24 ترفند حیاتی که در ساخت رزومه تحصیلی و کاری باید به آنها توجه کنید!
اگر شما هم می‌خواهید برای شرکت‌ها و کارفرمایان مختلف رزومه کاری بفرستید یا قصد ادامه تحصیل در دانشگاه‌های خارج از کشور را دارید، باید اول‌ازهمه یک رزومه حرفه‌ای برای خودتان بسازید.
رزومه استاندارد تأثیر بسیار زیادی روی استخدام یا اخذ پذیرش اپلای شما خواهد داشت؛ زیرا کارفرمایان و دانشگاه‌های مقصدی که قصد تحصیل را در آنها دارید، تنها با نگاه کوتاهی به رزومه شما (اغلب همان صفحه اول) می‌توانند روی قبولی یا رد شما تصمیم بگیرند.
اگر شما هم تمایل دارید بدانید که چگونه یک رزومه خوب برای کار و اپلای داشته باشیم، ادامه این مطلب را از دست ندهید. در این مقاله، قصد داریم تمامی نکات مهمی را که برای ساخت یک رزومه خوب نیاز داریم، باهم مرور کنیم و یاد می‌گیریم که چطور رزومه‌ای تأثیرگذار و حرفه‌ای بنویسیم تا شانس استخدام یا پذیرش ما بالاتر رود.
*س_نکات مهم برای ساخت رزومه کاری_س*اگر برای شما هم سوال پیش آمده است که چگونه یک رزومه خوب برای کار و اپلای داشته باشیم، ابتدا باید تفاوت این دو رزومه را با یکدیگر بدانیم. معمولا نحوه نوشتن رزومه کاری با رزومه تحصیلی تفاوت‌هایی دارد. تمرکز رزومه‌های کاری بیشتر روی میزان سابقه کاری شما یا توانمندی‌ها و مهارت‌های فردی مخصوص آن شغل است. درحالی‌که رزومه تحصیلی بیشتر روی تحصیلات آکادمیک شما تمرکز دارد. برای آنکه یک رزومه بنویسیم، باید تمامی نکات مربوط به ساخت رزومه حرفه‌ای و بایدها و نبایدهای آن را بدانیم.
*س_اطلاعات تماس خود را کامل و درست بنویسید_س*یکی از مهم‌ترین نکاتی که باید به خاطر داشته باشید، درست و صحیح نوشتن اطلاعات تماس در فرم رزومه است. اغلب کارفرمایان به دلیل اطلاعات ناقص یا اشتباه تماس از همان اول رزومه شما را رد می‌کنند. اطلاعات تماس باید شامل شماره موبایل، آدرس ایمیل، شهر محل زندگی و آدرس صفحه لینکدین باشد.
*س_یک قالب و فونت مناسب انتخاب کنید_س*قالب و چارچوب کلی رزومه شما بسیار مهم است؛ زیرا اغلب کارفرمایان نگاهی کلی و مختصر به رزومه شما می‌اندازند و بهتر است در همان نگاه اول، نکات مهم و کلیدی رزومه شما را مشاهده کنند. این کار با انتخاب فونتی مناسب برای رزومه و قالبی استاندارد میسر می‌شود. سایت‌های رایگان زیادی وجود دارند که شما می‌توانید از قالب رزومه آنها استفاده کنید. یکی از آنها، رزومه ساز رایگان جاب ویژن است که قالب استاندارد و حرفه‌ای فارسی و انگلیسی را در اختیار شما می‌گذارد.
*س_سوابق کاری خود را در بخش اول بنویسید_س*بهتر است اولین قسمتی که در رزومه شما قرار می‌گیرد، سوابق و تجربیات کاری مرتبط باشد. توجه داشته باشید که سوابق کاری برای کارفرمایان خیلی مهم‌تر از تحصیلات است. همچنین بهتر است سوابق را به ترتیب تاریخ آنها از جدیدترین تا قدیمی‌ترین آن ذکر کنید؛ به‌طوری‌که جدیدترین سابقه کاری شما بالاتر از همه قرار بگیرد.
اگر به‌تازگی فارغ‌التحصیل شده‌اید و سابقه کاری ندارید، می‌توانید بخش بعدی یعنی دوره‌های آموزشی، مهارت‌های فردی یا فعالیت‌های داوطلبانه دوران دانشجویی خود را در ابتدای رزومه‌تان بنویسید. بعدازاین قسمت می‌توانید سوابق تحصیلی را نیز در بخشی جداگانه به ترتیب مقطع تحصیلی ذکر کنید.
