گرانی؛ سرفصل بهار 1403
اگر در خانه کمی گوش‌های‌تان را تیز کنید؛ پشت چراغ قرمز صدای ضبط را کم و به اطراف دقت کنید، وقتی محیط کار آرام است کنار پنجره بروید؛ شاید صدای سرنای نوروزی به گوش‌تان برسد. بی‌شک در خیابان نیز چشم‌تان به حاجی فیروزهای رقصان می‌خورد که غم نداری را پشت آن چهره سیاه، پنهان کرده‌اند.
اگر در خانه کمی گوش‌های‌تان را تیز کنید؛ پشت چراغ قرمز صدای ضبط را کم و به اطراف دقت کنید، وقتی محیط کار آرام است کنار پنجره بروید؛ شاید صدای سرنای نوروزی به گوش‌تان برسد. بی‌شک در خیابان نیز چشم‌تان به حاجی فیروزهای رقصان می‌خورد که غم نداری را پشت آن چهره سیاه، پنهان کرده‌اند. هر یک از اینها نوید آمدن عمو نوروز را به شما می‌دهند. وقت آمدن عمو نوروز که می‌رسد، خیابان‌ها قلقله می‌شود. هرچند حالا وضعیت خیلی فرق کرده و مردم برای خرید حساب‌وکتاب می‌کنند، اما باز هم خوشبختانه زور عمو نوروز از بی‌پولی این روزها بیشتر است. مردم ایران با هر وضعیت اقتصادی سعی دارند روزهای پایانی سال را به خوشی بگذرانند. هرچند هر سال ما دریغ از پارسال است، اما انگار ذوق آمدن بهار با هیچ جیب خالی از بین نمی‌رود. حال که در روزهای پایانی سال و همهمه خریدهای نوروزی هستیم، بد نیست نگاهی به نرخ کالاهای شب عید داشته باشیم.
افزایش 53 درصدی نرخ آجیل
آجیل، یار دیرین و جدایی‌ناپذیر نوروز است. اصلا آمدن بهار خانوم یک طرف و خرید آجیل یک طرف! خرید آجیل دیگر برای بسیاری از اقشار جامعه کار راحتی نیست و اگر خریدی هم در کار باشد در محدوده نیم‌کیلو، یک‌کیلو است که در همنشینی با تخمه جابانی به مقدار قابل‌قبولی می‌رسد. البته تهیه همین یک کیلو آجیل نیز در مغازه‌ها بین 760 تا 860 هزار تومان برای‌تان آب می‌خورد. در برخی از سایت‌های اینترنتی نیز انواع آجیل برای شب عید با ترکیبات مختلف به فروش می‌رسد.
آجیل اقتصادی: شامل پسته اکبری - بادام درختی لعابی - تخمه کدو گوشتی - جابانی - بادام زمینی سرکه‌ای - بادام زمینی لعابی - بادام هندی زعفرانی؛ کیلویی 390 هزار تومان.
آجیل مغز: شامل بادام زمینی سرکه‌ای - بادام درختی زرین ایرانی لعابی - مغز فندق شور ایرانی - مغز پسته شور - بادام هندی زعفرانی - کشمش پیکامی؛ کیلویی 700 هزار تومان.
آجیل پذیرایی: شامل پسته اکبری دستچین - بادام هندی زعفرانی - تخمه کدو گوشتی - تخمه جابانی - بادام درختی زرین ایرانی لعابی؛ کیلویی 609 هزار تومان.
آجیل ممتاز: شامل پسته احمدآقایی لعابی - بادام درختی زرین ایرانی لعابی - بادام زمینی سرکه‌ای - تخمه کدو گوشتی - تخمه جابانی - بادام هندی زعفرانی؛ کیلویی 496 هزار تومان.
اگر قصد خرید مغزهای جداگانه را نیز داشته باشید برای خرید هر کیلو پسته احمدآقایی باید 830 هزار تومان، پسته فندقی ممتاز 640 هزار تومان، پسته بوداده آردی 820 هزار تومان و پسته کله‌قوچی 920 هزار تومان هزینه کنید.
البته در برخی از سایت‌های اینترنتی پسته اکبری دستچین کیلویی 748 هزار تومان، پسته احمدآقایی لعابی کیلویی 668 هزار تومان، پسته احمدآقایی زعفرانی کیلویی 703 هزار تومان و پسته اکبری کیلویی 649 هزار تومان به فروش می‌رسد.
