یک گزارش تحقیقی مسئولانه

دکتر حسین انتظامی / کتاب «یک زمستان با کولبرها» (نوشته صادق امامی) اثری خوشخوان و نمونه‌ای از گزارش تحقیقی و رفتار مسئولانه یک روزنامه نگار. نویسنده به جای نگارش یک گزارش پشت میزی - که متاسفانه در تحریریه‌های رسانه‌ها مرسوم است - پس از ماجرای غمبار یخ‌زدگی دو برادر کولبر، دوبار بار سفر بسته و در برف و بوران به ارتفاعات مرزی سفر کرده و مشاهدات و دریافت‌های خود را نوشته است.

این کتاب ترکیبی از سفرنامه و گزارش تحقیقی است. جای این نوع گزارش‌گری در رسانه‌ها خالی است و می‌تواند بر تأثیرگذاری آنها بیفزاید و به حل مسأله کمک کند. رسانه‌ها هم حق دارند که به این‌گونه بی‌توجهند. محدودیت‌های مالی، مانع از سرمایه‌گذاری آنها روی این گونه می‌شود. دوره‌ای که در معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد، مسئولیت داشتم با توجه به همین محدودیت اعلام کردیم 50 تا 100 درصد هزینه گزارش‌های تحقیقی را می‌پردازیم. این برنامه شامل خبرنگاران آزاد هم می‌شد. اما دریغ از یک درخواست! شاید گیر کار در جایی دیگر بود.

نویسنده بدون آن که اسیر سانتی‌مانتالیسم رایج شود ضمن بازگویی رنج این قشر شریف که عددشان به یکصد هزار نفر می‌رسد، مسأله را تک بعدی نمی‌بیند. او به دنبال تلنگر به دستگاه‌های سیاستگذار است تا به‌جای سختگیری (هر چند با دلایل درست) و نگاه صرفا سلبی، چاره‌اندیشی مبنایی بکنند و راه جایگزین به مرزنشینانی بدهند که فقر و بیکاری، امان‌شان را بریده است. نگاه دقیق، نثر روان، پاورقی‌های خوب، اطلاعات مفید، پیوست تحلیلیِ جمع و جور، احترام و همدلی با یکی از نجیب‌ترین اقوام ایرانی و پرهیز از شعار زدگی و رهنموددهی که ضرباهنگ این نوع گزارش‌ها را می‌گیرد، از ویژگی‌های این کتاب است.