چهل حدیث از جواد الائمه (ع) به مناسبت ولادت امام محمد تقی و روز پسر

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، چهل حدیث از امام جواد علیه السلام به مناسبت روز پسر را بخوانید. حدیث اول: توجه به خدا وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: اَلقَصدُ اِلیَ الله ِ تَعالی بِالقُلُوبِ اَبلَغُ مِنِ اتعابِ الجَوارِحِ بِالأعمالِ. [بحارالانوار 78/364.] امام جواد علیه السلام فرمود: توجه قلبی به خدا، رساتر است از زحمت دادن اعضاء و جوارح به عمل.

حدیث دوم: توکل بر خدا وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: الثِقَهُ بِالله ِ ثَمَن لِکُلِ غال وَسُلَم اِلی کُلِ عال. [بحارالانوار، 78، 364.] امام محمد تقی علیه السلام فرمود: اطمینان و توکل بر خدا بهای هر چیز گرانقیمت و نردبان هر مقام بالا و رفیعی است.

حدیث سوم: قضای الهی وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: اذا نَزَلَ القَضاءُ ضاقَ الفَضاءُ. [بحار 78/364] امام جواد علیه السلام فرمود: آنگاه که قضای الهی فرا رسد، فضا هم بر انسان تنگ می شود. حدیث چهارم: مواهب الهی وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: ... اِنَ أنفُسَنا وَأَموالَنا مِن مَواهِبِ الله ِ ألهَنیئَهِ وَعواریهِ المُستَودَعَهِ یُمَتِعُ بِما مَتَعَ مِنها فیسُرُور وَغِبطَه وَیَأخُذُ ما اَخَدَ مِنها فی اَجر و حِسبَه. فَمَن غَلَبَ جَزَعُهُ عَلی صَبرِهِ حَبِطَ أَجرُهُ وَنَعُوذُ بِالله ِ مِن ذلِکَ. [تحف العقول، 726.] امام محمد تقی علیه السلام فرمود: همانا جان‌ها و مالهایمان از موهبتهای گوارا و امانتهای سپرده خداوند است، هر چه بخواهد، با خوشحالی وخرسندی از آنها بهره مندمان می گرداند، و هر چه را که بخواهد، با دادن ثواب و پاداش می گیرد، آنکه بی تابیش بر تحمل و استقامت وی افزون شود، اجر او از بین رفته است و از این حالت به خدا پناه می بریم. حدیث پنجم: دوستی و دشمنی با خدا وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: لاتَکُن وَلیا لِلهِ فیِ العَلانِیهِ، عَدُوا لَهُ فِی السِرِ. [بحار الانوار 78/365.] امام جواد علیه السلام فرمود: اینگونه مباش که در ظاهر با خدا دوستی کنی و در پنهانی دشمنی حدیث ششم: نیازهای مؤمن وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: اَلمُؤمِنُ یَحتاجُ اِلی تَوفیق مِنَ الله ِ وَواعِظ مِن نَفسِهِ وَقَبُول مِمَن یَنصَحُهُ. [تحف العقول، ص 729.] امام محمد تقی علیه السلام فرمود: مؤمن به سه چیز محتاج است: 1 توفیق الهی، که کار‌ها را بخوبی به پیش ببرد. 2 واعظ درونی که هرلحظه او را پند و انذار دهد. 3 پذیرش نصحیت کسی که او را پند می دهد. حدیث هفتم: تولی و تبری وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: اَوحَی الله ُ اِلی بَعضِ الأنبِیاءِ: أما زُهدُکَ فی الدُنیا فَتُعَجِلُکَ الراحَهَ وَاما انقِطاعُکَ اِلیَ فَیُعَزِزُکَ بی، وَلکِن هَل عادَیتَ لی عَدُوا وَ والَیتَ لی وَلیا. [تحف العقول، ص 726.] امام محمد تقی علیه السلام فرمود: خداوند به یکی از پیامبران وحی کرد:، اما زُهد تو، آسایشی را به دنبال دارد که به زودی به تو خواهد رسید، اما جدایی از دیگران و پیوستنت به من، تو را عزیز خواهد کرد، (این‌ها برای خودت بود)، اما آیا برای من با دشمنم دشمنی کردی؟ و با دوستم رفاقت کردی؟ حدیث هشتم: همراهی با امامان عَن اِسماعیلِ بنِ سَهل قال: کَتَبتُ اِلی اَبیجَعفرِالثانی علیه السلام: عَلِمِنی شَیئا اذا أنَا قُلتُهُ کُنتُ مَعَکُم فِی الدُنیا وَالآخِرهِ، قالَ: فَکَتَبَ بِخَطِهِ أَعرِفهُ: اَکثِر مِن تِلاوَهِ «انا أنزَلناهُ» وَرَطِب شَفَتَیکَ بِالأستِغفارِ. [ثواب الاعمال، ص 197.] اسماعیل بن سهل گوید: خدمت امام جواد علیه السلام نوشتم، چیزی به من تعلیم فرما که اگر آن را بگویم (بخوانم) در دنیا و آخرت با شما باشم. حضرت به خط خود نوشت: سوره «انا انزالناه» را زیاد بخوان و لبهایت به گفتن استغفار «تر» باشد، (یعنی آنقدر استغفار کُنی که هیچگاه لبت خشک نشود). حدیث نهم: شناخت نعمتهای پروردگار وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: ما عَظُمَت نِعَمُ الله ِ عَلی اَحَد الا عَظُمَت الَیهِ حوائِجُ الناسِ فَمَن لَم یَحتَمِل تِلکَ المَعُونَهَ عَرَضَ تِلکَ النِعمَهَ لِلزَوالِ. [الفصول المهمه 274/275.] امام جواد علیه السلام فرمود: عظمت و بزرگی نعمتهای الهی بر کسی معلوم نمی شود مگر آنکه مردم از او درخواستهای بزرگی بکنند و هر کس این سخن (درخواستهای مردم) را تحمل نکند، (پاسخ نگوید) آن نعمت خداوندی را در معرض نابودی قرار داده است. حدیث دهم: هشت حکمت وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: اَلدینُ عِز وَالعِلمُ کَنز وَالصَمتُ نُور وَغایَهُ الزُهدِ ألوَرَعُ وَلاهَدمَ لِلدینِ مِثلُ البِدَعَ وَلااَفسَدَ لِلرَجُلِ مِنَ الطَمَعِ وَبِالراعی تَصلِحُ الرَعِیَهُ وَبِالدُعاءِ تُصرَفُ البَلِیَهُ. [الفصول المهمه 274/275؛ مسند امام جواد 246.] امام جواد علیه السلام فرمود: دین سرفرازی است، و دانش، گنج است، و سکوت نوری است، و نهایت زهد پاکدامنی است، و هیچ چیز مثل بدعت دین را از بین نمی برد، و هیچ چیز مثل طمع مرد را تباه نمی کند، و به واسطه رؤساء مردم هم اصلاح می شوند، و بلا به وسیله دعا بر طرف می گردد. حدیث یازدهم: توصیه امام جواد علیه السلام وَ قالَ لِأبیجَعفرِالجَوادُ علیه السلام رَجُل: أوصِنی، قالَ علیه السلام: وَتَقبَلُ؟ قالَ: نَعَم. قالَ: تَوَسَدِ الصَبرَ وَاعتَنِقِ الفَقرَ وَارفَضِ الشَهَواتِ وَخالِفِ الهَوی وَاعلَم أنَکَ لَن تَخلُو مِن عَینِ الله ِ فَانظُر کَیفَ تَکُونَ. [تحف العقول، ص 726.] مردی از امام جواد علیه السلام درخواست نصیحت کرد. حضرت فرمود: می پذیری؟ گفت: آری. فرمود: صبر را بالش خودساز، فقر را در آغوش بگیر، لذتها را رها کن، با هوس مخالفت کن، و بدان که هرگز از دید خداوند بیرون نیستی، پس آنگاه ببین در چه حالتی هستی. حدیث دوازدهم: توصیه های امام جواد علیه السلام وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: ثَلاث یَبلُغنَ بِالعَبدِ رِضوانَ الله ِ تَعالی: کِثرَهُ الاءستِغفارِ وَلِینُ الجانِبِ وَکَثرهُ الصَدَقَهِ. وَثَلاث مَن کُنَ فیهِ لَم یَندَم: تَرکُ العَجَلهِ وَالمشَوَرَهِ وَالتَوَکُلِ عَلیَ الله ِ عِندَ العَزمِ. [الفصول المهمه 274/275] امام جواد علیه