کاهش میانگین استنادات نشریه‌های ایرانی / رتبه دوم ایران پس از ترکیه
بر اساس گزارش تازه سامانه «نما»، میانگین امتیاز استنادی نشریه‌های ایرانی در مقایسه با سال گذشته، کاهش یافته است.
به گزارش ایسنا، تازه‌ترین گزارش سامانه «نما» با عنوان «نمای نشریه‌ها 2021: جایگاه نشریه‌های ایرانی در نظام‌های ارزیابی جهانی» توسط پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران وابسته به وزارت علوم منتشر شد.
در این گزارش جایگاه نشریه‌های ایرانی در نظام‌های جهانی ارزیابی در سال 2021 آمده است که داده‌های آن از عملکرد نشریه‌ها در سال 2020 گردآوری شده‌اند. افزون بر این، روند سالانه شمار و میزان تأثیر نشریه‌های ایرانی در این نظام‌ها به همراه جدول‌های مقایسه‌ای با کشورهای منطقه نیز گزارش شده است. حضور در نمایه‌نامه «وب آو ساینس»، حضور در نمایه‌نامه «اسکوپوس»، ضریب تأثیر، امتیاز استنادی، شاخص «اسنیپ» و رتبه‌بندی نشریه‌های «سکیمگو» از سرنویس‌های این گزارش هستند.
با افزایش شمار نشریه‌ها در نیمه دوم سده بیستم، متخصصان علم‌سنجی کوشیدند سنجه‌هایی برای ارزیابی اعتبار و کیفیت آنها درست کنند. از این روی، سنجه‌هایی کمی و کیفی ساخته شدند و پس از آن نظام‌هایی جهانی برای بررسی اعتبار و کیفیت نشریه‌ها بر پایه این سنجه‌ها پدید آمدند. دو نمایه استنادی «وب آو ساینس» و «اسکوپوس» نخستین نظام‌ها برای سنجش کیفیت و اعتبار نشریه‌ها بوده‌اند که حضور یک نشریه در این نمایه‌ها خود گویای سطحی از کیفیت است، ولی در یک دهه گذشته نهادهای علم‌سنجی دیگری نیز کوشیده‌اند چارچوبی برای این کار طراحی کنند. در این میان مؤسسه علم‌سنجی «سکیمگو»(سایمگو) و «مرکز مطالعات علم و فناوری» در دانشگاه لایدن هلند نامدارترند.
بر پایه گزارش تازه سامانه «نما»، 40 نشریه ایرانی دارای ضریب تأثیر در نمایه‌نامه «وب آو ساینس» حضور داشته‌اند و بر این پایه ایران در جایگاه دوم میان کشورهای منطقه پس از ترکیه با 56 نشریه جای دارد. افزون بر نشریه‌های دارای ضریب تأثیر، 111 نشریه دیگر ایرانی نیز در «نمایه استنادی منابع نوپدید» هستند که ضریب تأثیر ندارند. روی هم، میانگین ضریب تأثیر نشریه‌های ایرانی نمایه‌شده در «جی. سی. آر.» 1.774 و میانه آنها 1.465 است. بر پایه گزارش «جی. سی. آر.» در سال 2021 میلادی شمار 12 هزار و 315 نشریه در ویرایش 2020 این پایگاه «ضریب تأثیر» گرفته‌اند. بر پایه این گزارش، ایران سه نشریه در چارک نخست، یک نشریه در چارک دوم، 16 نشریه در چارک سوم و 20 نشریه در چارک چهارمِ سیاهه نشریه‌های نمایه شده در این پایگاه دارد. همچنین، 216 نشریه ایرانی در نمایه‌نامه «اسکوپوس» حضور داشته‌اند که 19 عنوان بیشتر از سال پیش است.
بر پایه گزارش نمای نشریه‌ها 2021، میانگین امتیاز استنادی نشریه‌های ایرانی 1.17 بوده که در برابر اندازه سال پیش (1.23) کاهش یافته است. افزون بر این، گزارش نشان می‌دهد که میانگین شاخص «اسنیپ» نشریه‌های ایرانی 0.53 است. همچنین، 206 نشریه ایرانی نیز در سیاهه رتبه‌بندی نشریه‌های «سکیمگو» دیده می‌شوند که پنج عنوان در برابر گزارش سال پیش افت داشته است و بر این پایه، ایران در جایگاه دوم کشورهای منطقه پس از ترکیه جای دارد.
بنابر اعلام روابط عمومی وزارت علوم، پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) با راه‌اندازی سامانه «نما» (جایگاه علم، فناوری و نوآوری ایران در جهان) می‌کوشد نتایج نظام‌های گوناگون ارزیابی علم، فناوری و نوآوری را پایش کند و گزارش‌هایی کاربردی در دسترس سیاست‌گذاران بگذارد. سامانه «نما» در نشانی NEMA.IRANDOC.AC.IR در دسترس همگان است.
انتهای پیام