*س_دوره‌های آموزشی و تجربیات داوطلبانه خود را بنویسید_س*در قسمت‌های بعدی رزومه کاری خود، اگر دوره آموزشی خاصی را گذرانده‌اید، حتما موضوع دوره و نام موسسه برگزارکننده را ذکر کنید. همچنین فعالیت‌های داوطلبانه تأثیر خوبی روی نگاه کارفرما می‌گذارد و می‌تواند از نکات مثبت رزومه محسوب شود.
*س_جوایز، افتخارات یا مقالات چاپ‌شده را ذکر کنید_س*اگر در طول تحصیل یا فعالیت شغلی جوایزی کسب کرده‌اید یا مقاله و پروژه‌های آکادمیک انجام داده‌اید، می‌توانید در این بخش به آنها اشاره کنید. با‌این‌حال اگر موردی برای این قسمت وجود ندارد نگران نباشید. در این صورت می‌توانید روی تکمیل سایر بخش‌ها تمرکز کنید.
*س_مهارت‌های خود را نام ببرید_س*در قسمت‌های بعدی بهتر است مهارت‌های زبان انگلیسی، مهارت‌های نرم‌افزاری و مهارت‌های فردی خود را شرح دهید. توجه داشته باشید که بهتر است در قسمت مهارت‌های فردی به‌جای ذکر چند مورد مهارت نرم، از تجربیاتی که نشان‌دهنده این مهارت‌ها هستند، به‌صورت مختصر صحبت کنید.
*س_نبایدهای رزومه کاری_س*نکته مهم بعدی برای آنکه بدانیم چگونه یک رزومه خوب برای کار و اپلای داشته باشیم، این است که همیشه هنگام ساخت رزومه باید حواسمان به اشتباهاتی که ممکن است انجام دهیم باشد؛ زیرا ممکن است شانس استخدام ما را به‌طور کلی از بین ببرد. در ادامه به برخی از مهم‌ترین این نبایدها اشاره کرده‌ایم.
*س_غلط املایی_س*یکی از مهم‌ترین اشتباهات رایج اغلب کارجویان غلط املایی یا تایپی در رزومه است. این موضوع می‌تواند به‌طورکلی رزومه را زیر سؤال ببرد. غلط املایی یا تایپی نشان‌دهنده آن است که شما به‌طور دقیقی رزومه‌تان را بازبینی نکرده‌اید. البته یک غلط کوچک در کل رزومه شاید شانس شما را به‌طورکلی از بین نبرد؛ اما غلط‌های بیشتر قطعا تأثیر منفی روی رزومه خواهد گذاشت.
*س_آدرس ایمیل شخصی_س*یکی دیگر از اشتباهات رایج کارجویان نوشتن آدرس ایمیل شخصی و غیرحرفه‌ای در رزومه کاری است. بهتر است یک آدرس ایمیل جداگانه برای کارتان داشته باشید و آدرس آن‌هم خیلی ساده نام و نام خانوادگی شما باشد.
*س_رزومه بیش‌ازحد طولانی_س*حواستان باشد که رزومه شما نباید از 2 صفحه بیشتر شود و نکات مهم باید در صفحه اول بیاید. اغلب کارفرمایان وقت کافی برای مطالعه رزومه‌های بیشتر از دو صفحه را ندارند و برخی از آنها حتی به صفحه دوم رجوع نمی‌کنند.
*س_استفاده از لحن عامیانه در نگارش رزومه_س*رزومه کاری یک متن حرفه‌ای و رسمی است و باید با لحن رسمی نیز نوشته شود. پس از نوشتار با لحن عامیانه و گفتاری پرهیز کنید.
*س_ذکر مهارت‌ها یا سرگرمی‌های غیر مرتبط_س*بعضی از کارجویان، در انتهای رزومه خود درباره سرگرمی‌ها یا مهارت‌های کاملا غیر مرتبط با سمت شغلی موردنظرشان صحبت می‌کنند. توجه داشته باشید که این بخش اغلب تأثیری روی تصمیم کارفرما برای استخدام شما ندارد و اگر صرفا برای پر کردن رزومه‌تان استفاده شود، تأثیر منفی خواهد داشت.
*س_دروغ درباره مهارت‌های خود_س*اگر شما در مورد هرکدام از مهارت‌های فردی یا نرم‌افزاری خاصی در رزومه‌تان دروغ بگویید، وقتی برای مصاحبه دعوت شوید بدون شک کارفرما متوجه این مسئله خواهد شد که می‌تواند به‌صورت کلی شانس شما را برای استخدام از بین ببرد.
