چراغ شبهای روشن رشت خاموش نمی شود

شهر همیشه بیدار رشت، با حدود 700 هزار نفر جمعیت ثابت که در طول روز به یک میلیون و 200 هزار نفر می رسید اکنون نه تنها شبهایش که روزهایش نیز سوت و کور شده.

پیاده راه فرهنگی رشت از صدای پای کودکان و عابران تهی است. دیگر نه از موسیقی خیابانی در کنار و گوشه شهر خبری هست، نه از کافه گردی و دود کباب دست فروشان و بساط چای آلبالوی دکه ها و فریاد مشتری جلب کن فروشندگان دوره گرد.

اجرای نمایش و سینما و کنسرت و تشکیل انجمن های داستان و شعر هم در این شهر ملقب به دروازه اروپا تعطیل شده و از گردش در خیابان و شطرنج بازی و گپ و گفت های دوستانه پیر مردها در بوستانها هم خبری نیست. باشگاه های ورزشی رشت که اغلب اوقات پر از جنب و جوش و غوغا بود نیز این روزها تعطیلند.

دیگر از ترافیک شدید خودرویی در این مادر شهر گیلان خبری نیست و ترددها به میزان چشمگیری کاهش یافته است.

سالهای پیش از اوایل اسفند نه تنها مردم رشت که ساکنان شهرها و روستاهای اطراف برای خرید نوروز به مراکز خرید این کلانشهر می آمدند و با دستان پر از مایحتاج و دلهایی پر از امید به خانه هاشان باز می گشتند. این روزها اما بازار خرید عید کساد شده و مردم برای در امان ماندن از ویروس کرونا خودشان را در خانه قرنطینه کرده اند.

خود قرنطینگی توصیه مورد تاکید متخصصان بیماری های عفونی است که به ویژه در این هفته که دوره اوج فعالیت ویروس اعلام شده مردم تا حد امکان از حضور در جامعه و محلهای شلوغ خودداری کنند چرا که خانه هایشان امن ترین جا برای گذر از این ایام است.

رشت بحران های بسیاری را از سر گذرانده 

رشت شهر فرهنگ و هنر و نوگرایی، شهر کتابفروشی و کافه و تئاتر، در یکصد سال اخیر بحرانهای بسیاری را پشت سر گذاشته و با همه بلاها و سختی ها دوباره قد علم کرده است. بحران اشغال رشت در سال 1320 از طرف روسها و فاجعه کمبود برنج، بیماری های واگیر، برف های سنگین، وزش تندبادهای گرم، حریق های وسیع، سیل و زمین لرزه که مهیب ترینش زلزله سال 1369 رودبار بود که در رشت نیز خسارات جانی و مالی به همراه داشت.

محمدتقی پوراحمد جکتاجی روزنامه نگار و پژوهشگر پیشکسوت می گوید در تاریخ آمده که زمان قاجاریه طاعون و وبا در شهر رشت شایع شد که سه چهارم ساکنان شهر را درگیر کرد.

وی یاداور می شود: دهه 40 وبای التور آمده بود شهر را قرنطینه کرده بودند گروهی از نوجوانان و جوانان داوطلب شدند آموزش دیدیم ماسک زدیم تا دارو در اختیار مردم قرار دهیم و با رنگ روی در خانه هایشان علامت می زدیم که یعنی دارو دریافت کرده اند. خانه هایی که خطرناک بود جلویش آهک می گرفتند و ضدعفونی می کردند. شهر حدود سه هفته قرنطینه شده بود و بیش از 100 نفر جان باختند.

وی با اشاره به این که شهر رشت تقریبا هر 20 تا 30 سال بارش برف سنگینی را تجربه می کند می افزاید: شنیده ام که سال 1328، زمانی که من دو ساله بودم برف سنگینی بارید به طوری که مردم مجبور بودند برای عبور از آن تونل بزنند و بعدها معروف شد به پیله برفی سال.

جکتاجی یاداور می شود: رشت همچنین در سالهای 1350 برف بسیار سنگینی بیش از یک متر و نیم را تجربه کرد که بسیاری از فقرا از سرما مردند و بار دیگر سال 83 شاهد برف سنگین بودیم که از آن بعنوان بحران سفید نام برده می شود. رشت همچنین حریق های متعدد و وسیع را به ویژه در حوالی سالهای 1298، 1299 تجربه کرد و آسیب اقتصادی زیادی دید.

جکتاجی با اشاره به این که بلایای طبیعی خبر نمی کند می افزاید: رشت سابق شهر بی دفاعی بود سازه ها ساده و چوبی بودند، بلافاصله با یک حریق خانه ها آتش می گرفت، وضعیت بهداشتی گرچه به نسبت زمان خودش در رشت بهتر بود اما امکانات بهداشتی در مقایسه با امروز بسیار اندک بود و بیماری ها فراگیر.