قیمت بادام درختی در بازار کیلویی 820 هزار تومان است و در مغازه‌های سطح شهر به 886 هزار تومان می‌رسد. نرخ بادام هندی در بازار از کیلویی 800 هزار تومان و در مغازه‌های سطح شهر از 840 هزار تومان شروع می‌شود. نرخ هر کیلو تخمه جابانی در بازار کیلویی 420 هزار تومان و در مغازه‌های سطح شهر حدود 310 هزار تومان است. سایر خشکبار مانند قیصی با نرخ کیلویی 280 هزار تومان، آلو جنگلی خشک کیلویی 140 هزار تومان، آلو شابلون خشک کیلویی 240 هزار تومان و آلو بخارا کیلویی 240 هزار تومان در بازار بزرگ تهران به فروش می‌رسد.
قیمت آجیل برای نوروز 1402
سال گذشته هنگام نگارش گزارش شب عید، نرخ آجیل و مغز برای نوروز 1402 به شرح زیر بود:
قیمت آجیل مخلوط در بازار کیلویی 560 هزار تومان است و در مغازه‌های سطح شهر به کیلویی 900 هزار تومان، نرخ پسته در بازار کیلویی 580 هزار تومان و در مغازه‌های سطح شهر به یک میلیون تومان، نرخ بادام درختی در بازار کیلویی 580 هزار تومان و در مغازه‌های سطح شهر به 750 هزار تومان، نرخ بادام هندی در بازار کیلویی 600 هزار تومان و در مغازه‌های سطح شهر به 650 هزار تومان، نرخ تخمه جابانی در بازار کیلویی 320 هزار تومان است و در مغازه‌های سطح شهر به حدود 300 هزار تومان می‌رسد. سایر خشکبار مانند قیصی با نرخ کیلویی 240 هزار تومان، آلو جنگلی خشک با نرخ کیلویی 120 هزار تومان، آلو شابلون خشک با نرخ کیلویی 240 هزار تومان و آلو بخارای خشک با نرخ کیلویی 160 هزار تومان در بازار بزرگ تهران به فروش می‌رسد. با قیمت‌های یادشده با یک حساب سرانگشتی درمی‌یابیم نرخ آجیل از سال گذشته تاکنون حدود 53 درصد گران شده؛ یعنی برای خرید یک مقدار مشخص آجیل در سال 1402 باید 53 درصد بیشتر نسبت به خرید همان میزان آجیل در سال گذشته هزینه کنید.
قیمت آجیل از نگاه مسئولان!
موارد فوق در حالی بیان می‌شود که چندی پیش غلامرضا خدامی، رئیس اتحادیه فروشندگان خشکبار و آجیل تهران اظهار کرد: برای آجیل شب عید نمی‌توان نرخ مشخصی را اعلام کرد، زیرا براساس اختلاط مغزهای مختلف و کیفیت، نرخ‌های متفاوتی وجود دارد، اما در مقایسه با سال قبل افزایش نرخ نداشته‌ایم و حتی نرخ برخی از مغز‌ها کاهش یافته است. نرخ پسته در مقایسه با سال قبل 20 درصد کاهش یافته و در تخمه جابانی شور نیز شاهد افت نرخ هستیم و نرخ تخمه کدو و مغز بادام تغییری نداشته است.
وی تصریح کرد: مغز بادام نیز براساس سایز و کیفیت نرخ متفاوتی دارد؛ به‌طوری که در نمایشگاه حداکثر 650 هزار تومان و حداقل 470 هزار تومان (سایز 27) قیمت‌گذاری شده است.
خدامی گفت: هر کیلوگرم فندق با پوست با قیمت 470 هزار تومان تا 530 هزار تومان به فروش می‌رسد که در مقایسه با سال گذشته با کاهش نرخ این محصول رو‌به‌رو هستیم.
خدامی گفت: هر کیلوگرم تخمه جابانی ممتاز 320 هزار تومان و تخمه جابانی اعلا 250 تا 270 هزار تومان قیمت‌گذاری شده است. تخم کدوی ممتاز نیز با نرخ 270 هزار تومان تا 280 هزار تومان به فروش می‌رسد.
وی اظهار کرد: در نمایشگاه بهاره آجیل چهارمغز با قیمت 600 تا 700 هزار تومان به فروش می‌رسد. همچنین آجیل سلامت با قیمت 280 هزار تومان به فروش می‌رسد که شامل اقلامی مانند شاهدانه، نخودچی و مغز تخمه است.
