کودکان در کشورهای جهان سوم قبل از حرف زدن کلیک کردن را یاد می‌گیرند / ایجاد "شبکه ملی اطلاعات" ضرورتی قرآنی دارد

روح الله مؤمن‌نسب، مؤسس و رییس مرکز آموزش سواد فضای مجازیدر گفت‌وگو با تسنیم، گفت: تا سال 1376 تقریبا تمام دانشگاه‌های ایران به اینترنت متصل شده بودند. در ابتدا، اینترنت به صورت یک طرفه بود و در ادامه، توسعه یافت. آن قدر سرعت توسعه اینترنت در دنیا بالا بوده که وضع قانون به موازات آن توسعه، ممکن نبوده است. حرف G در 4G، 5G و... ابتدای کلمه Generation به معنای نسل است. هر گوشی همراه باید با نسلی که از سوی مخابرات ارائه می‌شود هماهنگ باشد.

وی افزود: نسل بالاتر، نسل پایین‌تر را پوشش می‌دهد اما بالعکس خیر. نسل مخابراتی که عوض می‌شود، همه چیز به همراه آن عوض می‌شود. فضای مجازی و گوشی‌های همراه به قدری در میان مردم نفوذ پیدا کرده است که طبق تحقیقات یک موسسه پژوهشی در اروپا، کودکان در کشورهای جهان سوم قبل از حرف زدن و راه رفتن، کلیک کردن روی موبایل را یاد می‌گیرند! به گوشی‌های جدید، هوشمند می‌گویند چون دارای هوش مصنوعی است.

امروزه می‌گویند گوشی همراه شما، شما را بهتر از خودتان می‌شناسد!! خیلی‌ها دچار اعتیاد مجازی هستند که به اصطلاح به آن "نوموفوبیا" گویند که به معنای ترس شدید بابت دورماندن از گوشی موبایل است یعنی گوشی همراه مانند یک مخدر شده که انسان را به خود، معتاد می‌کند.

این وابستگی به گوشی همراه به قدری شدید شده که امروزه به گوشی همراه، مغز منفصل هم گفته می‌شود یعنی گویا مغز ما در گوشی موبایلمان قرار دارد و اگر اطلاعات گوشی ما پاک شود انگار مغز ما فرمت شده است! همچنین پدیده‌ای به نام "فیلتر حبابی" ایجاد شده یعنی شما به مرور در کار با موبایل بنا به علاقه خود، از یک‌سری اطلاعات، سایت‌ها، صفحات و نرم‌افزارهای خاص در فضای مجازی بیشتر استفاده می‌کنید که مانند یک حباب شما را در برگرفته و لذا به تعداد همه انسان‌های دنیا، فضا و حباب مجازی داریم مانند اثر انگشت که منحصر به فرد است.

ضرورت به کارگیری ظرفیت‌های فضای مجازی در جهت منویات مقام معظم رهبری دبیرکل جبهه انقلاب اسلامی در فضای مجازی، در ادامه افزود: علی‌رغم مضرات فضای مجازی، من معتقدم ما از همین تکنولوژی می‌توانیم در چارچوب منافع کشور و حکمرانی استفاده کنیم و آن مراحل پنجگانه را که مقام معظم رهبری برای شکل‌گیری تمدن بزرگ اسلامی گفتند بپیماییم که به ترتیب عبارتند از: انقلاب اسلامی، نظام اسلامی، دولت اسلامی، جامعه اسلامی و تمدن بزرگ اسلامی. اگر بخواهیم به خصوص به مراحل چهارم و پنجم برسیم، به اعتقاد بنده، هیچ ابزاری برای ما بهتر از ابزار فضای مجازی نیست لذا ما فضای مجازی را بالفطره، فضای بدی نمی‌دانیم منتهی این فضای مجازی موجود چون توسط کسانی مدیریت می‌شود که هیچ سنخیتی با ما و افکار و رفتار ما ندارند، فضای مجازی مطلوب نیست و ما برای رسیدن به آن فضای مطلوب باید مراحل جدیدی را طی کنیم که بحثش مفصل است.