بسیاری از کارجویان از روی اعتمادبه‌نفس کم و نداشتن سابقه کاری زیاد دست به دروغ‌گویی در رزومه می‌زنند؛ اما همیشه به خاطر داشته باشید که بسیاری از کارفرمایان رزومه اصلی شما را مشاهده می‌کنند و شما را برای استخدام در نظر می‌گیرند پس تلاش کنید تا با اعتمادبه‌نفس کافی صداقت کامل را در رزومه‌تان رعایت کنید و نگران نباشید.
*س_نکات مهم ساخت رزومه تحصیلی برای اپلای_س*سی وی مخفف کلمه curriculum vitae است و معمولا هنگام اپلای اساتید و دانشگاه‌ها از شما سی وی می‌خواهند. تفاوت سی وی با رزومه در این است که معمولا سی وی بلندتر و کامل‌تر است؛ در حالی‌که، رزومه اغلب کوتاه‌تر و خلاصه‌ای از مهارت‌ها و تجارب شماست. برخی نکات ساخت سی وی با رزومه کاری مشترک هستند؛ اما در برخی موارد دیگر باهم تفاوت دارند.
*س_انتخاب یک قالب رزومه استاندارد_س*قدم اول برای ساخت رزومه انگلیسی، پیدا کردن یک نمونه قالب استاندارد، حرفه‌ای و زیبا برای خودتان است. این قدم یکی از مهم‌ترین مراحل ساخت رزومه محسوب می‌شود؛ زیرا اساتید دانشگاه‌ها روزانه تعداد زیادی ایمیل از سوی دانشجویان سراسر دنیا دریافت می‌کنند و با انواع قالب‌های رزومه آشنا هستند. پس اگر قالب شما استاندارد یا حرفه‌ای نباشد در برابر سایر رزومه‌ها می‌تواند تأثیر بسیار بدی داشته باشد و استاد مربوطه آن را بدون مطالعه رد کند.
یکی از سایت‌های معروف ساخت رزومه، سایت Overleaf است. در این سایت می‌توانید به‌صورت رایگان برای خودتان حساب کاربری بسازید و از قالب استاندارد آن برای رزومه استفاده کنید.
*س_اطلاعات تماس و راه‌های ارتباطی_س*همان‌طور که در ساخت رزومه کاری، ذکر اطلاعات تماس به‌صورت صحیح و کامل بسیار مهم بود، در ساخت سی وی نیز باید به این نکته توجه زیادی کنید. همچنین توجه داشته باشید که معمولا نیازی به آدرس لینکدین در سی وی نیست؛ زیرا لینکدین یک محیط کاری محسوب می‌شود و شما در حال نوشتن رزومه تحصیلی هستید.
*س_تحصیلات آکادمیک_س*اولین موردی که بهتر است در بالای سی وی شما قرار داشته باشد، تحصیلات دانشگاهی و دیپلم شماست. برعکس رزومه کاری که توصیه می‌شود تحصیلات را ابتدای رزومه‌تان قرار ندهید، در سی وی بهتر است این کار را انجام دهید؛ زیرا هدف اصلی سی وی شما تحصیلات است. همچنین توجه داشته باشید که تحصیلات را باید از آخرین مقطعی که گذرانده‌اید تا اولین مقطع به ترتیب ذکر کنید.
*س_تجربه تحقیقاتی و مقالات_س*در قسمت بعدی باید موضوعات تحقیقاتی‌ای که به آن علاقه دارید و در دوران تحصیل خود روی آنها کار کرده‌اید، ذکر کنید. همچنین کارآموزی ها، تجربه دستیار آموزشی در دانشگاه، مقالات چاپ‌شده، پروژه کارشناسی، ارشد یا دکتری و سایر تجربیات آکادمیک مرتبط با رشته‌تان را در این قسمت با ذکر موضوع قرار دهید. بهتر است مقالات چاپ‌شده خود را در صورت وجود، اول‌ازهمه نام ببرید؛ زیرا مقاله از معیارهای خیلی مهم دانشگاه‌ها و اساتید محسوب می‌شود.