افزایش ناچیز نرخ میوه
قیمت میوه شب عید و تنظیم بازار آن در کنار دیگر کالاهای ضروری، موضوعی است که هر سال در این روزها مردم را دغدغه‌مند می‌کند. گرانی میوه از یک سو و کیفیت پایین میوه‌های تنظیم بازاری از سوی دیگر در چند سال اخیر موضوعی بوده که در شب و روزهای منتهی به عید مشکلاتی را ایجاد کرده است. آجیل که این روزها به‌دلیل گرانی در برخی از خانه‌ها دیده نمی‌شود یا اگر هم باشد تنها برای مهمان است، آن هم مهمانانی خاص! اما دیگر از میوه که نمی‌توان گذشت. در واقع اگر بخواهیم میوه را از پذیرایی‌های‌مان حذف کنیم، ما می‌مانیم و شرمندگی. البته میزان خرید میوه شب عید با خرید روزمره متفاوت است و بسیاری از افراد به‌صورت جعبه‌ای میوه را خریداری می‌کنند. در این وضعیت غرفه‌های فروش میوه نیز زرنگی از جنس خود دارند که آن هم قالب‌کردن میوه‌های له‌شده ته بار است. در نتیجه اگر قصد خرید میوه شب عید را دارید حتما جعبه میوه را خوب بررسی کنید. در ادامه گزارش به تفاوت نرخ میوه شب عید امسال و سال گذشته پرداختیم.
قیمت میوه شب عید در سال 1402
براساس جدیدترین نرخ‌نامه اتحادیه میوه و تره‌بار در سال 1402 نرخ عمده هر کیلو پرتقال تامسون شمال در میادین میوه و تره‌بار 8 تا 25 هزار تومان، پرتقال رسمی شمال 8 تا 20 هزار تومان و پرتقال جنوب 25 تا 65 هزار تومان، هر کیلوگرم سیب لبنانی زرد 20 تا 50 هزار و سیب لبنانی قرمز بین 15 تا 45 هزار تومان، میوه‌های وارداتی مانند موز نیز دست‌کم 72 تا 80 هزار تومان در هر کیلوگرم است.
همچنین نرخ عمده هر کیلوگرم انار بین 20 تا 50 هزار تومان، هر کیلوگرم انگور شاهرودی 20 تا 55 هزار تومان، هر کیلوگرم کیوی 25 تا 60 هزار تومان، هر کیلوگرم لیمو شیرین 25 تا 45 هزار تومان و هر کیلوگرم نارنگی 20 تا 50 هزار تومان تعیین شده است.
قیمت میوه شب عید در سال 1401
طبق آخرین نرخ‌نامه اتحادیه میوه و تره‌بار در سال 1401 نرخ عمده هر کیلو پرتقال تامسون شمال در میادین میوه و تره‌بار 12 تا 25 هزار تومان، پرتقال رسمی شمال 10 تا 20 هزار تومان و پرتقال جنوب 30 تا 45 هزار تومان، هر کیلوگرم سیب لبنانی زرد 20 تا 45 هزار تومان، سیب لبنانی قرمز بین 15 تا 35 هزار تومان و میوه‌های وارداتی مانند موز نیز دست‌کم 45 هزار تومان در هر کیلوگرم بود. همچنین نرخ عمده هر کیلوگرم انار 25 تا 60 هزار تومان، هر کیلوگرم انگور شاهرودی 20 تا 35 هزار تومان، هر کیلوگرم کیوی 20 تا 40 هزار تومان، هر کیلوگرم لیمو شیرین 15 تا 28 هزار تومان و هر کیلوگرم نارنگی 15 تا 55 هزار تومان تعیین شده بود.
میوه شب عید تامین است
جبرئیل برادری، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران نیز درباره آخرین گزارش‌ها و اقدامات انجام‌شده درباره میوه شب عید گفت: نزدیک 4200 تا 4300 تن میوه شب عید برای شهر تهران و باقی برای شهرستان‌های استان تهران در نظر گرفته شده است. وی با بیان اینکه مردم برای تامین کالاهای اساسی ماه مبارک رمضان و ایام عید نگرانی نداشته باشند، اظهار کرد: عرضه میوه عید با هدف تنظیم و کنترل بازار در سطح شهر تهران توسط سازمان میادین میوه و تره‌بار با نرخ مناسب در تمام 300 غرفه انجام می‌شود. در نتیجه مقایسه قیمتی میوه شب عید امسال و سال گذشته خوشبختانه شاهد افزایش نرخ ناچیزی در برخی از میوه‌های شب عید هستیم. البته امیدواریم مانند آجیل، نرخ غرفه‌های میوه شب عید نیز فراتر از نرخ‌نامه اعلامی نباشد.
