانعلی‌زاده پرستار از لاهیجان، علی شیخ‌مرادی پرستار از رشت و غلامرضا وثوقی‌کیا پرستار از رشت جزء کادر درمانی استان گیلان هستند که بر اثر ابتلا به کرونا درگذشته‌اند.
تجهیزات نداریم
محمد دلسوز، رئیس نظام پرستاری استان گیلان، در گفتگو با «شرق»، درباره وضعیت این استان می‌گوید: «ما بیمارستان 340 تختخوابی رازی را به‌عنوان بیمارستان اول کاملا به بیماران مبتلا به کرونا اختصاص داده‌ایم.
همچنین یک بیمارستان 200 تختخوابی تأمین اجتماعی و دو بیمارستان خصوصی قائم و آریا و دو بیمارستان دولتی ارتش و سانتر گوش و حلق و بینی به این کار اختصاص داده شده؛ یعنی در خود شهر رشت ظرفیت تکمیل است و درحال‌حاضر یک بیمارستان صد تختخوابی صحرایی توسط سپاه در حال تأسیس است، ضمن اینکه در بسیاری از شهر‌های بزرگ مثل تالش، لنگرود و لاهیجان هم بیمارستان‌ها به‌صورت کامل سانتر کرونا شده‌اند.
در واقع چیزی حدود هزار تخت در خود گیلان در اشغال مبتلایان به کروناست». دلسوز در ادامه با تأکید بر اینکه البته در روز‌های اخیر درصد بهبودی‌ها خوشبختانه افزایش داشته، تأکید کرد: آمار بهبودی‌ها زیاد شده، اما متأسفانه آمار مرگ‌و‌میر هم بالاست و من دسترسی به آمار قطعی مرگ ندارم؛ اما ما که پرستار هستیم، از روی علائم بالینی بیمار و از روی گرافی‌ها متوجه می‌شویم چه بیماری قطعا مبتلا به کرونا شده، ولی دراین‌باره اظهارنظر نمی‌کنم».
وی تأکید کرد: «متأسفانه آمار شیوع در گیلان بسیار بالاست و از خط قرمز هم بالا زده. دلیلش هم این است که هم مردم آن‌طور‌که باید و شاید مسائل ایمنی را رعایت نمی‌کنند و هم متأسفانه مشکلات مدیریتی در گیلان بغرنج است. ما حتی در همین دوران دو‌هفته‌ای هم نماینده تام‌الاختیار وزیر بهداشتمان عوض شد.
وزیر دکتر شادنوش را معرفی کرده بود و ما اینجا درگیر کرونا بودیم، اما دوستان ناراحت بودند چرا از تهران نماینده تام‌الاختیار آمده است، به‌همین‌دلیل خیلی در سطح شهر آن‌طور‌که باید و شاید مسائل بهداشتی رعایت نشد. بماند که مسافران از تهران و شهر‌های دیگر به گیلان آمدند و همین هم باعث شد میزان شیوع بالا برود».
دلسوز در پاسخ به این پرسش که آیا مرطوب‌بودن شمال ایران باعث بالارفتن آمار ابتلا می‌شود، گفت: «ما هر سال انواع و اقسام آنفلوانزا‌ها را در گیلان تجربه می‌کنیم و گیلان با آنفلوانزا غریبه نیست. ما همین سه ماه پیش بحران آنفلوانزا را البته نه به این شدت پشت سر گذاشتیم. الان همه با هم قاتی شده؛ هم آنفلوانزای «اچ‌وان. ان‌وان» داریم، هم کرونا. وضعیت آب و هوایی این ماجرا را تشدید می‌کند؛ اما اینکه گیلان از نظر میزان شیوع، دومین استان باشد، کمی عجیب است و ما خودمان هم انتظار نداشتیم».
وی با اشاره به کمبود تجهیزات درمانی گفت: «ما الان به‌شدت نیازمند ماسک N95 هستیم و دیروز تمام شد. حالا بچه‌ها از ماسک‌هایی که در خانه تهیه می‌شود و اصلا ایمن نیست، استفاده می‌کنند. ماسک و دست‌کش لاتکس بیشترین نیاز ما در استان است. با کمک خیرین و تولیدی‌ها در حال تهیه لباس‌های قرنطینه هستیم».
او همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا دلیل ابتلا و مرگ پرستاران، نبودن لباس‌های مخصوص است گفت: «نه این‌طور نیست؛ مثلا یکی از همکاران ما آقای شیخ‌مرادی اصلا کشیک نبود و در منزل مبتلا شد؛ اما هرچقدر هم مسائل بهداشتی رعایت شود، چون در ارتباط مستقیم با بیمار هستیم، احتمال مبتلاشدن ما بیشتر است».
