گرفتن دیه تصادف راننده مقصر یا بدون گواهینامه چگونه است؟

گرفتن دیه تصادف شاید از نگاه برخی امری ساده به نظر بیاید اما دیه تصادف در برخی موارد پیچیدگی‌هایی قانونی دارد که بسیاری از مردم از آن بی‌اطلاع هستند.

در این یادداشت درباره گرفتن دیه تصادف نوشته‌ایم و موارد خاصی همچون دیه راننده مقصر و دیه راننده بدون گواهینامه را شرح داده‌ایم. با ما همراه باشید.

قانون بیمه شخص ثالث

قانون بیمه شخص ثالث ابتدا در سال 1347 و با نام «قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی» در مجلس شورای ملی به تصویب رسید. این قانون در طی سالیان چندین بار دچار تغییراتی گردید. قانونی که امروز مورد استناد قرار می‌گیرد «قانون بیمه اجباری خسارات واردشده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه» است.

این قانون نسبت به نسخه اولیه خود تفاوت‌های بسیاری دارد. بااین‌حال بسیاری از مردم همچنان ذهنیت‌هایی کلیشه‌ای نسبت به این قانون دارند که بیشتر تحت تأثیر نسخه اولیه است. مهم‌ترین مباحثی که مردم نسبت به آن ذهنیتی غلط دارند، بحث دیه راننده بدون گواهینامه و دیه راننده مقصر است.

در ادامه قوانین مربوط به این دو مورد را با استناد به قانون جدید بیمه شخص ثالث بررسی می‌کنیم.

دیه راننده بدون گواهینامه

تصادف بدون گواهینامه یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی است که رانندگان نسبت به قوانین آن آگاهی ندارند. بر اساس ذهنیت عموم قانون دیه تصادف بدون گواهینامه این‌گونه است که اگر فردی بدون گواهینامه رانندگی کند و تصادف کند، چه مقصر سانحه باشد چه نباشد، نه‌تنها دیه‌ای به او تعلق نمی‌گیرد، بلکه به دلیل رانندگی بدون گواهینامه مقصر سانحه شناخته می‌شود. اما قانون چیز دیگری می‌گوید.

طبق قانون جدید بیمه شخص ثالث، درصورتی‌که راننده مقصر حادثه گواهینامه نداشته باشد، هیچ‌گونه دیه‌ای به او تعلق نمی‌گیرد اما اگر زیان دیده حادثه باشد، می‌تواند دیه خود را به‌طور کامل از بیمه‌نامه شخص ثالث راننده مقصر وصول کند و تنها به دلیل رانندگی بدون گواهینامه جریمه می‌شود.

بنابراین در نظر داشته باشید که راننده زیان دیده حادثه، فارغ از اینکه گواهینامه یا بیمه‌نامه دارد یا ندارد، حق قانونی برخورداری از دیه از محل بیمه‌نامه شخص ثالث راننده مقصر را داراست.

دیه راننده مقصر

شاید بتوان گفت مورد مناقشه ترین بحث بیمه شخص ثالث، مبحث دیه راننده مقصر است. مطابق با کلیشه‌های رایج در جامعه، راننده مقصر حق برخورداری از هیچ‌گونه دیه‌ای را ندارد اما قانون جدید بیمه شخص ثالث چیز دیگری می‌گوید.

در بیمه‌نامه‌های جدید بیمه شخص ثالث، بخشی وجود دارد تحت عنوان «تعهد راننده» یا «تعهد حوادث راننده». بخشی از حق بیمه پرداختی به این محل اختصاص میابد. مقابل این بند از بیمه‌نامه شخص ثالث، مبلغی درج می‌شود که معمولاً به میزان یک دیه کامل به نرخ تاریخ خرید بیمه‌نامه است.

از این محل می‌توان دیه راننده مقصر را وصول کرد. بنابراین تمامی کسانی که برای خودروی خود بیمه‌نامه شخص ثالث تهیه می‌کنند، تا سقف مبلغ «تعهد راننده» می‌توانند دیه خود را وصول کنند.

در مواردی که شدت صدمات موجب تعدد دیات راننده مقصر شود، تنها تا سقف این مبلغ می‌توان دیه راننده مقصر را وصول کرد. بااین‌حال برخی از مراکز همچون «گروه وکلای حقوقی سوبارش» در برخی موارد موفق شده‌اند در محاکم قضایی، حکم پرداخت تعدد دیات راننده مقصر از سوی شرکت بیمه را اخذ کنند.

وکیل تصادفات رانندگی

در بخش‌های قبل با برخی از نکاتی از قانون بیمه شخص ثالث آشنا شدید که احتمالاً پیش‌ازاین نمی‌دانستید. حال سؤالی که پیش می‌آید این است که در هنگام بروز تصادفات رانندگی و در مواقعی که فرد مشمول دیه می‌شود، آیا برای وصول دیه نیازی به وکیل تصادفات رانندگی هست؟

وصول دیه تصادف از شرکت‌های بیمه ملزم به گرفتن رأی از دادگاه است. البته که می‌توان بدون وکیل تصادفات هم در دادگاه حاضر شد اما در این صورت فرد در معرض از دست دادن حق خود قرار می‌گیرد. مراحل گرفتن دیه تصادف برخلاف ظاهر ساده آن پیچیدگی‌هایی دارد که در آن‌ها به‌راحتی حق فرد زیان دیده پایمال می‌شود.

مراحل گرفتن دیه تصادف از دادسرا و پزشکی قانونی آغاز و در دادگاه و اجرای احکام پایان میابد. در هرکدام از این مراحل ممکن است حق زیان دیده تصادف پایمال شود. در بسیاری از موارد، به‌خصوص در مواردی که منجر به تعدد دیات زیان دیده شده است، مشاهده شده است که در مرحله پزشکی قانونی یا در دادگاه، به دلیل مشغله بالای عوامل، بخشی از حق زیان دیده، نادیده گرفته شده است.

بنابراین گرفتن وکیل تصادفات رانندگی برای وصول دیه بیمه شخص ثالث به‌خصوص برای کسانی که مشمول تعدد دیات شده‌اند و یا برای راننده مقصر بسیار حیاتی است. گروه وکلای حقوقی سوبارش با سال‌ها تجربه در عرصه وصول دیه تصادف، یکی از برترین مراکز در ایران از این لحاظ محسوب می‌شود.