پشت‌پرده شکست طرح نوسازی 65هزار کامیون با دخالت غلط رئیس جمهور وقت / روحانی به مخالفت 3 وزیرش هم اعتنا نکرد

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، اسفندماه سال 94 تفاهمنامه نوسازی 65 هزار کامیون بین عباس آخوندی وزیر وقت راه و شهرسازی و وزیر وقت نفت امضا شد. بر اساس این تفاهمنامه قرار بود در یک بازه 4 ساله 65 هزار کامیون فرسوده کشور نوسازی شود.

عباس آخوندی وزیر اسبق راه و شهرسازی در مراسم امضای این تفاهمنامه با اشاره به 4 ساله بودن این تفاهمنامه، گفته بود: هم‌اکنون ظرفیت تولید کامیون در کشور براساس گزارش وزارت صمت حدود 25 هزار کامیون در سال است ولی عملکرد تولید بیشتر از 10 هزار کامیون نبوده است. بنابراین، این تفاهم‌نامه برابر 6.5 سال تولید عملکردی سال گذشته صنعت کامیون ایران بوده است.

وی با اعلام اینکه برآورد اولیه از ارزش ریالی این پروژه 20 هزار میلیارد تومان است افزود: دو پارامتر در اجرای این طرح پیگیری می‌شود که کاهش مصرف سوخت و افزایش پیمایش و راندمان کامیون دو هدف ما در این پروژه است.

صدرالله بمانا مشاور سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای پیشتر دراین‌باره گفته بود: با توافق وزارت راه و شهرسازی و وزارت نفت، طرح نوسازی 65 هزار کامیون با اختصاص 2 میلیارد و 762 میلیون دلار از محل صرفه‌جویی مصرف سوخت کلید خورد. از محل این طرح 5000 کامیون نوسازی و 18 هزار قرارداد امضا شد اما دو عامل تحریم و طرح جدید ریاست‌جمهوری باعث توقف این طرح شد. در طرح نوسازی 65 هزار کامیون متقاضی برای خرید کامیونی با قیمت میانگین 450 تا 500 میلیون تومان 20 درصد آورده داشت و 80 درصد تسهیلات با سود 9 درصد به وی تعلق می‌گرفت.

وی با بیان این‌که طرح نوسازی 65000 کامیون فرسوده به‌طور کامل متوقف نشده است و تمام قرارداد‌های امضاشده به‌عنوان تعهد طرح پابرجاست، افزود: 2 شرکت سازنده کامیون و اتوبوس در حال تلاش برای تولید و تحویل تعدادی خودرو از محل طرح ریاست‌جمهوری به متقاضیان هستند.

وی همچنین با اشاره به طرح واردات کامیون‌های زیر 3 سال ساخت، گفته بود: این طرح اولین بار در بند «ه» ماده 163 قانون برنامه پنجم توسعه پایه‌گذاری شد که تعداد 2 هزار تا 3 هزار دستگاه از این طرح وارد شد. این طرح مجددا در قانون ششم توسعه نیز مطرح شد که به‌دلیل تکرار، در بند «ث» ماده 30 قانون احکام دائمی قرار گرفت و پس از تصویب آیین‌نامه آن، دستورالعمل اجرایی به وزیر نیز ابلاغ شد اما به‌دلیل اینکه سازمان ملی استاندارد تفسیر خود از قانون را کامیون‌های صفرکیلومتر سه سال ساخت عنوان کرده است به‌دنبال اخذ استفساریه برای رفع ابهامات هستیم.

مشاور رئیس سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای تصریح کرده بود: کامیون‌های زیر سه سال ساخت مدنظر دست‌دوم هستند و به همین خاطر قیمت آن‌ها به‌شدت نسبت به نمونه نو پایین‌تر است.

به گزارش تسنیم، محمد اسلامی وزیر سابق راه و شهرسازی از عملکرد شرکت‌های داخلی در نوسازی کامیون‌های فرسوده رضایت نداشت و چندین بار نیست به بدقولی خودروسازان به‌خصوص ماموت و ایران خودرو اعتراض کرد. امروز در حالی طرح نوسازی 65 هزار کامیون فرسوده متوقف شده و طرح رئیس جمهور سابق برای نوسازی ناوگان باری به دلیل عدم همراهی دستگاه‌های ذی‌ربط شکست خورده که عضو کارگروه نوسازی ناوگان جاده ای پشت پرده اتفاقاتی که مسبب درجا زدن طرح نوسازی شده را تشریح کرد.

