پیشرفت ممکن است کند باشد
واشنگتن هنوز پاسخی به ملاحظات تهران درباره پیش نویس 35 صفحه ای جوزپ بورل نداده و فقط اظهارنظرهایی را از طرف آمریکایی شنیده ایم. در این رابطه به گزارش سی ان ان یک مقام آمریکایی با تاکید بر این موضوع که فاصله تا توافق «نزدیکتر از دو هفته پیش است»، اما «نتیجه نامشخص است»، گفت: «زیرا برخی شکاف ها باقی مانده است. رئیسجمهور بایدن فقط توافقی را تایید میکند که منافع امنیت ملی ما را تامین...
همزمان، یک مقام وزارت امور خارجه آمریکا تاکید کرد: «گزارشهای منتشرشده مبنی بر پذیرش یا تمایل ما به دادن امتیاز به ایران برای بازگشت به توافق هسته ای کاملا نادرست است.» این مقام آمریکایی که با اسکای نیوز صحبت میکرد، افزود: «ما در حال بررسی پاسخ ایران به پیشنهاد اروپا بوده و ارتباط منظم خود با اتحادیه اروپا را حفظ کرده ایم.»
توضیحاتی که از سوی مقام های آمریکایی ارائه میشود بیانگر آن است که احتمالا پاسخ آنها به ملاحظات تهران باز شامل برخی موارد باشد و با ارائه پاسخ تلاش خواهند کرد تا بار دیگر توپ را در زمین ایران بیندازند. در چنین صورتی احتمالا شاهد برگزاری یک یا دو دور دیگر مذاکره بین طرفین خواهیم بود.
دلیل نزدیکتر شدن به توافق از نگاه آمریکا
به گزارش پایگاه خبری - تحلیلی انتخاب، سیانان به نقل از یک مقام آمریکایی توضیح داده است که چرا اکنون نسبت به گذشته بیشتر به توافق نزدیک شده ایم. یک مقام ارشد دولت آمریکا گفت که ایران رسما از یک تقاضای کلیدی و خط قرمزی خود که نقطه اختلاف بزرگی در مذاکرات بود، صرف نظر کرده است. به گفته این مقام آمریکایی، ایران در پاسخ روز دوشنبه خود به پیش نویس اتحادیه اروپا برای احیای برجام، خواستار حذف سپاه پاسداران از فهرست سازمانهای تروریستی خارجی وزارت امور خارجه آمریکا نشده است. این مقام با اشاره به اینکه ایالات متحده مکررا و بهطور مداوم این درخواست را رد کرده، گفت: «در نسخه فعلی متن، آنچه آنها مطالبه میکردند، کنار گذاشته شده است؛ بنابراین اگر به توافق نزدیک تر هستیم، به همین دلیل است.»
این مقام همچنین مدعی شد که ایرانی ها همچنین از درخواست های خود برای لغو تحریم چندین شرکت مرتبط با سپاه صرف نظر کرده اند. این مقام مسوول افزود: «رئیس جمهور قاطع و ثابتقدم بوده است که نام سپاه پاسداران ایران از لیست تروریسم حذف نشود.»
تکذیب ادعای سی ان ان
این در حالی است که محمد مرندی، مشاور تیم مذاکره کننده ایران در مذاکرات وین به یک گزارش شبکه سی ان ان درباره خواستههای ایران در مذاکرات برجامی واکنش نشان داده و ادعای آن را رد کرد. به گزارش «ایسنا»، محمد مرندی در واکنش به یک گزارش شبکه سی ان ان که ادعا کرده بود، «تهران بر خارج کردن نام سپاه پاسداران ایران از لیست تحریمهای آمریکا پافشاری نخواهد کرد»، در صفحه توییترش نوشت: «من بارها در چند ماه اخیر گفته ام خارج کردن نام سپاه پاسداران از لیست سازمانهای تروریستی خارجی آمریکا هیچوقت پیش شرط یا درخواستی کلیدی نبوده است.» مرندی ادامه داد: «ایران هم سنتکام را در لیست [گروههای] تروریستی اش نگاه خواهد داشت. اما اگر آمریکا لازم می داند چنین چیزی بگوید تا به توافق مقبولیت بخشد، به خودشان ارتباط دارد.»
واشنگتن همچنان در حال بررسی است
همزمان یک مقام آمریکایی در مصاحبه ای گفت که این کشور هنوز در حال بررسی پاسخ ایران به پیشنهاد اروپا است. به گزارش خبرگزاری فارس، یک مقام وزارت امور خارجه آمریکا گفت گزارشهای منتشر شده مبنی بر پذیرش یا تمایل ما به دادن امتیاز به ایران برای بازگشت به توافق هسته ای کاملا نادرست است. این مقام آمریکایی که با اسکای نیوز صحبت میکرد، افزود: «ما در حال بررسی پاسخ ایران به پیشنهاد اروپا بوده و ارتباط منظم خود با اتحادیه اروپا را حفظ کرده ایم.»
