یک روانشناس: یادگیری مهارت «همدلی» سبب پایداری خانواده‌ها می‌شود
همدان - ایرنا - مدیر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان همدان گفت: یادگیری و تقویت مهارت همدلی و به کار بستن آن در خانه و خانواده سبب قوام زندگی و پایداری خانواده ها می شود.
«مهتا سنگستانی» روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه باید همدلی را بیاموزیم و در خانواده همدل باشیم اظهار داشت: در دنیای امروز که شاهد افزایش روز افزون استرس و تنش‌های اغلب منفی و پیامدهای ناشی از آن شامل خشونت‌های روانی، اجتماعی و خانوادگی هستیم، لزوم به کارگیری راهکارهای مقابله ای با این پیامدها بیش از پیش احساس می‌شود.
وی اضافه کرد: چرا که این پیامدها نه تنها بر زندگی اجتماعی افراد تاثیر سوء دارد بلکه نتایج زیانبار آن در روابط خانوادگی موجب از هم پاشیدگی خانواده می‌شود که افزایش آمار طلاق گواه این موضوع است.
مدیر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان همدان،«همدلی» را یکی از راهکارهای موثر در پیشگیری از این آثار سوء دانست و افزود: «همدلی» یکی از مولفه‌های شخصیتی است که در روابط بین فردی به ویژه در میان زوجین بسیار مهم است.
سنگستانی توضیح داد: همدلی در واقع پاسخی است که یک نفر از نظر عاطفی، شناختی و اجرایی به دیگران می‌دهد یعنی فرد ظرفیت احساس مشابه با دیگران و توانایی درک درست از شرایط و واکنش‌های آنها را داشته باشد، همچنین بتواند به این حالات و شرایط پاسخ مناسب بدهد.
وی با بیان اینکه «همدلی» با «همدردی» تفاوت دارد اضافه کرد: همدردی با فردی که برای حل مشکل خود مستاصل و ناتوان است یعنی مانند او احساس عجز و ناتوانی کردن در حل مشکل کمکی نمی کند.
مدیر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان همدان تاکید کرد: همدلی با تاثیر گذاشتن بر انگیزه‌های بین فردی، سبب هدایت تعاملات اجتماعی و شکل گیری روابط بین افراد شده و سازگاری را در زندگی زناشویی افزایش می دهد همچنین همدلی والدین تاثیرات مثبتی بر سازگاری و سلامت روان کودکان دارد.
سنگستانی با تاکید بر اینکه برای پایداری خانواده باید موانع همدلی را کاهش داد گفت: یکی از موانع همدلی «پرت کردن حواس» طرف مقابل و در واقع، مسدود و متوقف کردن احساسات او است.
وی بیان کرد: جلوگیری از بیان احساسات توسط افراد سبب گام برداشتن در مسیر جدایی و دوری بیشتر شده و سعی در عوض کردن موضوع با بیان جملاتی مثل «حالا بلند شو، دست و صورتت را بشوی، بعد درباره اش باهم صحبت می کنیم» نیاز به همدلی طرف مقابل را ارضا نمی‌کند.
مدیر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان همدان اضافه کرد: اگر در وضعیتی که فرد نیاز به همدلی دارد شروع به سؤال، کنکاش و بازجویی کردن در مورد موضوع با بیان «کی رفتی آنجا؟»، «اصلا چه شد که تو تصمیم گرفتی این کار را بکنی؟» نه تنها کمکی نکرده ایم بلکه این روش مانع همدلی در خانواده می شود.
سنگستانی افزود: همچنین «اصلاح» یا «تفسیر کردن» حرف‌ها یا واکنش‌های طرف مقابل، در مواقعی که او به همدلی نیاز دارد باعث احساس شرمندگی وی شده، در صمیمیت روابط بین فردی تاثیر منفی دارد.
وی با بیان اینکه همدردی بی چون و چرا در اتفاقات و پیشامدهای زندگی باعث افزایش احساس عجز و ناتوانی افراد می شود اظهار داشت: تفاوت‌های بین فردی ناشی از تفاوت های ژنتیکی افراد و تفاوت در محیط زندگی آنها بوده و هر فرد ساختار ژنتیکی خاص و هر خانواده شیوه و روش تربیتی مخصوص به خود را دارد بنابراین با شیوه صحیح پرورش و تربیت کودکان می توان همدلی کردن را به آنان آموخت.
مدیر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان همدان گفت: اولین قدم برای افزایش مهارت همدلی تمرین گوش دادن به صورت فعال است بنابراین برای این کار باید به خوبی و با تمام توجه به طرف مقابلتان گوش داده، پاسخ‌های مناسبی بدهید.
سنگستانی افزود: اگر در وضعیت گوش دادن به حرف کسی نیستید، بهتر است از او بخواهید که در زمان دیگری باهم صحبت کنید در این صورت، ناراحتی فرد بسیار کمتر از زمانی خواهد بود که با شما صحبت کند، ولی پاسخ نامناسب بگیرد.
وی با بیان اینکه بهتر است همدلی خود را با نشان دادن احساسات خود بیان کنید اضافه کرد: با عنوان اینکه «مطمئنم خیلی برایت سخت بوده است» یا «از خوشحال بودنت خوشحالم» طرف مقابل تان احساس می کند که شما درکش کرده اید.
مدیر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان همدان گفت: بیشتر مواقع افرادی که با شما درد دل می کنند درست یا غلط موضوع را می دانند و تنها دنبال کسی برای تقسیم کردن نگرانی‌هایشان هستند بنابراین ضمن ارائه راهکار برای حل مشکل وی، از توصیه‌های کلیشه ای و مقصر نشان دادن او خودداری کنید.
سنگستانی ادامه داد: برای همدلی کردن با دیگران لازم است که تعصب را کنار گذاشته و حرف های دیگران را حتی اگر مخالف آن هستید گوش دهید همچنین توجه داشته باشید که قرار نیست عقیده طرف مقابل را بپذیرید، بلکه فقط باید به آن احترام بگذارید.
وی اظهار داشت: برای اینکه بتوانید مهارت همدلی خود را بالا ببرید، باید در عکس العمل نشان دادن تعادل برقرار کنید یعنی نه این قدر عکس العمل نشان دهید که به مشکل فرد افزوده شود و نه چنان بی اهمیت باشید که احساس کند او را درک نمی‌کنید.
مدیر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان همدان گفت: باید نسبت به حساسیت‌ها، دیدگاه‌ها و عقاید طرف مقابل شناخت داشت و سپس مسائل را از دریچه چشم او دید در واقع، باید چارچوب ذهنی خود را به ذهن فرد دیگر نزدیک کرد تا زمینه سخن گفتن فراهم و ارتباط برقرار شود.
سنگستانی با بیان اینکه باید احساسات و هیجانات خود را کنترل کرد گفت: میزان مهارت افراد در بیان احساسات یک ویژگی اجتماعی مهم است که به برقراری ارتباط هرچه بهتر با دیگران کمک می کند مهارت بیان احساس به شکل مناسب یکی از اجزای سازنده هوش هیجانی است که طی آن فرد می تواند انگیزه خود را حفظ و در مقابل ناملایمات پایداری کند.
*س_برچسب‌ها_س*