به گیلان سفر نکنید
رشت، شهر پرطرفداری که عروس گیلان خوانده می‌شود، حالا در آستانه نوروز بازارچه‌های فصلی‌اش و میدان زیبای شهرداری آن تقریبا خالی از مردم و مسافر است. شرایط بحرانی استان باعث شده جمعی از فعالان مدنی گیلان، در نامه‌ای که خطاب به رئیس‌جمهور و استاندار گیلان نوشته‌اند، با اشاره به کمبود امکانات بهداشتی و درمانی استان و همچنین کمبود امکانات محافظتی پرسنل درمانی استان، طی پیشنهاد‌هایی خواستار اعمال محدودیت‌های بیشتر و شدیدتر در ورودی شهرها، کاهش شیفت کارکنان ادارات و کارگران صنایع و مشوق‌های اقتصادی برای استمرار حضور مردم در خانه شوند.
شرایط گیلان در روز‌های گذشته باعث شد با وجود مخالفت مسئولان با قرنطینه شهرها، مسئولان استانی تصمیم بگیرند از ورود ماشین‌ها با پلاک‌های غیربومی به استان ممانعت به عمل آورند.
از طرفی، فشار روانی پیش آمده برای مردم نیز باعث شده بود گاهی با خشونت به استقبال مسافران بروند؛ دلیل آن هم بسیار ساده است؛ وقتی مسئولان از قرنطینه شهرها خودداری می‌کنند، مردمی که خود را بی‌پناه می‌بینند و ظرفیت بیمارستان‌هایشان هم تکمیل است، خودشان بخواهند از ورود مسافر ممانعت به عمل آورند.
جبار کوچکی‌نژاد، نماینده رشت در مجلس می‌گوید: «رشت بحرانی‌ترین شهر درگیر با کرونا در کشور و شاید در جهان است». جعفرزاده ایمن‌آبادی، دیگر نماینده مجلس نیز درباره وضعیت گیلان می‌گوید: «برایم جالب است که شاید روزانه 10 هزار ماسک N95 مصرف داریم و صریح بگویم که نمی‌توانیم از جان کادر درمانی خودمان محافظت کنیم؛ زیرا با کمبود‌های بسیاری مواجه هستیم و شرمنده آن‌ها هستیم و اگر بگویم که 50 درصد کادر درمانی استان ما مبتلا به کرونا هستند، خلاف نگفته‌ام. با صراحت بگویم که آمار‌هایی که از تعداد مبتلایان و فوتی‌ها بر اثر کرونا داده می‌شود، راست است، اما درست نیست؛ زیرا ما از همه تست نمی‌گیریم.
بنابراین افرادی که مشکوک هستند یا با علائم کرونا فوت می‌کنند، در آمار‌ها نیستند. قبرستان‌ها جا ندارد و اجساد روی هم دفن می‌شوند. نمی‌خواهم وحشت و نگرانی ایجاد کنم، اما باید صراحت داشته باشم و بگویم افراد زیادی با علائم کرونا در استان فوت شده‌اند، اما، چون تست نداده‌اند، در آمار محسوب نمی‌شوند.
به نظرم روزانه فقط 30 تا 40 نفر در استان جان خود را بر اثر این بیماری از دست می‌دهند و آمار واقعی نیست. نبودن یک آمار واقعی باعث شده عمق فاجعه مشخص نباشد و متأسفانه آمار مبتلایان و فوتی‌ها روز به روز به صورت تصاعدی بالا می‌رود». استاندار گیلان نیز با بیان اینکه گیلان در کانون بیماری کرونا قرار دارد، گفت: در نوروز 99 پذیرای هیچ میهمانی نیستیم و مهمانسرا‌های دستگاه‌های اجرائی، نهاد‌ها و تمامی بانک‌ها نیز در استان تعطیل خواهد بود.
درمان به‌تن‌هایی مؤثر نیست
دکتر سیامک ریماز، رئیس مرکز آموزشی، درمانی رازی گیلان در گفتگو با «شرق» درباره وضعیت این استان توضیحاتی را ارائه کرد. وی با اشاره به آمار بالای مبتلایان به عفونت‌های تنفسی حاد در استان گیلان گفت: دلیل بحرانی‌بودن وضعیت در گیلان متعدد است. یکی از دلایل، بالا بودن تراکم جمعیت و مسافرخیز بودن استان است که باعث شده چرخه انتقال بیماری سریع‌تر باشد و در وسعت بیشتری اتفاق بیفتد.
