کرونا و جریمه‌های سنگینی که به مالکان خودرو تحمیل می‌شود / چرا برای ثبت جریمه، اتوبان و نه مقصد سفر ملاک ارزیابی‌هاست؟
همزمان با تشدید شیوع ویروس کرونا، تدابیر و راهکارهای متفاوتی برای مقابله در کشور اجرایی شد که از جمله آن، اعمال جریمه‌های سنگین در قبال خودروهای شخصی بود که عازم سفر می‌شوند؛ تدبیری که حالا و پس از گذشت چندین ماه از شیوع ویروس کرونا در ایران با اشکالات فراوانی رو به روست و از قرار معلوم، جمع زیادی از شهروندان را مشمول جریمه‌های غیر منطقی کرده است.
همزمان با تشدید شیوع ویروس کرونا، تدابیر و راهکارهای متفاوتی برای مقابله در کشور اجرایی شد که از جمله آن اعمال جریمه های سنگین در قبال خودروهای شخصی بود که عازم سفر می شوند؛ تدبیری که حالا و پس از گذشت چندین ماه از شیوع ویروس کرونا در ایران با اشکالات فراوانی رو به رو است و از قرار معلوم جمع زیادی از شهروندان را مشمول جریمه های غیر منطقی کرده است.
به گزارش «تابناک»، از جمله اهدافی که ستاد ملی مقابله با کرونا برای رنگ بندی مناطق مختلف کشور در نظر گرفت، اعمال محدودیت های تردد جاده ای بود که به ویژه برای خودروهای شخصی با جدیت و اهتمام ویژه ای دنبال می شود و این روزها به صورت هوشمند و به کمک دوربین های کنترل تردد خودروهای متخلف را جریمه می کند.
اگرچه در برخی مقاطع زمانی و به واسطه قرارگیری شرایط کشور در پیک های کرونایی، ممنوعیت سراسری برای تردد اجرایی می شود، اما در بیشتر ایام خبری از ممنوعیت سراسری تردد نیست و شهروندان می توانند با در نظر گرفتن رنگ بندی مناطق مختلف کشور و نیز اخد مجوز تردد از فرمانداری ها اقدام به انجام سفر کنند.
گواه اینکه در تعطیلات پایان هفته گذشته شمار بسیار زیادی از شهروندان با خودروهای شخصی عازم سفر شدند که البته نمی دانیم چه میزان از این خودروها دارای مجوز تردد و چه میزان از آنها فاقد مجوز بودند، ولی این را می دانیم که ساز و کار فعلی برخورد با خودروهای شخصی در حال تردد در جاده های کشور با اشکالات عدیده ای رو به رو است و بعضا شهروندان را به واسطه همین اشکالات قربانی خسارت های سنگینی می کند.
توضیح اینکه برخی فرمانداری ها مثل فرمانداری شهرستان تهران برای این موضوع سامانه ای طراحی کرده اند که در آن امکان صدور مجوز برای انواع سفر مثل سفر کاری، تحصیلی، قضایی، پزشکی و سایر فراهم شده است و برخی فرمانداری ها نیز به ویژه در شهرستان های کوچک به صورت دستی اقدام به صدور مجوز می کنند.
در این بین اشکالاتی وجود دارد امکان ارائه خدمات مطلوب به شهروندان را از مسئولین سلب کرده و در مقابل شهروندان را با جریمه های سنگین کرونایی رو به رو می کند.
به عنوان مثال سایت درخواست تردد فرمانداری تهران در برخی ایام به واسطه ایرادهای فنی اجازه ثبت درخواست را به شهروندان نمی دهد و همچنین به نظر می رسد تعداد نیروی انسانی که برای پیشبرد امور در مقابل حجم انبوه درخواست ها در این حوزه فعال هستند، کافی نیست و لذا بسیاری از درخواست ها یا به خوبی بررسی نمی شوند و یا اصلا به نوبت بررسی ها نمی رسند.
اشکالی که از این بابت پیش می آید این است که شهروندان تهرانی در زمان مناسب امکان دریافت مجوز تردد ندارند و حتی در صورت بررسی و رد درخواست، اساسا فرصتی برای چانه زنی و یا توضیح نخواهند داشت، اما از آنسو در شهرستان ها به واسطه شمار کمتر درخواست ها فضا برای صدور مجوز نسبتا مناسب تر است.