السلام فرمود: سه چیز است که اگر در کسی باشد سبب خوشنودی خداست: * زیاد استغفار کردن * و همنشینی خوب * زیاد صدقه دادن و سه چیز است که هرکس دارا باشد پشیمان نمی شود: * پرهیز از عجله و شتاب * مشورت در کار‌ها * توکل بر خدا وقتی تصمیم به انجام کاری گرفت. حدیث سیزدهم: توصیه های امام جواد علیه السلام وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: لاتُعاجِلُوا الأمرَ قَبلَ بُلُوغِهِ فَتَندَمُوا وَلایَطُولَنَ عَلَیکُمُ الأمَدُ فَتَقسُو قُلُوبُکم وَارحَمُوا ضُعَفاءَکُم وَاطلُبُوا مِنَ الله ِ الرَحمَهَ بِالرَحمَهِ فیهم. [العقول المهمه 274/275] امام جواد علیه السلام فرمود: در هیچ کاری قبل از آنکه وقتش برسد عجله نکنید که پشیمان خواهید شد و زمان انجام آن طولانی نشود که سنگدل خواهید شد و به ضعیفان رحم کنید، و با این کار رحمت خدا را به دست آورید (یعنی اگر به افراد ناتوان رحم کردید، خداوند به شما رحم خواهد کرد) حدیث چهاردهم: توصیه امام جواد علیه السلام وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: تَأخیرُالتَوبَهِ اغتِرار وَطُولُ التَسویفِ حَیرَه وَالاءعُتِلالُ عَلیَ الله ِ هَلَکَه وَالاءصرارُ عَلَی الذَنبِ أَمن لِمَکرِ الله ِ «وَلایَأمَنُ مَکرَ الله ِ الاَ القَومُ الخاسِروُنَ» [تحف العقول، ص 729.] امام محمد تقی علیه السلام فرمود: تأخیر توبه و پشیمانی، غرور است، و ادامه تأخیر، حیرت و سرگردانی، و امروز و فردا کردن با خدا، هلاکت، و تکرار گناه، ایمنی از مکر خداست، «و از مکر خدا جز زیانکاران ایمن نباشند» [قرآن کریم سوره اعراف، آیه 99.]

حدیث پانزدهم: مسئولیت گوش وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: مَن اَصغی اِلی ناطِق فَقَد عَبَدَهُ، فَان کانَ الناطِقُ عَنِ الله ِ فَقَد عَبَدَالله َ، وَاِن کانَ الناطِقُ یَنطِقُ عَن لِسانِ ابلِیسَ فَقَد عَبَدَ ابلیسَ. [تحف العقول، ص 726.] امام محمد تقی علیه السلام فرمود: هرکس به گوینده ای گوش دهد (از او حرف شنوی داشته باشد) او را پرستیده، پس اگر گوینده سخن از خدا بگوید، او نیز خدا را عبادت کرده است، و اگر از شیطان بگوید، او هم بنده شیطان شده است. حدیث شانزدهم: کارهای خام وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: اظهارُ الشَیی ءِ قَبلَ اَن یُستَحکَمَ مَفسَدَه لَهُ. [تحف العقول، ص 729.] امام محمد تقی علیه السلام فرمود: آشکار کردن هرچیزی پیش از استحکام یافتن، سبب خرابی آن خواهد بود. حدیث هفدهم: رضایت و کراهت در امور وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: مَن شَهِدَ أمرا فَکَرِهَهُ کانَ کَمَن غابَ عَنهُ ومَن غابَ عَن اَمر فَرَضِیَهُ کانَ کَمَن شَهِدَهُ. [تحف العقول 726.] امام محمد تقی علیه السلام فرمود: هرکس در کاری شرکت داشته باشد ولی از آن کار ناراضی باشد مثل کسی است که در آن کار دست ندارد، و آن که غایب باشد و راضی، مانند کسی که در آن کار شریک است. حدیث هجدهم: روزگار افشاگر وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: اَلأیامُ تَهتِکُ لَکَ الاَمرَ عَنِ الأسرارِ الکامِنَهِ. [بحارالانوار 78/365.] امام محمد تقی علیه السلام فرمود: روزگار