صدرالله بمانا در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم با یادآوری این‌که از طرح نوسازی 65 هزار دستگاه کامیون فرسوده 5000 دستگاه تحویل شد، اظهار کرد: این طرح به دو دلیل متوقف شد؛ یکی این‌که تحریم‌ها شدید شد و دیگر نتوانستند کالا وارد کنند. دلیل دوم هم طرح جدید ریاست‌جمهوری بود.

وی در پاسخ به این پرسش که جزئیات طرح جدید ریاست‌جمهوری برای نوسازی ناوگان فرسوده جاده‌ای چه بود، یادآور شد: در طرح قدیمی (65هزار دستگاه) همه مسئولیت بر عهده خودروساز بود. در آن طرح خودروساز ناوگان فرسوده را اسقاط می‌کرد، تولید را انجام می‌داد. همزمان تسهیلات و یارانه آنرا پرداخت می‌کرد پس از تحویل کامیون راننده پیمایش را انجام می‌داد و شرکت پول آنرا به خودروساز می‌داد.

وی تصریح کرد: خودروساز هم قبلا قسمتی از این پول را به راننده پرداخت کرده بود.

وی ادامه داد: در طرح ریاست‌جمهوری (حسن روحانی) به‌عنوان یک طرح جدید، برای مصرف‌کننده خوب بود اما برای تولیدکننده و سیستم دولتی مناسب نبود.

مشاور رئیس سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای در این‌باره توضیح داد: این طرح از آن جهت برای مصرف‌کننده خوب بود که 50 درصد قیمت خودرو را همان روز اول دولت می‌بخشید. این در حالی بود که در طرح قدیم در ابتدا خودرو تولید و تحویل متقاضیان می‌شد و در ادامه پیمایش صورت می‌گرفت. در این طرح تسهیلات 80 درصدی (قیمت خودرو) با سود 9 درصدی پرداخت می شد.

بمانا گفت: در طرح دولت این‌گونه نبود؛ همان ابتدا از صندوق ذخیره ارزی به کارخانه واردکننده پول می‌دادند و می‌گفتند به محض تحویل خودرو به مردم می‌توانید ضمانت‌نامه را آزاد کنید. بر اساس این طرح 50 درصد پول را هم خودرساز باید از مردم دریافت می‌کرد. ضمن این‌که دولت 30 درصد وام با سود 18 درصد پرداخت می‌کرد و 20 درصد هم آورده متقاضی بود.

وی با بیان این‌که طرح جدید ریاست‌جمهوری به طرح 50-30-20 معروف بود، افزود: این طرح فقط برای متقاضی خوب بود، برای دولت و تولیدکننده خوب نبود چون اولا قیمت گذاری می‌شد. قرار بود به محض این‌که خودرو تحویل می‌شود ضمانتنامه خودروساز آزاد شود، اما بانک مرکزی این را انجام نداد و اعلام کرد تا زمانیکه پیمایش صورت بگیرد پول صندوق توسعه ملی از محل صرفه‌جویی سوخت برگردد این کار را انجام نمی‌دهم.

وی یادآور شد: به همین دلایل از طرح ریاست‌جمهوری حدود 105 دستگاه اتوبوس و 200 دستگاه کامیون نوسازی شد!

وی با بیان این‌که 600 دستگاه کامیون هم تحویل شد اما اینها از طرح قبلی نوسازی ناوگان باری بود که وارد طرح ریاست‌جمهوری شد، اظهار کرد: در طرح حسن روحانی بانک مرکزی ارز مورد نیاز را تامین نکرد.

عضو کارگروه نوسازی ناوگان جاده ای در پاسخ به این پرسش که آیا طرح ریاست‌جمهوری برای نوسازی ناوگان جاده‌ای فرسوده کارشناسی شده بود، گفت: خیر. سازمان راهداری مخالف این طرح بود. قرار بود وزارت صمت، وزارت راه و وزارت نفت این طرح را با هم اجرا کنند. نفت اعلام کرد که این کار را انجام نمی‌دهم چون می‌دانم این طرح صرفه‌جویی نخواهد داشت.