وی همچنین از بروز یک مورد مسمومیت از غذای نذری در شهر رشت یاد می کند که مردم شهر بسیج شدند و بیماران را به بیمارستان پورسینا و یک بیمارستان دیگر می بردند. می گوید خود من شاهد بودم مردی بدحال بود و سرتاپای لباسش در اثر قی کردن کثیف و هیچکس جلو نمی رفت موسیو آرسن او را بغل گرفت و به بیمارستان رساند. بار دیگری نیز در دهه 40 یا 50 در پارک شهر به مناسبت جشنی بستنی داده بودند و تعداد زیادی مسموم شده بودند.

جکتاجی تصریح می کند که بحرانهای طبیعی همیشه هستند اما هرچه به زمان حاضر می رسیم دنیای متمدن امکانات و تکنیک بیشتری را پیش روی ما می گذارد، منتهی ما در شهر با سوء مدیریت و بی نظمی، بی برنامگی، سهل انگاری، بافت پیچیده و هزارتویی، و بی توجهی مردم ناشی از عدم آموزش، اطلاع رسانی و هدایت روبه رو هستیم.

وی با انتقاد از فقدان مدیریت مناسب و آینده نگری، بی نظمی و سهل انگاری و شعار زدگی افزود: متولیان مدیریت بحران منتظر می مانند که بحران ایجاد شود، بعد آیا فکری بشود و توفیقی حاصل گردد و یا نه و پس از آن باز این مهم مشمول فراموشی می شود، بعد اگر بخواهند بودجه بگیرند به کمبود اعتبارات اشاره می کنند و تا بحران بعدی همه چیز از یاد می رود. بحثهایی مانند پدافند غیرعامل و مدیریت بحران در حد شعار می ماند و اعتبارات قطره چکانی هم به درستی هدایت و مصرف نمی شود و عده ای با سمتهای متعدد و عدم تخصص مرتبط و کافی مسئول این کار می شوند.

جکتاجی خاطرنشان کرد: موفقیت کشورهای توسعه یافته در زمینه مدیریت بحران بیشتر از این سبب است هرکسی در راس پستی که هست خودش را مسئول تمام اختیار آن می داند و فروگذار نمی کند و اگر مدیر پدافند غیرعامل است هر لحظه فکر می کند بحرانی پیش رو است.

2 هزار و 300 تخت برای بیماران کرونایی در گیلان

نماینده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در مدیریت کرونا در گیلان از افزایش ظرفیت تخت های بیمارستانی ویژه بیماران تنفسی و افراد مشکوک به ابتلا به کرونا به حدود 2 هزار و 300 تخت در استان خبر داد.

دکتر مهدی شادنوش روز دوشنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: تمامی ظرفیت 300 تختخوابی بیمارستان رازی در حال حاضر به این گروه از بیماران اختصاص یافته است.

وی عنوان کرد: بیمارستان رسول اکرم (ص) متعلق به تامین اجتماعی هم از دیروز با 200 تخت وارد مدار خدمت رسانی به بیماران مبتلا به بیمارهای عفونی تنفسی شده است.

وی افزود: بیمارستان 80 تختخوبی نیروی دریایی نیز به عنوان مرکز پشتیبان آماده خدمت رسانی به مردم در شرایط کنونی است.

وی با بیان اینکه در گام نخست1400 تخت برای این گروه از بیماران در نظر گرفته بودیم، افزود: این ظرفیت را هم اکنون به 1800 تخت رسانده ایم که البته به معنای آن نیست کل این ظرفیت اشغال است بلکه این اقدامات برای آمادگی کامل در شرایط غیر مترقبه و غیر قابل پیش بینی است.

ما تاب می آوریم 

گروه های مردمی نیز در رشت و دیگر شهرهای گیلان خود دست به کار شده و اقداماتی را برای پاکسازی شهر و کاهش آلودگی به منظور پیشگیری از شیوع ویروس کرونا در حال انجام دارند.

مردم استان محروم به ظاهر بهره مند گیلان انتظار دارند که مسئولان مدیریت بحران و پدافند غیرعامل و متولیان نظام سلامت نهایت تلاش خود را برای عبور از این بحران انجام دهند.

همیاری، همدلی و یاوری مردم با هم، همکاری در زمینه پیشگیری از بیماری، توجه به آموزش ها و توصیه های کارشناسان، تلاش پزشکان و پرستاران و دست اندرکاران بیمارستانها، فعالیت تشکلها برای کمک به کاهش بحران، امدادرسانی دلسوزان عبور از این روزهای سخت را ممکن می سازد.

چراغ گیلان و شهر رشت با وجود همه تندبادهای روزگار همچنان روشن و فروزان می ماند چرا که مردمانش پایداری را از درختان جنگلهای هیرکانی و پویایی را از موجهای خزر آموخته اند.

• گیلان

• کرونا در ایران؛ آخرین اخبار و گزارش‌ها