چرا برخی از هنرمندان شهادت حاج‌قاسم را تسلیت نگفتند؛ آخرین توصیه سردار به مرتضی سرهنگی
محسن مومنی شریف گفت: هنرمندانی چون محمود دولت آبادی شهادت حاج‌قاسم را تسلیت گفتند اما با رخ‌دادن ماجرای هواپیمای اوکراینی برخی که شجاعت نداشتند نخواستند هنرشان را در هویت ملی دخیل نکنند.
محسن مومنی شریف گفت: هنرمندانی چون محمود دولت آبادی شهادت حاج‌قاسم را تسلیت گفتند اما با رخ‌دادن ماجرای هواپیمای اوکراینی برخی که شجاعت نداشتند نخواستند هنرشان را در هویت ملی دخیل نکنند.
به گزارش خبرنگار مهر، برنامه تلویزیونی قرار گاه با عنوان «برای حاج قاسم» و مروری بر جریان‌های ادبی و هنری متاثر از مکتب حاج قاسم شامگاه دوشنبه 10 دی روی آنتن شبکه قرآن و معارف سیما رفت.
محسن مومنی شریفنویسنده و پژوهشگر در این برنامه گفت: در زمینه‌های ادبی و هنری در جامعه و جهان در پنج سال گذشته توقع در مکتب شهیدی داشتیم که خودش را فراتر از جهان اسلام می‌دانست. جریان فرهنگی، ادبی، هنری را که بررسی می‌کنیم باید ببینیم چکارهایی را باید انجام دهیم. این امر نیازمند مقدمه‌ای است. هنرمندانی که نسبت به این مسایل احساس مسئولیت می‌کنند؛ عده خاصی هستند و همه هنرمندان را شامل نمی‌شود. ما هنرمندانی داشتیم که نسبت به هشت سال دفاع مقدس عکس العملی نداشتند و نسبت به مسایل ملی بی اهمیت هستند. عده‌ای دیگر در جبهه مقابل قرار دارند. اما عده قابل توجهی از هنرمندان نسبت به مسایل دینی. وجهان اسلام احساس مسئولیت می‌کنند.
وی افزود: در پنج‌سال گذشته به اندازه یک برهه تاریخی حوادث اتفاق افتاده است. بعد از شهادت حاج قاسم با کرونا مواجهه شدیم. بعدش حوادث دیگری مانند هفت اکتبر و انتخابات و دیگر اتفاقات رخ داده که هنرمندان باید وظیفه خود دانسته و نسبت به آنها واکنش نشان می‌دادند. هنرمندان مسئول و متعهد واقعاً کارهای خوبی ارائه دادند. در حوزه کتاب بیش از 800 عنوان کتاب با نام و موضوع حاج قاسم منتشر شده است. در حوزه مستند کارهای خوبی شده که در حد کارهای فراملی بوده است. در حوزه هنرهای تجسمی به‌ویژه کاریکاتور بسیار اقدامات مطلوبی رقم خورده است و کاریکاتوریست‌های جهانی واکنش خوبی داشتند. در حوزه هنرهای نمایشی حوزه هنری کارهای زیادی داشتیم. همچنین در شعر که در اوج قرار داریم و سه مجموعه خوبی از اشعاری که همه شاعران سرودند و ادای دین کردند، منتشر شده است. در حوزه رمان و داستان کاری انجام نشده چون زمان بر است و مانند کارهای ژورنالیستی نیست. اما از نویسندگان خوب می‌دانم کارهایی در حال انجام است. در تاریخ شفاهی کارهای خوبی انجام شده است. در حوزه سینما کار درخوری وجود ندارد گرچه سریالی در صدا و سیما در دستور کار قرار دارد.
این نویسنده در ادامه گفت: بعضی از هنرمندان بزرگ نسبت به شهادت حاج قاسم مانند محمود دولت آبادی اعلام موضع کردند. اما از آنجا که سقوط هواپیمای اوکراینی بعد از شهادت ایشان رقم خورد برای برخی که شجاعت ورود به این مسأله را نداشتند، مزید بر علت شد تا هنرشان را در هویت ملی دخیل نکنند. حاج‌قاسم خودش پرچم است و اردوگاه حق و باطل را نشان می‌دهد طبیعتاً دشمن این پرچم حق را نمی‌پذیرد و شروع به برچسب زنی می‌کنند. در کل احساس جامعه هنری نسبت به شهید سلیمانی احساس افتخار آمیز و مثبتی بوده گرچه کاری در خور این شهید هنوز از جامعه هنری تولید نشده است.
مومنی شریف گفت: از آنجا که در سالگرد متفکر معروف آیت الله مصباح یزدی قرار داریم، باید بگویم حوزه اندیشه و تفکر مقدم در هر چیز دیگری است و امشب که در خصوص مفهوم مکتب حاج‌قاسم صحبت می‌کنیم، باید شناخت کافی از مکتب اندیشه آیت‌الله مصباح در جامعه باشد تا بتوانیم مسائل را درک کنیم. حاج‌قاسم در زمان حیات مورد توجه هنرمندان و رسانه‌ها بود.