بمانا اضافه کرد: وزارت نفت در آن زمان اعلام کرد دلیلی ندارد کسی که 50 درصد پول را دریافت کرده برود پیمایش کند. چرا باید این کار را انجام دهد، ماشینش را در پارکینگ می‌گذارد و سه سال بعد با قیمت سه برابر می‌فروشد یک کیلومتر هم پیمایش نداشته است. قرار بود 50 درصد صندودق توسعه ملی از جیب دولت (صرفه‌جویی سوخت) برگردد.

وی با بیان این‌که وزارت راه اعلام کرد همین طرح قدیمی را اجرا کنید، تاکید کرد: با این کار هم تولید سامان می‌گیرد و هم این‌که خودروساز مسئول است.

وی با یادآوری این‌که وزارت نفت طرح نوسازی جدید حسن روحانی برای ناوگان فرسوده جاده‌ای را قبول نداشت و آنرا امضا نکرد، افزود: در طرح ریاست‌جمهوری 16 دستگاه درگیر شدند این در حالی بود که در طرح قدیمی فقط سه دستگاه (وزارتخانه‌های راه، وزارت نفت (شرکت ملی نفت) و صمت (کارخانه)) درگیر بودند.

وی در پاسخ به این پرسش که این طرح از کجا آمد، گفت: واقعیت آن است که طرح ریاست‌جمهوری را یک نفر در نهاد ریاست‌جمهوری پینشهاد داده بود. آقای رئیس‌جمهور سابق هم این را قبول کرده بود و طرح قبلی (65 هزار دستگاه) را مطرح نکرده بود که چنین طرحی وجود دارد.

بمانا بیان کرد: با وجود مخالفت سه وزیر، رئیس‌جمهور هم مجاب نشد و قرار شد طرح جدید اجرا شود. روز اول قرار نبود از صندوق توسعه ملی منابع مالی تامین شود، بلکه قرار بود از طریق فایناس طرح اجرایی شود.

مشاور رئیس سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای افزود: به این معنی که چند شرکت از خارج پول بیاورند و به جای این‌که پول بیاورند به کارخانه‌های سازنده قطعه بدهند. این فاینانس با تشدید تحریم عملیاتی نشد. اما چون رئیس‌جمهوری این طرح را تایید کرد عملا طرح قبلی نوسازی ملغی شد.

وی یادآور شد: هرچه کارخانه‌های تولید هم داد و فریاد کردن اما دولت (وزارت صمت) زیربار نرفت. چند کارخانه برای مشارکت در طرح آمدند اما دیدند نمی‌توانند از آن خارج شدند.

وی با بیان این‌که تنها جایی که اقدام به واردات محدود خودرو می‌کند شرکت آریا دیزل است، اضافه کرد: این شرکت کلا حدود 200 دستگاه را وارد کرده که راغب به این کار نیست.

عضو کارگروه نوسازی ناوگان جاده‌ای افزود: در دوره وزیر سابق راه و شهرسازی قرار شد چندین قرارداد برای نوسازی کامیون‌های فرسوده امضا شود. در این راستا از محل منابع داخلی سازمان راهداری با شرکت‌های ایران خودرو، ماموت و... قراردادهایی امضا شد. این طرح هم برای اتوبوس، کامیون، سواری، مبنی‌بوس و ون است. حدود 19000 دستگاه قرارداد در این رابطه امضا کرده‌ایم.

بمانا با بیان این‌که از این تعداد 7000 دستگاه کامیون است، تاکید کرد: حدود 5000 دستگاه نیز اتوبوس است.

وی با اشاره به نارضایتی وزیر سابق از عملکرد خودروسازان گفت: وزیر راه از عملکرد ایران‌خودرو راضی نبود. با این شرکت 1000 دستگاه قرارداد داشتیم که این خودروساز یک خودرو را هم تحویل نداد. شرکت ماموت هم خودرویی را تحویل نداد.