لذا رهبری در جایی فرمودند: "اهمیت فضای مجازی به اندازه اهمیت انقلاب اسلامی است". پس ما با تکنولوژی و فناوری مخالف نیستیم و فناوری یعنی تسلط بر فن. به این صورت که از علم باید به تکنیک و فن برسیم سپس از فناوری، محصول خوب متناسب با باورها و نیازهایمان تولید کنیم و از محصولات خوب هم، خوب و به اندازه استفاده کنیم. مانند فناوری هسته‌ای که برخی‌ها از آن بمب اتم ساختند اما برخی‌ها از آن رادیو دارو ساخته‌اند.

فضای مجازی از جمله اینستاگرام هم اینگونه است یعنی هم وجوه مثبت و هم وجوه منفی دارد. ما در موبایل‌ها و کامپیوترهایمان از محصولات عموما آمریکایی و اسرائیلی استفاده می‌کنیم. رسما هم اعلام شده که آژانس امنیت ملی آمریکا و اف بی آی (FBI) که در واقع اداره تجسس فدرال آمریکا است از درخت اینترنت مراقبت می‌کنند یعنی کل فضای اینترنت، مانند درختی است که باغبانی آن زیر نظر آن‌ها قرار دارد. همین الآن که ما داریم صحبت می‌کنیم اطلاعاتی به بیرون درز کرده که نشان می‌دهد تمام اطلاعات پیام رسان "واتساپ" در اختیار FBI قرار دارد. آمریکایی‌ها حتی حاضر نیستند با شرکای راهبردی خودشان درباره مدیریت درخت اینترنت شریک باشند.

قریب به 90 درصد از محتوای نرم‌افزارهای تلفن همراه، غیراخلاقی است مؤسس و رییس مرکز آموزش سواد فضای مجازی در ادامه افزود: طبق آمارهای چند سال پیش، 89 درصد از محتوای چت و نرم افزارهای تلفن همراه، غیراخلاقی است. جالب است که خود آمریکایی‌ها و انگلیسی‌ها نام این فضا را فضای کثیف گذاشته‌اند و این، محصول مدیریت کثیفی است که خودشان بر این کار دارند.

توجه کنیم که ما مسلمانان طبق قاعده‌های فقهی "نفی سبیل" و "حرمت اعانه ظالم" که از آیاتی مانند "و لن یجعل الله للکافرین علی المؤمنین سبیلا" (نساء141) به دست می‌آید نباید کاری کنیم که کفار بر ما سلطه و راهی پیدا کنند و نیز نباید ظالم را یاری دهیم و به هر میزان که ظالمی یاری داده شود، یاری کننده نیز در گناه او شریک است لذا من معتقدم که دو قاعده مذکور، قواعد پیشرفت کشورمان هستند و ما بر اساس آنها باید در بحث فضای مجازی، مستقل شویم یعنی به "شبکه ملی اطلاعات" روی بیاوریم.

شایان توجه است که ایالت متحده آمریکا، مرکز وب جهان است اما الآن کره جنوبی سرعت اول اینترنت در دنیا را دارد و خود آمریکا بین رده 13 تا 16 قرار دارد؛ دلیل مهمش این است که مردم کره جنوبی از شبکه‌های اجتماعی و نرم‌افزارهای داخلی کشور خودشان استفاده می‌کنند.

