پهنه ممنوعه بارگذاری صنعتی در یزد
در حالی که آلودگی هوا و آلاینده های زیست‌محیطی در استان های صنعتی و معدنی همچون یزد در همه سال وجود دارد این بحث در اواخر پاییز و فصل زمستان به دلیل وارونگی هوا و... داغ می‌شود.
امسال هم شهرهای در مسیر عقدا - مهریز در استان یزد که عمده صنایع آلاینده همچون فولاد، کاشی و شیشه در آنجا قرار دارد با این پدیده و مسائل حاشیه‌ای و رسانه‌ای آن درگیر بودند.
از اعتراضات متعدد ائمه جمعه، مردم و رسانه های شهرهای اردکان و میبد گرفته تا امضای طومار و اعتراض 13هزار نفری اردکانی ها به این وضعیت، نشانه‌هایی از بحرانی شدن شرایط است. بر اساس داده های شرکت کنترل کیفیت هوا، میانگین کیفیت هوای شهرهای استان یزد به‌ویژه در اردکان، یزد، میبد و بافق در بسیاری از روزهای پایانی فصل پاییز و فصل زمستان ناسالم اعلام می‌شود. در شرایط پایداری جو و سکون نسبی هوا غلظت آلاینده های جوی در مراکز صنعتی و پرتردد شهری استان به‌ویژه در دشت یزد - اردکان بیشتر از سایر نقاط است.
این وضعیت در بهار و تابستان هم با ورود گرد و غبار و ترکیب آن با آلاینده زیست محیطی به نوعی دیگر موجب ناسالم شدن هوای این نقاط از استان یزد می‌شود ولی این موضوع کمتر مورد توجه رسانه ها و مردم قرار می‌گیرد.
تداوم این آلودگی به‌ویژه در شهرستان اردکان و شایعه توسعه برخی واحدهای صنعتی و معدنی این شهرستان و همچنین سایر آلودگی های زیست محیطی همچون رهاسازی آب با ای سی 60هزار و 70هزار در کویر و آسیب به حیات وحش توسط برخی معادن موجب شد تا جمعی از مردم این شهرستان در اعتراض به وضع موجود، جلوی فرمانداری تظاهرات کنند که در نتیجه آن جلسه‌ای با حضور استاندار و مسوولان اردکان برگزار شد.
در این خصوص فرماندار اردکان با بیان اینکه این شهرستان در سال 1401 نزدیک به 100 روز آلوده را پشت سر گذاشته است، گفت: تاکنون بیش از 80 مورد پایش صورت گرفته که در پی آن دو واحد صنعتی به مراجع قضایی معرفی و به 50 واحد نیز اخطار داده شد.
حسین سبزواری با تاکید بر لازم الاجرا بودن تصمیم های کارگروه پایش آلودگی هوا افزود: با پیگیری استاندار و نماینده اردکان، حریم زیست محیطی برای اردکان و شهر های اطراف آن نظیر احمدآباد تعریف شده که البته طرحی بلندمدت است. بر این اساس، پهنه جدید صنعتی در 40 کیلومتری شهر های سکونتی دایر می‌شود تا صنایع آلاینده از محور عقدا به اردکان خارج شده و به این پهنه بروند. وی ادامه داد: صنایع اردکان طی 30 سال در این محور مستقر شده و انتقال آنها قطعا یک تصمیم یک‌شبه و یک سال و دو سال نیست و به مروز زمان باید به بخش های جدید منتقل شوند تا مشکل آلودگی هوا پایان یابد.
رئیس شورای تامین اردکان افزود: در دو سال اخیر هیچ مجوز جدیدی در این شهرستان صادر نشده و شرط ما هم استقرار صنایع کم‌آبخواه و پاک با حداقل نیروی انسانی به شمار می آید.
فرماندار اردکان بر برخورد با صنایع آلاینده تاکید کرد و گفت: مشارکت جدید صنایع در تامین زیرساخت ها خصوصا مراکز درمانی برای درمان بیماری هایی نظیر تنفسی می‌تواند بخشی از درد های مردم را بکاهد.
نماینده اردکان در مجلس شورای اسلامی هم گفت: آلودگی هوا در اردکان نسبت به سایر شهر های کشور بالاتر است و این روا نیست که مردم چنین در فشار باشند. محمدرضا دشتی با بیان اینکه در مجلس نیز فریاد زدم و بار ها با وزرای مربوطه برای حل این معضل جلسه برگزار کردم، افزود: من همواره خواسته مردم را پیگیری می کنم و از حق و مطالبه مردم کوتاه نمی آیم.
وی با اشاره به اینکه اردکان در دو بخش عقدا و خرانق دارای معادن ارزشمندی است که فقط آسیب های برداشت معادن به مردم رسیده است، اظهار کرد: ریزگرد ها رهاورد معادن برای مردم اردکان است و در آغازین ساعات روز غباری از دود و ریزگرد بر فراز شهر به سمت ریه های مردم در هجوم است.
وی با بیان اینکه در فصول سرد آلودگی بیشتر است، ادامه داد: انتظار می‌رود مسوولان نسخه جدیدی برای بهبود وضعیت آلایندگی این شهر ارائه کنند.