مسئله بعدی روحیات اجتماعی مردم است؛ اینکه چقدر توصیه‌های بهداشتی را جدی بگیرند و به دستورات صادره از ستاد بحران دانشگاه علوم پزشکی گیلان و مقامات اجرائی استان گوش بدهند و اجرا کنند هم دلیل دیگر است.
اگر همکاری مردم نباشد، به تنهایی و با بستری و درمان صرف نمی‌شود این چرخه معیوب را شکست و اگر وضعیت به همین منوال پیش برود تمامی بیمارستان‌های استان درگیر چرخه بستری بیماران مبتلا به آنفلوانزا و کرونا خواهند شد و این مسئله علاوه بر تحمیل هزینه‌های مادی و انسانی سنگین به سیستم بهداشت و درمان استان، منجر به اختلال در روند خدمت‌رسانی به سایر بیماران غیر تنفسی خواهد شد.
بالطبع آمار ابتلا بالاست و دانشگاه از طریق معاونت بهداشتی خود مدام هشدار می‌دهد و باید منتظر روز‌های بعد بود. به نظر می‌رسد، نسبت به هفته گذشته درصدی شیب ابتلا کم شده و امیدواریم با رعایت مردم این قضیه کنترل شود و بیمارستان‌های درگیر با بیماران آنفلوانزا و کرونا نفس راحتی بکشند».
وی درباره کمبود تجهیزات گفت: «بالاخره کادر درمان ما اعم از پزشک و پرستار و نیرو‌های خدماتی باید سرپا باشند تا خدمت‌رسانی کنند و لازمه این مسئله این است که وسایل حفاظت فردی را به صورت کامل در اختیار داشته باشند. با توجه به این مسئله بیمارستانی مثل بیمارستان رازی رشت که 15 بخش خود را به کرونا اختصاص داده، و اکثرا تمام‌مواقع ظرفیت تخت‌ها اشغال است، به وسایل حفاظت فردی نیازمند است.
ما در بیمارستان سه شیفت کاری در 24 ساعت داریم و کادر درمان خدمات می‌دهند و تجهیزات و لباس‌های این بیماری دائم‌مصرف نیست و با توجه به آلودگی باید در هر شیفت تعویض شوند.
همچنین این افراد ماسک و لباس مخصوص می‌خواهند. در نتیجه مصرف بالاست و تأمین این مواد در شرایط فعلی با مشکلاتی همراه است». وی تصریح کرد: «خیلی وقت‌ها علی‌رغم اینکه مشکل نقدینگی وجود ندارد، اما در تهیه وسایل مشکلات داریم و بسیاری از فروشنده‌ها، چون می‌توانند این اقلام را در بازار آزاد با قیمت بالاتر بفروشند، می‌خواهند درگیر بیمارستان‌های دولتی نباشند؛ لذا تهیه این اقلام برای ما اولویت است و خیرین از تمام نقاط استان، تهران و استان‌های اطراف ما را شرمنده کرده‌اند و تهیه این لوازم از طرف نیکوکاران و خیرین سلامت کمک بزرگی به کادر درمانی خواهد بود».
وی در پایان در پاسخ به این پرسش که روحیه کادر درمان استان چگونه است گفت: «روحیه‌ها بالاست، کمی خستگی وجود دارد و اگر تجهیزات ایمنی در اختیار کادر درمان قرار بگیرد، قطعا بر این روز‌های سخت فائق خواهند آمد».
رشد عجیب مبتلایان در مازندران
سامان موحدی‌راد: درحالیکه عمده بحث‌ها در چند روز گذشته حول باز یا بسته‌بودن جاده‌های منتهی به مازندران بود، یکباره آمار و ارقام مبتلایان به کرونا در مازندران جهشی خیره‌کننده و عجیب داشت؛ جهشی که در روز‌های آخر هفته رتبه اول نرخ رشد را در میان استان‌های درگیر داشت و خیلی زود این استان را هم در جمع استان‌هایی با وضعیت بحرانی در کشور قرار داد.
طبق آمار اعلام‌شده روز پنجشنبه در مازندران فقط 121 نفر به این بیماری مبتلا بودند، اما آن آمار در بعدازظهر روز یکشنبه به عدد عجیب 620 مورد با تست قطعی و مثبت تغییر کرد.
به‌این‌ترتیب استان مازندران با رشدی پنج برابر در آستانه یک شرایط بحرانی قرار دارد. این در حالی است که استان‌هایی مانند گیلان، قم و تهران که تا پیش از این وضعیتشان بحرانی اعلام شده بود، با نرخ رشد 1.4، 1.7 و 1.1 فاصله معناداری با مازندران در زمینه رشد میزان ابتلا دارند.