از رازهای نهفته برایت پرده بر می دارد. حدیث نوزدهم: گناه نابخشودنی وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: راکِبُ الشَهَواتِ لاتُستَقالُ لَهُ عَثرَه. [بحارالانوار 70/78.] امام جواد علیه السلام فرمود: کسی که بر مرکب شهوت سوار است، هیچ لغزشی، از او بخشوده نمی شود. حدیث بیستم: امیدواری و ناامیدی وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: مَن أمِلَ فاجِرا کانَ اَدنی عُقُوبَتِهِ الحِرمانُ. [العقول المهمه 274/275؛ مسند امام جواد 248.] امام جواد علیه السلام فرمود: هر کس به انسان بدکاری امید داشته باشد، کمترین عقوبت او محرومیت و نرسیدن به آرزوی خود است. حدیث بیست و یکم: اطمینان بدون آزمایش وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: مَن انقادَ اِلی الطُمَأنینَهِ قَبلَ الخُبرَهِ فَقَد عَرَضَ نَفسَهُ لِلهَلَکَهِ وَالعاقِبَهِ المُتِعبَهِ. [بحار 71/340.] امام جواد علیه السلام فرمود: هر کس قبل از آزمایش نسبت به چیزی اطمینان پیدا کند (بدون آگاهی اعتماد کند) خودش را در معرض نابودی و عاقبتی دردناک قرار داده است. حدیث بیست و دوم: عزت نفس وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: عِزُ المُؤمِنِ، غِناهُ عَنِ الناسِ. [بحار 75/109.] امام جواد علیه السلام فرمود: عزت مؤمن در بی نیازی از مردم است (یعنی خود را نیازمند خدا بداند) حدیث بیست و سوم: همراهی با نیکان وَ کَتَبَ ابُوجَعفَر الثانی علیه السلام اِلی بَعضِ أولیائِهِ: اَما هذِهِ الدُنیا فَانا فی‌ها مُغتَرِقُونَ وَلکِن مَن کانَ هَواهُ هَوی صاحِبِهِ ودانَ بِدینِهِ فَهُوَ مَعَهُ حَیثُ کانَ، وَالاخِرَهُ هِیَ دارُالقَرارِ. [تحف العقول، ص 726.] امام جواد به یکی از دوستان خود نوشت: ما همه در این دنیا با هم آشناییم و با هم زندگی می کنیم ولی هرکس با دوستش همفکر باشد و از مکتب و مرام او پیروی کند، هرجا برود با اوست و خانه همیشگی، آخرت است. [یعنی اگر با ما همفکر باشی و از ما پیروی کنی همیشه با مایی حتی در آخرت]. حدیث بیست و چهارم: دوستان ناباب وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: ایاکَ وَ مُصاحَبَهَ الشَریرِ فَاِنَهُ کَالسَیفِ یَحسُنُ مَنظَرُهُ ویَقبَحُ اَثَرُهُ. [بحار، ج 17، ص 214.] امام جواد علیه السلام فرمود: از رفاقت با تبهکار بپرهیز که مانند شمشیر، ظاهری خوب واثری زشت دارد. حدیث بیست و پنجم: سپاس و ناسپاسی وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: کُفرُ النِعمَهِ داعِیَه لِلمَقتِ وَ مَن جازاکَ بِالشُکرِ فَقَد أعطاکَ اَکثَرَ مِما اَخَذَ مِنکَ. [الفصول المهمه 274/275] امام جواد علیه السلام فرمود: ناسپاسی نعمت سبب دشمنی است و هرکس پاداش تو را با شکر نعمت بدهد، پس آنچه به تو داده است بیش از آن چیزی است که از تو گرفته. حدیث بیست و ششم: دشمن شناسی وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: قَد عاداکَ مَن سَتَرَ عَنکَ الرُشدَ اتباعا لِما تَهواهُ. [بحار الانوار 78/364.] امام جواد علیه السلام فرمود: کسی که به دلخواه تو راههای رشد و ترقی را از تو پنهان کند، با تو دشمنی کرده است. (یعنی اگر با تو دوست باشد