پرونده «لوکس‌های خاک خورده» از دولت تدبیر و امید به دولت رئیسی منتقل شد / سرانجام 2249 خودروی خارجی چه خواهد شد؟

در تیرماه سال 1397 بود که واردات خودرو ممنوع اعلام شد. بعد از آن واردکنندگان با مشکلاتی رو به رو شدند و تلاش کردند، برای رفع تعهدات خود برای مدتی موقت اجازه دولت را برای واردات خودرو از گمرکات به منظور رفع تعهدات بگیرند. به گزارش تابناک اقتصادی، سرانجام در دوازدهم دی ماه سال 1397 بود که دولت با ترخیص خودرو‌های دپو شده در گمرک موافقت و با ایراداتی که رئیس کل بانک مرکزی به مصوبه دولت در این زمینه گرفت، در 25 دی ماه این مصوبه تغییرات جزئی کرد و ابلاغ شد. صاحبان خودرو‌ها امیدوار بودند که در مهلت داده شده به خودرو‌های خود دست یابند. مهلت این مصوبه چهار ماه بود و در این مدت به دلیل ناهماهنگی‌های موجود بین نهادها، تنها بخش کوچکی از خودرو‌ها از گمرک ترخیص شدند و دولت دوباره در اردیبهشت ماه سال 1398 مهلت ترخیص خودرو‌ها را دو ماه دیگر یعنی تا تیرماه 1398 تمدید کرد. در نهایت مطابق با آمار‌های موجود طی مهلت تعیین شده از 12 هزار و 261 خودروی دپو شده در گمرک 7153 دستگاه خودرو ترخیص شدند و 5108 دستگاه دیگر در گمرکات ماندند. دوباره تلاش‌های بسیاری برای ترخیص خودرو‌های باقی مانده در گمرک آغاز شد؛ اما هیچ یک از این تلاش‌ها تا روز چهارشنبه 16 بهمن ماه 1398 به نتیجه نرسید. در این روز سرانجام هیات دولت در جلسه خود با پیشنهاد ارائه شده در رابطه با تعیین تکلیف و ترخیص خودرو‌های مانده در گمرک موافقت کرد. مصوبه دولت در 29 اردیبهشت ماه سال 1399 به پایان رسید، ولی باز هم تعدادی از خودرو‌های دپو شده در گمرک نتوانستند در مهلت قانونی ترخیص شوند. برای چهارمین بار و با درخواست رسمی وزارت صنعت، معدن و تجارت، هیات دولت در 23 خرداد ماه سال 1399 زمان ترخیص خودرو‌ها را سه ماه تمدید کرد. مهرداد جمال ارونقی، معاون گمرک ایران طی مصاحبه‌ای در 31 مرداد ماه سال 1399 گفت: مهلت ترخیص بخشی از خودرو‌های دپو شده و کالا‌های گروه چهارم در گمرکات اجرایی کشور - که با توجه به کاهش عملکرد دستگاه‌های اجرایی ناشی از شیوع کرونا و برخی مشکلات اجرایی فرآیند ثبت سفارش و ترخیص کالا‌ها توسط هیات وزیران تمدید شده بود - در 26 شهریور امسال به اتمام می‌رسد که لازم است صاحبان کالا‌های حائز شرایط در اسرع وقت نسبت به انجام تشریفات گمرکی و ترخیص کالا‌های خود با رعایت قوانین و مقررات مربوطه اقدام کنند. اما بعد از آن دیگر هیچ تصمیمی در مورد خودرو‌های مانده در گمرک اتخاذ نشد و تاکنون دولت تصمیمی در رابطه با آن نگرفته است. *س_آخرین خبر از خودرو‌های دپو شده در گمرک _س* یکم آبان ماه سال جاری، معاون فنی گمرک ایران با ارسال نامه‌ای به اسماعیلی مدیر کل دفتر وزارتی وزیر اقتصاد، گزارشی از وضعیت خودرو‌های بلاتکلیف در گمرک ارائه کرد. در این نامه گفته شده است از مجموع 12261 دستگاه خودرو در گمرک، 10012 دستگاه خودرو ترخیص و 2249 هنوز دستگاه خودرو ترخیص نشده اند. ده هزار و 12 خودرویی که در این مدت ترخیص شده اند شامل 6653 دستگاه