این البته همه اشکال و سختی ترددهای کرونایی برای شهروندان نیست و بررسی ها نشان می دهد که در فرایند ثبت جریمه ها توسط دوربین های هوشمند آنچه که ملاک ثبت تخلف است، مسیر و نه مقصد سفر است.
به طور مثال شهروندان بسیاری هستند که در مسیر بزرگراه خلیج فارس حد فاصل قم - تهران با پیامک جریمه کرونایی رو به رو می شوند، حال اینکه جمع کثیری از مسافرانی که از تهران عازم شهرهای جنوبی کشور - حتی شهرهای با رنگ زرد و آبی هستند - ناگزیر باید از این مسیر استفاده کنند.
این یعنی مسافری که برای سفر از تهران به یک شهر با رنگ آبی و یا زرد در شهرهای جنوبی کشور اقدام می کند و از بزرگراه قم عازم سفر می شود، حتی اگر یک لحظه هم از خودروی خود خارج نشود، واکسن هم زده باشد و نیز تست پی سی آر منفی داشته باشد، از آنجایی که شهرستان قم غالبا در جمع شهرهای نارنجی و یا قرمز قرار دارد، با جریمه کرونایی رو به رو خواهد شد.
در همین رابطه شهروندی که اخیرا از این مسیر برای سفر به استان اصفهان استفاده کرده است، به «تابناک»،: گفت روز چهارشنبه 14 مهرماه برای پیگیری یک کار شخصی ولی مهم عازم یکی از شهرهای استان اصفهان بودم که اتفاقا در حوزه شهرهای زرد رنگ قرار داشت. با این همه برای رعایت قوانین و اطمینان خاطر اقدام به ثبت درخواست در سایت فرمانداری تهران کردم و مدارک مورد نیاز را بارگذاری کردم.
این شهروند افزود: پس از ورود به اتوبان خلیج فارس و به محض ورود به حوزه استحفاظی استان قم متوجه شدم که پیامک جریمه کرونایی به خاطر ورود به استان قم برای بنده ارسال شده است، حال اینکه اصلا مقصد بنده قم نبود. با این وجود چون در سایت فرمانداری درخواست ثبت کرده بودم، اطمینان خاطر داشتم که بعدا می توانم موضوع را پیگیری کرده و جریمه را حذف کنم، اما یکی دو ساعت بعد متوجه شدم که با درخواست سفر بنده از سوی فرمانداری تهران موافقت نشده است.
وی اضافه کرد: اعمال جریمه کرونایی برای بنده در این سفر آن هم در اتوبان تهران - قم در حالی انجام شده است که علاوه بر اینکه مقصد من جزء شهرهای زرد رنگ بود، همچنین دو دوز واکسن زده ام، روز قبل از سفر نیز تست پی سی آر داده بودم که پاسخ آن منفی بود و نیز برای یک امر ضروری عازم سفر بودم.
صرف نظر از گفته های این شهروند، بررسی ها نشان می دهد که در مسیر تهران - قم دوربین های ثبت تخلف کرونایی از دقت بالایی برخوردار نیستند و علاوه بر اینکه قادر به ثبت همه ترددها نیستند، همچنین برخی مسافران بر اساس تجربه موقعیت این دوبین ها را می دانند و با روش های مختلف مثل تغییر مسیر علی رغم تردد مکرر از جریمه های کرونایی فرار می کنند.
از سویی نیز برخی گزارش ها و مشاهدات عینی نشان می دهد که هرچند برای بسیاری از خودروهای شخصی پیامک جریمه ارسال نمی شود، تخلف آنها در سامانه راهور ثبت می شود که بعضا به واسطه بی اطلاعی مالکان خودرو و تأخیر در پرداخت دو برابر نیز می شود!
مجموعه اشکالات غیرقابل قبولی که به نظر لازم است با اتخاذ تدابیر هوشمندانه و صد البته منصفانه تر اصلاح شود تا ضمن افزایش دقت در برخورد با متخلفانی که باعث شیوع ویروس کرونا در کشور می شوند، همچنین رویه موجود که ظن نگاه درآمدی به جرائم کرونایی را افزایش می دهد، از بین برد.
اصلاحاتی که به ویژه اکنون که شمار شهروندان واکسینه شده کشورمان افزایش یافته است، به شدت احساس می شود و استمرار رویه های سابق در برخوردها جز نارضایتی عمومی دستاورد ملموس دیگری نخواهد داشت.