راههای خیر و صلاح را به تو نشان خواهد داد). حدیث بیست و هفتم: سخن تفرقه انگیز وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: لَو سَکَتَ الجاهِلُ مَا اختَلَفَ الناسُ. [الفصول المهمه 274/275] امام محمد تقی علیه السلام فرمود: اگر نادان سخن نگوید. مردم اختلاف نمی کنند [سخنان ناآگانه سبب بسیاری از اختلافات است]. حدیث بیست و هشتم: حُسن نیت وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: مَن لَم یَرضَ مِن أخیهِ بِحُسنِ النِیَهِ لَم یَرضَ بِالعَطِیَهِ. [بحارالانوار 78/364.] امام جواد علیه السلام فرمود: کسی که حسن نیت برادر مؤمن خود را نپسندد هدیه و بخشش او را نخواهد پسندید، (ارزش نیت خیر از هدیه مادی بهتر است) حدیث بیست و نهم: حفاظت وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: اَلتَحَفُظُ عَلی قَدرِ الخَوفِ. [بحار 78/365.] امام جواد علیه السلام فرمود: حفاظت به مقدار ترس لازم است. (یعنی به مقداری که خطر وجود دارد حفاظت باید کرد و نه بیشتر و زیاده روی درست نیست). حدیث سی‌ام: ثمره تقوا وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: لَؤکانَتِ السَمواتُ وَالأرضُ رَتقَا عَلی عَبد ثُمَ اتَقیَ الله َ تَعالی لَجَعَلَ مِنها مَخرَجا. [الفصول المهمه 274/285] امام جواد علیه السلام فرمود: اگر آسمان‌ها و زمین بر شخصی بسته باشد، ولی تقوای الهی پیشه کند، خداوند گشایشی از آنها برایش قرار می دهد. حدیث سی و یکم: صبر پر مُصیبت وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: ألصَبرُ عَلیَ المُصیبَهِ مُصیبَه لِلشامِتِ. [الفصول المهمه 274/275] امام جواد علیه السلام فرمود: تحمل مصیبت، مصیبتی است بر ملامت گران، [یعنی اگر انسان در سختیها، صبر پیشه کند، صبر او مصیبتی خواهد بود برای کسی که انسان را سرزنش می کند]. حدیث سی و دوم: زینتهای سیزده گانه وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: ألعِفافُ زینَهُ الفَقرِ وَالشُکرُ زینَهُ الغِنی وَالصَبرُ زینَهُ البَلاءِ وَالتَواضُعُ زینَهُ الحَسَبِ وَالفَصاحَهُ زینَهُ الکَلامِ وَالحِفظُ زینَهُ الرِوایَهِ وَخَفضُ الجِناحِ زینَهُ العِلمِ وَحُسنُ الأدَبِ زینَهُ العَقلِ وَبَسطُ الوَجهِ زینَهُ الکَرَمِ وَتَرکُ المَنِ زینَهُ المَعرُوفِ وَالخُشُوعِ زینَهُ الصَلوهِ وَالتَنَفُلُ زینَهُ القَناعَهِ وَتَرکُ ما یُعنی زینَهُ الوَرَعِ. [الفصول المهمه 274/275] امام جواد علیه السلام فرمود: * زینت فقر پاکدامنی است * زینت غنی (بی نیازی) شکر است * زینت بلا و سختی صبر است * زینت سخن فصاحت است * زینت روایت حفظ (از برداشتن) است * زینت علم تواضع است * زینت عقل، ادب است * زینت بزرگوار خوشرویی است * زینت نیکوکاری منت نگذاشتن است * زینت نماز خشوع (توجه قلبی) است. * زینت قناعت انفاق بیش از وظیفه است * زینت ورع ترک خواسته هاست. حدیث سی و سوم: شرکت در زشتی‌ها وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: مَنِ استَحسَنَ قَبیحا کانَ شَریکا فیهِ. [الفصول المهمه 274/275] امام جواد علیه السلام فرمود: هر کس کار زشتی را نیکو بداند، او هم در آن کار شریک است. حدیث سی و چهارم: خواستگار دیندار