اما گله و اعتراض مردم این شهرستان، شایعه موافقت یا عدم‌موافقت با ساخت نیروگاه دوم سیکل ترکیبی، تکمیل زنجیره تولید فولاد از گندله تا ورق سازی، کوره دوم شیشه سازی، توسعه فولاد ذوب اردکان، چند سنگ شکن در جاده چک چک و توسعه صنایع فولادی و کاشی است ولی دولت معتقد است مجوز این طرح‌ها از قبل بوده است. در نامه اعتراضی و مورد امضای اردکانی ها در پلتفرم کارزار که به امضای 13553 نفر رسیده راهکار پیشنهادی برای حل این معضل آمده است: «بهترین راه حل برای این مشکل، انتقال این صنایع آلاینده برای احداث یا توسعه، به پهنه جدیدی دور از اردکان بوده که آلودگی آن، اردکان و هیچ شهر دیگری را تحت‌تاثیر قرار ندهد. خوشبختانه برای این امر پهنه دشت زرین در 50کیلومتری اردکان جانمایی و کارشناسی شده است. از این رو ما مردم اردکان مخالفت قاطع، صریح و محکم خود را با هر گونه احداث و توسعه صنایع آلاینده در دشت آلوده عقدا - مهریز که منجر به وخامت بیشتر وضعیت فعلی می‌شود اعلام می داریم و از مسوولان تقاضا داریم احداث واحدهای آلاینده نیروگاه دوم سیکل ترکیبی، واحدهای زنجیره تولید فولاد از گندله تا ورق سازی، کوره دوم شیشه سازی، طرح توسعه فولاد ذوب اردکان و سنگ شکن های جدید را در هر مرحله ای که هست، فی الفور متوقف نموده و این صنایع را به پهنه جدیدی که در دشت زرین مصوب شده است منتقل کنند.»
درباره وضعیت آلایندگی ها و توسعه صنایع در این محدوده، استاندار یزد در برنامه «رو‌در‌رو» رادیو یزد گفت: توسعه با وجود امتیاز های مثبتی که دارد، حتما آسیب هایی نظیر آلودگی، مهاجرت و آسیب های اجتماعی را به همراه دارد و در مناطقی که با شیب تندتری به سوی توسعه حرکت کردند، آسیب ها بیشتر بود. مهران فاطمی وضعیت کنونی را نتیجه برنامه ریزی نامناسب سال‌های متمادی توصیف کرد و افزود: ما حرف مردم را شنیده و خواهیم شنید و مطمئنا حق با آنان است، چرا که مرتکب گناهی نشده‌اند تا قربانی توسعه شده و با آسیب های این مساله دست و پنجه نرم کنند.
وی با اشاره به پیگیری این مساله در رسانه ها تصریح کرد: از رسانه ها می خواهیم این موضوع را به درستی و با دقت پیگیری کرده و آمار و ارقام و ابعاد آن را به صورت صحیح به مردم منتقل و از بزرگنمایی یا کوچک‌نمایی به شدت خودداری کنند.
فاطمی بارگذاری صنعتی در محور عقدا تا مهریز را عامل اصلی این مشکلات برشمرد و اظهار کرد: قراردادی با دانشگاه تهران به امضا رسیده تا مطالعات در این زمینه انجام گیرد و میزان و نوع و منبع آلایندگی مشخص شود.
وی ادامه داد: ناظر فنی و تاییدکننده هم سازمان محیط‌زیست کشور است که فاز اول از سوی دانشگاه تهران به عنوان مجری طرح به محیط‌زیست تحویل شده تا مورد بررسی قرار گیرد.
وی با تاکید بر اینکه هیچ گزارشی به استانداری ارسال نشده است، گفت: به محض رسیدن مطالعات، هم اطلاع‌رسانی شفافی خواهیم داشت و هم اقدام لازم را انجام می دهیم. رئس شورای برنامه ریزی یزد تاکید کرد: بارگذاری صنایع آلاینده در این محور ممنوع شده و حتی مجوز برخی از واحد ها را باطل کردیم، اما امکان منع قانونی واحد هایی را که پیش از این مصوبه دارای پیشرفت فیزیکی بوده و حق مکتسبه ایجاد شده نداریم.
فاطمی از برخورد قاطع و بدون مماشات با واحد های متخلف خبر داد و خاطرنشان کرد: هیچ طرحی بدون ارزیابی و مجوز محیط‌زیست کشور در این محور مستقر نخواهد شد. به عنوان مثال یک واحد به صورت کامل ساخته شده، اما به دلیل نداشتن مجوز، امکان فعالیت به آن را نداده‌ایم. استاندار یزد در عین حال با اشاره به اختصاص اعتبار برای تعمیر نشانگر های شهر ها گفت: صنایع در دولت سیزدهم موظف شدند 3هزار میلیارد تومان به عنوان مسوولیت اجتماعی در ساخت مدرسه مشارکت کنند. با این حال، مشخص نیست چرا همه اعتراضات به این آلاینده ها و آلودگی ها که همان‌طور که پیش‌تر بیان شد در 100 روز سال وجود دارد فقط در فصول و ماه های سرد اتفاق می افتد و در بقیه روزهای سال کمتر مورد توجه رسانه ها و مسوولان قرار می‌گیرد.
--> اخبار مرتبط