باید تسلط کفار را از فضای مجازی برداریم این پژوهشگر عرصه فضای مجازی سپس به "چرخه تکنولوژی مدیریت انسان" اشاره کرد و افزود: ما گوگل را بررسی کردیم و متوجه شدیم از این تکنولوژی برای مدیریت انسان استفاده می‌کنند به این صورت که در ابتدا نیازهای مردم را شناسایی و احصا می‌کنند سپس متناسب با آن نیازها، سرویس به مردم می‌دهند. وقتی کاربران به این سرویس‌ها جذب شدند به مرور به آنها وابستگی و سپس دلبستگی پیدا می‌کنند و آرام آرام آن چیز برای آنها، معیارسازی و سپس نیازسازی و کنترل نیاز می‌کند. مثال بارز این مطلب، بحث تماس تصویری است که زمانی وجود نداشت اما اکنون به یک چیز ضروری تبدیل شده است که گویا بدون آن نمی‌توان زندگی کرد. وقتی نیازسازی و کنترل نیاز انسان توسط مدیریت اینترنت و فضای مجازی صورت گرفت، تسخیر شدن انسان رخ می‌دهد و خدای ناکرده به ایجاد طاغوت منجر می‌شود یعنی انسان، ناخواسته به طواغیت معتقد می‌شود در حالی که قرآن کریم مؤمنان را به برائت و کفر نسبت به طاغوت‌ها امر کرده است. (نساء60)

پس ما باید از فناوری فضای مجازی استفاده کنیم اما تسلط کفار را از روی آن برداریم. شما موضوع مسجد ضرار را در قرآن ببینید (سوره توبه آیه 107) که علی‌رغم اینکه مسجد است اما خداوند دستور تخریب آن را می‌دهد چون بر مبنا و نیت مقابله با مسلمانان و اسلام بنا شده است. مثال قرآنی دیگر، قمار و شراب است که قرآن فرموده: در آن دو، گناهی بزرگ است و (در عین حال) منافعی هم برای مردم دارند اما گناه و ضرر آنها از منفعت آنها بیشتر است (بقره 219) حال شما ببینید نظایر اینستاگرام در جامعه و مردم ما، ضررش بیشتر بوده یا نفعش؟ جالب است که در یک کشور کمونیستی مثل چین، اینستاگرام را بسته‌اند چون فهمیده‌اند که ضررش از نفعش بیشتر است و می‌دانیم که هر چیزی که ضررش از نفعش بیشتر باشد علاوه بر حکم وحی، به حکم عقل نیز باید تعطیل شود.

در برابر نیروی سایبری آمریکایی‌ها، ساختار منسجمی نداریم آمریکایی‌ها می‌گویند فضای مجازی، پنجمین عرصه سرزمینی و نبرد است. ساختمان و آرم پنتاگون (مرکز و مقر فرماندهی وزارت دفاع ایالات متحده آمریکا)، پنج ضلع دارد که عبارتند از: نیروی دریایی، نیروی هوایی، نیروی زمینی، هوافضا یا همان ناسا و ضلع پنجم یعنی آژانس امنیت ملی یا همان نیروی سایبری ارتش آمریکا که برای آن هم نیروی مستقر دارند. ما در برابر نیروهای چهارگانه اول آنها نیروهای ارتش و سپاه را داریم اما متاسفانه در برابر نیروی سایبری آنها در کشور ما، ساختار منسجم و متمرکزی وجود ندارد و همین سبب ایجاد مشکلات زیادی می‌شود.

مؤمن‌نسب در پایان در پاسخ به این پرسش که آیا در فضای مجازی امکان همکاری با جبهه انقلاب اسلامی و تقویت آن وجود ندارد، گفت: قطعا این امکان وجود دارد به این صورت که جبهه انقلاب اسلامی در فضای مجازی یک جبهه گفتمانی است یعنی اگر شما، گفتمان مقام معظم رهبری در فضای مجازی را باور داشته باشید یک عضو گفتمانی این جبهه خواهید بود اما اگر قرار است همکاری نزدیک‌تری شکل بگیرد حتما باید در دوره جامع آموزش فضای مجازی و سواد رسانه‌ای یا همان دوره آموزش افسران آتش به اختیار شرکت کرد.