جمعه 9 آذر 1403

چه کسی اولین تعویض خون را در ایران انجام داد؟

وب‌گاه فرارو مشاهده در مرجع
چه کسی اولین تعویض خون را در ایران انجام داد؟

خیابانی در منطقه 6 شهرداری تهران حد فاصل میدان آزادی و میدان انقلاب به نام یک پزشک یعنی دکتر محمد قریب نام‌گذاری شده است که از او به‌عنوان بنیان‌گذار طب نوین کودکان یاد می‌شود.

خیابانی که به نام یکی از نامداران رشته پزشکی ایران است، از خیابان آزادی به سمت شمال انشعاب دارد و از تقاطع فرصت شیرازی، میرخانی و بلوار کشاورز عبور می‌کند. خیابان دکتر محمد قریب که به‌عنوان قطب پزشکی اطفال شناخته می‌شود؛ زیرا بزرگ‌ترین مرکز تخصصی و فوق‌تخصصی طبی کودکان تهران با همت دکتر قریب و دکتر اهری در زمان بازنشستگی ساخته شد و به بهره‌برداری رسید.

به گزارش همشهری آنلاین، دکتر قریب در دورانی که علم پزشکی در فرنگ پیشرفته بود بالاترین نشان افتخار یعنی «لژیون دونور» را از آن خود کرد. در ایران نیز نشان دانش از دانشگاه تهران گرفت. خدمات دکتر قریب به علم پزشکی و به طور خاص طب کودکان، زمانی که امکانات قابل توجهی در پایتخت نبود، قابل ستایش است. در سال 1319 کتاب بیماری‌های کودکان را به چاپ رساند و 15 سال بعد با همکاری دوست و همکارش دکتر اهری با اصلاحات جدید آن را تجدید چاپ کرد.

قهرمان محله | پزشک هم‌محله‌ای از خاطراتش با دکتر قریب می‌گوید

نصرالله حدادی، تهران شناس، می‌گوید: «این خیابان به نام پزشک متخصص کودکان از قدیم تا کنون به همین نام بود و تغییر نکرد. اراضی بالادست این خیابان یک بیمارستان 500 تخت‌خوابی پهلوی و سپس بیمارستان 1000 تخت‌خوابی پهلوی احداث شد. در قسمت جنوبی آن بیمارستانی ساخته شد که برای اولین بار در ایران و تهران فقط مخصوص کودکان بود. مرکز طبی کودکان با همت دکتر حسن اهری در سال 1348 راه اندازی و افتتاح شد. او متاسفانه عمر کوتاهی داشت و بر اثر بیماری خیلی زود از دنیا رفت. یک گفتار طلایی از مرحوم دکتر قریب نقل می‌کنند: اگر پزشک هستی مال خودت نیستی و اگر مال خودت هستی پزشک نیستی... دکتر قریب خانه دوطبقه‌ای داشت که یک طبقه برای سکونت و طبقه دیگر مطبش بود.»

حدادی با اشاره به اینکه حدود سال 1338 خواهر کوچکش بیمار شد و همراه مادرش به بیمارستان امام خمینی که قدیم نام پهلوی داشت رفتند: «پنی‌سیلین آن زمان بصورت محلول بود و کنار یخ نگهداری می‌شد و تزریق آن در دو مرکز صورت می‌گرفت یکی بیمارستان رازی و دیگری بیمارستان امام خمینی (ره). به تزریقات‌چی سوزن‌زن می‌گفتند. من جلو در بیمارستان مشغول بازی با گیاه کنگر بودم. آن زمان در محدوده بلوار کشاورز اکنون، خانه نمی‌ساختند و به همین دلیل زمین آنجا شنی بود و می‌گفتند به درد خانه آجری نمی‌خورد، ولی بعد‌ها زمانی که توسعه تهران با پر شدن خندق شمال شکل گرفت ساختمان‌سازی در این منطقه شروع شد.»

حدادی اضافه می‌کند: «سریال «روزگار قریب» اثر فاخر کیانوش عیاری که با حمایت دکتر علی‌اکبر ولایتی ساخته شد روایتگر زندگینامه این پزشک پرتلاش و مردمی است. ولایتی دوران رزیدنتی خود را در همین مرکز طبی کودکان گذراند.» این مجموعه تلویزیونی نخستین بار از پاییز 1386 به مدت یک سال از شبکه 3 سیما به نمایش درآمد. این سریال از سال 1295 هم‌زمان با شروع تحصیلات ابتدایی تا مرگ قریب در سال 1353 را روایت می‌کند که با وقایع آن زمان مانند کودتای رضاخان، قحطی تهران در زمان جنگ جهانی دوم و حضور متفقین در ایران همزمان است.

به گفته حدادی، کلنگ این مجموعه که بزرگ‌ترین مرکز درمانی در خاورمیانه به‌شمار می‌رفت در زمان پهلوی اول زده شد. سال 1315 مجموعه بیمارستانی شامل بیمارستان امام خمینی، انستیتو کنسر ایران، بیمارستان ولیعصر، مجتمع آموزشی و مرکز اورژانس، در زمینی به مساحت 235 هزار متر مربع، با همکاری معماران آلمانی ساخته شد.

دکتر قریب طی سال‌ها فعالیت‌های علمی، در کنگره‌های بین‌المللی در کشور‌های مختلف از جمله فرانسه، آمریکا، کانادا، ژاپن، ترکیه و اتریش شرکت کرد و عضو چندین مجمع علمی بین‌المللی بود. او اولین تعویض خون را در ایران انجام داد و از بنیان‌گذاران انتقال خون در ایران بود. دکتر محمد قریب در سال 1353 در محل خدمت خود یعنی بیمارستان مرکز طبی کودکان درگذشت.

از میان اخبار

معمای خودکشی دانش‌آموزان آبدانان

آزار فیزیکی کودک 13ساله توسط ناظم مدرسه در تهران