به همراه 500 دستگاه آمبولانس بر اساس مصوبه هیات‌وزیران در دی ماه سال 1397 و همچنین 2859 خودرو براساس مصوبه بهمن‌ماه سال 1398 است. بر اساس نامه فوق، جزئیات 2859 خودرو نشان می‌دهد از این تعداد، 1000 دستگاه برای کرمان موتور، 340 دستگاه سایر اشخاص اظهار قبلی، 170 دستگاه اظهار و ترخیص، 145 دستگاه خودرو‌های اروندی، 4 دستگاه سهمیه جانبازان و 1200 دستگاه برای مراجع قضائی بوده است. *س_چه خودرو‌هایی هنوز ترخیص نشده اند؟ _س* همان طور که اشاره شد، در حال حاضر 2249 دستگاه خودرو هنوز ترخیص نشده است. تعدادی که بر اساس نامه ارسالی ارونقی به وزارت اقتصاد، شامل 51 دستگاه خودرو که زیر 2500 سی‌سی حجم موتور آن‌هاست تا پایان مهلت مصوبه شماره 152676/ ت 57394 مورخ 29/11/1398 اظهارشده، اما پروانه نشده‌اند. 82 دستگاه خودرو در گمرک خرمشهر و منطقه آزاد اروند وجود دارد که از این تعداد 73 دستگاه سفارش آمریکاست و 9 دستگاه هم حجم موتوری بالای 2500 سی‌سی دارند. 100 دستگاه خودروی بالای 2500 سی‌سی هم از قبل از تاریخ 23/6/93 در گمرکات وجود دارد. 1089 دستگاه هم در مراجع قضائی در حال رسیدگی هستند که در خصوص برخی متهمان پرونده، دادنامه مبنی بر ترخیص خودرو صادر شده است. در نهایت، 927 خودرو نیز که زیر 2500 سی سی هستند مشکل «عدم ثبت سفارش» و «اظهار نشده به گمرک»، وجود دارد و این خودرو‌ها فاقد ثبت سفارش هستند. *س_چه تعداد از خودرو‌های باقی مانده در گمرک می‌توانند ترخیص شوند؟ _س* سوال مهم در حال حاضر این است که از 2249 دستگاه خودرو مانده در گمرک، چه تعدادی از آن در صورت تصمیم گیری دولت جدید امکان ترخیص دارند؟ برای پاسخ به این سوال ابتدا باید به مکاتبه معاون فنی گمرک با وزارت اقتصاد اشاره داشت؛ جایی که ارونقی تاکید دارد «با توجه به مصوبه هیأت وزیران در سال 1398 و استنباط وزارت صنعت، معدن و تجارت از مصوبه صادره، ثبت سفارش برای خودرو‌هایی که قبل از ممنوعیت واردات خودرو به کشور رسیده بودند صادر نگردید لذا امکان اظهار، انجام تشریفات گمرکی و ترخیص این خودرو‌های سواری (خودرو‌های سواری موضوع ردیف 7 جدول فوق) میسر نگردید که لازم است درصورت نیاز، در راستای تمدید مصوبه مزبور شرایط اشاره شده ملحوظ نظر قرار گیرد.». اما از سوی دیگر بایستی به ممنوعیت واردات خودرو‌های آمریکایی از سال 1395 بر اساس تاکید رهبر انقلاب، به داخل کشور و مناطق آزاد اشاره داشت. همچنین در 23 شهریورماه سال 1396 بود که گمرک ایران مقررات به روز شده درباره واردات خودرو‌های سواری را اعلام و تصریح کرده، واردات خودرو‌های سواری بالای 2500 سی سی همچنان ممنوع است؛ بنابراین، واردات خودرو‌های با حجم بالای 2500 سی سی نیز ممنوع است. در نتیجه حداقل واردات 182 دستگاه خودرو به داخل کشور ممنوع است و باید دید که تکلیف این خودرو‌ها چه خواهد شد؟ از سوی دیگر بر اساس نامه معاون فنی گمرک به وزارت اقتصاد، بیش از 900 خودرو به دلیل میسر نبودن انجام تشریفات گمرکی و ترخیص در مدت تعیین شده قبلی، حالا در دولت جدید احتمال ترخیص آن‌ها در صورت تصمیمات جدید، وجود دارد.