وبگاه آمریکایی «دیپلماتیک» نیز روز جمعه به نقل از مقامات اروپایی گزارش داد اتحادیه اروپا منتظر پاسخ ایالات متحده به نظرات ایران درباره متن پیشنهادی اتحادیه اروپا درباره برجام است. یک مقام اتحادیه اروپا عصر پنجشنبه به وقت واشنگتن درباره زمانی که انتظار می رود ایالات متحده پاسخ خود را ارائه دهد، گفت: «هر لحظه، اما البته ممکن است فردا باشد.» یکی دیگر از مقامات اروپایی اوایل پنجشنبه گفت: «در انتظار واکنش آمریکا هستیم.» بر اساس این گزارش، وزارت امور خارجه آمریکا همانند تمام هفته گذشته گفت به بررسی پاسخ ایران که اواخر روز دوشنبه به اتحادیه اروپا ارسال شد، ادامه میدهد. طبق این گزارش، «ند پرایس» سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا پنجشنبه در جلسه مطبوعاتی وزارت امور خارجه این کشور به خبرنگاران گفت: «بررسی نظرات ایران درباره پیشنهاد اتحادیه اروپا ادامه دارد. طبق درخواست، ما همچنان بازخورد خود را بهطور مستقیم و خصوصی به اتحادیه اروپا منتقل میکنیم.»
جزئیات بیشتر از پیشنهاد اروپا
در حالی که ایران و اتحادیه اروپا منتظر پاسخ واشنگتن به ملاحظات تهران هستند، عصر روز جمعه شبکه الجزیره به نقل از منابع آگاه به انتشار جزئیاتی از پیشنهاد اتحادیه اروپا برای احیای برجام پرداخت. به گزارش «ایسنا»، شبکه الجزیره به نقل از منابع آگاه ادعا کرد که پیشنهاد اتحادیه اروپا برای احیای برجام چهار مرحله و دو دوره زمانی را شامل میشود که هر کدام 60 روزه است. این منابع که نامی از آنها فاش نشده است، مدعی شدند که در روز اول امضای توافق 17 بانک و 150 نهاد اقتصادی رفع تحریم میشوند و از همان روز اول اجرای توافق، تهران بهطور تدریجی شروع به کاهش گام های هسته ای خود میکند. آنها همچنین تاکید کردند که همزمان با اجرای توافق 7 میلیارد دلار از اموال بلوکه شده ایران در کره جنوبی آزادسازی خواهد شد. این منابع میگویند از جمله سازوکار این توافق این است که ایران طی 120 روز بعد از امضای توافق 50 میلیون بشکه نفت صادر خواهد کرد و صادرات نفت ایران پس از این دوره روزانه 5/ 2 میلیون بشکه خواهد بود. منابع مطلع مدعی اند: «در این متن پیشنهادی آمده است که اگر واشنگتن بار دیگر از توافق خارج شد باید غرامت مالی پرداخت کند.»
طرح ضدبرجامی سناتورهای آمریکا
باوجود برخی گزارشها مبنی بر نزدیک شدن حصول توافق درباره احیای برجام، تعدادی از قانونگذاران آمریکا طرحی را برای دائمی کردن یکی از قانون های تحریمی علیه ایران ارائه کرده اند. به گزارش «ایسنا»، گروهی متشکل از چند سناتور آمریکایی از هر دو حزب جمهوریخواه و دموکرات طرحی را موسوم به «مستحکم کردن قانون تحریمهای ایران» ارائه کرده اند که هدف آن لغو حکم انقضای قانون تحریمهای ایران است که در سال 1996 به تصویب رسیده بود. این قانون تحریمی که به عنوان «قانون آیسا» نیز شناخته میشود به رئیسجمهور آمریکا اجازه اعمال تحریمهای ثانویه علیه ایران در حوزه انرژی را میدهد.
تیم اسکات سناتور جمهوریخواه از ایالت کارولینای جنوبی که یکی از امضاکنندگان این طرح است با تکیه بر ادعاهای نخ نما و خصمانه مقامات واشنگتن علیه کشورمان در این باره گفت: ایالات متحده، اسرائیل و شرکای عرب ما همچنان نگران تهدید قریب الوقوع ایران هسته ای برای ثبات منطقه هستند. بنابر گزارش العربی، وی در ادامه ادعاهای خود افزود: «تحریمهای آمریکا یک عامل بازدارنده ضروری برای ایران به شمار می آید، به همین دلیل است که لایحه من سنگ بنای تحریم ایران را دائمی میکند.» مگی هاسان سناتور دموکرات و بیل هاگرتی سناتور جمهوریخواه از دیگر افرادی هستند که این طرح را که مورد حمایت لابی صهیونیستی آیپک و همچنین بنیاد دفاع از دموکراسی ها است، امضا کرده اند.
مگی هاسان نیز با ادعای اینکه «ایران بهطور مکرر اقدامات بی ثباتکننده ای را در خاورمیانه انجام داده است» گفت: «این طرح دوحزبی این اطمینان را خواهد داد که ما تحریمها علیه ایران را ادامه خواهیم داد.»