قیمت شیرینی عید 2 برابر شد
به‌گمانم جذاب‌ترین بخش عید برای همه پس از دریافت عیدی، خوردن شیرینی‌های مختلف باشد. هرچند الان هر زمان اراده کنید به نزدیک‌ترین قنادی سر می‌زنید و شیرینی موردعلاقه خود را می‌خرید، اما زمانی خرید شیرینی مناسبتی و بهترین آن خرید شیرینی عید بود. البته هر سال در آستانه ماه رمضان بازار شکر کمی بهم می‌ریزد که ظاهرا در سال جاری مسئولان با تلاش‌هایی سعی بر تنظیم بازار شکر داشتند، اما باز هم خبرهایی از گرانی شکر به گوش رسید. هرچند همیشه رئیس اتحادیه قنادان، شیرینی‌فروشان و کافه‌قنادی‌های تهران معتقد است نرخ شیرینی براساس کیفیت و رتبه توسط قنادی‌ها تعیین می‌شود، اما انتظار می‌رود قنادان محصول باکیفیت را با قیمت‌های مناسب به‌دست مردم برسانند. همچنین رئیس اتحادیه قنادان، شیرینی‌فروشان و کافه‌قنادی‌های تهران گفت: باتوجه به آزادسازی نرخ کالاهای اساسی همچون آرد و افزایش نرخ سایر مواد اولیه تولید کیک و شیرینی، هیچ قیمت‌گذاری دستوری برای شیرینی شب عید و ایام نوروز سال 1403 نداریم، اما مردم می‌توانند هرگونه گرانفروشی را به اتحادیه و سازمان تعزیرات حکومتی گزارش کنند. در این بین برخی قنادی‌ها نیز از نبود نرخ مصوب استفاده کرده و برای شیرینی‌ها قیمت‌هایی نجومی تعیین می‌کنند که این موضوع بیشتر در شیرینی‌فروشی‌های معروف رخ می‌دهد.
اختلاف نرخ شیرینی عید در 1401 و 1402
بررسی‌های میدانی از قنادی‌های سطح شهر نشان می‌دهد نرخ هر کیلوگرم شیرینی تر و خامه‌ای حسب کیفیت بین 185 تا 250 هزار تومان، شیرینی دانمارکی، زبان و پاپیونی بین 120 تا 170 هزار تومان و کیک یزدی بین 80 تا 120 هزار تومان در شیرینی‌فروشی‌های درجه یک و دو به فروش می‌رسد. سال 1401 نیز حسب کیفیت و درجه‌بندی نرخ هر کیلوگرم شیرینی تر بین 120 تا 135 هزار تومان، شیرینی دانمارکی بین 90 تا 110 هزار تومان، کیک یزدی بین 70 تا 85 هزار تومان، نارگیلی و گردویی بین از 140 تا 160 هزار تومان و کشمشی و زبان بین 100 تا 120 هزار تومان بود.
خرید اینترنتی شیرینی عید
در سایت‌های اینترنتی شیرینی‌های نوروزی با قیمت‌های مختلفی به فروش می‌رسند. برای مثال شیرینی برنجی و نخودچی مخلوط بسته‌ای 420 هزار تومان، شیرینی نعلی بسته‌ای 490 هزار تومان و برشتوک بسته‌ای 350 هزار تومان به فروش می‌رسد. همچنین برای خرید شیرینی تر از سایت‌های فروش اینترنتی شیرینی فروشی‌ها باید از کیلویی 315 تا 400 هزار تومان هزینه کنید. هزینه خرید هر کیلو شیرنی خشک نیز از 72 تا 440 هزار تومان متغیر است.
ظرف هفت‌سین از 250 هزار تا 18 میلیون تومان
وقتی به هفته پایانی سال می‌رسیم، دیگر زمان خرید اقلام و پهن کردن سفره هفت‌سین است. اصلا همه ذوق آمدن بهار خانوم و آقا نوروز یک طرف، خرید وسایل هفت‌سین یک طرف. با گذری در سایت‌های اینترنتی درمی‌یابیم برای خرید یک هفت‌سین ساده باید حدود 250 هزار تومان هزینه کنید. اگر هم اهل چیدن سفره هفت‌سین‌های آنچنانی باشید باید بین 5 تا 12 میلیون تومان هزینه کنید. البته اگر سری به مغازه‌های لوکس شهر بزنید نرخ هفت‌سین‌های لاکچری تا 18 میلیون تومان نیز می‌رسد. بگذریم که برخی به‌دنبال تجملات و لاکچری‌بازی و چیدن سفره‌های هفت‌سین آنچنانی هستند، اما پهن کردن یک سفره ساده که با مهربانی دور آن بنشینید لذتی وصف‌نشدنی دارد.
سخن پایانی
این دلار که زمان نمی‌شناسد و حرف حساب نمی‌فهمد که چه زمانی ارزان و چه زمانی گران شود، اصلا غم ما را چه به دلار؟ اصلا این دلار بی‌زبان چقدر مقصر بازار بی‌دروپیکر است؟ نکند که دلار دیوار کوتاه کم‌کاری آقایان باشد برای پوشاندن ضعف‌های مدیریتی؟ ختم کلام اینکه جیب مردم کفاف خرج‌های‌شان را نمی‌دهد و امیدواریم 1403 نویددهنده سالی خوش برای اقتصاد تلخ کشور باشد.