چه تعداد از محصولات نانویی گواهی نانو مقیاس دارند؟

بررسی و اطلاعات منتشر شده در خصوص محصولات دارای گواهینامه نانو مقیاس توسط پایگاه اطلاع‌رسانی محصولات فناوری نانو ایران نشان می‌دهد تا نیمه آذرماه سال جاری، 627 محصول موفق به دریافت گواهی نانومقیاس شده‌اند و در مجموع 238 شرکت تولیدکننده این محصولات هستند.

صنعت «عمران و ساختمان» با 24 درصد بیشترین سهم را در حوزه‌های صنعتی محصولات دارای گواهی نانومقیاس دارد و «کالای خانگی»، «خدمات و ملزومات صنعتی» و «دارو، بهداشت و درمان» هریک با 13 درصد به صورت مشترک در رتبه دوم قرار دارند.

بنابراین می‌توان گفت بیش از 60 درصد از محصولات دریافت کننده گواهی نانومقیاس به حوزه‌های «عمران و ساختمان»، «خدمات و ملزومات صنعتی»، «کالای خانگی» و «دارو، بهداشت و درمان» تعلق دارند.

«نساجی» و «مواد اولیه» با 11 درصد در رتبه بعدی این لیست قرار دارند. حوزه انرژی و نفت یکی از حوزه‌های با اولویت بالا در کشور است اما این حوزه صنعتی تنها 4 درصد سهم در میان حوزه‌های صنعتی محصولات دارای گواهینامه نانومقیاس دارد.

براساس آمار منتشر شده توسط پایگاه اطلاع‌رسانی محصولات فناوری‌نانوی ایران، تا اواخر آذرماه سال جاری، 419 کالا و 208 تجهیز گواهی نانومقیاس دریافت کرده‌اند.

براساس این اطلاعات، در حال حاضر 186 شرکت تولیدکننده کالا و 52 شرکت تولیدکننده تجهیزات در لیست شرکت‌های دریافت کننده گواهی نانومقیاس قرار دارند.

نمودار زیر آمار تعداد محصولات دارای گواهینامه نانومقیاس را تا آذر 1398 نشان می‌دهد. در هر دو بخش کالای نانومقیاس و تجهیزات نانومقیاس روند رو به رشدی طی سال‌های گذشته وجود داشته است. براین اساس از سال 1395 به بعد، کالای نانومقیاس از تجهیزات نانومقیاس پیشی گرفته است.

ستاد توسعه فناوری‌نانو در راستای ایجاد شفافیت بازار محصولات نانو و به تبع آن ارتقای کیفی این محصولات و افزایش اعتماد مصرف‌کنندگان و نهایتا توسعه بازار مواد و محصولات نانو به محصولات حوزه فناوری‌نانو تاییدیه نانو مقیاس اعطا می‌کند. این فرآیند از طریق واحد ارزیابی موسسه خدمات فناوری تا بازار (کریدور) انجام می‌شود.

این واحد با بررسی مدارک و مستندات متقاضی، نسبت به تدوین دستورالعمل بازرسی و طراحی آزمون‌ها جهت بررسی محصول اقدام می‌کند.

پس از بازدید و نمونه‌برداری از محل تولید و انجام آزمایش‌ها طبق طرح آزمون، گزارش فنی واحد بازرسی مبنی بر تایید / عدم تایید نانومقیاس محصول اعلام می‌شود.

گواهینامه نانومقیاس به محصولاتی اعطا می‌شود که تولیدکننده آن علاوه بر رعایت الزامات فنی اشاره شده، سایر الزامات تولیدی و تجاری مندرج در آیین‌نامه‌های موسسه (از جمله پروانه ساخت و یا بهره‌برداری، واحد کنترل کیفیت فعال، حضور کارشناس نانو در شرکت وغیره) را رعایت کرده و قرارداد اعطای گواهینامه نانومقیاس را امضا نماید.

به محصولاتی که تولیدکننده آن صرفا الزامات فنی محصول را برآورده است، گواهینامه آزمایشی نانومقیاس اعطا می‌شود.

لازم به ذکر است، مواد و محصولاتی در حوزه فناوری نانو قرار می‌گیرند و به آن‌ها تأییدیه نانو مقیاس اعطا می‌شود که مطابق با استاندارد ملی 12098 و استانداردهای بین‌المللی (ISO/TS 27687) در فرایند بازرسی ضمن دارا بودن شرایط مقیاس بین 1 تا 100 نانومتر و مهندسی بودن فرآیند تولید، باید از شرط بهبود خواص نسبت به محصول مشابه (نمونه شاهد بدون استفاده از فناوری نانو) باشند.

گواهینامه نانومقیاس با اعتبار یک ساله صادر شده و قابل تمدید است. همچنین در طول مدت اعتبار جهت اطمینان از ثبات مقیاس و خواص محصول تولیدکننده، بازرسی‌های دوره‌ای از شرکت انجام می‌شود.

• ستاد توسعه فناوری نانو
• استاندارد