*س_جوایز و افتخارات تحصیلی_س*در این قسمت باید جوایزی مهمی را که در دوران تحصیل خود کسب کرده‌اید، نام ببرید. به‌عنوان‌مثال، اگر در دوران دانشگاه رتبه یک تا 5 دانشکده و کلاستان بوده‌اید، رتبه کنکور یک تا سه‌رقمی داشته‌اید، مدال المپیاد دارید یا در مسابقات خاصی جایزه دریافت کرده‌اید (مرتبط با رشته) آنها را مختصر نام ببرید. همچنین اگر مقاله چاپ‌شده در قسمت قبل ندارید؛ اما افتخارات تحصیلی شما بیشتر است، می‌توانید این بخش را با بخش قبلی جا‌به‌جا کنید تا در سی وی شما بالاتر قرار بگیرد.
اگر افتخارات تحصیلی خاصی ندارید، نیازی نیست این قسمت را حتما در سی وی خود قرار دهید و می‌توانید روی بخش‌های بعدی تمرکز کنید.
*س_پروژه‌های درسی و نرم‌افزارها_س*اگر در دوران تحصیل خود پروژه‌های کلاسی و درسی مرتبط با رشته و علاقه‌تان را انجام داده‌اید، در این قسمت آنها را با ذکر موضوع نام ببرید. همچنین اگر در رشته تحصیلی شما، تسلط روی نرم‌افزارها یا زبان‌های برنامه‌نویسی خاصی اهمیت دارد، آنها را در این قسمت ذکر کنید. البته اگر به اندازه کافی آنها را بلد هستید.
*س_نمرات زبان های خارجی_س*همان‌طور که می‌دانید یکی از مهم‌ترین قدم‌های اپلای تحصیلی یا کاری، امتحان زبان است. به همین دلیل باید در این بخش نمرات کسب شده در زبان خارجی (تافل، آیلتس یا امتحان سایر زبان‌ها) را ذکر کنید. همچنین اگر برای دانشگاه‌های آمریکا اقدام می‌کنید، بهتر است نمره GRE یا GMAT را نیز از یاد نبرید (اگر برای رشته شما ضروری است.)
*س_دوره‌های آموزشی و سایر تجربیات_س*اگر دوره‌های آموزشی خاصی را در دوران تحصیل خود گذرانده‌اید، حتما در این قسمت آنها را به ترتیب تاریخ یا اهمیت نام ببرید. همچنین سایر تجربیات خود مانند کسب جوایز در یک‌رشته ورزشی یا تدریس خصوصی در دوران دانشجویی خودتان را می‌توانید در این قسمت ذکر کنید.
*س_رفرنس اساتید_س*قسمت آخر و البته بسیار مهم سی وی همیشه مربوط به رفرنس اساتید شماست. در حقیقت هدف این قسمت این است که تمامی اطلاعات رزومه و سی وی شما توسط این اساتید تائید می‌شوند و آنها به‌طور کامل روی توانایی‌های شما اطمینان دارند. شما باید در این قسمت، نام حداقل یک نفر از اساتید خود به همراه ایمیل و پوزیشن آنها (Professor یا Assistant Professor) را ذکر کنید. البته توجه داشته باشید که از قبل، هماهنگی‌های لازم را به‌طور کامل با اساتید انجام دهید و بدون اطلاع‌رسانی نام کسی را به‌هیچ‌عنوان ذکر نکنید!
*س_بهتر است عکستان را در رزومه قرار ندهید_س*معمولا برای رزومه‌های تحصیلی دانشگاه‌های آمریکا و کانادا بهتر است عکسی از خودتان در رزومه نگذارید؛ زیرا این کار برای آنها رایج نیست. با‌این‌حال، برای دانشگاه‌های اروپا در صورت تمایل، می‌توانید عکسی رسمی از خودتان در رزومه قرار دهید. توصیه ما به شما این است که این کار ضرورت چندانی ندارد و داشتن یا نداشتن عکس تأثیری روی ظاهر کلی رزومه شما نخواهد داشت.
جمع‌بندی
برای دانستن آنکه چگونه یک رزومه خوب برای کار و اپلای داشته باشیم، باید نکات مهمی را در رزومه کاری یا تحصیلی خود رعایت کنیم. وجه مشترک ساخت رزومه کاری و تحصیلی، انتخاب قالبی مناسب، صحیح نوشتن اطلاعات تماس، نداشتن غلط املائی و... است. همچنین یکی از تفاوت‌های مهم رزومه کاری و تحصیلی این است که در رزومه کاری بیشتر از تحصیلات باید به سوابق کاری، دوره‌های گذرانده مرتبط با شغل و توانمندی‌های مرتبط با سمت شغلی موردنظر صحبت شود. با‌این‌حال، در رزومه تحصیلی تمرکز اصلی روی میزان تحصیلات و مقالات و افتخارات آکادمیک افراد است.