حاج قاسم یک‌شخصیت فرهنگی بود و کتاب نوشتن را مهم می‌دانست. یک‌روز ایشان به حوزه هنری آمد تا برای سرداران شهید کرمان کار کنیم. حدود 27 کتاب نوشته شده بود که ایشان همه را خواند و با بیان کاملاً شاعرانه درباره‌شان نظر داد. یک‌بار در مراسم ازدواج یکی از دوستان ایشان را دیدیم که آخرین‌توصیه‌اش را به آقای مرتضی سرهنگی کرد و گفت درباره شهید مهدی زین‌الدین کار فاخری انجام نشده است.
حاج قاسم فرمانده نظامی بود که در زمان حیاتش هم توجه شاعران را جلب کرد
در ادامه این برنامه محمدرضا وحید زاده عضو هیئت علمی پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی گفت: این بحث نیازمند ارزیابی دقیقی است که آیا توانستیم حاج قاسم را به مردم بشناسانیم یا نه. چه‌طور می‌شود چهره‌ای مانند حاج‌قاسم در همه حوزه‌ها منشأ اثر باشد؟ این مسیر پایانی ندارد چون چهره حاج‌قاسم به این عرصه معنا می‌دهد.
وی افزود: خیلی از مبارزان را در عرصه‌های مختلف داریم. این میان حاج قاسم به مثابه یک مکتب است و فراتر از یک چهره نظامی. او با نوع حضورش در میدان نشان داد معناهایی گسترده‌تر از یک فرمانده نظامی داشته است. در زمان زنده بودن ایشان حجم زیادی از شعرها برای ایشان سروده شد و سعی شد از شخصیت ایشان الهام گرفته شوپد. حاج قاسم علاوه بر حوزه نبرد انسان نابغه‌ای است اما در حوزه اخلاق هم شخصیت والایی دارد و به تنهایی برای همه انسان‌ها می‌سوخت.
در ادامه سید محمد رضا میری دبیر نهضت مردمی پوستر انقلاب گفت: جریان گرافیک بعد از شهادت حاج قاسم در چند محور بوده و در آستانه سالگرد شهادت حاج قاسم در موقعیت خوبی قرار گرفته است. شبکه سازی و و جریان چالاک انقلاب در زمینه گرافیکی مشهود است و هنر جوانان به آزمون بزرگی تبدیل شد. این اتفاق آزمونی برای هنرمندان بود تا جریانی را که برای طوفان الاقصی و لبنان و فعالیت‌های دیگر این روزها رقم خورد به خوبی بشناسند و از پس آن بر بیایند.
وی ادامه داد: آن روزها از سوی جامعه گرافیک از ابراز تبریک و تسلیت گرفته تا درخواست انتقام تا رجز خواندن برای دشمن و تحقیر دشمن رخ داد. توجه هم داشته باشیم که آثاری که خوب ساخته و پرداخته نمی‌شوند، به دست بدخواهان و دشمنان بهانه می‌دهند. نقش مدیران که باید جهت بدهند و راهنمایی کنند در این زمینه بسیار پررنگ است.
دبیر نهضت مردمی پوستر انقلاب در ادامه گفت: نگرانی بزرگی که دارم این است که تصدی گری بیش از حد و خارج از قاعده برای تولید آثار هنری جریان عشق و علاقه مردم را در سالهای متوالی تحلیل ببرد. تصدی گری بیش از حد این اتفاق تلخ را رقم بزند و هدایت کردن و کمک به نشر آثار گرافیکی می‌تواند حائز اهمیت باشد.
سپس حمید نیلی مدیر مرکز هنرهای نمایشی درباره اقدامات 5 سال اخیر این مرکز درباره حاج‌قاسم گفت: شبی که شهادت حاج قاسم اتفاق افتاد برنامه‌ای در شبکه چهار بود و نزدیک جشنواره فجر بود. رویدادی به ذهنم خطور کرد و سوگواره ای به نام سردار آسمانی شکل گرفت که در چهلم حاج‌قاسم در همه استان‌ها برگزار شد. این سوگواره همراه با جشنواره فجر برای سه سال برپا شد. دومین دوره رویداد نمایشنامه‌نویسی را هم برگزار کردیم که تا امروز در حال برگزاری است.
وی افزود: دلایلی وجود دارد که اقداماتی که برای معرفی ایشان باید رخ می‌دادند، کم‌رنگ شدند. حوزه مقاومت حوزه‌ای است که هنرمندان باید در آن ادای دین باید داشته باشند. هنرمندان عرصه نمایش این را ادای وظیفه خود می‌دانند.
میلاد عرفان پور آخرین مهمان برنامه قرار گاه بود که به وضعیت شعر و شاعران با موضوع حاج قاسم پرداخت و گفت: از قبل از شهادت قهرمان بزرگ، موج شعر گفتن برای این قهرمان آغاز شده بود و بعد از شهادتش هم موج دیگری راه افتاد و چندین مجلد تحت عنوان مرد میدان از سوی مکتب حاج قاسم گردآوری شد.
وی در پایان گفت: دغدغه‌ای که این چند ساله داشتم این بود که حاج قاسم محدود به ایام خاص و سالگرد خاص نباشد. او در همه تاریخ بی‌مانند است. امیدوارم این اسطوره در طول سال برای نوجوانان و جوانان در قالب‌های مختلف بیان شود.