عَنِ الحُسینِ بنِ بَشارِ الواسِطی قالَ: کَتَبتُ الی أبی جَعفرِ الثانی علیه السلام أسأَلُهُ عَنِ النِکاحِ، فَکَتَبَ علیه السلام: مَن خَطِبَ الیکُم فَرَضیتُم دینَهُ وَامانَتَهُ فَزَوِجُوهُ، الا تَفعَلُوهُ تَکُن فِتنَهً فی الأرضِ وَ فَساد کَبیر. [التهذیب، ج 7، ص 369.] حسین بن بشار گوید، به امام جواد علیه السلام نامه ای نوشته‌ام تا در مورد ازدواج از او سؤال کنم، حضرت در جوابم نگاشت: اگر خواستگاری برایتان آمد که از دیانت و امانت او راضی هستید، به او زن بدهید؛ و اگر او را رد کنید (و این دو شرط را در نظر نداشته باشید) سبب فتنه و فساد بزرگی خواهد شد. حدیث سی و پنجم: خائن کیست؟ وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: کَفی بِالمَرءِ خِیانَه أنَ یَکُونَ أمینا لِلخَوَنَهِ. [بحارالانوار 75/380.] امام جواد علیه السلام فرمود: در خائن بودن شخص همین بس که امین خیانتکاران باشد، (کسی که امین خیانتکاران باشد، خود خائن است) حدیث سی و ششم: ضرورت تخصص در کار وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: مَن عَمِلَ عَلی غَیرِ عِلم ما یُفسِدُ اَکثَرَ مِما یُصلِح. [بحار 78/346.] امام جواد علیه السلام فرمود: هر کس بدون آگاهی کار کند، بیش از آنکه درست کند، خراب می کند. حدیث سی و هفتم: زیارت قبور وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: مَن زارَ قَبرَ اَخیهِ المُؤمِنَ فَجَلَسَ عَن قَبرِهِ وَاستَقبَلَ القِبلَهَ وَوَضَعَ یَدَهُ عَلیَ القَبرِ وَقَرَأَ «اِنا اَنزَلناهُ فی لَیلَهِ القَدرِ» سَبعَ مَرات أَمِنَ مِنَ الفَزَعِ الأکبَرِ. [مسند امام جواد، ص 215.] امام جواد علیه السلام فرمود: هر کس به زیارت قبر برادر مؤمن خود برود و کنار قبر رو به قبله بنشیند و دست خود را بر قبر بگذارد و سوره «قدر» را هفت مرتبه بخواند، از عذاب بزرگ در امان خواهد بود. حدیث سی و هشتم: پیروی از هوای نفس وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: مَن اَطاعَ هَواهُ اَعطی عَدُوَهُ مُناهُ. [سفینه البحار، ص 728.] امام جواد علیه السلام فرمود: کسی که از هوای نفس خود اطاعت کند آرزوهای دشمن خویش را برآورده است. حدیث سی و نهم: مرگ چیست؟ وَ قیل لِمُحمدِبنِ عَلی علیه السلام: مَا المَوتُ؟ قالَ: هُوَ النَومُ الَذی یَأتیکُم کُلَ لَیلَه اِلا اَنَهُ طَویل مُدَتُهُ لایُنتَبَهُ مِنهُ اِلا یَومَ القِیامَهِ. [بحارالانوار، ج 3، ص 134.] از حضرت جواد علیه السلام سؤال شد: مرگ چیست؟ در پاسخ فرمود: مرگ همان خواب است که هرشب سراغ شما می آید جز آنکه مدت خواب مرگ طولانی است و آدمی از آن خواب بیدار نمی شود، جز روز قیامت. حدیث چهلم: عمر و عمل وَ قالَ الجَوادُ علیه السلام: مَوتُ الاءنسانِ بِالذُنُوبِ أکثَرُ مِن مَوتِهِ بِالأجَلِ وَحَیاتُهُ بِالبِرِ أکثَرُ مِن حَیاتِهِ بِالعُمرِ. [الفصول المهمه 274 275] امام جواد علیه السلام فرمود: مرگ انسان به سبب گناه بیش از مگر با اجل است و زندگی به خاطر نیکوکاری بیش از زندگی عُمر و سال است (برخی از گناهان سبب کوتاهی عمر وبرخی از کارهای نیک سبب طول عمر انسان می شود). منبع: چهل حدیث «گهرهای تقوی» علیه السلام، محمدحسین فلاح زاده