به‌این‌ترتیب مازندران درحال‌حاضر سومین استان با بالاترین نرخ ابتلا به این بیماری است؛ درحالیکه روز پنجشنبه در رده هفتم این نمودار ایستاده بود.
اعلام عدد ابتلای 620 نفر به کرونا در مازندران از سوی دکتر کیانوش جهانپور، رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی و سخنگوی وزارت بهداشت در جلسه‌های روزانه‌اش درحالیکه دکتر سیدعباس موسوی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی مازندران عصر روز یکشنبه مبتلایان به این بیماری در مازندران را هزارو 226 نفر اعلام کرد؛ عددی که در صورت درست‌بودن نشان از جهش بالای روزانه عدد مبتلایان در مازندران دارد. طبیعی است که چنین افزایش چشمگیری از بیماری در مازندران مردم را هم نگران کرده است.
برخی از اهالی این استان در شبکه‌های اجتماعی علت افزایش آمار در مازندران را سفر‌های غیرضروری به این استان در پایان هفته می‌دانند؛ موضوعی که حتی منجر به برخورد مردم محلی با مسافران در جاده‌های منتهی به شمال کشور هم شد.
جاده‌ها بازند یا بسته؟
آخر هفته گذشته در مازندران علاوه بر اینکه به پرشدن بیمارستان‌های این استان منجر شد، به مناقشه بر سر بسته یا باز بودن راه‌های منتهی به آن استان هم گذشت.
تعطیلات طولانی منتهی به میلاد حضرت علی (ع) و احتمالا قرنطینه نزدیک به 10 روزه بسیاری از جمله اهالی تهران موجب شد تا خیلی‌ها پیش‌بینی حجم بالایی از سفر‌ها را از روز پنجشنبه به سمت استان مازندران داشته باشند. همین مسئله موجب شد تا شایعاتی مبنی بر بسته‌شدن جاده‌های چالوس، هراز و فیروزکوه در رسانه‌ها مطرح شود.
در همان ساعت‌ها اخبار حاکی از حجم بالای سفر در این جاده‌ها بود، اما چک‌کردن دوربین‌های کنترل ترافیک این موضوع را رد می‌کرد. بااینحال از روز پنجشنبه جاده‌های منتهی به مازندران بسته شد.
این اتفاق در حالی بود که پیش‌تر درباره بستن راه‌های ورود و خروج برخی استان‌ها با سطح درگیری بالا تعلل‌هایی شده بود. اگرچه بسته بودن راه‌ها هم منجر به این نشد که برخی از سفر به شمال خودداری کنند و عده‌ای با دورزدن مسیر‌های اصلی از جاده‌های فرعی خودشان را به مازندران رساندند تا در یکی از مراکز شیوع کرونا حضور داشته باشند.
بااینحال به نظر می‌رسد تدابیر مسئولان فقط برای کاهش حجم بالای سفر‌ها در اولین روز‌های تعطیلات آخر هفته بود؛ چراکه از عصر جمعه کم‌کم مسیر‌های ورودی به مازندران بازگشایی شد. حسین حسن‌نژاد، معاون سیاسی استانداری مازندران روز شنبه اعلام کرد: «با توجه به پایان تعطیلات از امشب محدودیت حضور مسافران در جاده‌های ورودی مازندران برداشته خواهد شد»؛ موضوعی که البته با واکنش‌های مردمی مواجه بود و در آمل مردم این شهر خودشان اقدام به مسدود‌کردن جاده هراز کردند.
وضعیت در شهر‌های دیگر مازندران هم به همین شکل است؛ یا گروه‌های مردمی خودشان دست به کار شدند یا اینکه ادارات محلی به‌صورت مستقل تصمیم به این کار گرفتند. برای مثال در شهر نور، ورودی شهرستان از سمت چمستان و محمودآباد در استان مازندران، برای کنترل ویروس کرونا با مصوبه ستاد مبارزه با کرونای شهرستان و دادستانی بر روی مسافران غیربومی بسته شده است.
در بابلسر هم فرمانداری از استقرار ایستگاه ایست‌وبازرسی در جهت ارتقای سلامت و کاهش تردد در سطح این شهرستان خبر داد. بااینحال ویدئو‌هایی از شهر‌های مختلف استان مازندران منتشر شده که مردم شهر خودشان در حال بیرون‌کردن مسافران غیربومی از شهر هستند.